Logo DBNL
De roman der Lorreinen (1876)

De roman der Lorreinen

(1876)–Anoniem Lorreinen, Roman der–rechtenstatus Auteursrechtvrij

(nieuw ontdekte gedeelten)


Vorige Volgende
tekstkritische noten

Roman der Lorreinen.
II.
Tweede boek, tweede partie.
(Vervolg van de Lorreinen, uitg. Dr. Jonckbloet, Fr. I-V.)

Het zesde fragment.

Garijn zegt:
 
+ ‘Ic woude desen kinde geven,
 
Want hets een van onsen neven,
 
Tlant al hier van Baioen,
 
Het sal teer onsen wille doen.
5
Sine vordren hebbent, weet wale,
 
Lange verdient te menegen male,
 
Ende Rigaudijn sijn vader mede.’
 
Ritsaert andworde daer ter stede:
 
‘Here, dat gire mede doet,
10
Dat lovic wel, het dunct mi goet,
 
Ende wils hem harde wale onnen.’
 
Van bliscapen doe der moeder ronnen
 
Over die ogen die tranen heet,
 
Om dat si die waerheit weet,
15
Dat weder dat lant van Baioen,
 
Dat verloren hadde Gelloen,
 
Weder comen es te rechte
 
Ane Robbrechts van Meilaens geslachte.
 
Dus heeft die vrouwe grote joie
20
Om dat hare noch te vernoie
 
Ende te lede comen sal.
 
Orlof namen die heren al;
 
Ende manscap dede Rigaudijn
 
Aldaer vor den sone sijn,
25
Ende seide dat hi in haren orbore
 
Altoes woude wesen vore.
 
In Gasscoengen quamen die heren,
 
Daer si waren ontfaen met eren
 
Van den heren van den lande,
30
Die hem ere daden menegerande.
 
Daer bleef dagende here Yoen,
 
Maar Garijn nam orlof doen
 
Ende Gyrbert die sone sijn.
 
Dus voer wech die hertoge Garijn
35
Te Nerboene, daer hi vant
 
Aymerine, den stouten seriant,
 
Ende Ermengarden, geloeft das,
 
Die sher Garijns dochter was,
 
Ende hare sonen alle sevene,
40
Dien allen wel luste te levene.
 
Willeken, dat weet vorwaer,
 
Was die meeste geprijsde daer
 
Van den ouder vader sijn, -
 
So was die jonge Aymerijn.
45
Die kindre heefti gecust al,
 
Te Gode hise daerna beval,
 
Ende es te lande wert gekeert,
 
Hi ende sijn sone Gyrbeert.
 
Te Medeborch quamen si doe,
50
Daer si waren ontfaen doe
 
Harde wale, geloves mi,
 
Van Alisen, der vrouwen vri,
 
Ende Garijn custe Wanfreiden 't kint,
 
Dat hi van goeder herten mint.
55
Dus bleven die heren daer,
 
Maar onlange hadden si peis daernaer,
 
Want Gelloen, dat quade broet,
 
Dat noit en dachte ere no goet,
 
Heeft gesent wech daerna
60
In die stat Telac Agulta
 
+ Om beide die heidene sonen sijn
 
Beligande ende Marcirijn,
 
Die hem gaderden harde sere
 
+
 
Met menegen heidenen here,
65
Ende voeren met scepe wel bewaert
 
So si eerst mochten te Spaengen waert.
 
Vort so hadde die grave Gelloen
 
Tote in Grieken senden doen
 
Om sine sonen alle beide,
70
Fromondine ende Hardreide.
 
Oec beval hi Yrenen hoge
 
Datsi op Siten orloge,
 
Want Yoen noch Ritsaert
 
En comen nemmermeer derwaert.
75
Dus ruurde die verradre quaet
 
Waer hi mach strijt ende verraet;
 
Maer wat hi dede noit te quade,
 
Dat en was en gene scade
 
Jegen die quatheid die hi nu rurt,
80
Ende daer hi selve in tlijf verbuurt.
 
Jammer groet ende verdriet
 
Es van deser veede dicken gesciet,
 
Want Gelloen es fel ende quaet,
 
So eest oec al dat hem bestaet,
85
Ende ic wane oec dat quaet al
 
Wert datter ave comen sal:
 
Hi heeft nu geruert een leet,
 
Daer sere bi die crone tegeet,
 
Entie geslachten in beiden siden.
90
Al en sal die veede niet liden,
 
Si blijft staende in haren staet;
 
Ende Gelloen, die verradre quaet,
 
Salt oec becopen metten crage,
 
Niet weetic in welke der dage.
95
Ritsart entie coninc Yoen,
 
Die in Gasscoengen hadden doen
 
Enen corten tijt gelegen
 
Ende gebetert in allen wegen
 
Wat gebrac in al haer lant,
100
Rigaudijn ontboden si te hant
 
Ende wouden in Vrankrike varen.
 
Rigaut quam, weet te waren,
 
Als sine ontboden, haestelike,
 
Ende voer met hem in Vrankrike.
 
+
105
Te Nerboene quamen si,
 
Daer se wale die vrouwe vri
 
Ver Ermengart wale ontfinc.
 
Daer sach Yoen die coninc
 
Ende Ritsaert hare vij. neven,
110
Dien si groten prijs geven,
 
Ende custense te meneger stont
 
Beide ane liere ende ane mont.
 
Daerna hebben si orlof genomen
 
Ende sijn te Belijn comen
115
Ten goeden ouden Bancelijn,
 
Yoen entie sone sijn.
 
+ Die stat daden si vermaken
 
Dat haer gebrac in allen saken.
 
Doe seide Bancelijn die oude
120
Dathi orlof hebben woude:
 
‘Hi ware tsaremeer een cranc man,
 
Hi en mochte doen wapene an
 
Nemmermeer te genen stonden;
 
Hi woude betren sine sonden,
125
Ende woude te sente Bertens varen
 
Ende daer werden monec twaren,
 
Ende woude daer inne tien.’
 
Alse die heren dat sien,
 
Dat hijs heeft so groten wille,
130
Swegen si onlange stille,
 
Al waest dat hem was leet;
 
Maer die in goeden wille steet,
 
Men sals hem gebruken laten:
 
Daeromme hem die heren maten.
135
Den abt dede ontbieden doen
 
Van sente Bertins die coninc Yoen.
 
Die haestelike te hem es comen.
 
Teerst datten Yoen heeft vernomen,
 
Eshi tote hem gegaen,
140
Ende deden bi hem sitten saen,
 
Ende vertelde den abt daer
 
Hoe dat Bancelijn oppenbaer
 
Heme soude gerne begeven
 
Ende leiden een helech leven
145
Ende in sinen cloester sijn,
 
Opdats hem God ende sente Bertijn
 
Hem wouden gehulpech wesen.
 
Die abt andworde te desen:
 
‘Twaren, here, dat mochtemen doen,
150
Maer ic duchte dat die baroen
 
Tout soude sijn daartoe,
 
Snachts te liggene op dat stroe
 
Ende tetene crankelike,
 
Alse wi dicken doen, al sijn wi rike.
155
Oec ware hem te swaer te angane,
 
Smargens vroech op te stane,
 
Vele waken ende beden,
 
Dies hi luttel heeft van seden.
 
Al hadde hijt geleert van kinde,
160
Nochtan soude hi cume ten inde
 
In die ordene altemale vulstaen,
 
Hi soude weder saen ute gaen,
 
Ende vermaledien die stat,
 
Ende altemale oec mede dat
165
Dat dordene hilde ende maecte,
 
Opdat hem iet daer ane mesraecte.’
 
Yoen seide, die coninc:
 
‘Hi soude doen node selke dinc,
 
Want woude hi der ordene onberen,
170
Hi soude hem anders wel generen.
 
Doch ontfatene, sint hijs begert:
 
Twaren hijs alre eren wert.
 
En heefti proeven doch .i. jaer?
 
Es hem die pine iet te swaer,
175
Hi mach wale ute comen dan
 
Ende leven als .i. ander man.’
 
+ ‘Here’, seide die abt doe,
 
‘Gi segter alle redene toe,
 
Wi selenne harde gerne ontfaen,
180
Ende eest dat hi ons wilt ontgaen
 
Ende van ons henen sceet,
 
Wi willens wesen ongeveet.’
 
‘Dats wale recht’, seide Yoen,
 
‘Wie souts op u veede doen?
185
Opdat hi daer niet wil duren,
 
So comi ute ter goeder uren.’
 
Die abt seide: ‘met Gode si!’
 
Dus wart Bancelijn, die ridder vri,
 
In Sinte Bertins cloester ontfaen,
190
Daer hem ere in was gedaen,
 
Ende daer hi in bleef vort an
 
Wonende als .i. heilech man.
 
Nochtan ontgout hi die veede doch,
 
Alse gi wel selt horen noch.
195
Doe Bancelijn begeven was,
 
Quamen weder, geloeft mi das,
 
Yoen entie sone sijn
 
Entie stoute Rigaudijn
 
Te Belijn in die stede.
200
Nu hort wat die coninc dede:
 
Hi riep Gelloens sone Pyroene,
 
Die altoos gereet tharen doene
 
Was ende getrouwe daertoe.
 
Yoen seide te Pyroene doe:
205
‘Siet, vassael, al dit lant
 
Willic setten in u hant,
 
Ende wille dat gijt achterwaert,
 
Want gi en trect niet ws vaders art.
 
Men vent u valsch no loes,
210
Maer in die trouwe staende altoes.
 
Dit lant seldi ons achterwaren,
 
Maer tesen male seldi varen
 
Met ons tote in Vrankrike.
 
Dit goet dit was sekerlike
215
Uwes ouders vaders Beggen,
 
Na dien dat ict hebbe horen seggen.
 
Gyronvile ende Lavendoen
 
Willic mede onder u doen,
 
Ende Montesclavorijn,
220
Nu houdet mi enten sone mijn
 
Getroulike ende met eren
 
Telken dat wire in willen keren.’
 
‘Twaren, here’, seide Pyroen,
 
‘Dit salic harde gerne doen.
225
Maer liever hadic, weet te waren,
 
Dat ic met u hadde gevaren.
 
Ic salt u houden na mine macht,
 
Ende God verlene mi die cracht.’
 
Dus maecte daer Yon te hande
230
Pyroene voget van den lande.
 
Doe voeren si vort van daer
 
Ten anderen steden, weet vor waer,
 
Daer hi hem die slotle gaf.
 
Ende van daer togen si af
235
Te Gyronville, daer hi saen
 
Die slotle hevet ave ontfaen.
tekstkritische noten

Aanteekening op Lorr. II, fragm. VI.

Ro. a is evenals Vo. c beschadigd. Van de eerstgenoemde kolom is slechts de laatste, van de laatstgenoemde slechts de eerste helft der versregels leesbaar. Beide volgen hieronder.

Ro.

 
geiagen
 
verslagen
 
de
 
de
5
goet daer
 
naer
 
.furco(?)
 
toe
 
orren
10
porren
 
gereet
 
dweet
 
oen
 
en doen
15
bestaen
 
noet gedaen
 
t weet wel
 
fel
 
co.ogier
20
.....
 
.....
 
are w't
 
doet
 
roet
25
e w'en
 
waren
 
den sege
 
e.
 
at lant.
30
t
 
nde w't
 
vert
 
doe
 
antes toe
35
in
 
in
 
ie.
 
ie
 
ogieuē d'
40
r waer
 
ene
 
sone
 
e
 
eh'e
45
...
 
ede
 
emelrike
 
el die gelike
 
esen sal
50
or al
 
es
 
mi des
 
sijn onneert
 
neert
55
doen
 
yoen
 
re d'bi
 
en si
 
ijn
 
....
 
Vo. c:
 
En doe b.
 
Na sine hant
 
Hier naer sijn
 
Ende togen w.
5
Yoen, Rigan
 
Ende pyroen te
 
Daer si quam
 
D' sente denijs
 
Daer w'en do
10
Vele lieden w
 
Die Karel hil,
 
Yoen quam t
 
En. Rit. die
 
Pyroen en R.
15
D' si w'en ontfa
 
Gell. hi was a
 
s Keizers dro
 
Het seijnt dat
 
Hi hiet wille
20
Maar weet da
 
Ochte goets a
 
Wat gelate h
 
Oec so was t
 
Ene scone vir
25
Die grauīne
 
Sint si haren
 
So hadsi wed
 
En noch had si
 
Gehouden m'
30
Een graue va
 
Datsi quam d
 
M' tbeste deel v
 
Warens alle n
 
M' hets comē
35
Dat men hard
 
Der noet den v
 
Al clagede die
 
Si vant daer b
 
In haer gedr.
40
Sond' die co
 
En. Rit. die so
 
Entie stoute ri
 
Die andre w'en
 
Vor den keyser
45
Die vrouwe se
 
Here wat ra
 
Eer ic mi lat
 
lc neme eere
 
Sal en houde
50
Twaren vrouw
 
En na dien da
 
So dunket m
 
Die vrouwe s
 
Rigaud' die s
55
Trouwe ic b
 
Om v goet te
 
So riedict v
 
Wart selue v
 
Namet ons
60
Hi es

Vorige Volgende