Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 30

[p. 19]

De BTW van Vriens

Tips voor leesbevordering op school. Deze tips hebben als motto ‘De BTW van Vriens’, omdat het bij leesbevordering (volgens Jacques Vriens) gaat om:

-	Bereikbaarheid
-	Toegankelijkheid
-	Waardering

De tips

1	Zorg voor een goede bieb die dagelijks open is, zodat kinderen altijd kunnen ruilen (en niet dagen met een ‘stom’ boek in hun kastje zitten). Pin ze niet vast op AVI. Kies voor een breed aanbod van boeken. Niet alle griffelboeken zijn geschikt voor álle kinderen. En er zijn ook kinderen die veel liever informatieve boeken lezen.
2	Vertel over boeken in de groep. Iets over de inhoud (bijvoorbeeld aan de hand van de achterflap) en lees een paar bladzijden voor.
3	Durf tijd vrij te maken om kinderen zélf te laten lezen. Minstens drie tot vier keer per week een half uur. Laat kinderen die moeite hebben met lezen een luisterboek horen via een koptelefoon en voor zichzelf meekijken in het ‘echte’ boek.
4	Kinderen vullen geen waslijsten in na het lezen van een boek. Een map met titel, naam schrijver en waardering volstaat (bijvoorbeeld door middel van een cijfer of * sterren en X = niet uitgelezen)
5	Houd daarom wel eens in de drie weken een kringgesprek over wat de kinderen gelezen hebben. Stel prikkelende vragen: Wie zou je willen zijn in het boek? Wie juist niet? Herkende je iets? Wat vond je

[p. 20]

	spannend/grappig/zielig? Waarom las je het niet uit? Wie heeft het wel gelezen? Wat voor cijfer geef je dit boek?
6	Laat boekbesprekingen houden, maar denk goed na over de vorm. Geef zelf eerst een demonstratie. Begin er al mee in groep 1/2 door kleuters hun lievelingsboek mee te laten nemen. Laat moeilijke lezers uit de hogere groepen bij de kleuters over prentenboeken vertellen.
7	Gebruik voor begrijpend/studeren lezen liever geen methode, maar koppel het zoveel mogelijk aan de zaakvakken/werkstukken maken. Leer kinderen omgaan met de informatieve teksten die ze daarvoor gebruiken/nodig hebben.
8	Besteed structureel aandacht aan kinder- en jeugdboeken en niet alleen in de Kinderboekenweek.
9	Niet iedereen is boekengek. Zorg daarom voor een leescoördinator die daarvoor ook tijd krijgt. Taak: adviseren kinderen, collega's en ouders; opzetten projecten; boekpromotie in klassen; coördinatie bieb; opzet boekbesprekingen (doorgaande lijn) enz.
10	Lees regelmatig voor of ruil met een collega die komt voorlezen. Je kunt ook een luisterboek opzetten (gordijnen dicht, kaarsjes aan, maak er een ritueel van). Stimuleer ook ouders om regelmatig voor te lezen.
11	Laat moeilijke lezers nooit hardop lezen in de groep of thuis. Ouders kunnen wel samen met hun kind toch iets doen: ouder leest de eerste paar bladzijdes van het hoofdstuk voor en het kind daarna voor zichzelf de rest (dus niet hardop). Zo gaan ze samen door het boek.
12	Tenslotte (belángrijkste tip!): Straal als school uit dat je leesplezier belangrijk vindt. Durf daar tijd en geld voor vrij te maken. Onderwijs is steeds meer gericht op korte termijn resultaten (‘opbrengstgericht’ en toetsen en testen) en die slokken steeds meer tijd op. Durf de moed te hebben om te zeggen: wij kiezen hier in elk geval voor leesplezier, want dat levert juist op lángere termijn heel veel op en is van blijvende waarde.