Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 11

[p. 531]

[Nummer 44]

Compagnon, Companion, Kameraad
redactionele inleiding

De elfde, herziene druk van Van Dale's Groot Woordenboek der Nederlandse taal zegt op bladzijde 518 en 1270:

⋆	Compagnon' (kompagnon)(Fr.), m. (-s), 1. makker, gezel; als frère en compagnon met iemand omgaan, op zeer vertrouwelijke voet.
⋆	Kameraad' m. (...raden, -s), 1. (vroeger) medesoldaat; 2. (thans) genoot, gezel, iem. van het hetzelfde ambacht; 3. makker, vriend of vriendin, m.n. op school maar ook daarbuiten

Beide zijn van toepassing voor wat deze aflevering van Literatuur zonder leeftijd in goed Engels wil zijn, A Companion bij tien, of eigenlijk elf jaar schrijven over kinderliteratuur.

In september 1986 verscheen het eerste Documentatieblad, Uitgave van het Landelijk Platform Kinder- en Jeugdliteratuur, met daarin mededelingen en documentatie over verschillende aspecten van de jeugdliteratuur: boekpromotieprojecten, berichten uit en over opleidingen, onderzoek en andere tijdschriften. Het vierde nummer van de zesde jaargang (winter 1992) bevatte de aankondiging dat het Platform ontbonden moest worden maar ook dat het blad voort zou gaan op de ingeslagen weg. In de zes jaar van haar bestaan was het documentatieblad namelijk uitgegroeid tot een spraakmakend tijdschrift waarin een keur van mensen de pen wilde voeren. Houvast en baken bij al die veranderingen was de secretaris van het blad, tevens de secretaris van het platform en dus ook van de nieuwe Stichting ter Bevordering van de Studie van de Kinder- en Jeugdliteratuur.

Het op 6 november 1992 in samenwerking met de Jan Campertstichting georganiseerde congres Literatuur zonder Leeftijd, Jeugdliteratuur, literatuur: een kwestie van meer of minder? leverde de titel voor dat nieuwe tijdschrift: Literatuur zonder Leeftijd. Het Companion dat u

[p. 532]

nu in handen heeft is het afsluitingsnummer van ons eerste lustrum. Vijf jaargangen met beschouwingen over en van auteurs van kinderboeken, historische overzichten, analyses, juryrapporten, verslagen van symposia, kwesties van uitgevers en boekhandelaren, brieven, lezingen, scholingsprogramma's, leesbiografieën en een enkel polemiekje. In die vijf jaar is Literatuur zonder Leeftijd uitgegroeid tot een gezaghebbend tijdschrift in boekvorm voor schrijvers, illustratoren, uitgevers, boekverkopers, critici, universiteitsmedewerkers, docenten en studenten (jeugd)literatuur, bibliothecarissen, onderwijzers en andere geïnteresseerden.

Dit nummer wil de makker, de gezel zijn van de verkenningen die in die vijf, respectievelijk elf jaar in ons blad, hebben plaatsgevonden. Het laat zien welke een breed scala aan hoogleraren, schrijvers en critici hun ideeën aan het papier toevertrouwden, maar ook wat er zoal te zeggen valt over intertekstualiteit, het bewerken van klassieke verhalen, het schrijfproces van Sjoerd Kuyper, leesbevordering of poëtica van Margriet Heymans of Wim Hofman. Ongewild maar onmiskenbaar onthult het verschuivingen in opvattingen en status of welke onderwerpen nog maar zelden aan bod kwamen.

Reden tot feest vieren dus en dank aan Toin Duijx die al die jaren houvast, strohalm, baken en ‘gezel’ bleef. Maar ook een moment van bezinning. In de vorige redactionele inleiding schreef ik: ‘Als we de ingewanden goed gelezen hebben, wordt Literatuur zonder leeftijd mogelijkerwijs door een echte uitgever op de markt gebracht. Uiteraard zonder dat de redactie haar onafhankelijkheid op enigerlei wijze prijs hoeft te geven.’ Welnu, we hebben die ingewanden niet goed gelezen. De uitgeverijen die interesse toonden moesten afhaken bij gebrek aan geldelijk gewin. We kunnen ze dat niet kwalijk nemen, maar zien ook hoe moeilijk het zal zijn het blad met dezelfde regelmaat, dezelfde of betere kwaliteit voor dezelfde prijs te blijven produceren. De redactie bestaat weliswaar uit enthousiaste ‘kameraden’ maar lijdt ook onder de voortdurende strijd om tijd en geld. Met een strijdlustig ‘ende versaagt niet’ verwelkomen wij elke suggestie die dat gezelschap kan versterken.

Joke Linders