Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 1-2

[p. 45]

Uit de tijdschriften

Het literaire tijdschrift en de kinderliteratuur. Bespreking van ‘De Revisor’, 1986: 4

‘Laten we eens een nummer maken over kinderliteratuur. Er zijn tegenwoordig zoveel serieuze schrijvers die zich daarmee bezighouden.’

‘Ja, leuk, daar moeten we echt op inhaken. Trouwens, ik heb zelf ook nog een aardig verhaal liggen. Dat kunnen we dan mooi meenemen.’

‘Ik ook, geloof ik.’

‘Hé, ik ook!’

Zo ongeveer moet de redactievergadering verlopen zijn die ten grondslag lag aan de tot standkoming van De Revisor 1986: 4. Daarin kwamen tenslotte verhalen van 9 auteurs die tot nu toe niet of bijna niet voor kinderen schreven en gedichten van 3 ‘erkende’ kinderdichters.

Vanwege de broodnodige diepgang zou een historische bijdrage ook wel op zijn plaats zijn geweest, maar omdat zulks twee maanden voor de publikatiedatum niet meer gerealiseerd kon worden, werd het behelpen met wat aardige illustraties uit oude boeken plus een korte toelichting van Netty Heimeriks. Een redactionele verantwoording over aard, opzet, functie of doel bleef achterwege. Schriftelijke vragen daarover van de redactie van het Documentatieblad werden niet beantwoord. Een telefoontje leverde het volgende op:

‘Ja, we hebben uw brief in de redactie besproken, maar we vonden het niet nodig daarop in te gaan. ‘t Waren zulke algemene vragen. Er viel ook weinig te verantwoorden. Zo'n nummer is het resultaat van toevallig aanbod, van enthousiasme van redactieleden, van reageren op wat er in de lucht hangt.’

Voor de volledigheid geven we hier nog even de vragen:

-	Wat heeft de redactie van De Revisor ertoe gebracht een nummer te wijden aan kinderliteratuur? Heeft dat te maken met een poging het literaire karakter van kinderboeken te ondersteunen, resp. te onderkennen? Functioneert het als publicatiemogelijkheid voor auteurs die nog slechts zelden of helemaal nooit voor kinderen hebben geschreven? Of...
-	Is dit nummer een aanzet tot meer gerichte en regelmatige aandacht voor kinderboeken in De Revisor?

[p. 46]

-	Op welke wijze heeft u een selectie gemaakt? Kwestie van willekeurige vraag en willekeurig aanbod of is er sprake van een bepaald beleid? Welk?
-	Krijgt de kinderliteratuur een serieuzere plaats in het geheel van de literatuur als schrijvers voor volwassenen zich met dit genre gaan bezighouden? Is kinderliteratuur een genre of is er een ander onderscheid tussen literatuur voor volwassenen en die voor kinderen?

Antwoorden op deze vragen en andere overwegingen wil de redactie van het Documentatieblad, eventueel voorzien van commentaar onzerzijds, plaatsen in het volgende nummer.

Gezien het telefonische commentaar en het aanbod in De Revisor moeten we aannemen dat het nummer vooral bedoeld is als publikatiemogelijkheid voor auteurs die nog in het experimentele stadium verkeren wat betreft het produceren van ideeën in taal voor een jeugdig publiek.

Gezien de hoeveelheid associatieve en absurdistische en-toen-fantasieën van onder andere Jacq Vogelaar, C.O. Jellema, Barber van de Pol, Anton Haakman en Marjoleine de Vos mogen we concluderen dat de redactie van De Revisor een voorkeur heeft voor het non-conformistische vertellen, waarbij maar weinig rekening gehouden wordt met het publiek waarvoor geschreven wordt. Want dat heeft niets op met de frustaties van het je in de steek gelaten voelen zoals Thomas Rosenboom heel spannend wist aan te geven in ‘De Levende Schat’ of met de heerlijke logica in de dialogen van Toon Tellegen tussen een eekhoorn en een mier.

Van de drie dichters die al eerder voor kinderen publiceerden is meteen duidelijk dat ze op de een of andere wijze vergroeid zijn met of openstaan voor zoiets mysterieus als de kinderziel en dat zij daarop ook kunnen aansluiten met hun taal en hun emoties.

Aandacht voor kinderliteratuur in Serieuze Literaire Tijdschriften? Gaarne! Experimenteren? Ook zeer nuttig. Maar dan niet uit het oog verliezen dat literatuur communicatie beoogt en dat kinderliteratuur communicatie zoekt met kinderen. Wat meer theoretische fundering of een ‘geloofsbelijdenis’ had toch tot de mogelijkheden behoort binnen een uitgevershuis waar hard gewerkt wordt aan de tot standkoming van het eerste echte handboek over kinderliteratuur?

Joke Linders-Nouwens

[p. 47]

Literaire tijdschriften over kinderliteratuur

De Fonteijne, een literair kwartaaltijdschrift uit Dordrecht, heeft een dubbelnummer gewijd aan de jeugdliteratuur. Soms herken ik mezelf erin bevat een aantal beschouwingen over het beoordelen van jeugdliteratuur van Wam de Moor en Joke Linders-Nouwens; bespiegelingen over de aard en de betekenis van jeugdliteratuur van Jan de Zanger en Peter van Gestel; credo's van uitgeverij Lemniscaat en Querido; reflecties over het eigen werk van Mensje van Keulen, The Tjong Khing, Tom Eyzenbach; bijdragen over kinderpoëzie van Ed Leeflang (over Annie M.G. Schmidt) en Remco Ekkers (over het gebruik van poëzie in de klas) en een aantal primair creatieve bijdragen van Mensje van Keulen, Halil Gür, Willem Wilmink, Ivo de Wijs, Dirkje Kuik, Toon Tellegen, Wiel Kusters en Remco Ekkers.

Soms herken ik mezelf erin is aan te vragen bij het redactiesecretariaat: An Houweling, Stadskantoor, Afdeling 8, Spuiboulevard 300, 3311 GR Dordrecht. De kosten bedragen f 10, -. Gezien de grote vraag naar dit nummer, dat al in een extra hoge oplage was geproduceerd, ligt een eenmalige herdruk binnen de mogelijkheden.

Joke Linders-Nouwens