Literatuur Zonder Leeftijd. Jaargang 1-2

Het documentatie- en informatiecentrum ‘boek en jeugd’ van het NBLC

Zoals elders in dit nummer al gesignaleerd werd, bleek vorig jaar uit de aanmeldingen voor het platform dat er bij de deelnemers een grote behoefte bestaat aan documentatie. Voor een deel gaat het om een reële behoefte (waarin we met dit documentatieblad willen voorzien), voor een deel blijkt men ook onvoldoende op de hoogte te zijn van de bestaande voorzieningen. Vandaar dit overzicht van het Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum in Den Haag.

Het NBLC beschikt over een documentatie- en informatiecentrum op het gebied van de jeugdliteratuur, dat wordt verzorgd door de dienst Boek en Jeugd. De belangrijkste onderdelen hiervan zijn:

-	een collectie actuele en historische kinderboeken en -tijdschriften;
-	een tooncollectie van audiovisuele materialen voor de jeugd (in opbouw);
-	een collectie vakboeken en -tijdschriften;
-	een ‘scriptiebank’, waarin alle universitaire scripties en een selectie uit de HBO-scripties over jeugdliteratuur en het lezen van kinderen worden opgeno-

[p. 7]

	men (sinds 1-1-1986, in samenwerking met het platform);
-	een knipselcollectie (recensies uit dag- en weekbladen en losse tijdschriftartikelen);
-	een uitgebreide catalogus met gegevens ove kinderboeken en secundaire literatuur;
-	en een studieruimte, waar bezoekers de aanwezige materialen kunnen raadplegen.

Een belangrijke activiteit van de dienst is de distributie van informatie: door middel van verschillende series documentatiemappen wordt de verzamelde informatie zoveel mogelijk ter beschikking gesteld van plaatselijke bibliotheken en andere belangstellenden. Daarnaast verstrekt de dienst op aanvraag inlichtingen over specialistische onderwerpen, waarover de plaatselijke bibliotheken geen informatie bezitten.

Een andere activiteit is de verzorging van een groot aantal publikaties, zoals:

-	de gids Boek en Jeugd (een jaarlijkse uitgave in samenwerking met de CPBN);
-	geannoteerde keuzelijsten, met titels van kinderboeken voor een bepaalde leeftijd of rond een bepaald thema;
-	het vaktijdschrift En nu over jeugdliteratuur;
-	en een reeks vakpublikaties op het gebied van de jeugdliteratuur en het jeugden schoolbibliotheekwerk.

Kinderboekencollectie

De kinderboekencollectie omvat ongeveer 40.000 banden en groeit jaarlijks met ca. 1.500 banden. De collectie bevat vrijwel alle Nederlandstalige kinderboeken die na 1972 verschenen zijn (zowel oorspronkelijke uitgaven als vertalingen), ca. 25.000 boeken uit de periode van 1880 tot 1972 en ca. 1.000 uit de eeuw daarvoor. Behalve nieuwe titels worden ook gewijzigde herdrukken verzameld.

In de catalogus zijn deze boeken terug te vinden op auteur, titel en illustrator/bewerker/vertaler; de informatieve boeken zijn bovendien ontsloten op onderwerp, de verhalende boeken op genre en thema (van ABC-boeken tot zeeverhalen en van aangeklede dieren tot ziekenhuis). Sinds 1985 wordt de automatisering van de catalogus voorbereid, waardoor het aantal zoekingangen op den duur nog zal toenemen.

Vakliteratuur

De vakcollectie omvat ongeveer 5.000 boeken over jeugdliteratuur, het lezen van kinderen en jeugd- en schoolbibliotheekwerk; de lopende en afgesloten jaargangen

[p. 8]

van ca. 60 vaktijdschriften en een groot aantal losse tijdschriftartikelen. De boeken worden zonodig per hoofdstuk gedocumenteerd, de tijdschriften per artikel.

In de catalogus is de vakliteratuur door middel van trefwoorden op onderwerp ontsloten; de vakboeken zijn bovendien op auteursnaam te vinden. Ook hier zal het aantal zoekingangen op den duur aanzienlijk worden uitgebreid door automatisering van de catalogus.

In een afzonderlijk systeem worden tienduizenden recensies van kinderboeken bewaard. Deze zijn alfabetisch geordend op de naam van de besproken auteur.

Distributie van informatie

Het NBLC verspreidt drie series documentatiemappen over jeugdliteratuur:

-	Dokumentatie auteurs en illustratoren van jeugdboeken, knipselkrant jeugdliteratuur (24 mappen per jaar). Ieder map bevat een beknopte biografie, overdrukken van tijdschriftartikelen en recensies, alsmede een uitgebreide primaire en secundaire bibliografie. Er zijn inmiddels bijna 200 mappen verschenen.
-	Documentatie jeugdlectuur in thema's (5 mappen per jaar). Bevat overdrukken van binnen- en buitenlandse tijdschriftartikelen plus een bibliografie over één bepaald aspect van de jeugdliteratuur.
-	Tijdschriftartikelen over jeugdliteratuur en jeugdbibliotheekwerk (voorheen: Dokumentatie buitenlandse vakliteratuur; 5 mappen per jaar). Bevat overdrukken van recente binnen- en buitenlandse artikelen.

Daarnaast verschijnen twee andere periodieken met documentatie op het gebied van de jeugdliteratuur:

-	Dokumentatie tijdschriftartikelen over jeugdliteratuur en jeugdbibliotheekwerk (6 afleveringen per jaar, inclusief jaarcumulatie). Bevat geannoteerde titelbeschrijvingen van (overwegend Nederlandstalige tijdschriftartikelen, alfabetisch geordend op trefwoord.
-	Themalijsten verhalende jeugdboeken (4 afleveringen per jaar), met titels van kinderboeken.

Adres/openingstijden

Het adres van het NBLC is: Taco Scheltemastraat 5, Den Haag (Postbus 93054, 2509 AB 's Gravenhage); tel. [phone].

De studieruimte is op maandag tot en met vrijdag van 9.00-17.00 uur geopend.

Anne de Vries