Literatuur. Jaargang 18

[p. 199]

literatuur-nieuws

Zeeuwse drukkers

In het Zeeuws Archief (Hofplein 16, Middelburg) is tot 23 juni een tentoonstelling over de Zeeuwse drukkersfamilie Moulert 1597-1646 te zien.

De Moulerts verzorgden drie generaties lang het drukwerk, voornamelijk plakkaten en ander gebruiksdrukwerk, voor de Staten van Zeeland. In totaal moeten er duizenden drukwerken van hun persen gerold zijn, maar, zoals dat gaat met gelegenheidsdrukwerk, er zijn er slechts enkele tientallen overgeleverd. De tentoonstelling laat uiteraard een paar van deze zeldzame drukwerken zien. Verder is het drukkersbedrijf in beeld gebracht met voorwerpen uit de collectie van De Ammoniet uit Leiden.

Boekhandel De Drvkkery (Markt 51, Middelburg) biedt gelijktijdig een tentoonstelling over het drukkers-, uitgevers en boekverkopersbedrijf waarbij de nadruk ligt op de plakkaten die door Moulert en andere statendrukkers zijn gemaakt.

Op beide lokaties is een ‘restauratie-plakkaat’ te koop, gedrukt in de werkplaats van De Ammoniet, waarvan een deel van de aankoopprijs ten goede komt aan de restauratie van een kostbare registerband uit het archief van de Staten van Zeeland in het Zeeuws Archief, de zogenaamde ‘Cochenille-registerband’.

eg

Schrijvers en de dood

Het Letterkundig Museum in Den Haag organiseert van 19 mei tot en met 18 november een tentoonstelling ‘Vergeten in de slaap der aarde’. Schrijvers en de dood. Op de expositie zullen uiteenlopende voorwerpen die met dit thema te maken hebben te zien zijn: van het dodenmasker van Bilderdijk tot een speciaal voor de gelegenheid gemaakte sarcofaag waarin Grunberg volgens zijn wens na zijn overlijden gemummificeerd plaats kan nemen. Andere curiosa zijn het hemd dat Van Oudshoorn droeg op zijn sterfbed en de linten van de kransen die het graf van Anna Blaman gesierd hebben (wie zou die er weer hebben afgenomen?). Bidprentjes, krantenberichten, foto's van begrafenissen, in-memoriamgedichten en andere parafernalia complementeren het beeld van het overlijden van auteurs en de reactie van de omgeving.

Verschillende bekende Nederlanders kozen voor het museum hun favoriete doodsgedichten die gepubliceerd zullen worden in een speciale aflevering van het mededelingenblad van het Letterkundig Museum, De Weduwe Ida.

Het Museum, gelegen aan het Willem-Alexanderhof 5, is dagelijks geopend van 10.00-17.00, in het weekeinde en op feestdagen van 12.00-17.00 uur.

eg

Alba Amicorum in Friesland

In 1999 kocht de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag de collectie alba amicorum van de Friese familie Van Harinxma thoe Slooten waarvan een deel stamt uit de zestiende eeuw. De prachtige alba zijn nu voor korte tijd weer in Friesland te bezichtigen waar ze tot en met 24 juni 2001 tentoongesteld worden in het Fries Museum (Turfmarkt 11 te Leeuwarden). De banden zijn rijk uitgevoerd en geïllustreerd en zijn alleen daarom al de moeite van het bezichtigen waard. Bijdragen van onder anderen de theoloog Theodorus Beza en de Antwerpse drukker Christoffel Plantijn maken de alba nog bijzonderder.

De alba zijn allen afkomstig uit

Inscriptie van Douwe van Aylva met wapenschildering, aangebracht te Orléans. Album van Pieter van Harinxma, fol 72r.

[p. 200]

de kringen rond de familie Van Harinxma thoe Slooten. Vier werden bovendien aangelegd door een vrouw, wat zeer uitzonderlijk is. Drie andere zijn afkomstig van de broers Homme, Juw en Pieter die samen een educatieve reis maakten en tijdens hun rondgang langs de Europese universiteiten hun alba vol lieten schrijven door de internationale academische wereld.

De expositie besteedt ook ruime aandacht aan het milieu waarin de Van Harinxma's verkeerden.

De Koninklijke Bibliotheek zal een selectie uit de alba op haar website laten zien.

Het Fries Museum is geopend op dinsdag tot en met zondag van 11.00-17.00 uur.

eg

Boon en Masereel

Bij Antiquariaat Demian (Antwerpen) verscheen onlangs van L.P. Boon & Frans Masereel, De zon. Deze uitgave bevat zowel de cyclus houtsneden van Masereel als de teksten die Boon daar in de jaren veertig bij schreef. Beeld en tekst verschenen nu voor het eerst in één uitgave. ing.; 128 blz.; BEF 700/ ƒ 38,-; isbn 90-804548-3-4. Voor meer informatie: Demian, Wolstraat 9, 2000 Antwerpen, tel. [phone].

eb

Nieuwtjes

· De E. du Perronprijs van de gemeente Tilburg en de Letterenfaculteit van de kub, bedoeld voor mensen of instellingen die zich inzetten voor een goede verstandhouding tussen de in Nederland woonachtige bevolkingsgroepen, is uitgereikt aan kader abdolah voor zijn roman Spijkerschrift.

· De eci-literatuurprijs 2001 is toegekend aan anneke brassinga voor haar roman Hapschaar.

· De Europese Commissie onderzoekt op initiatief van onder anderen europarlementariër Marieke Sanders-Ten Holte, voormalig voorzitter van de Stichting Lezen, of er een europese dag of maand van het lezen kan worden ingesteld.

· Het literaire schaatstijdschrift glad ijs heeft na verschijning van het eerste nummer de naam veranderd in zwart ijs nadat Top Sports Group Nederland bezwaar maakte. Dat bedrijf heeft de naam geregistreerd als merk.

· andré hanou is met ingang van 1 februari 2001 benoemd tot hoogleraar Oudere Letterkunde aan de Katholieke Universteit Nijmegen.

· rinus ferdinandusse zal als eerste Nederlandse auteur het geschenkboekje van de Maand van het Spannende Boek schrijven. Dit jaar heeft de maand het thema ‘crime.nl’ als thema.

· lisa kuitert is benoemd tot hoogleraar Boekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Zij zal enige tijd werken naast haar voorganger, Frans A. Jansen, die in 2004 met emeritaat zal gaan.

· Na een afwezigheid van vier jaar zal de geertjan lubberhuizenprijs voor prozadebuten dit jaar voor de veertiende keer worden toegekend. In 1997 werd de prijs van ƒ10.000 wegens financieringsproblemen door de Marten Toonderstichting opgeschort. Uitgeverij De Bezige Bij heeft toegezegd voor de financiering te zorgen.

· lust & gratie, het feministisch literaire tijdschrift dat achttien jaar geleden werd opgericht door Maaike Meijer, houdt op te bestaan. De redactie gaat niet akkoord met de plannen van uitgever Vassaluci om de papieren versie te vervangen door een internetuitgave.

·De Woutertje Pieterse Prijs is uitgereikt aan bart moeyaert voor zijn boek Broere. De prijs bestaat naast een oorkonde uit 25.000 gulden.

· De jaarlijkse fictieprijs van het Amerikaanse tijdschrift The Paris Review is voor het eerst uitgereikt aan een Nederlandse auteur. marcel moring ontving de prijs van 1000 dollar voor zijn verhaal ‘East Bergholt’.

· Het Multatuli-genootschap heeft de Sjaalmanprijs toegekend aan tom phijffer voor zijn boek Het gelijk van Multatuli. De prijs

Negentiende-eeuwse reclame voor Multatuli-litho's.

[p. 201]

is een origineel negentiende-eeuws gelithografeerd portret van Multatuli.

· Het persoonlijk archief van karel van het reve is door zijn weduwe geschonken aan het Letterkundig Musuem. De nieuw opgerichte stichting Karel van het Reve zal de publicatie van de verzamelde werken van Van het Reve voorbereiden.

· carry slee heeft voor de vierde achtereenvolgende keer de Prijs van de Jonge Jury gekregen. Dit maal was het haar boek Kappen! dat in de prijzen viel.

+++++

· Op 17 december is in Leuven professor dr. kas deprez overleden. Gaspar Leon Deprez werd op 3 januari 1945 geboren te Lauwe. Hij was deeltijd hoofddocent aan het Departement Linguïstiek van de Katholieke Universiteit Leuven en docent in de Germaanse Taal en Letteren van de Universiteit Antwerpen.

· Op 17 februari 2001 is de Friese schrijver en journalist rink van der velde (Aalsum, 18 juni 1932) overleden. Van der Velde begon zijn carrière begin jaren vijftig als journalist bij de Nieuwe Dockumer Courant en werkte later bij de Drachtster Courant, Het Vrije Volk, Friese Koerier en tenslotte de Leeuwarder Courant waar hij in 1992 met pensioen ging. Zijn debuut maakte Van der Velde in 1959 in Frysk en Frij met een feuilleton. Zijn eerste boek was in het Nederlands (De kleine kolonie, 1961), maar daarna publiceerde hij vooral in het Fries. Zijn Friese debuut was Joun healwei tolven (1962). In 1966 verscheen De Fûke, misschien wel Van der Veldes sterkste boek dat ook in meerdere talen vertaald werd en vorig jaar werd verfilmd door regisseur Steven de Jong. In 1972 volgde de doorbraak naar het grote publiek met Feroaring fan lucht waarvoor hij in 1975 de Cysbert Japicxs-prijs kreeg. Van der Velde zou een dertigtal boeken maken, waarvan in totaal tweehonderdduizend exemplaren werden verkocht. Zijn meest recente titel, It Guzozzeroer, verscheen enkele weken voor zijn overladen.

Zie ook het Frysk Letterkundich Museum (www.flmd.nl) en het e-zine www.kistwurk.nl