mooi materiaal hebben voor een uur uitzending, een goed onderwerp, of een speciale persoon, dan maken we daar een uur van. Soms hebben we twee onderwerpen in een uur, dat hangt van het materiaal af.
Je moet mensen zoeken die veel van een onderwerp afweten en daar op een boeiende manier over kunnen vertellen. Zodra je iemand hebt gevonden die alles weet over een schrijver, maar volkomen oninteressant praat, dan heeft het voor mij al geen zin meer. Meestal blijkt dat al uit een eerste telefoongesprek. Sommigen zijn beter in schrijven dan in het praten daarover. En dat is ook hun vak. Soms willen ze het helemaal niet en doen het dan toch vanwege de publiciteit. Ook dan heeft het weinig zin om naar zo iemand toe te gaan. Je moet nooit iemand voor een uur vragen waarvan je weet dat hij niet interessant kan vertellen. Ook al weet hij er nog zo veel van, de luisteraar haakt dan toch af.
Wij richten ons op mensen die van literatuur en lezen houden. Dat is natuurlijk heel globaal en heel algemeen, maar zolang er nog geen onderzoek is gedaan naar ons luisterpubliek, zodat we precies weten met wat voor groep luisteraars we te maken hebben, is dat heel moeilijk. Gezien de reacties die we krijgen is het een zeer gemêleerd gezelschap. Het ene onderwerp zal bij de een wat meer aanslaan dan bij de ander, maar dat is voor zo'n luisteraar dan heel simpel: de knop gaat gewoon om. Een programma moet aardig zijn om naar te luisteren. Je kunt een heel ingewikkeld elitair programma maken, maar als daar geen hond naar luistert, gaat de lol er snel af.
Ik vind niets zo oninteressant als journalisten en presentatoren op de radio die zelf vertellen wat ze er van vinden. De kracht van dit medium is juist dat wij een schrijver, of iemand die veel van een onderwerp afweet, kunnen laten horen. Laat die persoon dan zoveel mogelijk vertellen. Daar hoef ik dan niet tussen te komen. En als je met een schrijver in discussie wil, dan is het interessanter om in een forum als discussieleider een aantal punten aan te dragen en te laten horen wat verschillende schrijvers daar over zeggen. Maar niet mijn persoonlijke mening.
Ik erger me eraan als een gesprek met een schrijver een soort onderonsje wordt. Zo van “Ouwe jongens, krentenbrood”, waardoor er niet iets echt leuks uit komt. Je krijgt dan wat Privé-achtige informatie, die soms wel aardig kan zijn, maar waar ik me ook verschrikkelijk aan kan ergeren. Wat me ook zo irriteert: als ik merk dat mensen met een schrijver over een boek praten en je aan alles kunt merken dat ze absoluut niet weten waar ze zo'n man of vrouw moeten plaatsen en dat ze het boek eigenlijk niet goed hebben gelezen. Dat komt er snel uit, dat hoor je gewoon. Dat vind ik echt héél kwalijk. Daar erger ik me kapot aan. Dat heb je vaak op de actualiteitenzenders waar ze dan ook nog snel een onderwerpje hebben over kunst en cultuur.
We zitten nu op de dinsdagavond, van half tien tot half elf, heel onhandig, vlak na vpro's Plantage Magazine. Ik zou natuurlijk ook liever op Radio-1 of -2 zitten. Dan heb je sowieso al meer luisteraars. Maar ja, Radio-4 is nu eenmaal de kunstzender. En we krijgen ook reacties van mensen die zeggen: “Radio-4 is de zender voor de klassieke muziek, en het moet afgelopen zijn met al dat geklets!” En ik moet zeggen: voordat ik hier kwam werken dacht ik ook altijd dat dit de zender voor de klassieke muziek was. Maar het is oorspronkelijk opgezet als kunstzender. Dat is een gegeven waar je het mee moet doen. Gelukkig is er bij de ncrv nog volop ruimte voor kunstprogramma's. Bij een heleboel omroepen komt zoiets echt op de laatste plaats, maar ook mijn programma zal een van de laatste zijn dat in aanmerking komt voor een andere zendtijd. Die kunst-programma's trekken gewoon niet veel luisteraars, en dat is waar een directie naar kijkt, punt uit!’
Literama
ncrv, Radio-4
dinsdagavond van 21.30-22.30 uur