Van Cattaro tot Zeven Provinciëen
door Gerard Vanter.
Wanneer ooit het groote belang eener revolutionnaire literatuur duidelijk is gebleken, dan toch wel in deze dagen. De prachtige daad der mannen van de Zeven Provincieën staat in de geschiedenis niet alleen, zij is één in de reeks van marine-opstanden, in het Czarenrijk, in Oostenrijk, in Duitschland, op de zwarte zeevloot van Frankrijk, in Engeland en Australië. Ieder dezer opstanden houdt voor het proletariaat zijn les in, iedere muiterij was een stap op de lange weg van het proletariaat naar de vrijheid.
En hoeveel sterker zouden onze Indonesische makkers thans staan indien zij het stuk van Wolf gezien hadden, indien zij gewaarschuwd waren tegen de strikken die officieren, regeering, reaktie en sociaal-demokratie hun op dit oogenblik spannen. Het Indonesisch en Nederlandsch proletariaat beschikt echter nog niet over een tooneel, dat de heldenfeiten van het proletarisch verzet openlijk en geestdriftwekkend in de massa uitdraagt. In de plaats daarvan werd ‘de matrozen van Cattaro’ gespeeld door een gezelschap, dat, in dienst van het sociaal-fascisme de revolutionnaire kantjes van het stuk afsleep, zooals thans weer diezelfde sociaal-demokratie de revolutionnaire beteekenis van de Zeven Provincieën tracht te verdoezelen. Wij weten, op het oogenblik, dat wij dit schrijven, nog niet, hoe de strijd der Zeven Provincieën zal eindigen. Wij weten slechts, dat ons hart, als proletarische schrijvers, vol geestdrift gloeit voor de daad van onze Indische makkers, wij weten dat het onze taak zijn moet onze beste kracht te geven om deze daad in revolutionnaire literatuur en tooneel uit te beelden, opdat zij op haar beurt de voorlooper moge worden van nieuw verzet, zoolang tot het kommunisme het kapitalisme heeft overwonnen.