Limburgsche sermoenen
(1895)–Anoniem Limburgse sermoenen– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
14XV. Dets een gestelic sermoen ende 15een orberlic.16‘Uidentibus illis eleuatus est. Dese wort bescriftGa naar voetnoot16, 18 17S. Lucas || jn Actibus Apostolorum van ons HerenGa naar margenoot+ 18opfarde ende sprict also: ‘Du onse Here te himele woude 19varen, due ginc hi met sinen iungeren op enen hogen 20berg, Montem Oliueti, ende vuer te himele ansinsGa naar voetnoot20 21hare alre. Ende quam ene witte wolke ende ontfingene. 22Ende sagen met haren vlescheliken oegen dat hi wandelikeGa naar voetnoot22 23ende eerlike te himele vuer, ende sagen na heme.’ 24Nu merct dat hi harde verre van ons geuaren es, ende 25dar ombe mutwi een clar ende een vast oege hebben, 26wilwi na heme sien. Want die verre een denc wilt sien, 27hi bedarf claer oegen te hebbene. Geliker wis bedorfwi 28wale claer oegen te hebbene, wilwi Gode sien, die so verre 29van ons geuaren es in vremden lande. Dit claer oege dar | |
[pagina 340]
| |
1wi Gode mide sulen sien, dats kersten geloue, die eenGa naar margenoot+ 2igelic kersten mensche es sculdeg te hebbene. Wi sulenGa naar voetnoot2, 5, 7, 20 3alle gelouen ane enen Got ende eens tukomens leuens na 4desen leuene, antweder || met eweger pinen ogte met ewegerGa naar margenoot+ 5vrouden, jgelic mensche na sinen wercken. Dese geloue 6reinget dat herte ende drogt al dat vte dat bose endeGa naar voetnoot6 7sonde es, ende mact dat sig der mensche altoes vliteget 8guder wercke ende guts leuens ende sonden midet, ombe 9dat hi din geloue in din herten heft dat hi loen ontfaen 10sule na sinen wercken. 11Dar af sprict S. Paulus: ‘Der kersten geloue es eenGa naar voetnoot11 12bant dir denge dir wi gedenken sulen.’ Die denc dir wiGa naar voetnoot12Ga naar voetnoot12 13gedencken sulen, es onse Here; want hi wilt seluer onse 14loen sin. Ende dar ombe sprict hi dat wi dat met gelouen 15sulen ombeuaen, want hets ons nog te comene endeGa naar voetnoot15 16en mogens nu nit sien. Ende dar ombe mutwit beuaenGa naar voetnoot16, 17 17in din geloue, want S. Paulus sprict dat wi nu onsenGa naar voetnoot17 18Here nit en mogen sien mar alse dor enen neuel ogte dor 19een gelas. Ende dar ombe bedorfwi wale dat wi een clarGa naar voetnoot19 20ende een starc oege heben; want wat der mensche dor eenGa naar voetnoot20 21ge||las ogte dor enen neuel sien sal, hi mut starcke endeGa naar margenoot+ 22clare oegen hebben. Geliker wis mutwi vel starcken endeGa naar voetnoot22Ga naar voetnoot22 23stedegen geloue hebben, wilwi na Gode sien, die also verre 24geuaren es van ons. Dar hi es, es hi ons verborgen die 25wile wi in desen liue sin, mar als wi van desen ellende 26scheeden, so es der neuel vergaen. 27Dander oege dar wi na Gode mede sien sulen, dats een 28opgerigt oege. Want hi es hoge bouen ons, ende dar ombe 29mvtewi een opgerigt oege hebben, wilwi Gode sien. Bi 30desen oege verstawi dat herte, want in desen liue en mag 31niman Gode sien dan metten herten; ende dar ombe sulwi 32hebben een opgerigt herte want Got bouen ons hoge es, ende | |
[pagina 341]
| |
1mut onse herte hoge ende opgerigt sin, wilwi Gode sien.Ga naar margenoot+ 2Der Prophete sprac; ‘Accedet homo etc.: der menscheGa naar voetnoot2, 4, 5, 15 3sal sin herte erhogen, so wert Got erhoget.’ Nu es Got 4also hoge, wie hoge der mensche sin || herte hoget, so esGa naar margenoot+ 5Got dog hoger, ende so der mensche hoger climt met sinen 6herten, so Got nog hoger es. Ende dar ombe sprict hi 7anders waer: ‘Domine, inclina celos tuos etc.: Here,Ga naar voetnoot7Ga naar voetnoot7 8neige, dinen hogen himel ende com heraue!’ Due hi soGa naar voetnoot8 9hoge op clamp ende hi sin herte erhogede, op dat Got 10erhoget worde, due wart hi erkennende dat Got so hoge 11es datten niman begripen en mag, ende dar ombe sprac 12hi: ‘Here, neige di herneder, dat wi di begripen mogen.’Ga naar voetnoot12, 17 13Regte alse hi spreke: ‘Here, du best so hoge dat niman 14te di comen en mag. Enweder engel nog heilege en mag 15dende van dinre hogeden begripen!’ Want so der mensche 16hoger climpt, so Got hoger bouen heme es, ende dar ombe 17sprict hi: ‘Here, neige dine hoge gewaut herneder, dat wi 18di begripen mogen.’ 19Dats ene wonderlike bede dat hi onsen Here bit dat hi 20sine hogede ende sine ge||waut neige, dar ombe dat wineGa naar margenoot+ 21begripen mogen. Dar ane suldi mercken dat der Prophete 22antweder wonderlike ogt ombescheidenlike onsen Here bat: 23ombescheidenlike dar ane want hi Gode bat dat hi sig 24niderde, ende dar ane wonderlike dat hi sin wonder ende 25sine gewaut bekande ende dar ombe wonderlike denc bat. 26Der Prophete en bat nit dat sig Got niderde ane sinre 27werdegheit, - dis en dut oec Got nit: hin wert nemmer 28genidert nog gehogt an sinre gewaut, want so ware hi 29wandelberg. Dis en es hi nit, want Got es onwandelberg.Ga naar voetnoot29 30Wie neiget hi sig dan? - Dat merct. Vnse Here es also 31geweldeg dat hi sig clene ende groet mact wi hi wilt, ende 32also neiget hi sig tenen igeliken dengen ende eruolt alleGa naar voetnoot32 33denc met heme seluer. Nit also dat sine gewalt ende sine 34hogede genidert werde ogte gemenret: hi neiget heme also 35dat hi sine gewaut toent dar ane || dat hi heme cleneGa naar margenoot+ 36ende groet mact enen igeliken denge in als vele alst sins 37begripen mag. | |
[pagina 342]
| |
1Ende dar af sprict S. Paulus: ‘Got es alle dene in allenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2dengen.’ Regt alse hi sprake: ‘Got heft sig met sinre 3gewaut gevuget tallen dengen, want hi es alle denc. So 4es hi oec in allen dengen, want hi heft sig geneiget in 5alle denc ende ontheltse also dasse hare wesen van hemeGa naar voetnoot5, 16Ga naar voetnoot5 6hebben. Ende dar mide en menret hi sine gewaut nit: hi 7toent hen dat hi heme vuget tenen igeliken mensche alsGa naar voetnoot7, 8, 13, 28, 29, 32 8vel als hi sins begripen mag. Di mensche di een wit herteGa naar voetnoot8 9heft, te din wuget sig Got also dat hi sin herte eruolt; dieGa naar voetnoot9 10oec een enge heft, te din vuget hi sig in der maten ende 11also dat hit eruolt. Ende dar mide en verlist hi sine 12gewaut nit: hi toent hen dat hi so hoge es datten niman 13begripen en mag. Want wi hoge der mensche sin herte 14erhoget, so es Got nogtan vele hoger, ende dar ombe heft 15Got der selen || drie lederen gemact diese op clemmenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot15 16sal op dasse Gode begripe, die dar wont in der hogheit. 17Dirste ledere es die creiature: ane die suldi drie sprotenGa naar voetnoot17 18mercken die gi op clemmen sult te Gode. Dirste sprote esGa naar voetnoot18 19die starcheit der creiaturen, gelic alse der himel ende 20sunne ende mane ende andere creaturen, die also starc sin 21dasse niman gebreken en can. Dar ane suldi sine gewaut 22bekennen. 23Also leest mi van den wisen heidenen die bekanden ane 24der creiaturen dat een Got ware die alles dencs sceppere 25ware, ende also geweldeg datten niman en mogte weder-Ga naar voetnoot25 26staen,ende bewisden dat daer bi dat den himel ende sulke 27andere creiaturen niman (ge)breken en mag, ende sprakenGa naar voetnoot27 28dat der mensche dedelste creiature es die onder den himel 29es, ende en es dog engeen mensche so geweldeg dat hi den 30himel breken ogte menren moge. Ende dar mede ga||uenseGa naar margenoot+Ga naar voetnoot30 31ons orkunde dat een geweldeg Got ware die alle denc 32gescapen hadde, ende spraken also: ‘Wat der mensche 33nit gemaken en mag, dis en mag hi oec nit gebreken; 34ende wat hi mact, dat brect hi oec wale.’ Ende dar ombe | |
[pagina 343]
| |
1sprekense: ‘Sent niman so geweldeg en es di den himelGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2breken moge, son es oec niman so geweldeg dine maken 3mogte. So es oec een geweldeg Got bouen alle denc din 4niman en mag wederstaen.’ Ende also bekandense ons 5Heren gewaut an der creiaturen. 6Nu sulwi dese gewaut met hen bekennen ende sulen denGa naar voetnoot6 7orber drane nemen ende sulen ons neigen onder heme. 8Want Got so geweldeg es datten niman wederstaen en 9mag, so es dat mugelike dat wi ons onder heme neigen.Ga naar voetnoot9 10Ende dar af sprict S. Peter: ‘Liue kint, gi sult v neigenGa naar voetnoot10 11onder dis groten Gods gewaut, dat hi v behaude in dinGa naar voetnoot11 12lesten dage, alse || hi besien sal alle vwe were.’Ga naar margenoot+ 13Dander sprote es die sconheit der creiaturen. Dar ane 14suldi mercken sine wisheit dat hi alle denc also ordelike 15heft gescapen ende heft igelike(n) sine mate gegeuen. EndeGa naar voetnoot15 16dar ane sulwi egter den orber nemen ende sal ons duncken 17dat wi domp sin iegen die wisheit die ane Gode es, endeGa naar eind17 18dar ane sal der mensche bekennen, wat hi wisheide ogte 19bescheidenheide heft, dat hi die van der gotliker wisheide 20heft ende nit van heme seluer. 21Mi lest van den wisen heidenen dat si hare wisheit van 22hen seluer wouden hebben, ende spreken die heilege lerereGa naar voetnoot22 23dat hen Got dopenbarste besloet dat an der creiaturen was. 24Dats sine gutheit: dis alreopenbarst ane allen creiaturen:Ga naar voetnoot24 25die besloet hen onse Here dar ombe dasse hare wisheit vanGa naar voetnoot25 26hen seluer waenden hebben ende en bekanden an der 27creiaturen nit anders dan ge||waut ende wisheit. Ende darGa naar margenoot+ 28ombe sulwi altoes die wisheit wider geuen dengenen dar 29alle wisheit af geuloten es. 30Die derde sprote van derre lederen dar wi mede te Gode 31clemmen sulen, dat es der orber van der creiaturen. DarGa naar voetnoot31 32ane sulwi mercken sine gutheit; dar af sprict een heilegGa naar voetnoot32 33man dat hi sine gutheit heft gedeelt met allen dengen 34ende mact alle denc gut ende orberlike. | |
[pagina 344]
| |
1Mi lest in den Irsten Buke, due onse Here himel endeGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2erde scuep, due besag hit al, ende beuil heme harde wale. 3Nu sprict S. Augustin: ‘Sent ons een so gut Got gescapenGa naar voetnoot3 4heft, so est regt dat wi oec gut sin.’ Gelic alse hi sprake:Ga naar margenoot4 5‘Got heuet also grote gutheit ane heme dat hi sig dis nitGa naar voetnoot5 6geweren en mogte hin macde al dat guet dat hi ie gescuep. 7Ende mettin seluen dat hi igeliken gaf dat [hi] ware, soGa naar voetnoot7, 8 8gaf hi heme oec dat [hi] gut ware. Ende dar ombe est 9harde mugelike, sent ons || een so gut Got gemaect heftGa naar margenoot+Ga naar voetnoot9 10ende ons sine gutheit gaf, dat wi oec gut sin.’ Hir ane 11sal der mensche oec sinen orber nemen, also dat hi alleGa naar voetnoot11, 25 12creiaturen sal vore gut hauden ende sal mercken dat alle 13denc van Gode sin ende dasse dar ombe orberlike ende 14guet sin. Ende dar ombe sal hit allet vore guet hauden 15ende en sal engeen denc versmaden. 16Dandere ledere dar wi mede te Gode clemmen sulen, 17dats die sele. Dese ledere es vele hoger dan dirste endeGa naar voetnoot17 18dar ombe sprict S. Gregorius wie die sele ene ledere makenGa naar voetnoot18 19sal darse mede te Gode clemmen sule. Hi sprict dat hareGa naar voetnoot19 20die sele trecke in hare seluer ende vergete alre vttersterGa naar voetnoot20 21denge, ende sal op clemmen die irste sprote. Dats gedenc-22kenisse: die es een beelde alre denge ende es gelic enen 23scrinne ogt enen vate dar mi craem ende edel clenode inGa naar voetnoot23 24behelt: geliker wis behelt gedenckenisse beldunge alre denge 25die der mensche je gesag. Met derre sproten || sal dan dieGa naar margenoot+ 26sele op clemmen ende sal bedencken dasse Gode gelic esGa naar voetnoot26 27dar ane. Want alsi beldunge in hare heft van allen dengenGa naar voetnoot27 28ende oec dir denge dirse nit en es, also es Got een beldeGa naar voetnoot28 29alre denge ende es een leuende spigel daer alle denc belde 30in ontfaen. Hi es in himelrike een spigel den engelen ende 31allen selen. Dar siet mi den engel in Gode ende Gode in 32den engele, mi siet dar die sele in Gode ende Gode in die | |
[pagina 345]
| |
1sele. ‘Ende dis hebbewi een gelicnisse op ertrike,’ sprekenGa naar margenoot+ 2die mestere ende secgen aldus: ‘Die twe spigele neme ende 3hildse jegen een, so bilde sig igelic in din anderen, endeGa naar voetnoot3 4wat bilden in den enen ware, dat sage mi in den anderen.’ 5Also est in himelrike: vnse Here es een leuende spigel al 6dergenre die in himelrike sin: so es hi oec een bildereGa naar voetnoot6 7alre denge ende een eweg spigel dar alle scoenheit ende 8alle vroude ute vlijt. Ende also es oec ene jgelike sele 9|| ende een jgelic engel een spigel, die spigele bliken jgelicGa naar margenoot+ 10iegen den anderen ende also dat mi siet in din godeliken 11spigel dis engels spigel ende in dis engels spigele din gode-12liken spigel, ende in beide die spigele siet mi die sele 13ende in der selen siet mi beide die spigele. Aldus es onse 14Here een bildere ende een spigel al dergenre die in himel-Ga naar voetnoot14 15rike sin, also es hi oec een bildere alre creiaturen, want 16hi heft alle denc also gescapen ende gebilt in heme seluer 17dat mine drane bekinnen mag. Jn derre wis es die sele 18Gode gelic an derre bildungen dasse met gedenckenisseGa naar voetnoot18, 22, 28, 29 19bildunge heft alre denge dis si nogtan nit en es.Ga naar voetnoot19 20Dander sprote van derre lederen dats bekennisse; die 21erligt die sele in din gedenckenisse ende gift der selen te 22bekenne dasse Gode gelic es ane der edelre naturen. 23Tehant volgt na din bekennisse die derde sprote, dats 24minne. Alse ge||denckenisse die bildunge ontfeet ende darGa naar margenoot+ 25na bekennisse bekent dedelheit der bildungen, so mint 26sise ende heft dan so grote vroude van dir edelheit ende 27van dir groter bildungen diese in din gedenckenisse bekent,Ga naar voetnoot27 28dasse engens vtterstes dencs en bedarf, ende heft hare soGa naar voetnoot28 29geheelike in getrect in hare seluer dasse engenre vrouden 30en begert nog en bedarf anders danse in hare seluer endeGa naar voetnoot30 31met hare seluer heft. Ende dar ane esse oec Gode gelic,Ga naar voetnoot31 32als vele alsse na hare maten mag: onse Here heft also 33grote vroude ende bliscap in heme seluer dat hi te sinre 34bliscap engenre bliscap en bedarf dan de sins selfs. GotGa naar voetnoot34 | |
[pagina 346]
| |
1hin bedorfte enweder engels nog menschen nog himels nogGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2erden nog engens dencs dis hi noit gescuep. Want eer hi 3noit eenke creiature gescup, so was sine vroude alse groetGa naar voetnoot3 4alse heden op desen dag. Sine vroude es also groet an 5heme seluer dat hi nimans dertue en || darf. Geliker wisGa naar margenoot+ 6es oec die sele op gestegen te Gode datse also grote vroudeGa naar voetnoot6 7heft an hare seluer dasse nimans vrouden en bedarf danGa naar voetnoot7 8Gots allene. 9Dese drie sproten sin drie cregte van der selen darse der 10heileger Driueldegheit ane gelic es. Ende an desen drin 11cregten mogwi mercken ende leren wie der Son van denGa naar voetnoot11 12Vadere es geboren na der gotheit ende wie der Heilege 13Gest van hen beiden es gevloten. 14Dirste cragt es gedenckenisse, dar ane mercwi den Vader. 15Want in der Heilger Screft geft mi den Vadere die gewaut 16ende din Sone die wisheit ende den Heilgen Geeste die 17gutheit. Nu suldit regte verstaen. Gi sult dat weten dat 18mi dar ombe den Vadere die gewalt nit en geft dat der 19Son ende der Heilge Geest te menre gewaut jit hebben; 20men geft oec darombe den Sone die wisheit nit dat der 21Vader ende der Heilge Gest jet te menre wisheit hebben; 22men geft || oec dar ombe den Heilegen Geeste die gutheitGa naar margenoot+ 23nit dat der Vader ende der Son jet te menre gutheit hebben: 24het sin dri namen ende een gewareg Got, met eenre gewaut, 25met eenre wisheit, met eenre gutheit ende met eenre gotheit.Ga naar voetnoot25 26Mar an den name geft mi den Vadere die gewaut in der 27Heilger Screft. 28Nu es bi din gedenckenisse betekent der Vader, ende 29der Son bedin bekennisse ende der Heilge Geest bi der 30minnen. Ende also als gi merct dat bekennisse comt van 31gedenckenisse, also es der Son geboren van din Vadere na 32der gotheit. Ende geliker wis alse dese drie cregte dene 33sonder dandere nit en mogen sin, - want na der bildungen 34comt gedenckenisse, want bekennisse en mag nit van hareGa naar voetnoot34 35seluer sin: si mut emmer jwet hebben darse af sie, endeGa naar voetnoot35 36alse die twee in der selen sin, bildinge ende bekennisse, soGa naar voetnoot36 | |
[pagina 347]
| |
1velt tehant terde dar tue, dats minne, dat die sele danGa naar margenoot+ 2minnen mut, - || ende geliker wis alse die minne comtGa naar margenoot+ 3ende ouer vliet van din gedenckenisse ende van din beken-4nisse, also es oec der Heilege Gest geuloten van din Vadere 5ende van din Sone. Mi geft altoes din Heilegen Geste die 6gutheit ende die sutegheit ende dar ombe es hi betekent 7bi der minnen, ende dar bi sulwi verstaen dat der Heilege 8Gest in hen beiden swemmet ende wie hi van hen beidenGa naar voetnoot8 9vliet. Ende alse wi dan sien dat die drie cregte tesamen 10hangen ende hebben dri namen ende en es dog engeenGa naar voetnoot10 11sonder den anderen, - al es der Vader ende der Son endeGa naar voetnoot11 12der Heilege Gest met drin sonderlingen namen, hen es dog 13nit dan een Got driueldeg. 14Alse die sele dese ledere op climpt ende die drie sprotenGa naar voetnoot14 15ouer stigt, gelic alse v gesegt es, gedenckenisse, bekennisseGa naar voetnoot15 16ende minne, so salse op die derde ledere clemmen, die nog 17hoger es, dat sin dogede. Met derre lederen mag die sele 18regte te Gode comen. Dese dogentli||ke ledere heft oecGa naar margenoot+ 19drie sproten die di sele op clemmen mut, wilt si te Gode 20comen. 21Dirste sprote es geloue. Die suket die irste waerheit, 22dats Got: di es die ligte waerheit, alse S. Johannes scriuetGa naar eind22 23in sinen buke: ‘Got es die ligte ende die lugtende waer-Ga naar voetnoot23 24heit, die al degene erlugt die van heme leren willen.’ 25Ende als die sele ane Gode suket ende bekent dat hi es 26die ligte waerheit, so geliect si hare Gode dar ane dasseGa naar voetnoot26 27hare vlischet dasse haren lighame oec erligte ende dasseGa naar voetnoot27 28een ligt sie ane al haren wercken al dengenen dise sien, 29dasse van hare erligt werden. 30Dandere sprote es die minne. Die suket ane Gode minne 31ende gutheit, dat hi allen menschen himelrikes wale anGa naar voetnoot31, 32, 33, 34 32ende dat hi noit mensche himelrike en besloet. Mar leider 33meneg mensche beslutet heme seluer met mengen hoeft-34sonden. Got en scuep noit mensche ter hellen: hem ware | |
[pagina 348]
| |
1vel || lief dat alle menschen te himelrike quamen. Alse dieGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2sele dan die minne an Gode vint, so gelictse hare egterGa naar voetnoot2 3Gode dar ane dasse mint vrint ende viende, gude lideGa naar voetnoot3, 12, 13, 16, 23 4ende quade: an den guden har gut leuen, an den quadenGa naar voetnoot4 5mintse die edelheit der naturen darse Got in gescapenGa naar voetnoot5 6heft, ende haet dog die sonden ende dat quade dat ane 7hen es. Dar S. Augustin aue sprict: ‘Gi sult die sondeGa naar voetnoot7Ga naar voetnoot7 8haten an den sonderen ende der naturen edelheit suldi anGa naar margenoot8 9hen minnen.’ 10Die derde sprote es hope. Die suket ane Gode hoge 11gewaut ende ewegheit. Alse die sele dan dit ane Gode 12bekent, so gelictse hare Gode dar ane dasse hare vlischetGa naar voetnoot12 13dasse een hoge leuen van dogeden hebbe, ende versmaet 14alle nederheit ende trect al hare leuen ende hare woninge 15op in die hogede der dogede. Si geliect hare oec Gode an der 16gewaut also dasse hars lifs ende hars vleschs al||soGa naar margenoot+ 17geweldeg wert dat hare anders nit en mag dun dan der 18gest wilt, ende můt heme gehorsam sin. Wie cranc hi sie 19ogte met wie groter arbeit hi heme geuolge, so mut hi 20dog der selen gehorsam sin, ende also gehorsam, war 21die sele hene wilt, so mut hare der lighame altoes na 22volgen. 23Si gelict hare oec Gode ane der ewegheit, dasse metGa naar voetnoot23 24stadegheide hare gut leuen ende hare dogede volstaet ont 25in der doet. Also bliftse in stedegheide van hogen leuene. 26Also gelict hare die sele der ewegheit diese ane Gode sugte. 27Si blift oec stedeg ane der gewaut die der gest heft ouer 28din lighame ende met dir stedegheit loept die sile na Gode 29gelic din edelen iaghehonde die din herte na loept. DerGa naar voetnoot29 30hert es van dire naturen dat hi altoes enen smake leet van 31sinen voeten dar hi hene loept, ende na din smake loept 32der hont || met also groter begerden dat hi nemmer en rastGa naar margenoot+ | |
[pagina 349]
| |
1tot dis male dat hi also můde wert dat hi nit vort enGa naar margenoot+ 2mach, ende nogtan dat hi also můde es, so trectene nogtanGa naar voetnoot2 3der smake van din voetstappe vorwert. Also geschit der 4selen alse ons Heren gesmaect: so loeptse na heme metGa naar voetnoot4Ga naar voetnoot4 5also groter begerden, alse degene wale weten dis besugt 6hebben, ende oec die Sele sprict in der Minnen Buke: 7‘Min brudegom heft sinen smake vte gelaten.’ Din smakeGa naar voetnoot7 8loeptse also begerlike na dasse din lighame nemmer enGa naar voetnoot8 9laet gerasten; ende alse der lighame dan so cranc wert 10ende heme na din godelike smake so sere verdent heft datGa naar voetnoot10 11heme gebrict ane dar cragt, so trectene nogtan der gest 12vorwert. Want die sele heft so grote begerde dasse Gode 13begripe dasse din lighame nit rasten en leet ment sine ten 14ende brenge. Dat es der selen ewegheit, dar||se mide loeptGa naar margenoot+ 15in der stedegheit ment an den ende hars leuens; ende in 16den beidene dasse beiden můt, so heftse so gehelen hope 17dasse altoes vrolike ende onbedwongen Gode dint met 18gehelen dogeden. 19Dar af sprict een heileg man: ‘Hope es ene sekere 20beidinge dir denge die van dogeden ende van genaden 21comen.’ Jn dir sekerre beidingen loept die sele ende heftGa naar voetnoot21 22so bernende begerde dasse dat begripe disse altoes begert,Ga naar voetnoot22 23dasse van begerden wensent dasse erloest werde van dinGa naar voetnoot23 24lighame, op dasse dan Gode begripe ende hare ane heme 25hegte ende niede alre vrouden. Hir na heftse grote begerdeGa naar voetnoot25 26dasse van din lighame vri werde. Aldus es tusschen din 27lighame ende din geeste altoes een strit: gelic alse S. PaulusGa naar voetnoot27 28sprict, also sprict oec die sele: ‘Owi, wi helpt mi dat icGa naar voetnoot28 29erloest werde van desen onselegen liue?’ Also sprict oec 30die sele: ‘Owi Here, wi helpt mi dat ic verlost || werdeGa naar margenoot+ 31van desen onselagen sacke dar ic in geuangen ben, dat ic 32min lif gesien moge?’ | |
[pagina 350]
| |
1Jn derre begerden loept der mensche din smake vanGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1, 21 2Gode na ende verdent sig dar op met stadegheide mentGa naar voetnoot2 3in den doet. Dan wert der selen gegeuen dat na oege datGa naar voetnoot3 4Gode dorsiet clarlike ende onverdect. Dar op disputiren 5sulke mestere ende dugte hen onmugelike dat wi GodeGa naar voetnoot5 6sulden sien onbedect, ende bekanden sine sconheit alsoGa naar voetnoot6 7hoge ende also groet datse des lien dattene enweder engelGa naar voetnoot7 8nog sele en moge sien sonder bedeckinge, hin mute een-9gerhande bedeckinge ane heme nemen dare sig mede 10tempere, also dat wine gesien mogen. Dat widersprict 11Beda ende scriuet: ‘Si sulen har druue wolken enweg 12dun darse ons onse ligt ende onse vroude mede woudenGa naar voetnoot12 13bedecken,’ ende dar mede geft hi orkunde dat wi Gode 14clarlike ende onbedect sulen sien met openen || oegen. DisGa naar margenoot+ 15selfs geft ons oec orkůnde S. Paulus ende sprict dat wi GodeGa naar voetnoot15 16clarlike ende openbarlike sulen sien in himelrike, sonder 17bedeckenisse ende sonder enege gebreke, van anschine 18tanschine.Ga naar voetnoot18 19Ende wat wi ane Gode sien sulen, dis vendewi orkunde 20in Heren Moyses buke. Dat buec heit Ene Vtvart, dar biGa naar voetnoot20 21es betekent dat der mensche můt vt sin geuaren die GodeGa naar voetnoot21, 23, 25 22sien wilt. Hen mag nit in desen liue geschien: hi můet 23vt sin geuaren ende můt erledeget sin ende erlost van 24desen lighame ende van der werelde ende van allen 25tegencliken dengen ende můt vrilike geurit sin van allen 26commere. Jn din buke vint mi dat onse Here HerenGa naar voetnoot26 27Moysesse hiet maken een gotshus ende hiet heme dat 28deilen met enen ombehange; ende in din uttersten deile 29bragten die Juden haren offer ende die hudere van harenGa naar voetnoot29 30|| geloue begingen hare ambagt dar bennen, ende in dinGa naar margenoot+Ga naar voetnoot30 31dele van binnen en ginc niman dan der biscop tenen tide 32van din iare, ende beginc dan dat ambagt dar in.Ga naar voetnoot32 | |
[pagina 351]
| |
1Ende in din gotshuse sag mi dri denc: deen was eenGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2desch ende dar op en ligt ende ene arke, ende dar inGa naar voetnoot2 3waren dri denc. Bi din drin dengen sin betekent dri denc 4die wi sien sulen ane Gode in himelrike. Bi din irsten, 5dat was himels broet, es ons betekent onse Here, di es 6dat leuende broet dar al degene mide gespist werden die 7in himelrike sin. Dis hebbewi orkůnde in der Ewangelien 8dar hi sprict; ‘Ego sum panis viuus: jc ben dat leuendeGa naar voetnoot8Ga naar voetnoot8Ga naar voetnoot8 9broet ende wi van mi gespiset wert, di sal ewelike leuen.’ 10Dese spise en wert nit verwandelt in ons mar wi werden 11verwandelt in hare, dat wi ewelike leuen in Gode. 12S. Augustin horde ene stemme die te heme sprac: ‘Augustin,Ga naar voetnoot12 13eet mi also dat ic nit gewandelt || en werde in di, marGa naar margenoot+ 14du salt in mi erwandelt werden.’ Also suldi weten dat 15wi in Gode erwandelt werden, want hi es die himelscheGa naar voetnoot15 16spise dar wi alle mede gespist sulen werden, ende ewelikeGa naar voetnoot16 17leuen. 18Dri denc sin in himelrike die ons een ewelic leuen 19maken. Dirste es dat leuende broet dar ic af gesproken 20hebbe, dats onse Here. Van din anderen vendewi orkundeGa naar voetnoot20, 26 21in Apocalipsi: dar lest mi, due S. Johannes was gevůert,Ga naar voetnoot21, 29Ga naar voetnoot21 22due wart heme getoent een lamp dat dreef al die himelscheGa naar voetnoot22 23maisnide ende al die himelsche scare tenen leuenden borneGa naar voetnoot23 24van din vloten leuende water. Hi bi mogwi mercken dat 25dar vrede es sonder alrehande vrogte. Der borne dar die 26leuende water af vloten, dats Got: die es di leuende borneGa naar voetnoot26 27dar wi aue gedrenct werden also dat wi ewelike leuen. 28Terde dar wi ewelike af leuen in himelrike, dis vendewi 29oec orkůnde in Apocalipsi, ende scriuet || S. JohannesGa naar margenoot+ 30dat heme worden getoent vele sconre bome ende haddenGa naar voetnoot30 | |
[pagina 352]
| |
1vele grůnre bladere, ende waren tertsetrien guet. Bi dinGa naar margenoot+ 2schonen boemen sin betekent alle die selen die in himelrike sin, 3ende bi din grunen bladeren die tartsetrien gut waren, 4sin betekent die dogede dar der mensche himelrike medeGa naar voetnoot4, 16 5wennen mut. Die dogede sin ene artsetrie der selen, want 6si wertter mede gesont ende gewinter mede dat ewege leuen 7in himelrike, van din leuentgen brode ons Heren: darGa naar voetnoot7 8mede wertse ewelike gespist ende gewint draf een cregteg 9ende een staerc leuen, dat hare engene crancheit nogGa naar voetnoot9 10engene sicheit nemmermeer daren en mag. Si gewint oecGa naar voetnoot10 11een reine leuen: dat mercwi bi din leuenden water die hiGa naar voetnoot11 12sag vliten van din leuenden borne. Water es van dir 13naturen dat reinget. Also mutwi een claer ende een reine 14leuen hebben in hi||melrike, want wi werden gereinget vanGa naar margenoot+ 15din leuentgen borne die vliet ouer al himelrike; dat leuen 16es also reine dat engeen mensche dar en mag comen die 17enege vlecke ane heme heft. Wi gewinnen oec dar een 18vrolic leuen, dat mercwi ane din loueren: dats een orkundeGa naar voetnoot18, 21 19dat wi met geheelre vrouden sulen hebben een stedeg ende 20een ontegenclic leuen. 21Dander dat wi ane Gode sien sulen, dats sconheit, dat 22verstawi bi din ligte dat in din gotshuse was. Dar bi 23mercwi dat Got dat leuentge ligt in himelrike es, want van 24heme wert al himelrike erligt. Dat onse Here een ligt es, 25dis liit hi seluer in der Ewangelien, dar hi sprict: ‘Ego sumGa naar voetnoot25 26lux: jc ben een ligt dat al die werelt erligt heft.’ Dats wale 27een orkunde, sent hi die werelt erligt heft, dat hi dan 28oec in himelrike een ligt es dat al himelrike erligt ewelike. 29Dar af sprict S. Johannes: ||‘Jn himelrike en es enwederGa naar margenoot+Ga naar voetnoot29Ga naar voetnoot29 30sonnen nog manen nog engens erders ligts te dune. Onse 31Here es dar een ewelic ligt ende di lauende sonne die ons 32dar ligt, ende sine menscheit es ons ene schone lanterne.’ 33Gelic alse S. Peter sprict: ‘Dengele sintene tallen tidenGa naar voetnoot33 34lustelike ane ende begerlike.’ Dar ane mogewi mercken 35dat Got een lustelic ligt mut sin dat mi tallen tiden also | |
[pagina 353]
| |
1ane siet sonder verdriten also begerlike. Ende hebbenteneGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1 2dog walna derteen hondert jaer in sinre menscheit ane gesienGa naar voetnoot2 3ende sintene nog dagelics alse begerlike ane alse daden opGa naar voetnoot3 4den ersten dag due hi een gast was.Ga naar voetnoot4 5En ware nit meer ligts in himelrike dan hi allene, wi 6hadden dar ligts tevollen ende schonheide gnůg; ende totGa naar voetnoot6 7desen ligte heft onse Here gegeuen dat een igelic engel 8ende ene igelike sele es een li[i]gt in himelrike. Ende oecGa naar voetnoot8 9lest mi in der Screft dat ens igeliken menschen lighameGa naar voetnoot9Ga naar voetnoot9 10seuen || stont schonre wert dan die sonne, ende es nogtanGa naar margenoot+ 11die sele also schone ende also claer dat al die schonheit 12die ane allen lighamen der heilgen wesen sal die inGa naar voetnoot12 13himelrike sin, die en mach der schonheit van eenre selenGa naar voetnoot13 14nit geliken die in himelrike es. 15Nu siet dan wie meneg dusenteg ligt in himelrike sin,Ga naar voetnoot15 16beide van engelen ende van selen ende daer tue der heilgenGa naar voetnoot16 17lighamen; ende bouen alle dese ligt so ligt dat ewege ligt 18ons Heren beide ane sinre gotheit ende ane sinre menscheit. 19Ende van din ligte werden al die ligt van himelrike erligt, 20gelic alse die sonne ligt bouen alle erdersche ligt, endeGa naar voetnoot20 21ontfenct ende volmaect. Alse S. Jacob sprict: ‘Onse HereGa naar voetnoot21 22es een vader der ligte.’ Regte alse hi spreke: ‘Hi es dat 23ewege ende dat leuentge ligt dar alle himelsche ligt aue 24geboren sin ende geuloten.’ Ende dat hi sprict ‘een 25vader’, dar bi verstawi dat hi es eenre igeliker selen 26vroude ende || selecheit also begerende alse een vader sinsGa naar margenoot+Ga naar voetnoot26 27kents; ende geliker wis alse der vader sin kint gerneGa naar voetnoot27 28hoget ane eren ende ane selegheide, also es Got altoes | |
[pagina 354]
| |
1die sele hogende ende ermerende ane alre himelscherGa naar margenoot+ 2vrouden ende selegheide: dar ombe heit hi met regte een 3vader der ligte. 4Terde dat mi in din gotshuse sag, dat was ene arke, 5die was bennen ende butene gulden ende was van also 6edelen houte dat enweder bernen nog vulen en mogte.Ga naar voetnoot6 7Ende in dir arken waren dri denc: dar was in himels broetGa naar voetnoot7 8ende ons Heren uet ende ene rude.Ga naar voetnoot8 9Bi dir arken es betekent onse Vrowe: die was butene 10ende bennen alse reine ende alse kusg dasse noit beulectGa naar voetnoot10, 13, 15, 31 11en wart met engenre onkuscheit, enweder ane herten nog 12ane lighame. Ende eerse Jhesus haren son ontfinc, soGa naar voetnoot12 13wasse alse reine dasse noit hoeftsonde en mogte dun, alse 14edelre naturen wasse. || Ende duese due onsen Here ontfinc,Ga naar margenoot+ 15due wartse also dor reine dasse enweder hoeftsonde nog 16dagelics sonde dun en mogte. 17Jn derre arken was dat himels broet, dat was onseGa naar voetnoot17 18Here, din hadse na menscheliker naturen besloten in 19haren lighame, die dat ewege himels broet es dar al himelsGa naar voetnoot19 20heer af geuuet ende onthouden wert ende darse ewelikeGa naar voetnoot20 21satheit ane nemen, nit also alse wi hir gesaet werden, 22met swarheide ende met vernoie, mar sonder swarheit endeGa naar voetnoot22 23sonder vernoy werdense gesaet ende begeren sins altoesGa naar voetnoot23 24ende van dir begerden en hebbense engeen seer. Alse 25S. Gregorius sprict: ‘Te himelrike sin wi altoes Gots saetGa naar voetnoot25 26ende begeren sins dog altoes, ende (die) satheit es sonderGa naar voetnoot26 27swarheit ende die begerde es met vrouden sonder seer, ende 28dats ons een orkonde dat wi daer sae(thei)t sonder swarheitGa naar voetnoot28 29ende begerde sonder seer sulen hebben.’ || Dat himelbroetGa naar margenoot+Ga naar voetnoot29 30hadde die cragt dat sute in den monde was, ende degene 31dit aten, wis dasse gedagten, also smaket hen, ende wisseGa naar voetnoot31 | |
[pagina 355]
| |
1begerden, dat haddense dar ane. Geliker wis es onse HereGa naar margenoot+Ga naar voetnoot1Ga naar voetnoot1 2dat sute himels broet, dar wi al dat af hebben dis wi 3begeren ogt gedencken. Want dats waer, die eneglikeGa naar voetnoot3 4Gode volget ende mint, hi smaect heme wie dat hi wi[i]ltGa naar voetnoot4 5ende begert. 6Nu helpe ons Got dat wi heme also volgen ende hi ons 7also smake dat wi ewelike tesamen bliuen. Amen. |
|