Volksboek van Margarieta van Lymborch (1516)

Hoe die arme ghemeente quamen claghen aenden keyser van griecken over die heydensche honden.

Dat. LXXXI. capittel.

DIE landt lieden van ander nobele ende van den lande van griecken leden groote persecucie van den heydenen diese allen verbranden / dooden ende veriaechden so deerliken dat si niet en wisten waer te schuylen ofte bliven. ende die sommighe van hem lieden vlooden tandernobele in dye stadt. ende die sommighe liepen in constantinobele. bi den keyser ende bi sinen hoghen raet Als die keyser hoorde dese groote carminghe ende dat grote iammerlike claghen der gheenre die daer veriaecht ende verdreven waren. so ghinc hi ende stelde sijn volck al te samen in die ordene. ende besach hoe sterck dat hij was van sinen volcke. Doen vandt hi omtrent. LXXX. duysent mannen tot sijnder noot. ende hi dede hem lieden al bereet maken. want hi woude een reyse doen op die heydensche honden. ende si waren daer allen ghewillic toe. Die keyser die nam. LX. duysent van den vroomsten. ende hi lieten. XX. duysent in die stede. ende daer mede so trock hi heymelic inder nacht wt constantinoble. ende hi beval sijn dochter eresebia ende margrieten van lymborch ende den heeren die daer in die stadt bleven dat si waer nemen souden teghen sijn comste. Eresebia des keisers dochter en was niet wel te vreden. dat haer vader also danighe reyse bestont ende aen ghinc. ende si vreesde seer voor eenighe ongheluck oft mesquaemheit die hem daer af comen mochte. ende also dede oock margrieta van lymborch. ende alle die heren. mer die keyser en wouts niet laten. Ende aldus so nam hy orlof aen sijn dochter / margrieten / ende aen al sijn heren. ende hi reedt mit sinen stragootten ter poorten wt. Die wakers vander stadt bleven vierende op die torren ende poorten. omdat si sien souden hoe dat si varen souden. Ende aldus so reedt die keiser door tot dat si quamen aen eenen berch. ende aen gheen side vanden berch sach die coninc cleophus van cassebrin ende die coninc flauskus van galileen. dese twee coninghen hadden onder hem ligghende wel. LXXX. duysent sarasinen. Die keiser die sandt eenen verspijer op den berch om te vernemen wat si int heyr deden. die verspijer was behendich ende subtijl in sijn saken. hy ghinck om den berch besiden omme tot dat hy quam int heyr. ende daer sach hy datse som sliepen. ende som by den viere saten half wereloes sonder tuch oft ghewer Die verspijer liep weder om den selven wech die hij comen was. mer dat was een weynich omme. mer het was eenen platten wech Hi quam totten keyser ende seyde hem hoe datter gestelt was. ende wat tijdinghe dat hy al ghehoort ende ghesien hadde. ende ghemerckt hoe dat si laghen ende saten. Die keiser verblijde hem wter mater seer als hi die tijdinghe hoorde van den verspijer. ende hi vraechde hem hoe dat hy over den berch quam. want die keyser en peynsde niet dat hy den neer wech ghegaen was. Maer doen die verspijer stont bi den keysere doen begonstet over middernacht te gaen omtrent twee uren. so die somersche

[p. 77]

nachten cort sijn. Die keiser nam. XX. duysent mannen. ende hi liet die ander daer buten der stadt in die orden staen besiden den berch. oft si den berch over ghecomen hadden dat si dan verlaecht ende in die valle gheweest hadden. Aldus so seyde die verspijer den keiser met sinen volcke den selven wech in die hi ghegaen hadde. so langhen tijt tot dat si om den berch waren daer die honden laghen. daer si ter stont in den hoop sloeghen ende riepen met luyder stemmen griecken griecken Die sarasinen dat horende waren verslaghen ende seer tonvreden. die een liep hier om sijn gewer ende die ander daer. mer eer si haer ghewer consten ghecryghen so sloeghen die kersten heeren wel. VI. duysent doot. ende namen die edelste ghevanghen. Die coninghen werden metten gheruchte wacker ende vraechden wat dinghe datter was. die honden seiden het sijn die van griecken si slaent al doot. Die twee coninghen waren vervaert. ende si weken nae dander heyr daer die coninc caspus lach. Die keyser met sinen volcke ghincker mede door. ende si sloegent al doot dat si vonden. ende staken dat vier in die tenten ende logijsen ende lietense staen barnen. Doen alle die ander heren dat saghen die daer laghen bi den soudaen. so schoten si aen haer wapenen ende bliesen haer hornen ende basunen. Die keiser hoorde dat gheruchte ende hi seyde. kinderen wi hebben eeren ghenoech. laet ons vertrecken in tijts want den dach comt aen. ende si sijn alle in roeren. ooc hebben wi hem lieden schaden ghenoech beraden ende ghedaen desen nacht. want si hebben vele dooden ghelaten. ende al haer tenten verbrant. Aldus so laet ons rijden met onsen ghevanghen bi ons ander volc. dat is ons tsekerste. ende si sullen qualiken desen wech vinden die wi passeren mer sullen willen over den berch comen ende eer si dan over sijn so sullen wi allen met onsen gevanghen sijn in die stadt van constantinoble mit behouwen der reyse. Des keisers mannen van wapenen die warens wel te vreden. ende aldus reden si heymelic besiden den berch omme tot dat si quamen aen dander volck dat daer in dorden stont hem lieden verwachtende diese blijdeliken ontfingen. aldus reden si gelijc weder om nae die stadt daer si wt comen waren. Die wakers op der mueren saghen den standaert vanden keiser. dies si seer blijde waren ende ooc saghen si veel heydenen ghebonden aen malcanderen comende voor theyr nae die stadt. Sy ontsloten die poorten. ende si lieten den keyser met sinen state vriendeliken in ende met groter werden. Eresebia des keysers dochter ende margrieta die quamen metten heeren vander stadt den keyser te ghemoete. ende si hieten hem vriendeliken wille come mit groter blijschapen ende vruechden. Die keyser dancte hem lieden seere ende hi schanc sijn dochter ende margrieten vier gevanghen heren. die een was die amerael van babilonien. die ander die avystant van palerne. die derde die amerael van cordes. die vierde was faluskes neve corsabrin. Dese viere waren hem beyden ghesconcken vanden keiser ende van tghemeen heyr. Si dancten den keyser ende alle die ander herteliken seer. ende daer nae so reedt elck tot sinen logijse ende herberghen woert om te rusten ende goede chiere te maken. want si vermoyt waren. Die keyser ende sijn edele reden te hove bi sijnder dochter ende margrieten. ende daer maecten si goede chiere. ende die vier ghevanghen met hem. mer die ander ghevanghen waren alleen ghelegt in eenen torre daer si bewaert waren. Die keyser ende sijn heren danckten god almachtich vander victorien die hem lieden gheschiet was. ende si hadden tghewin ende die overhant. mer die payienen ende die heydensche honden hadden den schaden.