Het liedboek van Liisbet Ghoeyuaers

[p. 119]

tekstkritische noten

R,3 weyne: ellende.
1,3 scoren: doen ophouden, verbreken, de macht breken van. Cf. Mnl. Wb. VII, 671. Merkwaardig zijn de twee varianten met verstoren. Er zijn n.l. meer plaatsen bekend waar scoren, met deze betekenis en eveneens met betrekking tot de hel (Cf. Mnl. Wb. VII, 671 en 2227), als variant storen heeft. De wisseling is gemakkelijk te begrijpen uit de bijna gelijke lettertekens voor c en t. Het prefix ver- is dus waarschijnlijk later toegevoegd aan een oorspronkelijk storen of een verkeerd gelezen scoren. 3,6 v schijn: uw wezen, uw gestalte. Cf. Mnl. Wb. VII, 527 sub 5. Hier is de betekenis wel: uw vrouwelijke natuur.
4,1-2: Door u zal in voorspoed leven wat (de mensheid die) Adam in het ongeluk heeft gestort.
4,5 greyne: parel, juweel, heeft hier meer de onmiddellijke betekenis van vrucht dan het Mnl. Wb. doet uitkomen. Cf. Mnl. Wb. VII, 2126.
6.5 bleyne: schande, smet. Komt niet in deze figuurlijke betekenis voor in Mnl. Wb. I, 1291-92.
8,1 haer conforteerde: vatte moed.
9,5 greyne: parel der mensheid.
9,6 drochtijn: heer (der heerscharen).
11,3 lancken: moederschoot.
11,4 verwoech: viel zwaar, was hinderlijk.

VIII

Laet ons met herten reyne⁺
Louen dat suete kindekijn.
Het brinct ons vter weyne.

Die vader van hier bouen.
Sprac sinen ingel an.
⁺ Ic wille die helle scoren.
Verlossen wijf ende man.
Gaet wech toter fonteynen.
Marien claer aenschijn.
Ende segt haer wat ic meyne.

Laet ons.

Gruet my wel vriendelike.
Die suete suuer iuecht.
Ende segt haer blidelike.
Si mach wel sijn verhuecht.
Want si ende el ne geene.^2,5
Gods moeder moet si sine.^2,6

Laet ons.^2,7

Al binnen nazarette.
Quam dingel gabriel.
Hi gruete die violette.
Met suete woerden snel.
God gruete v suuer reyne.
⁺ Vol gracien es v schijn.
God es met v gemeyne.

Laet ons.

Bi v soe sal becliuen.
Dat adam heeft ontvrijdt.
Want bouen alle wiuen.
Si di gebenedijt.
Ghi selt ontfaen een greyne.
In uwer herten scrine.
Ende bliuen een maget reyne.

Laet ons.

+ De volgorde der strofen is onjuist. Lec. meende dat zij in het Parijse hs. beter was dan overal elders. Vgl. hiervoor het hfdst. over de varianten, pag. 88.

+ 18ro

2,5 Cf. voor geene: pag. 31, aant. 7.

2,6 Waarschijnlijk moet i.p.v. sine sijn gelezen worden. De varianten doen ons vermoeden, dat oorspronkelijk in alle strofen de zesde regel uitging op -ijn. De laatste drie regels kwamen dan ook steeds overeen met de repeticie.

2,7 is weggevallen.

+ 18vo

[p. 120]

5

Si sprac oetmoedelike.

 

Hoe soude dat gescien.

 

En kinde sekerlike.

 

Noyt man des wondert mie

 

Dat ic ende el ne geyne.

 

Gods moeder soude sijn.

 

Mijn herte es cout als steyne.

 

⁺ Laet ons.

6

Die heilege geest sal comen.⁶

 

In v wel suuer wijf.

 

Ontfaen tot onser vromen.

 

Aen v menschelijc lijf.

 

Hi wilt af dwaen die bleyne.

 

Verlossen vter pine.

 

Alle sine vrienden gemeyne.

 

Laet ons.

7

Die ingel sprac tot hare.⁷

 

O weerde suuer maecht.

 

En sijt in genen vare.

 

Het wonder dat ghi claecht.^7,4

 

Want ghi selt sonder pine.

 

Baren een kindekine.

 

Ende bliuen maget alleyne.

 

Laet ons.

8

Die maecht haer conforteerde.

 

⁺ In dat haer dingel seide.

 

Ende si respondeerde.

 

Tot gode benic bereit.

 

Na uwen woerden reyne.

 

Stellic den wille mine.

 

Siet hier gods deerne cleyne.

 

Laet ons.

9

Die yngel sciet van daer.

 

Maria bleef beurucht.

 

Sonder wee oft vaer.

 

Oft sonder herte versucht.

+ 19ro

6 Lec. verwisselde de strofen en veronderstelde dat de omgekeerde plaatsing een vergissing van de afschrijfster was. Cf. hfdst. over varianten, pag. 90.

7 Lec. verwisselde de strofen en veronderstelde dat de omgekeerde plaatsing een vergissing van de afschrijfster was. Cf. hfdst. over varianten, pag. 90.

7,4 Lec. veranderde Het in Hets. De varianten bevestigen de juistheid van deze wijziging.

+ 19vo

[p. 121]

 

Baerde die edel suuer greyne.

 

Den hemelschen drochtijn.

 

Des vaders sone alleyne.

 

Laet ons.

10

Ons es een kint geboren.

 

Een sone gepresenteert.

 

Hi comt die helle scoren.

 

⁺ Als mensche gefigureert.

 

Hi wilt ons alle gemeyne.

 

Verlossen vter pine.

 

Met sinen bloede alleyne.

 

Laet ons.

11

Dies mogen wi wel dancken.

 

Der maget diene droech.

 

In haer wel suuer lancken.

 

Die dracht haer niet en verwoech.

 

Nv laet ons groot ende cleene.^11,5

 

Louen die maget fine.^11,6

 

Si brinct ons vter weyne.

 

Laet ons.

12

Geloeft soe moet si wesen.

 

Nv ende in alder tijt.

 

Bi haer sijn wi genesen.

 

Ende bracht in dit iolijt.

 

O weerde suuer reyne.^12,5

 

⁺ Des sondeers medecine.

 

Bidt vor ons gemeyne.

 

Laet ons.

+ 20ro

11,5 Cf voor cleene: pag. 31, aant. 6.

11,6 Het handschrift heeft niet zoals Lec. meende lonen.

12,5 Het handschrift heeft niet zoals Lec. meende suner.

+ 20vo