Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

¶ Van die straffinghe Babylons.

Dat .li. Capittel.

1

⁺ALso spreect die HEERE, Siet, ic wil eenen scherpen wint verwecken teghen Babylon, ende teghen hare inwooners die haer tegen mi ghesedt hebben,

+ A vers 1

2

Ick wil ooc in Babylon seynden wanners, diese wannen sullen ende haer landt wtueghen ende verderuen, die ouer al ontrent haer sijn sullen inden daghe haers onghelucx,

3

Wandt hare schutters en sullen nyet schieten, ende hare gheharnasde en sullen haer niedt gheweeren connen.

4

Daeromme en spaert nv haer ionghe mannen nyedt. Verbannet ende slaedt doot alle haer heyr, alsoo dat ooc die verslaghen ligghen inden lande der Caldeen, ende dye doorstekene op hare straten,

5

Want Israel ende Iuda en sullen

[p. *]

geen weduwen gelaten worden, van haren God den HERE der heyrscaren, Want der gheender landt heeft hem hooch besondicht aenden heylighen in Israhel.

6

Vliet wt Babel, op dat een yeghelijck sijn siele verlosse, dat ghi niet onder en gaet in haerder misdaet, Want dit is dye tijt der wraken des HEREN, die een vergelder is, Ende hi wil haer betalen

7

Babilon is gheweest eenen gulden kelck inder hant des HEREN, die dat ganssche lant droncken ghemaect heeft. ⁺ Alle heydenen hebben van haren wijn ghedroncken, Daeromme sijn si so rasende geworden.

+ B vers 7

8

Hoe bottelicken is Babilonien gheuallen ende vermorselt? Weent ouer haer, ende brengt oock salue tot hare wonden, oft si misschien mochte ghenesen.

9

Wi hebben Babilon willen heelen (segghen si) mer si en heeft niet willen ghesont worden. Daeromme laetse varen, ende laet ons een yegelijc in sijn lant trecken, Want hare straffinghe reyct tot aen den hemel, ende is verheuen al totten wolcken toe.

10

Die HERE heeft onse gherechticheydt int licht ghebrocht. Comt, laet ons tot Zion vertellen die wercken des HEREN ons Gods.

11

Maect scerp die pijlen, ende bereet die kokers, Die HERE heeft den moet der Coninghen in Meden verwect, Want sijn gedachten staen teghen Babel dat hise verderue, Want dit is die wrake des HEREN, die wrake sijns Tempels.

12

Ia steeckt nv op banieren op die mueren tot Babel, neemt dye wake in, Bestelt schaer wachters, beschict dye hoede, Want die HERE heeft wat inden sinne, Ende hy salt ooc doen, so wat hi teghen die inwoonders van Babilonien voorghenomen heeft,

13

O du dye daer woonste byden grooten wateren, O du die daer grote schatten hebst, dijn eynde is comen, ende dijn ghiericheyt is wt.

14

Die HERE der heyrscharen heeft bi sijnder sielen ghesworen, Ic wildi met so veel menschen veruullen, als oftet sprinchanen waren, die sullen v een truer liedeken singen

15

⁺Die daerde door sine cracht gemaect heeft, ende des werelts omloop door sijn wijsheydt bereyt, ende den hemel met sine voorsichticheyt wtgespannen heeft

+ C vers 15

16

Wanneer hi dondert (oft sijn stemme hooren laet) so isser een oueruloedicheyt des waters onder den hemele

Het trect den neuel op vanden eynden der werelt

Hi maect die blixemen tot regen, Ende hi laet den wint voort comen wt die heymelijcke plaetsen

17

Alle menschen sijn dwasen met haerder conste Ende alle die beelden maken dye sullen met haren beelden gheschent worden

Want haer Godekens en sijn anders nyet dan bedroch, ende en hebben gheenen adem,

18

Het is een enckel ydelheit, ende spottens weert, Si moeten vernielt worden, als haer versoeckinghe comen sal

19

Mer also en is die niet die Iacobs scat is, Mer hi is die ghene, die alle dinc gheschapen heeft, Ende Israhel is die roede sijns erfdeels, Sinen name is die HERE der heyrscharen.

20

Ghi smijt in stucken met crijschwapenen, Daeromme wil ic dijne luyden verslaen, ende die conincrijcken verderuen,

21

Ic wil dijne peerden ende ruyters verstroyen, Ic wil dijne wagens ende die daer op sitten, in stucken slaen,

22

Ic wil dijne mannen ende wijuen verslaen, Ic wil dijne ouden ende ionghen verstroyen, Ick wil dijne iongelingen ende ioncfrouwen verdoen,

23

Ic wil dijne Herders ende cudden verslaen, Ic wil dijne ackerluyden ende beesten vernielen, Ic wil dijne vorsten ende Heeren verslaen.

24

Want ic wil Babel ende alle die inwoonders der Chaldeen verghelden, alle haer boosheyt die si aen Sion bedreuen hebben, voor uwen ooghen spreect die HERE.

25

⁺Siet, Ic wil v aen, O du schadelijcke berch, ghi die alle die werelt bederft, seyt die HERE, Ic wil mijn hant ouer v wtstrecken, ende v vanden steenrootsen her afrollen. Ende ic wil eenen wtghebernden berch van v maken,

+ D vers 25

26

also datmen ooc noch hoecsteen, noch hoochte, noch fundament van v ghenemen en sal connen, Maer een eewige wildernisse sulstu sijn seyt die HERE

27

Steect een banier op inden lande, blaset die basuyne onder die heydenen. Vergramt die Heydenen tegen haer, Roept teghen haer die Conincrijcken, Ararat, Meni, ende Ascenas, telt haer Thifsar toe, Bestelt hooftlieden teghen haer, Brengt peerden op, soo vele oftet al claterende sprinchanen waren,

28

Wapent dye Heydenen teghen haer. Te weten die Coninghen wt Meden met haren Vorsten ende Heeren, ende dat ganssche lant haerder heerschappien,

29

also dattet lant beue ende verschricke. Want die gedachten des HEREN willen veruult worden tegen Babel, op dat hi dat lant tot Babel tot eender woestijne make, daer niemant in en woone.

30

Die Ruesen tot Babel en sullen te velde niet doruen trecken, Maer si sullen in hare vesten moeten bliuen, want haer stercte heeft haer verlaten, ende si sijn gelijc wijfs bloode gheworden, haer wooningen sijn aenghestooct, ende hare grendelen sijn in stucken gebroken.

31

Die een looper coemt den anderen hier tegen, dander postbode coemt daer den anderen te gemoete, om te bootscappen den coninck tot Babel dat sijn stadt ouer al ghewonnen si,

32

Ende dat die hauene inghenomen is, ende dat die meyrsteden wtghebernt sijn, ende dat die crijschlieden bloode gheworden sijn.

33

Want also spreect die HERE der heyrscharen Israels God, Die dochter Babylons is gheweest als eenen dorschuloer, daermen op dorsschet,

34

Mer haren oogste sal seer haest comen, NebucadNezar die Babiloonsche Coninck heeft mi op gheten ende verslint, Hi heeft van my een ledich vat ghemaect, Hy heeft mi verslonden, gelijc als eenen draecke. Hi heeft sinen buyc gheuult met mijnder teerheyt.

35

Hi heeft mi verstooten ende wtgedreuen, mijn vleesch, ende wat ic noch meer hadde te Babel ghebrocht, spreect die dochter die tot Sion woont, ende mijn bloet spreect Hierusalem hebt ghi totten Chaldeen ghebrocht.

36

Daeromme seyt die HERE also. Siet, Ic wil di dijne sake beschermen, ende v wreken, Ic wil v zee verdroogen, ende uwe fonteynen wt drooghen.

37

Ende Babylonien sal tot eenen steenhoope, ende eender draken wooninghe worden, tot een verwonderen, ende tot een versuchten, om datter niemant in en woont,

38

Si sullen al tsamen brullen, gelijc die leeuwen, ende ghelijc die ionghe leeuwen als si toornich sijn die borsten op steken,

39

Ic wilse met haer drincken in die hitte stellen, ende wilse droncken maken, op dat si vrolijc werden, ende eenen eewigen slape slapen, vanden welcken si nemmermeer wacker en sullen worden, spreect die HERE.

40

Ic wilse hier onder brenghen, ghelijc die schapen ter slachbancke, gelijc die rammen ende die bocken.

41

Och hoe is Sesach ghewonnen? ende die vermaerde in alder werelt also ingenomen? Hoe is doch Babylonien tot een verwonderinghe gheworden onder

[p. *]

die Heydenen?

42

Daer is een zee ouer Babel gheuloghen, ende si is met die menichte der goluen bedect.

43

Haer steden sijn verwoest, ende tot eenen dorren, eenelijcken lande gheworden, Ia tot een lant daer nyemant in en woont, ende daer geen mensche in en wandelt.

44

Want ic hebbe ooc den Bel tot Babylonien versocht, ende ic hebt wt sinen muyle gescoort, tghene dat hi verslonden hadde. Ende die heydenen en sullen niet meer tot hem loopen, Want die mueren tot Babylonien sijn ooc om geuallen

45

O mijn volc trect daer wt, ende een yeghelijc verlosse sijn siele, ⁺ voor den grammighen thoorne des HEREN,

+ E vers 45

46

dijn herte mocht anders veruaert worden, ende verslagen van dat gheroepe, datmen inden lande hooren sal, Want daer sal een ghecrijsche gaen deen daer na dandere, van dat gewelt inden lande. Ende die een Vorste sal tegen den anderen sijn

47

Daeromme siet, Daer coemt eenen tijt, dat ic de afgoden versoecken wil, ende dat haer ganssche lant tot schande comen sal, ende haer verslagen daer op liggen sullen.

48

Hemel ende aerde, ende al dat daer in is dat sal iuychen (oft van vruechden roepen) ouer Babel, om dat haer verderuers vanden noorden comen spreect die HERE.

49

Ende gelijckerwijs alser Babel vele wt Israel verslagen heeft, also sullen daer tot Babel ooc vele verslagen worden inden gansschen lande.

50

Daeromme trect nv henen, ghi luyden die den sweerde ontuloden sijt, ende en vertoeft niet, Weest doch des HEREN gedachtich van verre landen, Ende laet v Hierusalem inder herten sijn

51

Wi waren beschaemt, als wi die schampere woorden hooren moesten, ende doen die scaemte onse aensichten bedecte, Om dat die vreemde ouer dat heylichdom des huys des HEREN quamen

52

Daeromme siet die tijt coemt seyt die HERE dat ic hare beelden versoecken wil. Ende door dat ganssche lant sullen die gene die daer neder vallen, suchten (ende brullen)

53

Ende al clom Babel opwaerts ten hemel toe Nochtans sullen daer veel verwoesters van mi op haer comen, spreect die HERE.

54

Men hoort een geroep tot Babel, ende een groot alarme inder Caldeen lant,

55

Want die HEERE verdestrueert Babilonien, Hi verderftse met alsulcken grooten ghescrey ende geruchte, dat haer baren ruysschen, gelijc der grooter wateren,

56

Want die verwoesters sijn op Babilonien gecomen, Hare stercke mannen worden geuangen. Hare boghen worden in stucken gebroken, Want God die HERE der wraken betaelt haer,

57

Ic wille hare Vorsten, Wijsen, Ouerheren, Hooftluyden, ende crijschlieden droncken maken, Ia dat si eenen eewighen slape sullen slapen, daer si nymmermeer af wacker worden en sullen, spreeckt die Coninc, die daer heet HERE der heyrscharen.

58

Also seyt die HERE der heyrscharen, Die dicke mueren van Babilonien sullen ondergrauen, ende hare hooge thorens metten viere verbrant worden. ⁺ Ende der heydenen arbeyt sal verloren ende verbrant worden tgene dattet volc met moeyten ghetymmert heeft.

+ F vers 58

59

Dit is dwoort dat die Propheet Hieremias beual Seraia den sone Nerie des soons Mahasea, doen hi tooch met Zedekia den Coninck Iuda tot Babel, inden vierden iare sijns Conincrijcx Ende Seraia was een vreedsamich Vorste.

60

Ende Hieremias screef alle dat ongeluc, dat ouer Babel comen soude in eenen boecke. Te weten alle dese woorden die teghen Babylon ghescreuen sijn.

61

Ende Hieremias sprack tot Seraia. Wanneer ghi tot Babylonien coemt, so aenschout ende leest alle dese woorden, ende spreect

62

O HERE ghi hebt voor v ghenomen dese stede wt te roeyen, also ooc datter niemant in en woone, noch menscen, noch beesten, Mer dattet inder eewicheyt een woestijne si.

63

Ende als ghi dat boec heel wtghelesen hebt, soo bint eenen steen daer aen, ende werpet in die riuiere Euphrat, ende spreect. Also sal Babilonien versincken, ende niet weder op comen van dat ongeluc, dat ic op haer brenghen wil, Maer tsal vergaen. Dus verre heeft Hieremias gesproken