Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)
(2010)–Anoniem Liesveltbijbel– Auteursrechtelijk beschermd[afbeelding] | |
Hier beghint dat eerste boeck Esdre | |
¶ Cyrus der Persen Coninck gheeft oorlof den Ioden te Ierusalem te trecken, ende die stadt weder te timmeren. | |
1Ga naar margenoot+INden eersten iaer Cores, Ga naar margenoot+ des conincx van Persen op dat dat woordt des HEREN veruullet soude worden, door den mondt Ieremie ghesproken, so verwecte dye HEERE den gheest Cores des Coninckx in Persen, dat hi liet wtroepen door alle sijn conincrijc, ooc door scriften ende segghen. | |
2So spreect Cores dye coninck in Persen, Die HERE die God vanden hemel, heeft mi alle conincrijcken inden landen gegeuen, ende heeft mi beuolen hem een huys te timmeren te Ierusalem in Iuda. | |
3Wie nv onder v van sinen volc is met dien si die HERE sine God, ende trect op te Ierusalem in Iuda, ende timmert dat huis des HEREN God Israhel, Hi is dye God dye te Ierusalem is. | |
4Ende wye noch ouergebleuen is, in allen plaetsen daer hi vreemdelinc is, dyen helpen die lieden zijnder plaetsen, met siluer ende gout, goet ende beesten, wt vryen wille totten huyse Gods te Ierusalem. | |
5Doen maecten hen op die ouerste vaders wt Iuda ende BenIamin, Ga naar margenoot+ ende die priesters ende Leuiten, ende alle diens gheeste God verweckte op te trecken, ende dat huys des HEREN te timmeren te Ierusalem, | |
6ende alle die rontsomme hen waren, stercten haer hant, met silueren ende gulden gereetschap, met goet ende vee ende cleynodien, behaluen dat si vriwillichlic gauen. | |
7Ende dye coninc Cores bracht wt dye vaten des huys des HEREN, dye NebucadNezar wt Ierusalem genomen, ende in sijns Gods huys gedaen hadde | |
8Mer Cores die Coninc in Persen, brachtse wt door Metterdath den schatmeester, ende teldese ouer Sesbazar den vorst Iuda, ende dit is haer getal, | |
9dertich gulden beckens, ende duysent silueren beckens, neghenentwintich messen, | |
10dertich gulden bekers, ende der ander silueren bekers, vierhondert ende thien, ende ander vaten duysent. | |
11Also dat alle der vaten, beyde gulden ende silueren waren, vijfduysent ende vierhondert. Alsoo brachtse Sesbazar alle op met dyen, die wt der geuangenissen van Babel optrocken te Ierusalem. | |
¶ Hier worden bescreuen dye van Babilonien te Ierusalem op reysen. | |
[pagina *]
| |
1Ga naar margenoot+DIt sijn die kinderen wt den lande, die op trocken wt der gheuanghenisse die NebucadNezar die Coninck te Babel tot Babel hadde geuoert, ende weder te Ierusalem, ende in Iuda quamen, elc in sijn stadt, | |
2ende quamen met Serubabel, Iesua, Nehemia, Seraia, Reelia, Mardochai, Bilsan, Mispaer, Bigeuai, Rehum ende Baena. | |
3Dit is nv dat getal der mannen des volcx Israel, die kinderen Parees, twee duysent, hondert ende .lxxij. | |
4Die kinderen Sephatia .ccc. ende .lxxij. | |
5Dye kinderen Arah, seuen hondert vijuentseuentich. | |
6Die kinderen Pahath Moab, onder dye kinderen Iesua Ioab .ij. duysent .viij. hondert ende .xij. | |
7Die kinderen Elam duysent twee hondert ende vierenvijftich. | |
8Die kinderen Sathu .ix. hondert ende vijuenveertich. | |
9Die kinderen Sacai .vij. hondert ende tsestich. | |
10Die kinderen Bani .vij. hondert ende .xlij. | |
11Die kinderen Bibai .vi. hondert .xxiij. | |
12De kinderen Asgad, duysent twee hondert ende tweentwintich. | |
13Die kinderen Adonikam ses hondert ende .lxvi. | |
14Die kinderen Bigeuai .ij. duysent ende .lvi. | |
15Die kinderen Adin, vier hondert ende vierenvijftich. | |
16Die kinderen Ater van Hiskia .xviij. | |
17Dye kinderen Besai drie hondert ende .xxiij. | |
18Die kinderen Iorah, hondert ende .xij. | |
19Die kinderen Hasum, twee hondert .xxiij. | |
20Dye kinderen Gibbar vijuentneghentich. | |
21Die kinderen Bethleem, hondert ende .xxiij. | |
22Dye mannen Nethopha, sessenvijftich. | |
24De kinderen Asmaueth tweenveertich. | |
25Die kinderen van KiriathIearim, Caphira ende Beeroth .vij. hondert ende .xliij. | |
26Die kinderen van Rama ende Gaba, ses hondert ende .xxi. | |
27Die mannen van Michmas, hondert ende .xxij. | |
28Die mannen van Bethel ende Ai, twee hondert ende drientwintich. | |
29Die kinderen Nebo .lij. | |
30Die mannen van Madbis, hondert ende .lvi | |
31Die kinderen des anderen Elam, duysent twee hondert ende .liiij. | |
32Die kinderen Harim, drie hondert ende twintich | |
33Die kinderen Lod Hadid ende Ono, seuen hondert ende .xxv | |
34Die kinderen Ieriho, drie hondert ende vijuenveertich. | |
35Die kinderen Senaha, drie duysent, seshondert ende dertich. | |
36Die priesteren die kinderen Iedaia, vanden huyse Iesua neghen hondert ende .lxxiij. | |
37Die kinderen Immer, duysent ende .lij. | |
38Die kinderen Passhur, duysent twee hondert ende seuenenveertich. | |
39Die kinderen Harim, duysent ende seuenthien. | |
40Ga naar margenoot+Die Leuiten, die kinderen Iesua, ende Kadmiel, vanden kinderen Hodauia, vierentseuentich. | |
41Die sangers, die kinderen Assaph, hondert ende achtentwintich. | |
42Die kinderen der poortiers, Die kinderen Sallum, die kinderen Ater, die kinderen Talmon. De kinderen Akub, | |
43Die kinderen Hatita, ende die kinderen Sobai, altesamen hondert .xxxix. | |
44Die Nethinim, die kinderen Siha, die kinderen Hasupha, die kinderen Tabaoth, | |
45dye kinderen Keros, die kinderen Sieha. Die kinderen Padon, | |
46die kinderen Lebana, die kinderen Hagaba, die kinderen Akub, | |
47die kinderen Aghab, die kinderen Samlai, die kinderen Hanan, | |
48die kinderen Giddel, die kinderen Gahar die kinderen Reaia, | |
49die kinderen Rezin, dye kinderen Nekuda, die kinderen Gazam, | |
50die kinderen Vza, dye kinderen Passeah, die kinderen Bessai, | |
51dye kinderen Asna, die kinderen Meunim, die kinderen Nephussim | |
52dye kinderen Babub, dye kinderen Hakupha, dye kinderen Harhur, | |
53die kinderen Bazeluth, die kinderen Mehira, die kinderen Harfa, | |
54dye kinderen Barkom die kinderen Sissera, die kinderen Thamah, | |
55die kinderen Neziah, die kinderen Hatipha. | |
56Die kinderen der knechten Salomo, dye kinderen Sotai, die kinderen Sophereth, | |
57die kinderen Pruda die kinderen Iaela, die kinderen Darkon, | |
58de kinderen Gindel, die kinderen Sephatia, die kinderen Hattil, | |
59die kinderen Pochereth van Zebaim, de kinderen Ami Alle der Nethinim ende kinderen der knechten Salomo, waren te samen drie hondert ende .xcij. | |
60Ende dese trocken mede op, Mithel, Melah, Thel, Harsa, Cherub, Addon, ende Immer, Mer dese en consten haerder vaderen huys, noch haer zaet nyet betoonen, oft si wt Israhel waren. | |
61Die kinderen Delaia, die kinderen Tobia, die kinderen Nekoda .vi.c. ende .lij. | |
62Ende vanden kinderen der priesteren, die kinderen Halbia, dye kinderen Hakoz, Ga naar margenoot+ die kinderen Barsillai, die wt de dochteren Barsillai des Galeadite een wijf nam, ende wert onder die selue namen genoemt, | |
63die selue sochten haerder geboorten register, ende en vonden gheene, daerom werden si vanden priesterscap los. | |
64Ende Hatirzatha sprac tot hen dat si niet vanden alderheylichsten en souden eten, tot dat een priester stonde metten Lichte ende volcomenheyt. | |
65Die geheele gemeynte was, als een man tweenveertich dusent, drie hondert ende tsestich, | |
66wtghenomen hare knechten ende maerten, die waren seuen duysent drye hondert, ende seuenendertich. Ende hadden twee hondert sangers ende sangerssen, | |
67seuen hondert ende sessendertich peerden, twee hondert ende vijuenveertich muylen, | |
68vier hondert ende vijuendertich kemelen, ende ses duysent seuen hondert ende .xx. ezelen. | |
69Ende sommighe der ouerster vaderen, doen si quamen totten huyse des HEREN te Ierusalem, worden si vrywillich totten huyse Gods datment sette op sijn plaetse, | |
70ende gauen na haren vermogen totten scat aent werc, eenentsestich duysent gulden, ende vijfduysent pont siluers, ende hondert priesters rocken. | |
71Also stelden hen die priesteren ende Leuiten,, ende sommighe des volcx ende die sangers ende die poortiers, ende die Nethinim in hare steden, ende al Israel in sinen steden. | |
Dat volc vergadert te Hierusalem, die priesters stichten den outaer, si houden die feesten ende den offer, Ende si maken bereedtsel om den tempel te tymmeren. | |
1Ga naar margenoot+ENde doemen die seuenste maent vercreghen hadde, Ga naar margenoot+ ende die kinderen Israhel nv in haren steden waren, quam dat volc te samen, als een man te Ierusalem, | |
2Ende het maecte hem op, Iesua die sone Iozadak, ende sine broeders die priesteren, ende Serubabel die sone Sealthiel ende sine broeders, ende timmerden den outare des Gods Israel, om brantoffer daer op te offeren soo het ghescreuen staet in die wet Mose des mans Gods, | |
3Ende si stelden den outaer op sijn gestoelte (want daer was een veruaernisse onder hen vanden volcken inden landen) ende offerden den HEERE brantoffere daer op, des morghens ende des auonts. | |
4Ga naar margenoot+Ende hielden der Louertenten feeste, soo het ghescreuen staet, ende deden brantoffer alle dage, na dat getal so het behoort, elcken dach sinen offere. | |
5Daer na oock die dagelicsce brantoffers, ende der nyeuwer maenden, ende al der feestdagen des HEREN, die geheylicht waren ende alderhande vriwilligen offer, die si den HERE vrywillich deden. | |
6Inden eersten dach der seuenster maent begonsten si den HERE brantoffer te doen, Maer dat fundament des tempels des HEREN en was noch nyet geleyt, | |
7Mer si gauen gelt den steenmetsers, ende den timmerlieden, ende spijse ende dranck, ende olye dien tot Zydo ende te Tyro, dat si cederen hout van Lybanon op die zee | |
[pagina *]
| |
tot Iapho souden brengen, na den beuele Cores, des conincx in Persen, aen hen lieden. | |
8Inden anderen iaer haerder toecomste, totten huyse Gods te Ierusalem ter tweeder maent beghonst Serubabel die sone Sealthiel, ende Iesua die sone Iozadak, ende die ouerghebleuen haerder broeders priesters ende Leuiten, ende alle dye vander geuangenisse gecomen waren te Ierusalem, ende stelden die Leuiten van twintich iaren ende daer ouer, Ga naar margenoot+ om te drijuen dat werc aenden huise des HEREN, | |
9ende Iesua stont met sinen sonen ende broederen, ende Kadmiel met sinen sonen ende die kinderen Iuda, als een man om te driuen dye arbeyders aenden huyse Gods, te weten die kinderen Henadad, met haren kinderen, ende haren broederen die Leuiten. | |
10Ga naar margenoot+Ende doen die timmerlieden dat fundament leyden aenden tempel des HEREN, Ga naar margenoot+ so stonden dye priesters gegaruwet ofte gecleet, met trompetten, ende die Leuiten die kinderen Assaph, met cymbalen, om den HEERE te louen, met den ghedichte Dauid des conincx Israel. | |
11Ende songen deen na dander, met louen ende dancken den HERE, dat hi ghoet is, ende dat sijn ontfermherticheyt eewelic duert ouer Israel. Ende allet volc riep luyde met den HERE te louen, dat dat fundament aen dat huys des HEREN geleyt was, | |
12Mer vele der ouder priesteren ende Leuiten, ende der ouder vaders, die dat voorleden huys gesien hadden in sijn fundament ende dit huys voor haren ooghen was, weenden si luyde, | |
13Vele riepen met blijscappen, dat dat ghecrijsch hooch clanc. Also dat dat volc nyet onderkennen en conste, dat geluyt ofte stemme met blijscappen, voor dat ghecrijsch des weenens int volc, Want dat volc riep luyde, also datmen dat gecrijsch verde hoorde. | |
¶ Die heydenen willen ooc met haer lieden timmeren. Ende als dat haer nyet gegont en wert, so behinderen si dat met raet ende brieuen. | |
1Ga naar margenoot+MAer doen die wederpartijders Iuda ende BenIamin hoorden, Ga naar margenoot+ dat die kinderen des gheuanckenissen den HERE den God Israhel den tempele timmerden, | |
2quamen si tot Serubabel, ende totten ouersten vaderen, ende seyden toe hen. Wi willen met v timmeren. Want wi soecken uwen God gelijc als ghi. Ende wy en hebben nyet geoffert sint ter tijt Assar Hadon, dye coninc te Assur die ons hier heeft gebracht | |
3Mer Serubabel ende Iesua, ende die ander ouerste vaderen onder Israel antwoorden hen. Het betaemt ons, mer v niet dat huys ons Gods te timmeren, mer wi willen alleene timmeren den HERE den God Israel, so ons Cores die coninc in Persa geboden heeft. | |
4Doen besette dat volc inden lande die hant des volcx Iuda, Ga naar margenoot+ ende veruaerdese daer af int timmeren | |
5ende huerden raetgeuers tegen hen ende beletten haren raet also langhe als Cores die coninc in Persen leefde, totten Conincrijc Darios, des conincx in Persen. | |
6Mer doen Ahasueros coninc wert int begintsel sijns conincrijcx screuen si een besculdinge tegen dye van Iuda ende Ierusalem | |
7Ende inden tijden Arthahsasta, screef Bislam Mitherdath Thabeel ende die andere haers raets, tot Arthahsasta den coninc in Persen. | |
8Dat schrift des briefs was in Sirischer talen gescreuen, ende wert in Sirischer talen wtgeleget, | |
9Rehum die cancelier ende Simsai dye scriuer, screuen desen brief tegen Ierusalem, tot Arthahsastha den coninc, Wi Rehum dye Cancelier, ende Simsai die scriuer ende andere des raets van Dina, van Arpharsath, van Tarplat, van Persen van Arach, van Babel, van Susan, van Seha, ende van Elam, | |
10ende dye ander volcken welcke die grootste ende beroemste Asnaphar, ouer bracht, ende hadse ghesedt in die steden Samaria, ende andere aen dese side des waters, ende in Canaan, | |
11Ende dit is dat inhout des briefs die si totten coninck Arthahsastha seynden. | |
12Die knechten die mannen aen dees side des waters ende in Canaan, Den Coninck si kenlic, dat die Ioden, die van v tot ons op comen sijn te Ierusalem, in die oploopinge ende boose stadt, Ga naar margenoot+ timmeren die selue ende maken haer mueren ende brengense wt den fundament, | |
13Soo si nv den coninc kenlic, ist dat dese stadt getimmert wort ende die mueren weder gemaect, so en sullen si schot, tol ende iaerlijcke renten oft chijnsen niet gheuen. Ende haer voornemen sal den Coninc schade brenghen. | |
14Nv wi alle die daer bi sijn, wi die den tempele verstoort hebben, so en hebben wi den smaet des conincx niet langer willen sien, Daeromme seynden wi ende laten den Coninc die wete doen, | |
15Datmen laet soecken inden Croniken uwer vaders, so suldi vinden inder seluer Croniken, ende onderuinden, dat dese stadt oploopich ende schadelic is, den coningen ende landen, ende doent dat andere ooc af vallen van outs. Daeromme die stadt ooc verdoruen is. | |
16Daeromme laten wy den coninc weten, dat ist dat dese stadt getimmert wort, ende hare mueren gemaect, so en suldy voor haer niet behouden dees side des waters. | |
17Ga naar margenoot+Doen seynde die Coninck een antwoort tot Rehum den Cancelier, ende Simsai den scriuer, ende den anderen haers raets die in Samaria woonden, ende den anderen ouer geen side des waters, Vrede ende groete. | |
18Den brief die ghi ons geseynt hebt, is opelic voor my gelesen, | |
19ende het is van my beuolen datment soecken soude, ende men heuet gheuonden, dat dese stadt van oudts tegen die coninghen op staet, ende oploopen ende afuallingen daer inne geschiet sijn. | |
20Ooc sijn machtige coninghen te Ierusalem geweest, dye heerscappie, ghehadt hebben ouer al dat aen geen side des waters is, ende dat hen, tolle scotte, iaerlicxse renten gegeuen worden. | |
21So doet nv na desen beuele. Verbiet den seluen mannen, dat die stadt nyet getimmert en werde, tot dat van my dat beuele gegeuen worde. | |
22Dus siet nv toe, dat ghi nyet onachtsaem hier in en sijt, op dat gheen scade den coninc en come. | |
23Doen nv den brief des coninc Arthahsastha ghelesen wert voor Rehum, ende Simsai den scriuer ende haren raet, trocken si haestelic op te Ierusalem totten Ioden, ende si verbodent oft belettent hen metten arme ende ghewelt. | |
24Doe hielt dat werc op aent huys Gods te Ierusalem, ende bleef achter tot int ander iaer Darios des conincx in Persen. | |
¶ Op die tijt so hebben ghepropheteert Haggeus, ende Sacharias, die timmeringhe wort haer door die Voochden verboden ende belet. | |
1Ga naar margenoot+DIe propheten Hahgai ende Sacharia die sone Iddo, Ga naar margenoot+ propheteerden totten Ioden die in Iuda ende Ierusalem waren inden name des Gods Israhel, | |
2Doen maecten hen op Serubabel, dye soone Sealthiel, ende Iesua die sone Iosadak, ende begonsten te timmeren dat huys Gods te Ierusalem, ende met hen dye propheten Gods dyese stercten. | |
3In dye tijt quam tot hen Thatnai, dye president op dese side des waters, ende Sthar van Bosen ende haren raet, ende spraken also tot hen, Wie heeft v beuolen dit huys te timmeren ende sine mueren te maken, | |
4Doen seyden wy hen, hoe die mannen hyeten dye dese timmeragie deden. | |
5Maer dye ooge haers Gods quam op dye ouders der Ioden also dat het hen nyet belet en wert, tot datmen die sake aen | |
[pagina *]
| |
Darios soude laten comen, ende datter gheen ghescrift weder af en quame. | |
6Dit is dat inhout des briefs dien Thathnai die president aen dees side des waters, Ga naar margenoot+ Sthar van Bosen, ende haren raet van Apharsach, die aen dees side des waters waren, aen den coninc Darios. | |
7Ende dye woorden die si tot hem seynden luyden also. Den Coninc Darios alle vrede, | |
8Het si kennelic den Coninc dat wi int Iootsche lant gecomen zijn totten huyse des grooten Gods, welck men timmert met alderley steenen ende balcken leytmen in die wanden, ende dat werc gaet neerstelijck voort onder haer hant, | |
9mer wi hebben den ouders geuraecht ende tot hen also geseyt. Wye heeft v beuolen dit huis te timmeren ende sine mueren te maken. | |
10Ooc vraechden wi hen hoese hieten, op dat wise v cont souden doen, ende wi hebben die namen der mannen bescreuen die haer ouerste waren. | |
11Ga naar margenoot+Si gauen ons sulcke woorden tot antwoorde ende spraken, Ga naar margenoot+ wi sijn knechten des Gods des hemels, ende der aerden, ende timmeren dat huys dat te voren voor vele iaren getimmert was, dat een groote coninc Israel getimmert heeft ende opgerecht, | |
12mer doen onse vaderen den God vanden hemel vertoornden, so gaf hijse in die hant NebucadNezar, des conincx te Babel, des Chaldeers, die brac dit huys, ende voerde dat volck wech te Babel, | |
13Mer int eerste iaer Cores, des conincx te Babel, beual die selue coninc Cores dit huis Gods te timmeren, | |
14Want die gulden ende silueren vaten int huys Gods, dye NebucadNezar wt den tempele te Ierusalem nam, brachtse inden tempele te Babel, nam oock dye Coninc Cores wt den tempele te Babel, ende hi ghafse SesBazar met name, dien hi tot eenen president sette | |
15ende sprac tot hen, Neemt dese vaten, trect wech ende brengtse inden tempele te Ierusalem, ende laet dat huys Gods timmeren op sine plaetse. | |
16Doe quam dye selue Sesbazar, ende leyde dat fundament aent huys Gods te Ierusalem, sint dyer tijt tymmerdemen, ende en is noch nyet voleynt. | |
17Ga naar margenoot+Behaget den Coninc, so late hi soecken inden scathuysen des conincx, dat tot Babel is, oft het vanden Coninc Cores beuolen si dat huys Gods te Ierusalem te timmeren, ende seynde tot ons des conincx meyninghe ouer desen. | |
¶ Darius die Coninck vernyeut dat beueel Cyri, hi gheeft den Ioden oorlof te bouwen den Tempel. | |
1Ga naar margenoot+DOen beual dye coninc Darios datmen soecken soude in dye cancelrie, Ga naar margenoot+ inden schathuyse des Conincx dye te Babel lach, | |
2Doen vantmen te Ahmetha int slot dat in Meden leghet, een boec, ende daer stont also in een geschiedenisse gesrreuen. | |
3Int eerste iaer des conincx Cores, beual dye Coninck Cores dat huys Gods te Ieusalem te timmeren in dye plaetse daermen offert, ende dat fundament te leggen, ter hoochten tsestich ellen, ende ter wijde ooc tsestich ellen, | |
4ende drie wanden van alderhande steenen, ende eenen want van houte, ende den cost sal vanden huyse des conincx gegeuen worden. | |
5Daer toe dye gulden ende silueren vaten des huys Gods, die NebucadNezar wt den tempele te Ierusalem genomen, ende tot Babel gebracht hadde, salmen weder geuen, datse weder gebracht worden inden tempele te Ierusalem op hare plaetse inden huyse Gods. | |
6Dus maect v nv verre van hen, ghi Thathnai president deser siden des waters, Ga naar margenoot+ ende Star van Bosen, ende haren raet van Apharsach, ghi die aen geen side des waters zijt. | |
7Laetse arbeyden aenden huse Gods dat der Ioden president, ende haer ouders dat huys Gods timmeren op sijn stede. | |
8Ooc ist van mi beuolen watmen den ouders Iuda doen sal, om te timmeren dat huys Gods, te weten, datmen wt des conincx goeden vanden renten aen geen side des waters met neersticheyt opheffe, ende geeftse den lieden ende datmen hem nyet en belette. | |
9Ga naar margenoot+Ende of zijt behoeuen, calueren, lammeren, of bocken totten brantoffer den God vanden hemel, tarwe, sout, wijn, ende olye, na der castumen, der priesters te Iherusalem, salmen hen dagelicx geuen sine behoorte, | |
10ende dat sulc nyet versumelic en ghesciede, op dat si offeren tot eenen soeten ruecke, God vanden hemel, ende bidden voor des conincx leuen ende sijnder kinderen. | |
11Van mi is sulcken beuele gheschiet, Ende welc mensce dese woorden verandert, van dyes huys salmen eenen balck nemen ende oprechten, ende hem daer aen hanghen, ende sijn huys sal vercocht worden om dier daet wille. | |
12Die God die inden hemel woont, verdoe alle coningen, ende tvolc dat sine handt wtstrect, om te veranderen ende te breken dat huys Gods in Ierusalen, Ic Darios hebbe dyt beuolen dat het met neersticheit gedaen worde. | |
13Ga naar margenoot+Doen dede met vlijte Thathnai dye president aen gheen side des waters, ende Sthar van Bosen met haren raet, tot welcken die coninc Darios gheseynt hadde. | |
14Ende die ouders der Ioden timmerden, ende het ginc voort door dye prophecie der propheten Haggai, ende Sacharia des soons Iddo, ende timmerdent ende rechtent op, na dat beuele des Gods Israel, ende naden beuele Cores, Darios, ende Arthahsasta der coningen in Persen | |
15Ende volbrachten dat huys tot aenden derden dach der maent Ader, dat was dat seste iaer des Conincrijcx des Conincx Darios. | |
16Ende die kinderen Israel, die priesters, die Leuiten, ende die andere kinderen der geuangenissen, hielden een wijdinge des huys Gods met blijscappen, | |
17ende offerden op die wijdinghe des huys Gods hondert caluers, twee hondert lammeren, vier hondert bocken, ende totten sondoffer voor geheel Israel, twaelf geyten bocken, na dat getal der stammen Israhel, | |
18ende stelden dye priesters in haer ordine, ende die Leuiten in haer hoedinge, te dienen God, die te Ierusalem is, so het ghescreuen staet inden boecke Mose. | |
19Ende die kinderen der geuangenissen hielden Passach inden veerthiensten daghe der eerster maent, | |
20Want die priesters ende Leuiten hadden hen ghereynicht, dat si alle reyn waren, als een man, ende sloegen dat Passach voor alle die kinderen des gheuangenissen, ende voor hare broeders die priesteren, ende voor hen seluen, | |
21Ende die kinderen Israhel die wt die geuangenissen waren, waren weder gecomen, ende alle die hen afgesceyden hadden vander onreynicheit der heydenen inden lande, om den HERE den God Israhel te soecken, aten | |
22ende hielden dye feeste der ongesuerder brooden seuen daghen met blijscappen. Want die HERE hadse vrolic gemaect, ende dat herte des Conincx te Assur tot henwaerts ghekeert, dat hare handen ghesterct souden worden int werc, aent huys Gods die God Israhel is. | |
¶ Esdras wordt van Artaxerxe te Ierusalem gesonden, met een beueel aen die Voochden aen geen side des waters. | |
1Ga naar margenoot+NA dese gheschiedenisse int Conincrijcke Arthahsasta, des conincx in Persen troc op van Babel, Esra dye sone Seraia, Die sone Azaria, die sone Hilkia, | |
2die sone Sallum, dye sone Zadok, dye sone Ahitob, | |
3die sone Amaria, die sone Azaria, dye sone Meraioth, die sone Serahia, dye sone Vsi, dye sone | |
[pagina *]
| |
Buki, | |
4die sone Abisua, die sone Pinehas, dye soone Eleazar, die sone Aaron des ouersten Priesters, | |
5welcke een bequaem schrift geleerde in die wet Mose was, die die HERE die God Israhel gegeuen hadde. Ende die Coninc ghaft hem al wat hi eyschte, na dye hant des HEREN zijns Goods ouer hem. | |
6Ende het trocken op sommige der kinderen Israel ende der priesteren ende der Leuiten, Ga naar margenoot+ der sangers der poortiers ende der Nethinim, tot Ierusalem int seuenste iaer Arthahsastha des conincx. | |
7Ende si quamen te Ierusalem inder vijfster maent, dat is dat seuenste iaer des conincx, want inden eersten dach der eerster maent, wert hi te rade om op te trecken van Babel. | |
8ende inden eersten dage der vijfster maent quam hy te Ierusalem nae der goeder hant Goodts ouer hem. | |
9Want Esra stierde sijn herte te soeckene die wet des HEREN, ende te doen, ende leeren in Israel seden ende rechten. | |
10Ga naar margenoot+Ende dit is dat inhout des briefs, dyen die coninc Arthahsastha gaf Esra den priester, den scrift geleerden die een leeraer was inden worden des HEREN ende sijnder seden ouer Israhel. | |
11Arthahsastha Coninc alre coninghen. Esra den priester ende schriftgeleerden inder wedt des Gods vanden hemel, vrede ende groete. | |
12Van mi ist beuolen dat alle die daer vrywillich sijn in mijnen rijcke, vanden volc Israel, ende der priesteren ende Leuiten te Ierusalem te trecken dat die met v trecken | |
13vanden coninc, ende vanden seuen raetsheren gheseynt, te besoecken Iuda ende Ierusalem, na die wet Gods die onder uwe hant is | |
14ende mede nemet siluer ende ghout, dat dye coninc ende zijn raetsheeren vrijwillich geuen den God Israhels, welcke woninge te Iherusalem is, | |
15ende alderley siluer ende gout dat ghy geuinden cont int geheele lantscap Babel, met dyen dat dat volc, ende die priesters vrywillich geuen totten huyse Gods te Ierusalem. | |
16Ga naar margenoot+Alle dat selue neemt, ende coopet met vlijte vanden seluen ghelde, Ga naar margenoot+ calueren, lammeren, bocken, ende spijsoffer, ende drancoffer, datmen offert opten outaer biden huyse ws Gods te Ierusalem. | |
17Daer toe wat v, ende uwen broeders met den ouergescotenen gelde belieft te doene, dat doet na den wille ws Goods, | |
18ende die vaten die v ghegeuen sijn totten dienste inden huyse ws Gods, leuert ouer voor Gode te Ierusalem. | |
19Oock wat meer van noode zijn sal, totten huyse ws Gods, dat v geualt wt te geuen, dat laet geuen wt der cameren des conincx, | |
20Ic coninc Arthahsastha hebbe dit beuolen den schatmeesteren ouer geen side des waters dat so wat Esra van v eyschen sal, die priester ende scriftgeleerde inder wet Gods vanden hemel, dat ghi dat neerstelic doet, | |
21tot .C. pont siluers toe, ende tot .C. Cor tarwen toe, ende tot .C. Bat wijns, ende tot .C. Bat olys ende souts sonder mate | |
22Alle wat totter wet Gods vanden hemel behoort, datmen dat selue neerstelic doe, totten huyse Gods vanden hemel, op dat gheen gramschap en come ouer tsconincx rijcke ende sine kinderen. | |
23Ende v si cont, dat ghi gheen macht en hebt, chijns tol, ende iaerlicse renten te leggen op eenigen priester Leuite, Sanger, Poortier, Nethinim, ende dienaren inden huyse des Godes, | |
24Maer ghi Esra na der wijsheyt ws Gods, die onder uwe hant is, stelt rechters ende presidenten, die allet volc oordeelen dat ouer gheen side des waters is, ende al die de wet ws Gods weten ende die het nyet en weten, dyen leeret. | |
25Ende alle dye niet met neersticheit die wet ws Gods, ende die wet des conincx doen en sal, die sal sijn oordeel om dyer daet wille hebben, het si totten doot, of in die verbanninghe, oft der boeten aen goet of in die geuangenisse. | |
26Gelooft si die HERE onser vaderen God, dye dat den Coninc in heeft ghegheuen, dat hy dat huys Gods te Ierusalem soude cyeren. | |
27Ende heeft tot my ontfermherticheit geneycht, voor den Coninc ende sine raetsheren, ende allen machtigen des conincx. Ende ick wert ghetroost na der hant des HEEREN mijns Gods ouer my, ende ic vergaderde die hoofden wt Israhel, dat si met my op souden trecken. | |
¶ Hier worden sommige genoemt die met Esdra op getogen sijn. Ende wat daer geschiet is. | |
1Ga naar margenoot+DIt zijn die hoofden haerder vaderen die gerekent worden, dye met my op trocken van Babel, inden tijden doen dye Coninc Arthahsastha regneerde, | |
2Vanden kinderen Pinehas, Gerson, Vanden kinderen Ithamar Daniel. | |
3Vanden kinderen Dauid, Hattus | |
4Vanden kinderen Sechania, der kinderen Pareos, Sacharia, ende met hem mans personen gerekent .c. ende .l. | |
5Vanden kinderen Pahath Moab, Elioenai, dye sone Serahia, ende met hem .cc. mans personen, | |
6Vanden kinderen Sechania, die sone Iehasiel, ende met hem .ccc. mans personen | |
7Vanden kinderen Adin Ebed, die sone Ionathan ende met hem vijftich mans personen. | |
8Vanden kinderen Elam, Iesaia, die sone Athalia ende met hem tseuentich mans personen. | |
9Ga naar margenoot+Vanden kinderen Sephatia, Sebadia die soone Michael, ende met hem tachtentich mans personen. | |
10Vanden kinderen Ioas Obadia, dye soone Iehiel, ende met hem twee hondert, ende achthien mans personen. | |
11Vanden kinderen Selomith, die soone Iosiphia, ende met hem hondert ende .lx. mans personen. | |
12Vanden kinderen Bebai, Sacharia die sone Bebai, ende met hem .xxviij. mans personen. | |
13Vanden kinderen Asgad. Iohanan die ioncste soon, ende met hem hondert ende thien manspersonen. | |
14Vanden laetsten kinderen Adonicam, ende hieten also. Elipheleth, Ieiel, ende Semaia, ende met hem tsestich manspersonen. | |
15Vanden kinderen Bigeuai, Vthai ende Sabud, ende met hem tseuentich mans personen. | |
16Ende ic vergaderdese aent water, dat tot Aheua comt, ende bleuen drye dagen aldaer | |
17Ende doe ic acht hadde opt volc ende dye priesters, so en vant ic aldaer gheenen Leuite. Ga naar margenoot+ Doen seynde ic Eliezer, Ariel, Semaia, Elnathan, Iarib, Elnathan, Nathan, Sacharia ende Mesullam die ouersten, ende Ioiarib, ende Elnathan die leeraer, | |
18ende seyndese wt tot Iddo den ouersten tot Casphia, dat si ons dienaers inden huyse ons Gods souden halen. Ende ic ghaf hen in wat si spreken souden, met Iddo ende sinen broederen den Nethinim tot Casphia, | |
19Ende si brachten ons nae der goeder hant ons Goods, ouer ons eenen cloecken man wt den kinderen Maheli, des soons Leui, des soons Israhel. Sirebia met sinen sonen ende broederen achthien- | |
20Ende Habsabia, ende met hem Iesaia vanden kinderen Merari, met sinen broederen ende haren sonen twintich, | |
21Ga naar margenoot+Ende vanden Nethinim, die Dauid ende dye vorsten ghauen te dienen den Leuiten tweehondert ende twintich alle met namen genoemt. | |
22Ende ic liete aldaer aent water by Aheua een Ga naar margenoota vasten wtroepen, dat wy ons souden verootmoedighen voor onsen God, om te soecken van hem eenen rechten wech, voor ons ende onse kinderen, ende al onse haue, | |
23want ic scaemde mi vanden coninc, gheleye ende ruyters te heyschen dye ons teghen dye vyanden souden helpen op den weghe. Want wi hadden den Coninc gheseyt. Die hant ons Gods is totten besten ouer al die hem soecken, ende sine stercheyt ende toornicheyt, ouer alle dye hem | |
[pagina *]
| |
verlaten. | |
24Alsoo vasten wi ende versochten dat aen onsen God, ende hi hoorde ons. | |
25Ende ic scheyder twaelf wt den ouersten priesteren Serebia, ende Hasabia, ende met hen haerder broeders thien, | |
26ende woech hen ouer dat siluer ende gout, ende vaten ter Heffe, den huyse ons Gods, welcke dye Coninc ende sine raetsheeren, ende vorsten, ende geheel Israel, dat voorhanden was, totter Heffe ghegheuen hadden, | |
27ende woech hen ouer onder haer hant, ses hondert ende vijftich ponden siluers, Ga naar margenoot+ ende aen silueren vaten hondert pont, ende aen goude hondert pont, twintich gulden bekers, die hadden duysent gulden, ende twee goede metalen costelijcke vaten louter als gout, | |
28ende sprac tot hen Ghi sijt heylich den HEERE, ende die vaten sijn ooc heylich, daer toe dat vry gegeuen siluer ende gout, den HERE uwer vaderen God. | |
29Dus waect ende bewaert tot dat ghijt ouer weghet voor den oppersten priesteren ende Leuiten, ende oppersten vaderen onder Israel te Iherusalem, inden kisten des huys des HEREN, | |
30doen namen die priesters ende Leuiten dat gheweghen siluer ende gout, ende vaten dat si dat souden brengen te Ierusalem totten huyse ons Gods. | |
31Ga naar margenoot+Also brachten wi op vanden watere Aheua inden tweelfsten daghe der eerster maent, dat wi te Ierusalem trecken souden, ende die hant ons Gods was ouer ons, ende verloste ons vander hant onser vyanden, ende vanden gestelden lagen opten wege, | |
32Ende quamen te Ierusalem, ende bleuen aldaer drie daghen. | |
33Maer opten vierden dach wert dat siluer ende gout, ende vaten int huys ons Gods ghewegen, onder die handt Meremoth des soons Vria des priesters, ende met hen Eleazar den soon Pinehas, ende met hen Iosabad den sone Iesua, ende Noadia den sone Benui den Leuite, | |
34na dat ghetal ende gewichte eens yegelicx. Ende dat ghewichte wert op die tijt al ghescreuen. | |
35Ende die kinderen der geuanckenissen, die wt die geuangenisse ghecomen waren, offerden brantoffer den Gode van Israel, twaelf varren voor gheheel Israhel, sessentnegentich rammen, seuen ende tseuentich lammeren, twaelf bocken totten sondoffere, alle totten brantoffer den HERE, | |
36Ende si ghauen des Conincx beuel ouer den officiers des conincx, ende den Grauen ouer dese side des waters. Ende si verhieuen dat volck ende dat huys Gods. | |
¶ Het wort Esdra te kennen ghegeuen dattet volck Gods hem met den heydenschen wijuen gemengt ende veronreynicht hadde, waeromme dat hi droeuich is, ende dat Gode claghet | |
1Ga naar margenoot+DOen dat al was beschict, traden si tot mi die ouerste ende spraken. Dat volc Israel ende die priesters, Ga naar margenoot+ ende Leuiten, en sijn niet afgescheyden vanden volcken inden landen, na haren afgrijselicheden, te wetene der Cananiten, Hethiten, Pheresiten, Iebusiten, Ammoniten, Moabiten, Egiptenaers, ende Amoriten, | |
2Want si hebben der seluer dochteren ghenomen, ende hare sonen, ende dat heylige saet gemeyn ghemaect metten volcken inden landen. Ende dye hant der ouerster ende raetsheeren, was die principaelste in deser misdaet. | |
3Doe ick dat hoorde, schoorde ick mijne cleederen ende mijnen rock, ende track mijns hoofts ende baerts hayr wt, ende sadt eenlic, | |
4Ende alle die des HEREN woordt des Gods Israel vreesden, om der grooter ouertredingen wille. Ende ic sadt eenlic tot aen dat auontoffer | |
5Ende om dat auont offer stont ic op van mijnder allendicheyt, ende schoorde mijn cleederen ende mijnen rock, ende viel op mijn knyen, Ga naar margenoot+ ende recte mijn handen wt totten HERE mijnen God, ende sprack. | |
6Mijn God, ick schame mi, ende ontsie my mijne oogen op te heffen tot v mijn God, Want onse misdaet is ouer ons hooft ghewassen, ende onse scult is groot tot inden hemel. | |
7Van dyer tijt onser vaders aen sijn wi in grote schult gheweest tot op desen dach, ende om onser misdaet wille sijn wy, ende onse coninghen, ende onse priesteren ghegeuen in die hant der coninghen der landen, int sweert, in die gheuangenisse, inden roof, ende in schaemte des aensichts, ghelijc het heden toegaet | |
8Maer nv is een weynich ende onuersiene ghenade vanden HERE onsen God geschiet, Ga naar margenoot+ dat ons noch wat ouerbleuen is te ontgaen, dat hi ons soude gheuen eenen nagel aen sijnder heyliger plaetsen, dat onse God onse ooghen soude verlichten, ende geuen ons een weynich leuens, daer wi knechten sijn, | |
9Want wi sijn knechten, ende onse God en heeft ons niet verlaten al zijn wi knechten, ende heeft ontfermherticheyt tot ons geneycht voor den coninghen in Persen, dat si ons dat leuen laten, ende verhoogen dat huys ons Gods, ende oprechten sine verstooringe ende verderuinge, ende dat hi ons eenen thuyn soude gheuen in Iuda ende Ierusalem. | |
10Nv wat willen wi segghen onse God nae desen at wi uwe gheboden verlaten hebben, Ga naar margenoot+ die ghi door uwe knechten die propheten gheboden hebt ende gheseyt dat lant, daer ghi inne gaet om te beeruen, is een onreyne lant, door die onreynicheit der volcken inden landen, ende in haren afgrijselicheden, daer mede dat si dat hier ende daer vol onreynicheden gemaect hebben, | |
11So en sult ghi nv uwe dochteren nyet gheuen haren sonen, ende haer dochteren, en sult ghy niet nemen uwen sonen, ende en soect haren vrede noch goedt niet inder eewicheyt, op dat ghi machtich wort, ende eedt dat goet inden lande, ende beerue op uwe kinderen eewelic. | |
12Ende na allen dien dat ouer ons gecomen is om onser booser wercken ende groter schult wille, hebt ghi onse God, onse misdaet ghespaert, ende hebt ons een verlossinge gegeuen, so het nv toegaet. | |
13Mer wy hebben ons omgekeert, ende uwe gheboden laten varen, dat wi ons met den volcken deser afgriselicheden vrientscap gemaect hebben. Wilt ghi dan op ons gram sijn tot dat het geheelic met ons wt si, datter niet ouer en bliue noch geen behoudinge en si? | |
14Ga naar margenoot+HERE God Israel ghi zijt gerecht, want wi sijn ouerbleuen een behoudinge, so het heden te dage toegaet. Siet wi sijn voor v in onser scult, want om dies wille en ist niet te staen voor v | |
¶ Si maken een verbont dat si die wijuen verlaten willen Ende welcke dese geweest sijn, die worden hier ghenoemt | |
1Ga naar margenoot+ENde doen Esra also badt, ende belijde ende weende, ende voor den huyse Gods lach, so vergaderde een seer groote gemeynte van mannen, wijuen ende kinderen wt Israel tot hem, want dat volc weende seere, | |
2Ende Sachania de sone Iehiel wt den kinderen Elam, autwoorde ende sprac tot Esra, wel aen, wi hebben ons aen onsen God ontgaen, dat wi vreemde wijuen wt den volcken des lants ghenomen hebben | |
3Nv daer is noch hope in Israel ouer dye, so laet ons nv een verbont maken met onsen God, dat wy alle die wiuen ende die van hen geboren sijn wt wech doen nae den raet des HEREN, ende der gheender die die geboden ons Gods vreesen, datmen doe na die wette, | |
4Dus staet op, want het behoort v toe, wi willen met v sijn Sijt ghetroost ende doet dat. | |
5Doen stont Esra op, ende nam eenen eedt vanden | |
[pagina *]
| |
ouersten priesteren, ende Leuiten, ende geheelen Israel, dat si na dese woorden doen souden, Ga naar margenoot+ Ende si swoeren. | |
6Ende Esra stont op voor dat huys Gods, ende ghinc in die camer Iohanan des soons Eliazad, ende doen hi daer quam en adt hi geen broot, ende en dranck geen water, want hi droech rouwe om die vergrijpinge of ouertredinge der geender die geuangen geweest waren. | |
7Ende si lieten wtroepen door Iuda ende Ierusalem, tot allen kinderen die gheuanghen gheweest waren, dat si te Ierusalem souden vergaderen. | |
8Ende die welcke niet en quamen binnen drie dagen, na den raet der ouerster ende Ouders, dies goet soude al verbannen oft verbuert sijn, ende hy soude afgesceyden sijn vander gemeynten der gheuangenen. | |
9Doe vergaderden alle mannen Iuda ende BenIamin te Ierusalem binnen drien daghen, dat is inden twintichsten dage der nyeuwer maent, ende allet volck sadt op die strate voor den huyse Gods, ende beefden om der saken wille, ende vanden reegen, | |
10ende Esra die priester stont op, ende sprack tot hen. Ghy hebt v ontgaen, dat ghy vreemde wijuen genomen hebt, dat ghi der scult Israhel noch meer sout maken. | |
11Dus belijdt nv den HEERE uwer vaderen God, Ga naar margenoot+ ende doet sijn welbehaghen, ende scheydet v vanden volcke des lants, ende vanden vreemden wijuen. | |
12Doen antwoorde die gheheele ghemeynte, ende sprack met luyder stemmen, Het gheschiede so ghi ons geseyt hebt, | |
13maer des volcx is vele, ende reegenachtich weder, ende en can niet buyten gestaen oock soo en ist niet eens oft tweeder daghen werck, want wi hebben sulcke ouertredinge te veel gemaect | |
14Laet ons onse ouerste bestellen inder geheelder ghemeynten, dat alle die in onsen steden vreemde wijuen ghenomen hebben, tot ghesetten tijden comen, ende die Ouders van elcker stadt, ende hare rechters mede tot dat van ons ghekeert worde die gramschap ons Gods, om deser saken wille. | |
15Doen werden gestelt Ionathan die sone Azahel, ende Iehasia, die sone Thikwa, ouer dese sake, Ende Mesullam, ende Sabthai, die Leuiten holpen hen, | |
16Ende die kinderen der geuangenissen deden also. Ende die priester Esra, ende die principaelste vaders onder haerder vaderen huysen, ende alle nv genoemden sceyden si, ende si saten opten eersten dach der tiender maent om dese sake te ondersoecken, | |
17Ende si volbrachten aen alle mannen die vreemde wijuen genomen hadden, inden eersten daghe der eerster maent. | |
18Ende onder den kinderen der priesteren worden gheuonden die vreemde wijuen genomen hadden, te wetene onder die kinderen Iesua, des soons Iosadok ende sinen broederen, Maeseia, Eliezer, Iarib ende Gedalia, | |
19Ga naar margenoot+Ende si gauen hare hant daer op, dat si die wijuen wilden wt stooten, ende tot haren schultoffer eenen ramme voor haer schult. | |
20Onder den kinderen Immer, Hanani, ende Sabadia, | |
21Onder den kinderen Harim Maeseia Elia Semeaia, Iehiel, ende Vsia, | |
22Onder den kinderen Pashur, Elioenai, Maesia, Ismael, nethaneel, Iosabad, ende Eleasa. | |
23Onder die Leuiten, Iosabad, Simei, ende Kelaia. Hi is die Klita Pethahia, Iuda ende Eliezer, | |
24Onder die sangers, Eliasib, Onder die poortiers Sallum, Telem ende Vri. | |
25Van Israel onder die kinderen Pareos, Rainia, Iesia, Malchia, Meiamin, Eleazar, Malchia ende Benaia, | |
26Onder die kinderen Elam, Mathania, Sacharia, Ichiel, Abdi, Ieremoth ende Elia. | |
27Onder die kinderen Sathu, Elioenai, Eliasib, Mathania, Ieremoth, Sabad ende Asisa. | |
28Onder die kinderen Bebai, Iohanam, Hanania, ende Sabai, ende Athlai, | |
29Onder die kinderen Bani, Mesullam, Malluch, Adaia, Iasub Seal, ende Ieramoth. | |
30Onder dye kinderen Pahath, Moab, Adna Chelal, Benaia, Maeseia, Mathania, Bezaleel, Benui ende Manasse. | |
31Onder die kinderen Harim, Eliezar, Iesia, Machia, | |
32Semaia, Symeon, BenIamin, Malluch, ende Samaia. | |
33Onder dye kinderen Hasum, Mathnai, Mahatha, Sabad, | |
34Elipheleth, Ieremai, Manasse ende Simei, | |
35Onder dye kinderen Bani, Maedai, Amram, Huel, | |
36Benaia, Bedia, ende Chelui, | |
37Naia, Meremoth, Eliasim, | |
38Mathania, Mathnai, Iaesau, | |
39Banim, Benui, Simei, Selemia, Nathan, Adaia, | |
40Machnadbai, Sasai, Sarari, Asareel, Selemia, Samaria, | |
41Sallum, Amaria ende Ioseph. | |
42Onder die kinderen Nebo, Ieriel, | |
43Mathithia, Sabad, Sebina, | |
44Iaddai, Ioel ende Benaia, | |
45Dese hadden alle vreemde wijuen ghenomen. Ende daer waren sommige onder den seluen wijuen die kinderen ghedraghen hadden. | |
¶ Hier eyndet dat boeck Esdras. |
|