Het Liegend Konijn. Jaargang 9

[p. 135]

[Is de spin]

Is de spin
het begin

of het eind?
De som

of de vraag?
Haar veelhoekig

weefsel
schrijft een meetkunde

over het pad,
de dood

van de vlieg.
De spin spint

de dood
uit zichzelf

de vlieg
volgt het spoor

in het wurgende
doolhof

euclidische
lijnen

[p. 136]

 

zuiver

 

als kerkmuziek

 

 

 

logica

 

van offers

 

 

 

en daders.

 

Bentlage,

 

 

 

april,

 

elf graden

 

 

 

regen over

 

de beuken

 

 

 

een kras in het grijs

 

van de vijver

 

 

 

de ziel

 

zegt de upanishade

 

 

 

is een vlam

 

zo groot

 

 

 

als een duim.

 

Vandaag

 

 

 

klopt het.

 

Onder de loden

 

 

[p. 137]

 

wolken

 

dooft

 

 

 

de vlam

 

van de zon,

 

 

 

het vers

 

zegt

 

 

 

de laatste

 

gedachte

 

 

 

herhaalt het gebaar

 

van de cirkel:

 

 

 

die we niet zijn

 

die we zelf zijn

 

 

 

die over de woorden is

 

die in de woorden is

 

 

 

die naast de gedachte is

 

die de gedachte is.

 

 

 

Wie tekent het spoor

 

in het witte zand?

 

 

 

Wie legt het uit?

[p. 138]

Deze cyclus werd geschreven bij werk van Cees Andriessen.
Het woord Upanishade (Sanskriet) komt uit het werkwoord sad (zitten), met upa, verbonden met het latijnse sub, onder, en ni, dat te maken heeft met neder.
De betekenis komt neer op nederzitten aan de voeten van, luisteren naar, zich openstellen voor, in dit geval de vergane stemmen van de Kruisheren uit het vroegere klooster Bentlage, en de geluiden en beelden uit de bossen en weiden rond dat oude klooster, dat nog gedeeltelijk overeind staat, en waar de tentoonstelling van Cees Andriessen plaatsvond.
Het citaat dat in het gedicht wordt aangehaald is uit de Katha Upanishads, deel 4 (translated by Juan Mascaró, Penguin Classics, 1965): ‘like a flame without smoke, the size of a thumb, is the soul, the Lord of the past and the future, the same both today and tomorrow: This in Truth is That.’