Het leven van de seer edele doorluchtighste en H. Begga, hertoginne van Brabant, stightersse der Beggynnen

Met een cort begryp van de levens der salige, godtvruchtige en lof-weerdige beggyntjes der vermaerde en hoogh-gepresen beggynhoven

't Herentals.

IN Brabant op het Beggyn hof, over de vijf eeuwen gesticht, en gefondeert van sekeren Eerw. Heer mijn Heer Arnout Pastoor der selver stadt, moeten ongetwijffelt sommige Beggyntjens seer deughdelijk en heylighlijk geleeft hebben, aengesien men in 't selve, Lichamen, naer begraven te zijn boven gedenkenisse, ook in romatijke plaetsen, gelijk is ontrent den waterkant van de Nethe, waer by het oudt Beggyn-hof gelegen was, naderhandt bevonden sijn nog gansch en geheel. Maer mits wy

[p. 215]

die naemen van alsulke niet en konnen achterhalen soo sullen wy ten thoon stellen de godtvruchtige Maria van Lille geboren te Diest van eerlyke en ryke Ouders. Sy hadde van jonkx af de vreese Godts seer voor oogen, en sy scheen uyt in werken van bermhertigheyt van als sy noch een kint was, door welke deugden Christus haer schikte om eens syn Bruyt te wesen. Als sy 16. jaren out was, heeft sy haer onder de bestieringe, en in de handen van den Heer Guillielmus van Nieuw-meulen haren eersten Pastoor, verbonden met een belofte van eeuwige suyverheyt, de welke sy altijt onderhouden heeft. Godt heeft haer daer naer geroepen uyt het gewoel en de perijkelen van de werelt, en getrocken uyt haer lant en Maegschap tot op dit Hof, alwaer sy hem 43. jaeren seer getrouwelyk gedient heeft. Sy hadde sulk een sterk geloove, datmen seght datse haer huys door hare gebeden, om vryer te zyn van 't gewoel der straeten, beletsel in de gebeden, soude omgekeert hebben, zynde tegen de straet, niet resterende als eenen blinden muer, alsoo sy van den Heer versocht hadde. Item datse om de sieken buyten t' Hof te gaen dienen, in seker occasie het water is over gepasseert haer falie daer over gespreyt hebbende.

Daer wort ook voor waerachtig gehouden onder eenige van d' oude Beggyntjens tot Herentals, als dat onse van Lille is op sekeren tyt naer Brussel gegaen, om by, apparentelyk den Gouverneur acces te versoeken, ende hem te vermaenen van eenige spyse zynder tafel niet te nutten, om niet vergeven te worden, t' gene aldus is geschiet: soo hy haer aen tafel genoot hadde, ende die schotel opquam, soude sy hem vermaent hebben van de selve niet te proeven, van welke schotel aen eenen hont gegeven zynde, berste den selven. Sy heeft de stantvastigheijt haers gemoet meest betoont met te overwinnen ende t' onderstaen de bekoringen de welke sy gedurig en menigvuldig inwendig geleden heeft,

[p. 216]

want haer leven en scheen niet anders te wesen, als eenen gedurigen oorlog en stryt. Den duyvel die haer suyver voornemen trachte met alle gewelt te overmeesteren, en bevocht haer niet alleenelyk inwendig door schandelyke en vuyle inbeeldingen, maer ook verweckte onsuyvere jongelingen de gene met oneerbare en listige woorden, de Bruyt Christi quamen aenvallen: heeft nogtans alle dese stormen des duyvels cloekelyk overwonnen tot dat sy vol van Geloove, Hope, en Liefde, vol van bermhertigheyt tot de arme, en medelyden tot de zielen in 't Vagevier (die dikwils haer hebben comen bedanken) geholpen, soo door haer gebeden, als van die de welke sy, ten dien eynde, tot bidden en goede werken verwekte: eyndelyk vol van gehoorsaemheyt en verdiensten, is sy in't jaer 1452. den 10. July dese werelt verlatende, gegaen tot d' omhelsinge van haren Bruydegom Jesus Christus. Ende gelyk sy in haer leven uytgedrukt hadde de bekoringen en lyden van onsen Saligmaker, soo heeft sy ook in haer uytterste aen desen gansch gelykvormig geweest, mits naer veel pynen van haer siekte, op t'leste seven dagen lank in den dootstryt gelegen heeft. En sullen wy dan die leste ure niet vreesen, die met geen deugden, maer wel met sonden beladen zyn? den datum van haer overlyden staet uytgekapt op een stuk van eenen witten steen, die apparentelyk voor eenen sark op haer graf gedient heeft: welk stuk licht in de nieuwe kerke tusschen den Autaer van d' H. Catharina ende tusschen den Autaer van d' H. Barbara.

Naer dat de geuren in 't jaer 1548. den 17. van April het Hof voorschreven verbrandt hadden en anno 1597. wederom begost herbout te worden, soo hebben in't jaer te weten 1600. de Jouffrouwen die alsdan het Hof regeerden te weten, Anna Vermolen, Catharina Sweerts, Anna Zuyten ende Maria Meulen haere reliquien en gebeenten gevonden op 't kerkhof van het oudt Hof, ende den 26. van Mey met Pro-

[p. 217]

cessie ende licht gehaelt en gebrocht op het nieuw Hof met grooten toeloop en devotie van de gansche Stadt, ende gestelt in een Casse onder den Autaer, en door de selve geschieden veel wonderlyke uytwerkingen van Godt. Uyt het graf daer hare gebeenten zyn uytgehaelt, soo ik hebbe hooren verhaelen, wiert bevonden te komen sekeren soeten geur, soo dat iemant daer aen soude geweest zyn, die de aerde daer van verscheyde reysen met affectie en blytschap tot aen sijn aensicht om te rieken opnemende, met dese woorden riep: O Heylige Maria Lille! O Heylige Maria Lille!

Daer was doen ter tyt van t' ruineren, te weten, van t'oudt Hof Pastoor van 't voorschreven Beggyn-Hof sekeren Heer Jacob Massis: t' is hy die alle de ellenden van de destructie des Beggyn Hofs heeft gesien en ook geleden, verjaeght zynde door de geusen, ende dwalende naer verscheyde plaetsen en steden, van waer hy evenwel niet op en hiel van soo 't mogelyk was de Beggyntjens, syne verstroyde Schapen te voeden met goeden raet, ende troostige brieven oft andersints. Hy heeft ook seer besorgt geweest tot het wederom op bouwen van het Beggyn Hof, waerom hy ook by veele gekreghen heeft de reputatie van Heyligheyt: ende naer zyne doodt, der welcke corts daer naer gevolgt is, sijn sijne gebeenten in eene Casse, ja de selven waer inne die van Maria Lille geleyt ende vermengelt, t' geen de reden is, waerom datmen niet en kan onderscheyden welke de haere of de sijne zyn. Uyt de Missiven van myn Heer Joannes à Burgundia Pastoor van het Beggyn-hof, en Notaris Apostolyk.