|
| |
Engien.
HEt Begyn-hof van Engien, moest al staen voor het jaer 1292, mits Waltherus Heere van Engien in de Kerke van het selve een Capellanie gefondeert heeft: 't welk blykt uyt de copye autentike van d' Approbatie des Arts-Bisschop van Cameryk.
CATHARIEN FRIART, is geboren te Biegger by de Parochie van Sinte Nelle, en is geprofest in het Beggyn-hof van Engien, den 22. van November des jaers 1639. en heeft geleeft met groote opinie van Heyligheyt: sy dee strenge penitentie, nog en at niet daer haeren appetyt naer trok, voor ten was bedorven, oft gaft voor eerst aen den armen: en al hoe wel sy self een arme beggyntjen was, en haren cost met haer handt-werk moest winnen, riep nogtans veel arme kinderen om met haer te komen eten, en dan leerde sy hun 't gene sy nootsakelyk moesten weten om salig te worden. Sy hadde ook eenen grooten yver om de sieken te dienen, soo wel buyten als binnen het hof, en dat uyt de vierige liefde tot haeren even naesten, om de liefde van Godt. Sy droeg op haer bloot lichaem een grouw wollen kleet: haer bedde was eenen sak met kersselingen, en lag met haer hooft op eenen steen. Sy gebruykte veelmaels een hayren kleet, en namp seer dikwils de disciplien. Sy moet gekregen hebben den geest van voorsegginge, want als Sr. Elizabeth Daelman ook Beggyntjen aldaer eens siek lag, en begeerig was om | |
| |
Suster Catherien Friart te spreken, die ook om haer siekten wille tot by haer niet en cost komen: soo dede Sr. Friart aen Sr. Daelman seggen, dat sy niet en soude sterven, te weten, van die siekte, ende dat sy elkanderen nog soude spreken, 't welk meermaels gebeurt is, mits Sr. Elisabeth Daelman nog veele jaren daer naer heeft geleeft. Men heeft ook bevonden dat Sr. Catherien somwylen als ontgeest was, en alsmen haer toesprak, en trok tot datse tot haer selven quamp, seyde sy: och kint wat hebt gy my gedaen! sy heeft boven dien bekent aen een van onse Medesusters met naem Leonora Nechleput, dat haer dikwils gebeurt was, zynde in de Kerke van de Eerw: Paters Capucinen in haer gebedt, dat tot haer quamp als een straele van het Crucifix dat op het tabernakel stont van den Hoogen Autaer. Sy mediteerde geduerig op de Passie Christi. Tegenwoordig leeft nog een Beggyntjen van haren tyt, te weten Sr. Anne Pletinkx, de welke haer verscheyde reysen in ontgeestinge gesien heeft, soo in de kerke als in haer huys.
Het selve Beggyntjen heeft hooren seggen van een ander Beggyntjen, dat Sr. Friart dikwils gequollen is geweest van den boosen geest, en dat met seer groot getier en ramour van ketenen. Daer leeft nog een ander Beggyntjen die heeft hooren seggen van het selve Beggyntjen aen de welke het geschiet was, te weten, Sr. Catherien siek zynde, kreeg lust om van haer bier te drinken, en op dat vat en was niet veel bier meer op, maer den Heere heeft het soo vermenigvuldigt, dat sy nog twee maenden, die sy bleef leven daer, geduerig van gedronken heeft. Het is haer ook gebeurt siek zynde, datmen aen haer iet vrindelykx brocht, en alsmen haer omkeerde om den persoon te bedanken, was den selven op den oogenblik verdwenen. Gesont zynde heeft sy haer dikwils verstorven in eenige spyse daer sy lust naer hadde, en heeft selver aen een Beggyntjen bekent, dat als sy tot de H. Com- | |
| |
munie gonk, den selven smaek hadde der spyse van de welke sy haer in verstorven hadde. Sy was eens besigh met wasschen, en haer ontviel tegen ymant een spytig woort, 't welk haer leet was op den selven tyt: doen sprak sy tegen haer selven, om dat gy soo onvoorsigtig hebt geweest, suldy voor u penitentie een kommeken van dit seep-sop drinken, en heeft het selve gedaen in den geest van verstervinge. Sy is overleden den 6. van October 1662. en begraven in onse Kerke. Alles getrocken uyt de schriften van Jouff. Anne Marie de Pre Overste van het Beggyn-hof van Engien.
VINCIENNE JACOB is binnen Engien geboren, ende geprofest op het Beggyn-hof der selver Stadt den 15. Juny 1621. die seer ootmoedig was, en met grooten yver de sieken diende soo by nachten als by dagen. Sy hadde ook een teere devotie tot het alderheyligste Sacrament des Autaers, soo dat sy om het selve meer en pynelyker te eeren dikwils den ommegank dede met bloote voeten. Sy hadde ook eene besondere liefde tot onse Lieve Vrouwe van den Heyligen Roosen-krans, nog sy en heeft noyt achtergelaten van de H. Maget te eeren, en andere tot de selve devotie te verwecken. Sy is overleden den 25. January 1678. en begraven in onse Kerke. Uyt de Missiven van Jouff. Anne Marie de Pré.
CATHERIEN DE SMET van de welke wy hier naer fol. 198. sullen mentie maeken, was van Engien van geboorte, ende aldaer op het Beggyn-hof geprofest den 9. Mey 1660. was seer ootmoedig, den armen seer gedienstig, en heeft de werken van liefde tot haeren even-naesten in alle occasien bethoont. Sy was haren Biecht-vader soo gehoorsaem, die, om haer te beproeven, haer dede iet van groote weerde verbranden, en soude het ook gedaen hebben, had het hy daer naer niet | |
| |
belet. Sy heeft ontrent de vijf jaeren Novitie Meestersse geweest, en is overleden den 7. van April. 1685. Uyt de Missiven van Jouff. Margriet a Housta, Beggyntje van Engien.
ANNA COEKEBECK een Pachters dochter, is van jonkx af getroken geweest tot het Beggynnelijk leven; en beminde seer d'eenigheyt, daerom heeft sy van haer Ouders versocht, in 't Beggyn-hof van Engien by haer Moeyke, die aldaer Beggyntje was te mogen woonen: naer welkers doodt, sy is te Brussel winkel dochter gaen zijn, in een huys daer men lijnwaet vercocht, door welke occasie, en verkeeren met werelijke menschen, sy ook al wat van de ydelheyt behaelde: ende alhoewel sy noch genegen tot den voorseyden staet bleef, en conde nochtans niet comen tot een vaste resolutie, eensdeels om dat haer Moeder gestorven was, ten anderen, om dat haer Vader niet en socht om in alsulken staet, de costen uyt te staen. Uyt welke obstakels sy genoodtsaekt is geweest te wachten tot dat sy 24. jaren oudt was, al eer sy heeft connen Beggyntjen worden, tusschen welken tijdt sy seer heeft gewankelt, en strijdt onderstaen: en ten waer, gelijkse bekent heeft, den Heere haer miraculeuselijk geholpen hadde, noyt tot een geestelijk leven soude gecomen hebben. Een visioen, als volght, heeft haer seer versterkt.
Sy quamp cens uyt de Capelle van S. Jan te Brussel, ende gonk om sekere affairen in de straet die naer de PP. Jesuiten leydt, en wierdt op den oogenblik als buyten haer selven, siende de menschen in alle soorten van monsters, en differente gedaenten verandert: welk visioen, alhoewel niet lank en duerde, behiel nochtans sulk een sterke indruckinge, van al het bedrogh en valscheyt dat in de werelt is, datse hier door versterkt is geworden, om haren roep sonder uytstel uyt te werken, betrouwende, aengesien alle tijdelijk middelen haer | |
| |
ontbraken, op de hulpe van Godt, ende den Heere heeft haer ook volgens haer betrouwen, sijnen bystandt gethoont.
Sy is dan naer Engien gegaen, om op het Beggyn-hof de plaets te versoeken, de welke sy heeft met den eersten keer, mits men haer genoegh kende, verkregen, ende is geprofest den eersten van October 1658. oudt zijnde 25. jaren.
Nauwelijkx was sy Novite, oft den duyvel heeft haer beginnen te vervolgen met veele sware bekoringen, soo uytwendige, als inwendige. Sy heeft my bekendt, dat sy ettelijke jaren, noyt bynaer en was sonder quellinge des duyvels, ja soo verre, dat niet alleenelijk haer gebuerinnen menigmael gehoort hebben het vreeselijk gerucht der helsche geesten, maer somtijdts ook heel het hof was in benauwtheyt, en dat helsch gespuys quam meest by nachten, die haer seer grauwelijk tracteerden, onder de voeten smeten, en soo by de keel grepen, dat sy scheen te versmachten: welke benauwtheden haer menigerley sware siekten hebben veroorsaekt. Eens gaende met een Beggyntjen haer vriendinne, die ook een seer Godtminnende ziel was, genoemt Suster Catherien de Smet (siet hier voor, fol. 196.) naer de stadt van Halle om uyt devotie het miraculeus beeldt van de H. Maget Maria te besoecken, en noch qualijk uyt de stadt zijnde, zijnder twee vreeselijke, en schroomelijke honden op hun gecomen, die al huylende, en geduerigh bassende op hun sprongen, en scheenen hun te willen verscheuren, en dit duerde tot dat sy by Halle quamen, alswanneer dees vreede beesten groot gehuyl makende, en de aerde over hun crabbende, soo zijn sy verdwenen: en om dat alle menschen, soo die met hun gingen, als die hun tegen quamen, geen mentie en maekten, oft verveertheyt thoonden van dese honden, soo is 't te presumeren, dat niemant die en sagen, dan sy tween alleen: waer van de voorschreven Suster Catherien een sware en
| |
| |
lankdurige ziekte behouden heeft: ende onse weerdige Suster Anne heeft met groote patientie en verduldigheyt, langen tijdt ook te bedde gelegen, in welke sy continuelijk heeft uytgeschenen. Want den Heere haer wonderlijk beproefde door alle soorten van tribulatien, opspraek, verachtinge, verlies van tijdelijke goederen, soo verre, dat sy de hondert guldens, die sy van haer Ouders jaerlijkx ge-erft hadde, die noyt en heeft genoten, soo datse heeft moeten leven by haer handtwerken, te weten met naeyen, om dat het goet verloren is gegaen door den oorlogh, en af-trek van de vrienden, soo dat sy niet en heeft behouden, als een sterk betrouwen op Godt, in welk betrouwen sy wonderlijk is geweest: want opkomende van een groote ziekte, en niet hebbende, en seyde anders niet als dese woorden, Gelooft moet Godt zijn in der eeuwigheyt, dat hy my niet en spaert: noyt en sal ik ophouden van op hem te betrouwen. Den Heere moet gebenedijdt zijn, den Heere sal alles versien. Het scheen te meer, dat sy in haer pynen genoechte namp, want sy was als onversaeft naer het lijden, en seyde somtijdts wat sal den Heer my noch senden? Soo dat ik anders niet, uyt haer maniere van spreken, en conde oordeelen, als dat sy de Cruyssen continuelijk wenschte te embrasseren. Noch ten is niet te verwonderen, dat sy soo content in haer lijden was, mits sy den lijdenden Jesus geduerig voor oogen hadde: want sy op de Passie Christi in alle reconters, oft occasien mediteerde: by exempel, sagh sy yet dat Cruysgewijs was, soo sprak sy van het Cruys Christi. Siende het getal van vijf, soo denkte sy op Jesus Wonden, ende soo voorts op alle de Mysterien ons Salighmakers, soo dat te gelooven is, dat de Passie ons Heeren, geduerigh in haer gedachten, verstandt, en memorie was.
Al den tijdt dat ik met haer familiarelijk hebbe geconverseert, ende gewoont, soo heb ik in haer gemerkt een gestadig gebedt, en inkeer tot Godt:
| |
| |
in alle hare becommernissen, ende uytwendige occupatien, heb ik somwijlen gesien, dat sy op sulk een besondere maniere in den Heer was rustende, dat ik de selve niet beschrijven en can: want haer inwendige deughden waren de menschen onbekent. Uytwendigh was seer zedigh en gestichtigh van manieren, ootmoedigh en minnelijk in conversatie, vyandt van spijtige en sture woorden, noch en soude oyt gedooght hebben, datmen 't minste tegens de liefde des evenaesten soude gesproken hebben, ende wist alles soo behendelijk te verbeteren, en te modereren, dat sy niemant en stoorde. Sy was seer medelijdigh met den armen; en alhoewel sy geen tijdelijke middelen meer en hadde, jae selfs seer dikwils in grooten noodt was, nochtans dede sy al veel werken van liefde: sober in eten en drinken zijnde, soo was een weynigh haer genoegh, en den overschot, die sy selver van doen hadde, deylde sy onder de armen: en al was haer spijse seer slecht, hadde sy voor een spreek-woordt, die en verdien ik noch niet. Haer devotie ende gelooft tot het Alderheylighste Sacrament, waren wonderlijk, en Communiceerde seer dikwils. Tot de H. Maget Maria en alle de Heyligen, was sy ook seer devoot: daerom coos sy 'er veel voor besondere Patroonen, dewelke sy geduerigh in allen overcommenden noodt, aenriep. Haren toekeer tot den Hemel en can ik niet geseggen, mits sy op de schepsels geen betrouwen en hadde.
Het schynt dat den Heere ook alleen syn Bruyt wilde besitten, gemerkt dat op 't leste van haer leven veel vrienden haer af vielen, meynende dat t' al Necromantie oft tooverye was, soo dat alles daer naer quamp te dienen tot meerderen ingank tot Godt, en nauweren aenhank tot den Hemelschen Bruydegom: nog wirt sy in de leste ure van haren Biechtvader berooft, want hy belet zynde, sont eenen anderen Pater om haer by te staen, die, sy wel gevredig zynde met groote blyschap verse- | |
| |
kerde, dat haer ure gekomen was, en sig selver verweckende door acten van Geloove, Hope, ende Liefde, is sy gestorven met volle resignatie: en naer het ontfangen van alle haere Heylige Sacramenten is sy gebleven in kennisse tot den lesten oogenblik toe, sprekende haren beminden inwendiglyk gedurig aen. Soo dat ik anders niet en can oordeelen, dan sy is in sijne goddelijke omhelsinge in myn bywesen overleden, die ik ook voor geluckig ben achtende, om dieswille dat ik in dese godt-minnende ziele altyt gemerkt hebbe een vreedsamig gemoet, in 't welk sy ook gestorven is den 14. April 1690. ons achterlatende veel exempelen van schoone deugden. Sy leijt begraven... Dit Leven is beschreven en ons gesonden door Jouff. Margarita à Housta Beggyntjen van Engien.
ELISABETH DAELMAN van de welke wy in het leven van Jouff. Catherien Friart gesproken hebben fol. 194. is op het Beggyn-hof van Engien geprofest den 18. July 1661. was een seer godtminnende ziele en heeft in veele Deugden uytgeschenen. Het is eens gebeurt, soo men my geseyt heeft, datter eenen persoon gevallen was in een lethargie, 't welk een siekte is die den kranken soo slaperich maekt dat hy alle dingen vergeet, en in perijkel is van soo te sterven. Sy wist dat hy in eenen quaden staet was. Sy is naer de kamer gegaen in het huys van den sieken, en heeft voor eenen gecruysten Godt haer gebedt gedaen, en haer gedisciplineert met een coppel sleutels, en tot haren beminden geseyt, ik en sal van u niet gaen, ô Heere, voor dien persoon is beter en dat hy syn biecht can spreken: 't gene ook soo is geschiet. Sy heeft nog veel andere penitentiele werken gedaen, en lankdurige siekten met groote verduldigheyt onderstaen, tot dat sy ten lesten te Brussel (alwaer sy haer hadde doen voeren, om gecureert beter te worden) is gestorven den 22. October in 't jaer 1694. Uyt de Missiven van Jouff. A.M. a Pré.
|
|
Auteursrechtvrij