| |
Beggyntjens van Aelst.
JOanna met liefde des Cruycen bevangen, dede alle devoir om haer Mede-susters ook met de selve liefde 't ontsteken, dit heeft geproeft een seker Beggyntjen, het welk by haer komende, vondt haer besigh met te aenschouwen den gecruysten Salighmaker in een Crucifix. Maer hoorende haer van de liefde des Cruycen spreken, en hadde daer geen vermaek in noch ook affectie tot 't gene zy haer raede. Waer in Ioanna wierdt heel bedroeft, ende dede alle neerstigheyt, om haer tot de liefde des Cruycen te verwecken. Sy dede haer Christum aen het Crucifix met vele minnelijke woorden aenspreken, ende met alle affectie hem menighmael omhelsen, waer door ten lesten het Beggyntjen soo inde liefde des Cruycen is ontsteken geworden, dat zy nimmermeer en conde wesen sonder altijdt een Cruys by haer te dragen, om alsoo eenighsins de liefde tot het selve te verzaeden. Ioanna siende sulkx heeft haer voorts onderricht, ende geseydt, dese of diergelijke woorden: Dochter hoe hooge dat gy van Godt in den geest soudt mogen verheven worden, en laet toch nimmermeer het gecruyst Beldt van ons Heeren Iesu Christi. Want dat ook inde hooghste contemplatie, niet en magh verlaten, maer wel veredelt werden.
Catharina van den Steen, groote Jouffrouw en | |
| |
Meestersse der Novitien, die geweest is (soo vele weten) eenen spiegel der deughden, oversulkx seer geloofbaer, heeft in geschrift, met haer eygen handt geschreven achtergelaten, dat op eenen sekeren tijdt Ioanna haer met eene groote blijschap heeft omhelst, roepende met vierige brandende woorden: O alderliefsten, ende alderminnelijkxsten Iesu! drukt uwen aldersoetsten Naem in dit hert: besit dit hert nu tot inder eeuwigheyt, ende hier door, soo zy selve getuyght, wierdt haer herte soo ontsteken, dat het scheen te wesen gelijk een gloeyende vier, van hem schietende vlammige straelen drijvende tot Godt. Ende op datmen mocht weten dat zy hier in niet en doolde, seydt dat haer dit tot verscheyden keeren geschiet is.
De selve naer dat zy nu vijf jaeren seer crank geweest hadde, van het water soo ziek geworden is, dat 't scheen dat dien nacht het water haer herte overloopen ende versmacht soude hebben. Ioanna hoorende het groot perijkel van de ziekte, is strakx de voornoemde Jouffrouw gaen besoeken, wel wetende hoe seer dat zy het Hof noch noodigh was. Doch by haer comende viel van haer selven om het welk de Jouffrouw beval, datmen haer soude opnemen ende leggen op een bedde. Ioanna daer en tegen badt hertelijk, ende riep, laet my toch hier blyven, op dat ik desen nacht voor u bidden magh. Maer om dat zy soo machteloos naer den lichaem was, wierdt haer dat geweygert. Oversulkx is geleyt op een bedde, om een weynigh te rusten. Zy daer op geleyt zijnde, is wederom van haer selven gegaen, seer langen tijdt, tot dat zy ten lesten is uytgeborsten in veel lieffelijke woorden, roepende eenpaerlijk Iesus: Iesus: Iesus: O duysent mael Iesus: Alderliefsten Iesus: Alderminnelijksten Iesus: Aldergenuchelijksten Iesu: O Jesu mijn hert sluyt my. Ik en kan niet meer. Ik en kan niet meer.
Dit vierigh roepen duerde meer als dry uren lank. Waer naer sy begonst tot haer selven te comen: ende | |
| |
hebbende de rest van den nacht overgebrocht in bidden, heeft zy haer Overste gegeven veel Goddelijke wenschen, ende haer omhelst. Ende siet hier een groot mirakel. Op dien selven tijdt is die voornoemde Jouffrouwe geheel genesen geweest, ende al het water van het welk zy strakx te vooren heel dik was opgeswollen, soo verdreven, dat'er niet meer in het lichaem daer van en bleef: want gelijk een gloeyene yser met sijn hitte, soo hadde Ioanna met haer omhelsinge, dit al uytgedrooght. Alle Beggyntjens, die de Jouffrouw inde ziekte dikwils gedient hadden, siende dit wonderlijk werk waren heel verbaest. Het selve heb ik Franciscus van Schoonenbergh haren Biechtvader oock (niet min verwondert) met mijn eygen oogen gesien. Daer en tusschen ondervragende Joannam over dese sake, hoe dat het geschiet was, heeft my geantwoort met dusdanige woorden: Ik hebbe dat alderliefste Moeyerken (soo noemde zy de Moeder Godts) te voet gevallen, ende aengehangen, ende en hebbe haer niet laten gaen voor dat zy ons verhoort heeft.
De selve Jouffrouw Catharien van den Steen, is op een ander tijdt wederom te bedde gevallen van een ander sware ziekte. Sommige seyden van de Roose: want zy hadde in 't aensicht eenige roode ende vierige inflammatien. Doch dese ziekte allen dagen vermeerderende, is ten lesten den brandt soo in haer kele geslagen, dat daer geen druppel water en conde doordringen, dan met soo groot een pijne, ende benautheyt, dat scheen dat zy daer in soude versmacht hebben. De Beggyntjens waren hier over heel bedroeft, ende begonsten te roepen dat de Jouffrouwe stierf. Dit soo haest als Joanna hoorde is terstont opgestaen haer werk latende ende seggende tot haer gesellinne; Compt Suster laet ons Jouffrouw gaen besoeken. Comende in 't Convent van S. Joseph, vondt de Coetse van de zieke rontsomme beset met Beggyntjens: soo dat zy daer qualijk by oft ontrent conde geraken. Niet tegenstaende Joan-
| |
| |
na dringende allenghskens door, en maekte dat zy aen het voet eynde van het bedde quamp: en siende haer Overste aen, wachte tot dat ik een weynig van 't hoofden eynde vertrocken was. Als wanneer zy de occasie waernemende, heeft haer hooft gebuyght (als consuys, oft zy iet secretelijk te seggen hadde) tot aen het aensicht vande zieke: het welk zy ook met de handt eens aenraekte, doch soo behendelijk, dat ik 't selve qualijk conde merken. Naer dat zy dit alsoo gedaen hadde, van de koetse een weynigh weykende, is de voornoemde Jouffrouwe soo subitelijk van den brandt in haer kele genesen, dat wy al t'samen heel verwondert waren. Want zy begonst claerlijk te spreken, ende te drinken al oft zy niet het minste hinder in haer gehadt en hadde. Ik en wist in mijn selven niet wat denken: want het docht my een merkelijk mirakel te wesen: het welk ook de rechte waerheyt was.
Ioanna daer en tusschen, siende dat allen haer Mede-susters in dese genesinge heel verwondert ende verblijdt waren, vreesende datmen van haer eenige opinie soude nemen, seyde tot haer gesellinne: Compt Suster laet ons gaen. Doch t'huys gecomen zijnde, heeft haer Mede-suster tot haer geseyt: lenneken my dunkt dat door u onse Jouffrouwe genesen is. Waer op zy terstont antwoorde, maer Suster wat seght gy? ende slaende dat soo terstont van cant, sprak van ander saken, om dat het aldus soude verborgen blijven. Dit getuyght haer Mede-suster waerachtigh te zijn, die neffens de zyde van Ioanna heeft gestaen, als sy haer Overste aenraekte, ende merkelijk op allen haren handel heeft gelet. Ende ik selve en can ook anders niet getuygen, soo uyt het gene dat ik merke daer tegenwoordigh zijnde, als uyt een geschrift vande voornoemde Jouffrouw Catharina var den Steen, het welk wy naer haer doot gevonden hebben: waer in sy bekent, datse door het gebedt van Ioanna tot de Alderheylighste Maget ende Moeder Godts gestort, mirakuleuselijk is genesen van | |
| |
eenige siekten: te weten dese, ende de andere, daer wy hier vooren af hebben verhaelt. Welke Jouffrouw Catharina van den Steen ten lesten is gestorven, den 9. April 1631. oudt 39. van de pockxkens, de welke zy van een dochter in 't Convent van S. Ioseph by te staen, behaelt hadde, tot vergeldinge vande groote liefde, die sy soo menighmael aen haren evennaesten in alle occasien bewesen hadde. Sy leyt begraven voor de Communie banck van den hoogen Autaer.
Het is ook geschiet dat haer Mede-suster Maria Moortgat, is bevangen geweest met een groote pyne in de tanden. Ioanna dit siende, ende vreesende dat sy misschien in eenige onverduldigheyt soude vallen, heeft met de handt haer wangen aengeraekt, seggende, stillekens binnens mondt: Iesus, ende terstont is allen de tant-pyne verdwenen.
Seker Beggyntjen siek geworden zijnde van 't scheurbuyk, hadde sulken pijnen in haren mondt, dat sy qualijck iet conde eten: want het vleesch scheen rontsom haer tanden los te wesen. De tonge vol cleyne gaetjens, ende het lichaem met een specie van cortsen bevangen. Aldus dan seer armelijck gestelt zijnde, verstondt van iemant dat 'er een seker dochter met een weynigh van 't Cruysken, dat haer Mede-suster Ioanna gedragen hadde in te nemen, van groote pijnen genesen was. Maer sy niet hebbende van dit hout, docht in haer selven: waer 't dat mijn Suster Ioanna geliefde, sy can my ook wel genesen sonder van 't Cruysken in te nemen; ende hoort wat wonders. Sy en hadde nauwelijkx dit gepeyst, ende alle pyn verdwijnende is terstont heel gesont geworden. Dit can ik selve ook getuygen, want hebbe dit Beggyntjen den eenen oogenblik heel ziek gesien, ende den anderen oogenblik heel genesen. Merkt hier uyt, hoe veel een stantvastigh betrouwen verkrygen can.
Inde Paesch Heyligh dagen, van desen jaer 1633. is 'er een Beggyntjen ziek te bedde gevallen van een | |
| |
Aposteune onder haer oxelen, de welke in haer veroorsaekt heeft sulken brandt, dat sy anders niet en meynde, oft soude haer de doot veroorsaekt hebben. Waerom ook sy haer bereydt maekte om te sterven. Ondertusschen gebruykte verscheyde middelen door raedt van den Doctoor om die te doen Apostemeren: maer te vergeefs: ergo dan in doots noot zijnde, heeft haren toevlucht genomen tot Ioanna, seggende een stuckxken van 't Cruysken, dat sy aen haren hals gedragen hadde, op de Aposteune, is de selve op den selven nacht daer door opengebroken, ende sy van groote pynen verlost, en corts daer naer heel genesen.
Item desen voorleden Paesschen, is 'er noch wat wonders geschiet, aen een Beggyntjen in dit Hof naer dat ik daer vooren hadde bevolen te bidden, het welk nu over de dry maenden plat te bedde gelegen hadde, van een ziekte diemen niet en kende, haer lichaem was dikwils soo vol pynen, al oft dat aen alle canten had' versworen geweest, soo datmen haer niet eens en mochte aenroeren, maer veel dagen lank laten liggen, sonder haer bedde eens te hermaken, ende was soo machteloos geworden, datse op haer voeten niet en conde staen, maer moest van haer bedde op en af gedragen worden: soo dat sy naer den treyn der naturen, veel dagen van noode hadde, om haer verloren sterkheyt ende gesontheyt te vercrijgen. Dit Beggyntjen dan soo armelijk gestelt zijnde, vraeghde my op den tweeden Paeschdagh, van den jare voorschreven, oft dat het leven van haer Mede-suster Ioanna, noch niet haest en soude te voorschijn komen? oft 'er nu noch niet teekenen genoegh en waren? warender noch niet genoegh, wat ik meer begeerde. Ende voeghde daer ten lesten by, ook dese vrage: Oft Godt den Heer my ook beliefde door haer verdiensten te genesen, soude dat dan genoeghsaem wesen tot bevestinge van haer leven? waer op ik antwoorde, ik en begeere geen teekenen meer, maer is 't Godt alsoo behaegelijk, bidt
| |
| |
dat het alsoo geschieden magh. Hier mede van haer scheydende, heeft sy haer dien nacht tot het gebedt begeven, in 't welk inwendigh in haer is opgeresen, een groot betrouwen van haer aenstaende genesinge, met sulk een sekerheyt, dat waer het sake dat sy ook iet anders begeert hadde, hoedanigh dat geweest hadde, het selve ook soude vercregen hebben. Den morgenstont aengekomen zijnde, heeft haer suster haer afgedragen van 't bedde aen 't vier, alwaer sy heeft aengedaen den Rock van Ioanna, ende siet, gelijk of de ziekte het cleedt grouwelde, is subitelijk vertrocken: en de Dochter heeft sulken sterkten in allen haer leden vercregen, datse alleen naer de Kercke gaende, aldaer heeft gebiecht, ende het H. Sacrament ontfangen, tot verwonderinge van allen die gene, die daer tegenwoordigh waren. Alles getrocken uyt het leven van Joanna Dedemaecker, beschreven door wylen den seer Eerweerdigen Heer myn Heer Franciscum van Schonenbergh Canoninck, ende Deken der Collegiale Kercke van Sinte Marten tot Aelst, Biecht-vader van de selve Joanna. Geapprobeert door Georgius Colvenerius, Doctor in de H. Godtheyt, ende van de selve Coninklijken ordinaren, ende eersten Professeur Prost ende Canonink van de Collegiale Kerke van S. Peeter, Cancelier van de Universiteyt van Duway, ende Vonnisser der boecken. Ook van den Eerweerdigen Benedictus van Haesten, Prost van 't Clooster van Affligem van d'Orden van S. Benedictus, ende van Laurentius Neesen Canonink van de Metropolitane Kerke, President van 't Seminarij, ende Vonnisser der boeken, gedrukt met gratie ende privilegie tot Mechelen by Jan Jaye, in 't jaer 1662.
|
|