|
| |
VII. Hoe Lanceloet enen camp vacht over die coninginne.
Daventure seget van hen beden,
Alsi van Lancelote waren gesceden,
Dat si wech reden met haesten groet,
3540[regelnummer]
Ende quamen te nonen te Karmeloet,
Daer si herde wel, sonder waen,
Vanden coninc doe waren ontfaen;
Waren twee ridders van alden rike
3545[regelnummer]
Die de coninc meest prijsde doe.
Soe dede Walewein, ende daertoe
Alle die goede liede, sonder waen.
Dus warense met sulken eren ontfaen
Alsmen sculdech was tontfane
3550[regelnummer]
Sulke twee ridders, na minen wane.
Alse die coninginne secgen horde
Van Hestore ende van Bohorde,
Sine was noit te genen tide
Van ere comsten meer blide.
3555[regelnummer]
Si seide doe tot ere joncfrouwe:
‘Nu benic seker, bi mire trouwe,
Nadien dat hier binnen sijn comen
Die twee ridders, die ic hore nomen,
In sal allene niet sterven dan;
3560[regelnummer]
Bedie si sijn beide soe goede man,
Er si dogen dat mi scande gesciet,
Sine selent altoes laten niet,
Nadien dat si hier sijn ter uren,
Sine selen hen over mi aventuren.
3565[regelnummer]
God moets sijn gebenedijt,
Dise hier sinde nu ter tijt!’
Binnen dat dus sprac die coninginne
Quam Bohort gegaen daerinne,
Alse die hadde groten gare
3570[regelnummer]
Te sprekene nu jegen hare.
Tirst dattie coninginne vernam
Si hitene willecome wesen.
Hi groetese weder na desen.
3575[regelnummer]
Doe sprac die coninginne dese word:
‘Nadien datgi hier sijt comen Bohort,
Sone salic in gere maniren,
Dat wetic wel, mogen falgiren;
3580[regelnummer]
Alle joye hebben verloren,
Cortelike daeraf vercoveren sal.’
Bohort antwerde te desen:
‘Vrowe, wat wilt dit wesen?
3585[regelnummer]
Hebdi alle joye verloren, en si
Dat gise weder gecriget bi mi?’
- ‘Ay live Bohort, en wetti niet
Wat van mi sider es gesciet
Dat gi mi nine saget, Bohort?’
3590[regelnummer]
Hi seide hine hads niet gehort.
- ‘Neen?’ seit si. ‘Ic saelt u secgen dan,
Dat icker niet sal ligen an.’
Ende si vertelde hem met allen
Hoe die saken waren gevallen.
3595[regelnummer]
‘Nu heeft mi beropen,’ seide si,
‘Mador, van verranessen hier bi;
Ende hier nes so stout riddere int hof,
Die mi dar bescermen daerof.’
Bohort seide: ‘Bi mire trouwe,
3600[regelnummer]
Dat u ridderen falgiren nu, vrowe,
Dat nes geen wonder, waerlike;
Want gi den besten man van ertrike
Die ridders name heeft ontfaen
Hebt gefalgirt, al sonder waen;
3605[regelnummer]
Soe dat mi ne soude dinken nu
Geen wonder, al mesfiel u;
Want gi doet met groter droefhede,
Ende met groter scande mede,
Sterven den besten ridder van ertrike.
3610[regelnummer]
Ende wet dat wel gewarlike,
Dat ic nu ben vele blider das
Dan ic in langen tiden was
Om enege sake die mi gevel;
3615[regelnummer]
Wat verliese soe es daeran,
Die verliest enen goeden man;
Bedie ware hi hier, dat secgic u,
Hine liet om al die werelt nu,
Hine soude die betaelge bestaen
3620[regelnummer]
Jegen Madorre, sonder waen,
Al wist hi dat wel al clare,
Dat donrecht oec uwe ware. -
Nu seldi werden geleit te dien,
Goddanc, dat gi wel selt sien
3625[regelnummer]
Dat gi niemanne sult vinden,
Die hem uwes sal onderwinden.
Dus suldi wel mogen wesen
In groter aventuren bi desen
Tontfane onnere, ende scande daertoe.’
3630[regelnummer]
- ‘Bohort,’ sprac die coninginne doe,
‘Ane soe wien dat ic falgiere,
Ic ne sal in gere maniere
An u falgiren, al sonder waen,
Gine sult mi in staden staen.’
3635[regelnummer]
- ‘Vrowe,’ sprac Bohort, ‘nemmermere
Sone mote mi hulpen God onse here,
Oftic u in dit tstaden sal staen!
Want gi hebt mi genomen, sonder waen,
Minen maech ende minen here,
3640[regelnummer]
Dien ic oit minde soe sere.
Ic ben u niet sculdech te helpen dan,
Maer te deerne al dat ic can.’
Doe sprac die coninginne vort:
‘Hebbicken u genomen, Bohort?’
3645[regelnummer]
Hi seide: ‘Gi hebbettene genomen.
In weet waer hi es becomen;
Ic en sagene noit daer dare
Dat ic u seide van hem niemare,
Niettemeer clein no groet,
3650[regelnummer]
Dan oft hi ware al doet.’
Die coninginne was om die sake
Si begonste te weenne droeflike,
Ende te pensene herde swaerlike.
3655[regelnummer]
Sine wiste wat secgen daerbi.
Daerna sprac wel droeffelike si,
Dat Bohort wel mochte horen:
‘Ay God, twi werdic noit geboren,
Nadat ic nu moet, arm wijf,
3660[regelnummer]
Met dus groten rouwen inden dlijf!’
| |
| |
Bohort sciet van hare alse houde,
Alse die hem gerne wreken soude
Met worden opter coninginnen.
Ende hi lietse bliven daer binnen.
3665[regelnummer]
Ende alsi des werd geware,
Dat nieman wilde hulpen hare,
Begonst si driven rouwe so groet,
Alse oft si sage daer hare doet
Vore haer ogen, ofte der creature
3670[regelnummer]
Die si meest minde tier ure.
Hierna seide die coninginne:
‘Live vrient, wel live minne,
Nu magic wel secgen in min clage,
Dat des goets conincs Bans mage
Ic sal uwes grote breke mede
Hebben, in dese besechede!’
Die coninginne dreef grote droefhede
3680[regelnummer]
Bi dage ende bi nachte mede,
Soe dat haer rouwe embertoe wies.
Die coninc was tongemake dies,
Bedie hine conde nieman vinden,
Die hem des wilde onderwinden,
3685[regelnummer]
Dat hi den camp wilde angaen
Jegen Mador. Elc seide saen,
Dat hijs hem niet onderwonde,
Bedie dat Mador tier stonde
Recht hadde, entie coninginne
3690[regelnummer]
Hadde onrecht na haren sinne.
Daerna sprae Artur die coninc
Te Waleweine van deser dinc,
Ende bat hem, dat hi dor sine minne
Den camp name over die coninginne.
3695[regelnummer]
Hi seide: ‘Ic ben al gereet daertoe
Dat ic hier af uwen wille doe,
Loyalike, alse een coninc.
Gi wet wel, dat min vrowe al bloet
3700[regelnummer]
Den selven riddere hevet doet,
Daerse Mador af beropen hevet.
Besiet wats u dat herte gevet:
Magicse bescermen loyalike,
Ic ben al gereet, sekerlike,
Eest oec anders, ic segt u,
Al waerse min moder, ic liet staen,
In souts niet willen angaen;
Hine es noch geboren niet
3710[regelnummer]
Dor wien, wat soe mi els gesciet,
Ic nu wille doen ongetrouhede.’
Die coninc en mochte te dier stede
Ane Waleweine els niet gewinnen,
Noch ane die andere van daer binnen.
3715[regelnummer]
Ende opten anderen dach nadien
Mochtmen daer inden palayse sien
Die hogeste heren vander stede
Ende vanden lande van Logers mede:
Si waren alle vergadert om sien
3720[regelnummer]
Wat der coninginnen soude gescien.
Die coninc sprac toter coninginne,
Al vergramt in sinen sinne:
‘Alsulpe mi God, vrowe, in weet
Wat secgen, na dien dat steet.
3725[regelnummer]
Al mine ridders, dunket mi nu,
Van minen hove falgiren u,
Soe dat gi seker moget wesen,
Dat gi opten naesten dach na desen
Sterven moet scandelike dode.
3730[regelnummer]
Mi ware liver vele, bi Gode,
Dat ic min lant verlore al,
Ic heb u meer gemint, ende minne,
Dan enege dinc, in minen sinne.’
3735[regelnummer]
Alse der coninginnen dit werd cont
Si weende sere te dire stont,
Ende soe dede die coninc mede.
Alsi lange dese droefhede
Hadde gedreven in haren sinne
3740[regelnummer]
Sprac die coninc toter coninginne:
‘Vrouwe, en daetdi noit bede
Ane Bohorde ende Hestore mede,
Dattie een den camp wilde angaen?’
- ‘Nenic, here, sonder waen;
3745[regelnummer]
Ic wane sijs niet doen ne souden,
Om dat si niet van u en houden,
Ende si sijn van vremden lande.’
Die coninc seide doe te hande:
‘Mijn raet es, dat gi den enen
3750[regelnummer]
Ende den anderen versoect in dit wenen.
Falgiren si u, nadien dat staet,
Sone wetic uwes genen raet.’
Si seide, si soutse versoeken dan,
Ende proven wat sire vonde au.
3755[regelnummer]
Die coninginne ontboet gerede
Bohorde ende Hestore mede,
Die ter vart quamen te hare.
Tirst dat sire werd geware
Weende si, ende es met allen
3760[regelnummer]
Hen beiden te voten gevallen,
Van herten ende van geslechte daeran,
Ende vernaemt van groter machte,
Hoe groet es van Benewijc tgeslachte!
3765[regelnummer]
Oft gi noit Lancelote versinnet,
Uwen neve, soe dat gine minnet,
Om die minne van hem biddic u,
Dat gi mi in dese noet hulpt nu.
Ende falgierdi mi van desen,
3770[regelnummer]
Ic sal eer mergen avont onteert wesen;
Bedie alle die sijn in dit hof
Si gaen mi allegadere of.’
Bohorde begonst ontfarmen
Als hise also horde carmen
3775[regelnummer]
Ende temayeren, die coninginne.
Hi hiefse op met soeten sinne
Ende seide: ‘Vrowe, om dese sake
En sijt niet te sere tongemake;
Ic wille dat gi des seker sijt,
3780[regelnummer]
En hebdi niet vor morgen primtijt
Betere helpe dan mi, ic sal dan
Over u den camp vangen an.’
- ‘Betere hulpe,’ seitsi, ‘dan gi?
Ay God, wanen mochtes comen mi?’
3785[regelnummer]
- ‘Vrouwe,’ antwerde Bohort doe,
‘In sprekere nu nember toe;
Maer sijt seker dat ic u sal
Houden dat ic hebbe geseit al.’
Alse die coninginne dit verstoet
3790[regelnummer]
Si waser af blide in haren moet.
Daerna van hare gesceden.
Des ander dages te primtide
Werd dat palays in elke side
3795[regelnummer]
Vernuwet, ende al die stede,
Met baronen ende met ridders mede,
Om dat Mador soude comen daer.
Selke hadden om die coninginne vaer,
Ende waenden dattere nieman soude
3800[regelnummer]
Comen dise bescermen woude.
Ende na primtijt heeftmen vernomen
Madorre beneden int hof comen,
Ende vele ridders van groter machte
Met hem, die waren van sijn geslachte.
3805[regelnummer]
Hi quam int palays als een ridder vri,
Al gewapent, sonder dat hi
Genen helm no scilt hadde doe;
Ende hi was sonder glavie daertoe.
Hi was een sere groet man,
3810[regelnummer]
Ende van groter macht daeran.
| |
| |
Tirst dat hi quam vorden coninc Arture
Hi eischede den camp ter ure,
Alsi anderwaerven hadde gedaen.
Die coninc antwerde Madore saen:
3815[regelnummer]
‘U clage salmen aldus leeden,
En vint die coninginne niet no heden
Men sal met hare doen dan al
Gi sult hier binnen ontbiden
Toter wilen van vespertiden.
En comt hier binnen geen man,
Die den camp vor hare gaet an,
3825[regelnummer]
Gi sijt van uwen rope, sonder waen,
Quite: men sal haer thoeft afslaen.’
Hi seide hi soude gerne ontbiden.
Hi ginc int palais sitten tien tiden,
Ende also daden di andere mede
3830[regelnummer]
Die met hem comen waren ter stede.
Een lettel vor tiercitijt quam
Lanceloet int hof, alsict vernam,
Wel gewapent na sijn recht;
Allene, sonder enen sciltknecht.
3835[regelnummer]
Hi hadde witte wapine al bloet,
Ende inden scilt twee bende roet.
Hi beette int hof metter vart,
Ende bant an enen boem sijn part.
Ende hi hilt, des gelovet,
Sinen helm altoes int hovet,
Ende quam in dusgedanen doene
Vorden coninc ende sine baroene.
3845[regelnummer]
Ende daer ne kinden mensce ne gene,
Sonder Bohort ende Hestor allene.
Alsi vorden coninc quam doe sprac hi
So hoge, dat alle dire waren bi
Mochten horen ende verstaen di dinc;
3850[regelnummer]
Hi seide tote Arture den coninc:
‘Ic ben te dinen hove comen
Ene dinc, die ic secgen mach;
Dats dat hier op heden den dach
3855[regelnummer]
Een riddere es comen inne,
Die mire vrowen, der coninginne,
Van verranessen beropen wille.
Dade hi wel, hi swege des stille;
Eest alsoe als mi geseit es,
3860[regelnummer]
Sone sach noit man, des sijt gewes,
Soe dullen riddere op genen tijt;
Bedie, dat weet wel al die werelt wijt,
Beide lude ende hemellike,
3865[regelnummer]
Diet dorsochte al gemene,
So valiante vrowe ne gene.
Ende om hare dogedachtechede,
Ende haer grote waerdechede,
Die ic vonden hebbe an hare,
3870[regelnummer]
Soe benic comen nu dus nare
Hier in harre bescermenessen.
Ende wiltse van verranessen
Beropen hier ieman die levet?’
Mador hiertoe antwerde gevet:
3875[regelnummer]
‘Her riddere, om dat gi comen sijt hare
Ic ben gereet te provene al bloet
Dat si minen broder heeft doet
Ongetrowelike, in verranessen.’
3880[regelnummer]
- ‘Ende ic ben gereet te bescermenessen,’
Sprac Lanceloet, ‘dat si ongetrouhede
Noit ne dede, no verranesse mede.’
Mador hine merkede niet doe
Die word, dire Lanceloet seide toe;
3885[regelnummer]
Ende hi boet sijn wedde ter stede.
Soe dede Lanceloet tsine mede,
Die di coninc beidegader ontfinc.
Doe sprac Walewein tier dinc:
‘Ic wane wel dat Mador nu
3890[regelnummer]
Quade heeft gegeven, secgic u;
Bedie, hoe dat sijn broder bleef doet,
Ic soude wel dorren sweren al bloet,
Na min weten, na minen sinne,
Dat noit ne pensde die coninginne
3895[regelnummer]
Ongetrouhede noch verranesse.
Dus mochte hem wel gescien swaernesse,
Opdat in desen riddere si
Enege vromechede, dat donke mi.’
Die coninc sprac: ‘Nu sijt seker des,
3900[regelnummer]
In weet niet wie die riddere es;
Maer ic hope dat hijs te hoven
Bliven sal; ende ic sout wel loven.’
Die ridderen porreden metter vart
Beidegadere ter plaetsenward,
3905[regelnummer]
Ende alle die liede groet ende smal
Daermen bi costumen gewone was
Die campe te vechtene, alsict las.
Hier was groet volc comen nu
3910[regelnummer]
Om te besiene, dat secgic u,
Dien camp, die daer soude sijn,
Daer af es comen die termijn.
Die coninc dede comen daer
Die coninginne, ende seide daernaer:
3915[regelnummer]
‘Vrowe, siet hier enen riddere nu,
Die sijn lijf aventurt dore u.
Wordi verwonnen, gi moet wesen
Gedestruert, sijt seker van desen.’
Die coninginne antwerde mettien:
3920[regelnummer]
‘Here, God moet ten rechte sien,
Also gewaerlike alsic noit ere
Om verranesse ne pensde, here!’
Die ridders sijn in di plaetse comen,
Ende hebben elc sine stede genomen.
3925[regelnummer]
Si liten lopen hare parde,
Ende quamen met groter varde
Elc op anderen gereden doe.
Daer geraecte elc anderen soe,
Dat no scilt, no halsberch, sonder waen,
3930[regelnummer]
Hen te staden ne mochte staen,
Elc en werd gewont, soe dat bloet
Groffelike ut sinen wonden woet.
Ende Mador moeste doe met allen
Van sinen perde ter eerden vallen,
3935[regelnummer]
Dat hi vanden valle tebroken was,
Ende hi onsochte gevoelde das
Met dat hi groet was ende swaer.
Hi spranc [op], alsi best mochte, daernaer;
Maer sijt seker, dat hi na das
3940[regelnummer]
Niet wale te hem selven ne was.
Alsene Lanceloet dus sach te voet
Dochte hem wel in sinen moet,
Geviele dat hine tors versochte,
Dat ment hem wel daer lachteren mochte,
3945[regelnummer]
Hi beette van sinen orsse saen,
Ende liet waer dat wilde gaen.
Daerna trecte hi sijn swaerd
Ende ginc daer te Madorewaerd.
Hi leide den scilt op sijn hovet.
3950[regelnummer]
Hi gaf Madore, des gelovet,
Metten swerde enen swaren slach,
Dat hi ne horde no ne sach.
Niet bedie Mador en versochte
Lancelote daer al dat hi vermochte,
3955[regelnummer]
Ende sloech op hem vele slage,
Grote ende cleine, binnen den dage.
Dit mocht hem niet te staden staen,
Bedie Lanceloet haddene, sonder waen,
Eer middach quam, bracht daertoe,
3960[regelnummer]
Dat hi in tien steden bloetde doe.
| |
| |
Ende Lanceloet dedene soe tonder,
Dats alle diet sagen hadden wonder,
Ende mictene doet in haren sinne,
Op dat wilde sijn wederwinne.
3965[regelnummer]
Ende Lanceloet, die dat wel kinde,
Dat hi wel mochte maken inde
Vanden campe ende te verwinne,
Hi pensde doe in sinen sinne,
Ende hadde ontfermenesse op desen,
3970[regelnummer]
Om dat hi sijn geselle hadde gewesen;
Ende seide doe tote Madorre saen:
‘Mador, du hefs ene clage onderstaen,
Daer du onteert moets wesen bi
Op dat min wille alsoe si.
3975[regelnummer]
Hierombe radic di nu twaren,
Dattu dijn beroep laets varen
Eer die arger daeraf gescie.
Ic sal soe vele doen dore die,
Dat ic sal bejagen dore dine minne,
3980[regelnummer]
Dat min vrowe die coninginne
Dine mesdaet di vergeven sal,
Entie coninc quite sculden van al.’
Alse Mador verstaet die godertierhede
Van Lancelote, ende die vriehede,
3985[regelnummer]
(Om dat hi hem dit dede ende boet
Soe wisti wel dat was Lanceloet.)
Hi knielde te hant over die knien,
Ende gaf hem te hant op sijn swaerd mettien,
Ende seide: ‘Ic werpe mi numere
3990[regelnummer]
In uwer genaden, live here.
Wet wel, dat mi nes gene scande
Datic mi werpe in uwe hande;
Want in mochte mi niet opgeven
Genen beteren man in dit leven,
3995[regelnummer]
Dat hebdi hier ende elre mede
Getoget ter meneger stede.’
Doe sprac Mador toten coninc:
‘Here, gi hebt mi met ere dinc
Te scerne gedreven, dat gi
4000[regelnummer]
Lancelote bracht te campe jegen mi.’
Alse die coninc wiste dware das,
Vanden genen, dat Lanceloet was,
Hine mochte so lange beiden niet,
Dat Lanceloet uter plaetsen sciet,
4005[regelnummer]
Hine es tote Lancelote gegaen
Ende helsdene alsoe saen,
Alsoe gewapent alsi was doe.
Mijn her Walewein quam mede daertoe
Ende dede hem sinen helm of.
4010[regelnummer]
Daer mochtmen sien int hof
Grote bliscap ende feeste driven,
Beide van mannen ende van wiven.
Die coninginne was in dien dagen
Quite gescouden vander clagen
Op hare, als gi hebt verstaen.
Al hadsi hare gebolgen te voren
Op Lancelote, alse gi mocht horen,
Hare dochte nu wel dat si dede
Soe dat si tot hem seide daernaer:
‘Here, ic lies, ende het es waer,
Dat ic u sonder uwe plechte
Hebbe gewantrout tonrechte.’
4025[regelnummer]
Ende Lanceloet antwerde hare dan:
‘Men wantrout menegen man,
Vrouwe, al sonder sijn verburen.’
Lanceloet bleef int hof tier uren
Lange; ende al haddi te voren minne
4030[regelnummer]
Geleit an die coninginne,
Dan hi gedaen hadde noit ere,
Ende si hem weder des gelike;
Ende si hildent soe dullike,
4035[regelnummer]
Dat vele liede worden geware,
Ende dat sijt wisten al oppenbare.
Ende Walewein wist mede al doe
Ende sine vire brodere daertoe.
|
|
Auteursrechtvrij