|
| |
V. Hoe die coninginne jegen Lancelote niet spreken ne wilt ende haer hof verbiet.
Nu gewaget daventure vort,
Dat soe lange dagede Bohort
Ende Walewein met Lancelote,
2800[regelnummer]
Entie gesellen vander rote,
Dat hi was becomen ende genesen,
Ende alsoe starc was tot desen,
Ende van so groter crachte mede,
Als hi was vor sine siechede.
2805[regelnummer]
Doe hi was becomen ende hem dochte
Dat hi wapine dragen mochte,
Hi seide te sinen meester dese word:
‘Meester, mi donct dat ic nu vord
Minen wille mach doen sonder swaerhede
2810[regelnummer]
Mire wonden te doene daermede.’
Die meester antwerde te desen:
‘Live here, gi sijt wel genesen.
Gine hebt nu meer geen ruward
Van siecheden die u heeft gedart.’
2815[regelnummer]
Opten avont quam Lanceloet gegaen
Toter vrowen, ende dede hare verstaen
Dat hi opten anderen dach daer nare
Varen soude, ende dancte hare
Van vele vrinscapen, sonder waen,
2820[regelnummer]
Die si hem daer binnen heeft gedaen;
Ende dede hare geven tier stonde,
Ende hem die genas sine wonde,
Soe vele, dat sijs waren blide
Ende te bat hadden langen tide.
2825[regelnummer]
Die twee gebrodere van Escharloet
Quamen doe daer was Lanceloet,
Ende daden hare bede van desen,
Dat si geselle mochten wesen
2830[regelnummer]
Alse ridders van sire banire.
Hi ontfinese te hant, sonder sparen,
Want si vrome, gode, ridders waren,
Ende seide: ‘Gi heren, ic ontfange u
Gerne te minen gesellen nu;
2835[regelnummer]
Maer sijt wel seker van desen,
In sal altoes met u niet wesen,
Maer ic sal menechwaerf varen
Daer gijt niet sult weten, twaren.’
Si seiden: ‘Here, ons es gnoech,
2840[regelnummer]
Wildijt laten sijn u gevoech,
Dat wi mogen secgen vor di liede
Dat wi sijn van uwer maisnide,
Ende gi ons nu wilt houden mere
Over uwe ridders, live here.’
2845[regelnummer]
Hi seide: hi wilde gerne alsoe,
Ende dat hi hen soude geven daertoe
Int lant van Gaunes oft Benewijc.
Op dien avont quam, sonder waen,
2850[regelnummer]
Die joncfrouwe tote Lancelote gegaen,
Die suster deser brodere was,
Deser twee, daer ic af las;
Ende seide tot Lancelote sonder sparen:
‘Ay here, gi sult wech varen,
2855[regelnummer]
Ende u keren es in daventure.
Om dat geen bode te gere ure
Bet es gelovet te gere stede
Van sijns heren besechede
Dan die here selve es, comic nu
2860[regelnummer]
Mine besoenge ontecken u,
Die te minen behoef es sere groet.
Ic come u hier secgen al bloet,
Dat ic ben te mire doet comen nu,
En werdie niet bescud van u.’
2865[regelnummer]
- ‘Ter doet?’ sprac Lanceloet doe;
‘Oft God wilt en comt niet daertoe,
Dat gi dor mi sterft op enegen dach
Om dinc die ic u hulpen mach.’
Die joncfrouwe begonde wenen sere
2870[regelnummer]
Ende seide tote Lancelote: ‘Here,
Ic ben die dat wel ecgen mach,
Dat ic u ter quader tijt ie sach!’
- ‘Twi segdi dit?’ sprac Lanceloet doe.
- ‘Ic segt bedie,’ seit si daertoe,
2875[regelnummer]
‘Tirst dat ic u sach ic werd sere
U minnende, ende vele mere
Dan enechs wijfs herte vermach
Man te minne op enegen dach;
Want in mochte noit sider eten
2880[regelnummer]
No drinken, no rusten, suldi weten,
Maer ic ben gepijnt van deser sake,
Ende van gepense so tongemake.’
- ‘Dat was dulhede, joncfrouwe, dat gi
In sulker maniren begeret mi:
2885[regelnummer]
Namelike van dire wilen vord
Dat gi mi horet secgen dat word,
Dat min herte met mi nine was.
Ende haddic doe macht gehad das,
Dat ic hadde lude ende stille
2890[regelnummer]
Mogen daer met doen minen wille,
Ic had over gelue gemict tier tijt,
Dat alsulke joncfrouwe alse gi sijt
Mi wilde dangieren te minnen.
Gine waerd niet sculdech in uwen sinnen
2895[regelnummer]
Mi meer te begerne vord an;
Bedie gi mocht wel verstaen daer an,
Ende bekinnen bi dire sprake
No gene ander, in minen sinne
2900[regelnummer]
Soude willen geven mine minne,
Sonder der gerre, sonder waen,
Die ic in min herte hebbe gedaen.’
- ‘Here,’ seit si, ‘sone salic ane u
Genen anderen troest hebben nu
2905[regelnummer]
Van minen ongemake?’ - ‘Neengi;
In sout niet mogen beteren,’ sprac hi,
‘Om sterven no om leven, joncfrouwe.’
- ‘Dats mi leet, bi mire trouwe.
Ic bem ter doet comen bi deser smerte;
2910[regelnummer]
Ende mids der doet sal min herte
Vander uwere gesceden sijn.
Dits die loen der brodere mijn
Vander geselscap, sonder waen,
Dat si u dicke hebben gedaen
2915[regelnummer]
Sident dat gi quamt in dit lant!’
Die joncfronwe sciet van hem te hant,
Ende es op haer bedde gegaen,
Daer si in bleef sonder opstaen,
Siec ende versuchtende menechwaerf,
2920[regelnummer]
Toter wilen dat si starf.
| |
| |
Sander dages vor vander stede
Lanceloet ende sijn geselscap mede,
Ende Lanceloet beval met minnen
Te Gode die vrowe van daer binnen;
2925[regelnummer]
Ende si reden doe sonder sparen
Tes si te Carmeloet binnen waren.
Ende alsi quamen gevaren daer inne
Was ten vensteren die coninginne;
Ende ten irsten dat si vernam
2930[regelnummer]
Dat Lanceloet opwaerd gegaen quam,
Es si in ene camere gestreken,
Omdat si niet en wilde spreken
Lancelote in engere maniere.
Walewein es gebeet ende gaet scire
2935[regelnummer]
Inder coninginne cameren doe,
Die hi sittende vant oft soe
Gram ende tongemake ware;
Ende Walewein grotetse daernare.
Si stont op jegen hem na desen,
2940[regelnummer]
Ende hietten willecome wesen.
Walewein seide toter vrowen daernare:
‘Wi hebben Lancelote bracht hare,
Die ut desen lande Heeft gewesen
Langen tijt.’ Si antwerde te desen:
2945[regelnummer]
‘In mach nu niet spreken jegen hem,
Om dat ic tongemake bem.’
Walewein es uter cameren gegaen
Ende comt toten geselscepe saen
Ende seide hen dese sake:
2950[regelnummer]
‘Die coninginne es tongemake,
Ende soe begrepen, secgic u,
Wine mogense niet spreken nu.
Laet ons hier binnen rusten al
Tote dattie coninc comen sal.
2955[regelnummer]
Vernoyt ons iet, te waren,
Wi selen elx dages te bosche varen
Ons mergen ende spelen binnen desen.’
Dit dochte hen allen goet wesen.
Savons sprac Bohort daernare
2960[regelnummer]
Die coninginne, ende vragede hare
Hoet met hare was? Si antwerde hem:
‘Bohort, wet wel dat ic niet siec en bem;
Maer in mach gedogen niet
2965[regelnummer]
Alse lange alsic weet, sijts gewes,
Dattere Lanceloet binnen es;
Dine te siene mogen gedogen;
Ende min herte en raet mi niet
2970[regelnummer]
Dat ic jegen hem spreke iet.’
- ‘Hoe, vrowe,’ sprac Bohort daernare,
‘Haettine soe sere ende soe sware?’
- ‘Jaic,’ sprac si, ‘ic hatene so sere,
Ic en hate genen man merc.
2975[regelnummer]
In mindene noit so, secgic u,
Ic ne hatene vele meer nu.’
- ‘Vrowe,’ sprac Bohort bi staden,
‘Dit sijn ons nu grote scaden,
Ende allen den genen, dire gelike,
2980[regelnummer]
Van onsen geslechte namelike.
Ende ic bens drove int herte mijn,
Dattie saken hier toe comen sijn;
Ende dattie minne oit werd gestade
Van u tween dats ons grote scade,
2985[regelnummer]
Bedie ic sie wel dat min here
Onse neve, die goet es sere,
Ja, die beste man van ertrike,
Ende die scoenste dier gelike,
Ende die beste riddere die nu levet
2990[regelnummer]
Niet ontsiet, no vrese hevet
Te boven comen van der werelt al,
En lettene niet ene sake,
Dats allene dat gi tongemake
2995[regelnummer]
Ende gram sijt te hemwaerd, vrowe.
Maer dit selve, bi mire trouwe,
Magene ontkeren van sire goethede
Ende van sire goeder aventuren mede.
Sekerlike, wiste hi dit word,
3000[regelnummer]
Dat ic van u hier hebbe gehord,
Dat gi op hem dus verbolgen sijt,
Ic ne wane nu niet ter tijt,
Hine soude hem selven eer verslaen
Oft doet bliven van rouwen saen.
3005[regelnummer]
Hets groet scade na min vermoeden,
Na dien dattie beste vanden goeden
U minnet soe inhertelike,
Dat gine moget haten so swaerlike.’
- ‘Al haettickene,’ seit si, ‘toter doet,
3010[regelnummer]
Sine mesdaet die es so groet,
In hadde geen onrecht, bedi
Hi heves verdient jegen mi.’
- ‘Ay vrowe,’.sprac Bohort doe,
‘In weter wat els secgen toe.
3015[regelnummer]
In sach noit, na minen sinne,
Goden man lange dragen minne,
Hine werd daer int inde mede
Geonneert: dits fine waerhede.
Hier af machmen hebben kinnessen
3020[regelnummer]
Bi vele ouder gescinessen,
Van Joeden ende van Serrasinen,
Die bi wiven quamen in pinen.
Gi moget van Davite lesen,
Die den scoensten man di mochte wesen
3025[regelnummer]
Tenen soene hadde, nochtan
Die opten vader torlogene began
Bi toedone ende bi rade van wive:
Daer omme starf hi alse een keytive.
Bi desen mogedi merken dan
3030[regelnummer]
Dat vanden Joeden die scoenste man
Bi wives toedone bleef doet.
Salemon was sonder genoet
Van vroescepen: hi was oec bedrogen
Bi wiven, alse ons boeke togen.
3035[regelnummer]
Samson starf bi rade van wive:
Hi was dalre stareste man van live
Die oec van moder werd geboren.
Hector ende Anchilles hier te voren,
Die van ridderscepe in alre wijs,
3040[regelnummer]
Ende van wapinen hadde lof ende prijs
Boven ander riddere menich werven,
Ja, en moesten si beide sterven,
Ende waren verslagen! Ende daertoe dan
Meer dan hondert dusent man;
3045[regelnummer]
Dat al bi ocsonen van wiven quam,
Omdat Parijs Helenen nam.
Wat magic hier af secgen mere?
Noit en minde man wijf te sere,
Hine waser om gepijnt menechwerven,
3050[regelnummer]
Oft hine moestere ombe sterven.
Wetti, vrowe, hoet sal wesen,
Ende wat gi nu sult doen mettesen?
Ane enen man allene, secgic u,
3055[regelnummer]
Alle gratie daermen clemmet bi
Ter erdescher minnen. Ic segt u twi:
Scoenheit, proueetse ende stouthede,
Ridderscap ende oec edelhede,
Alle dese dogeden te samen
3060[regelnummer]
Machmen vinden an mins heren lichamen,
Dat daer niet gebrect ane twint;
Bedie gi wet wel ende kint
Dat hi es die alre scoenste man,
Die preuste entie stouste daeran,
3065[regelnummer]
Die beste riddere diemen weet hier toe.
Van sinen geslechte weetmen wel hoe
Dat hi es geboren, beide gader
Vander moder ende vanden vader,
Vanden hogesten geslechte daer men nu
3070[regelnummer]
Af weet te sprekene, secgic u.
| |
| |
Ende alsoe alse hi nu es ter uren
Met allen goeden aventuren
Gecleet ende ombe bevaen,
Alsoc seldine nu daer af dwaen;
3075[regelnummer]
Ende gi nemet dan, dat donke mi,
Den sterren hare sonne daerbi;
Dats te secgene dat gi clarlike
Die blome vanden riddere van ertrike
Doet uten ridders van hier binnen.
3080[regelnummer]
Vrowe, hierbi mogedi kinnen
Dat gi selt doen met desen daden
Desen conincrike meer scaden,
Ende menegen anderen mede,
Dan noit enege vrowe dede.
3085[regelnummer]
Ende dits goet dat wi gewinnen
Selen mogen van uwer minnen.’
Te deser talen nu antworde
Die coninginne aldus Bohorde:
‘Bohort, soude die dine also wesen
3090[regelnummer]
Als gi hebt geseit van desen,
Daer ne verlore wijf no man
Alse vele alsicker verlore an;
Bedie ic souder verlisen mede
Die ziele ende lichame bede.
3095[regelnummer]
Nu laet achterbliven dese worde,
Ende gine gecriges andere antworde
Nu te deser wilen van mi.’
- ‘Wet dat wel, vrowe,’ antwerde hi,
Gine hores van mi meer sprake,
3100[regelnummer]
Gine selt irst beginnen die sake.’
Dus sciet vander coninginnen Bohort,
Ende gine tote Lancelote vort,
Ende seide tot hem sonder sparen:
‘Mijn raet es dat wi henen varen;
3105[regelnummer]
Wine hebben hier wat letten mere.’
Lanceloet sprac: ‘Waerbi es dat, here?’
Hi seide: ‘Die coninginne heeft al nu
Die herberge ontseit mi ende u,
Ende hen allen die ons behoren toe.’
3110[regelnummer]
Lanceloet seide daer ende hiesch hoe?
- ‘Ic weet wel hoe,’ antwerde Bohort,
‘Ic saelt u wel vertellen vort
Alse wi daer buten selen wesen.’
Ende Lanceloet antwerde te desen:
3115[regelnummer]
‘Sittewi op ter vard ende varen wi.
Gi sult wel hoet es secgen mi;
Ic sout gerne weten, sonder waen,
Bedie ic wane niet mesdaen
Hebben jegen die coninginne,
3120[regelnummer]
Mire vrowen, in ne genen sinne.’
Lanceloet es te Waleweine comen
Ende heeft orlof an hem genomen.
Hi seget hi moet te hant, te waren,
In ene besechede nu varen,
3125[regelnummer]
Die hi altoes mach laten niet.
‘Als gi min here den coninc siet,
Soe biddic dat gine grotet sere
Van minent halven, live here,
Ende segt hem dat ic weder comen sal
3130[regelnummer]
Tirst dat ic mach ende hebbe geval.’
Walewein seide: ‘Ginc sult niet, twaren,
In gere maniren dus wech varen:
Gi moet ember na den coninc ontbiden.’
Hi seide: hi moeste wech riden,
3135[regelnummer]
Hi ende die met hem waren.
Walewein gebrachtese in haer wech varen:
Daerna seidi: ‘Here, her Lanceloet,
In die mersche van Karmeloet
Sal een tornoy wesen cortelike,
3140[regelnummer]
Die groet sal wesen ende rike.
En latet om en gene besechede
Gine sijt ten tornoye mede,
Bedie di goede ridders, groet ende smal,
Vanden conincrike van Logers ende van al
3145[regelnummer]
Allen anderen landen sellen te desen
Tornoye herde gerne wesen.’
Hi seget hi salre ember comen,
En werde hem sijns ondancs benomen.
Dus sciet Walewein ende Lanceloet.
3150[regelnummer]
Ende Walewein quam te Karmeloet,
Ende Lanceloet ende sine gesellen quamen
Daer si een foreest vernamen.
Ende alsi int foreest waren bat vort
Sprac hi: ‘Live neve Bohort,
3155[regelnummer]
Segt mi, oft gijt wet, hoet daertoe quam
Dat min vrowe op mi werd gram.’
- ‘Gerne,’ sprac hi, ‘bi mire trouwe,’
Doe seidi heme vander mouwe,
Die hi ten tornoye te Winceestere droech,
3160[regelnummer]
‘Dat min vrowe soe qualike verdroech,
Dat si seide, dat gi pais an hare
Nembermer gewont hier nare.’
Alse Lanceloet verstont dese tale
Hi werd so sere bleec ende vale,
3165[regelnummer]
Dat hi mochte spreken niet een wort.
Daerna sprac hi dus vort:
‘Ay minne, es dit di loen van u,
Dat ic u hebbe gedient nu!
Die hem an u bewerpet van al,
3170[regelnummer]
Hine maget niet liden sonder mesfal,
Hine moter ombe laten dleven.
Dusdanen loen suldi mi geven
Om dat ic u getroulike hebbe gemint!
Bohort, gi die mine herte kint
3175[regelnummer]
Alse wel alsic selve doe, waerbi,
Waerombe en onsculdechdi niet mi
Van al desen jegen mire vrowen?’
- ‘Ic dede, here, bi mire trouwen,
Na mine macht; maer het ne dochte
3180[regelnummer]
Niet al dat ic gesecgen mochte.’
Lanceloet sprac: ‘Nu gevet mi raet
Nadien dat mi gescepen staet;
En hebbic haren pais niet in corter uren
In sal niet lange mogen geduren.’
3185[regelnummer]
- ‘Here, mochti u onthouden van dien,
Dat gise niet en vord sien,
Ende gi nine quaemt daer si es,
Ic ben des seker ende gewes,
Eer si ene maent lite liden
3190[regelnummer]
Dat si u nine sage binnen dien tiden,
Si soude u alse gerne sien daernare
Alse gi noit noch saghet hare.
Ende si soude u doen soeken
Verre ende na, in allen hoeken.
3195[regelnummer]
Hier omme es min raet, twaren,
Dat wi achter lande spelen varen,
Ende die tornoye antieren
In steden daer men sal tornieren.
Ende gi hebt in uwe maisniede
3200[regelnummer]
Goede ende scone edele liede,
Ende een groet deel van uwen geslachte,
Die ridders sijn van groter machte,
Die met u selen varen waerward
Dat gebiet, ende waer gi vard,
3205[regelnummer]
Daer gi wel blide af moget wesen.’
Lanceloet antwerde doe te desen:
‘U raet es goet; maer ic wille allene
Varen, ende wille geselle en gene,
Sonder enen sciltknecht,’ sprac hi,
3210[regelnummer]
‘Die willic dat vare met mi.
Ende gi, neve Bohort, twaren,
Ende u geselscap sult varen
Toter tijt dat gi siet minen lichame
Oft minen bode die na u quame.’
3215[regelnummer]
- ‘Here,’ sprac Bohort, ‘dat sceden van u
Donct ons herde swaer wesen nu;
Ende gi dore dlant nu ten tiden
Met armen geselscape sult riden, -
Oft gi morgen word tongemake
| |
| |
Daer u God af mote hoeden vort an,
Hoe soudewi dat geweten dan?’
Hi sprac: ‘Barenteert u niet van dien.
God, die mi tot noch heeft versien
3225[regelnummer]
Bi sire groter goedertierheden,
Soe waer ic quam, in allen steden,
Dat ic verwan ende hadde ere,
Hine sal niet gedogen numere
Bi sire soeter gratien, dat mi
3230[regelnummer]
Mesfalle in steden waer ic si.
Ende gevielt dat mi iet mesciede,
Gi soudet weten van andere liede.’
Lanceloet doet sinen gesellen verstaen
Dat hi tere sleden wille gaen
3235[regelnummer]
Daer hi hevet te doene sere,
Ende hine wilt niet dat mere
Met hem dan een sciltknecht vare.
Hi beval enen knape daernare
Dat hi hem volgede tier tide.
3240[regelnummer]
Hi deet gerne ende waes blide.
Dus sciet Lanceloet van sinen magen,
Die haden sere ende anelagen,
Dat hi nine lite in gere manieren,
Hine quame te Karmeloet torniren
3245[regelnummer]
Soe dat menne niet en kinne daer.
Hi seide henlieden over waer,
Dat hi sal comen te dire stede,
Hem ne lette grote besechede.
Daerna heeft hi geropen Bohorde
3250[regelnummer]
Ende sprac tot hem dese worde:
‘Gevalt dat ic ten tornoye come,
Die salic dragen, verstaet wel dit:
Si selen sijn altemale wit.’
3255[regelnummer]
Manlijc beval anderen van henlieden
Gode onsen here, ende si scieden.
Nu swiget van hen die aventure
Ende sprect vanden coninc Arture.
|
|
Auteursrechtvrij