| |
III. [Van] enen tornoye [ende h]oe Lanceloet [gevon]den werd.
Dat Lanceloet lach te dire ure
Siec ende oec gewont sere,
Ende hadde ene maent ende mere
Daer gelegen vander wonden
1990[regelnummer]
Die hem Bohort gaf tien stonden
Dat hi jegen hem josteerde,
Die hem al noch sere deerde,
Soe dattie riddere, die vor desen
Met Lancelote ten tornoye hadde gewesen,
1995[regelnummer]
Els niet ontbeit dan sine doet,
Daer hi omme hadde rouwe groet,
Om die grote doget die hi an dien
Riddere daer voren hadde gesien.
Alsi daer ene maent hadde gewesen
2000[regelnummer]
Geviel dat daer quam binnen desen
Tote Lancelote die joncfrouwe
Die hem hadde gegeven die mouwe.
Ende alsi niet en vant den here
Genesen, si was drove sere,
2005[regelnummer]
Ende vragede haren broder dare
Hoet met Lancelote nu ware?
Hi antwerde: ‘Hi doet wel na dien
Dat wi van hem hebben gesien;
Maer over .xv. dagen was min waen
2010[regelnummer]
Dat hijs niet soude hebben ontgaen,
Soe vresselijc was sine wonde.’
Die joncfrouwe antwerde tier stonde:
‘God moten verren vander doet,
Want het ware scade al te groet;
2015[regelnummer]
Ende na hem ne soude bliven dan
In die werelt geen soe goet man.’
- ‘Suster, wetti dan wie hi es?’
- ‘Jaie, herde wel, sijt seker des;
Hets min her Lanceloet, sonder waen.
2020[regelnummer]
Mijn her Walewein deet mi verstaen.’
- ‘Ic gelove u herde wel des,’
Sprac die broder, ‘dat Lanceloet es,
Bedi in sach noit man so vele
2025[regelnummer]
Alsi te dien tornoye dede,
Die te Wincestere was vor di stede.
Noit was so wel bestaet mowe,
Die vrowe gaf ofte joncfrouwe,
Als die uwe was bestaet daer.’
2030[regelnummer]
Die joncfrouwe bleef daer binnen, dats waer,
| |
| |
Tot dat hi was bat becomen,
Ende dat si ane hem heeft vernomen
Dat hi bat opt siene was.
Ende bi sire doget, alsict las,
2035[regelnummer]
Dochte hare in haer gedochte
Dat si niet geduren mochte,
Sine mochte hebben haren wille.
Dit pensde si doe al stille
Van hem. Ende doe si in desen lach
2040[regelnummer]
Ende pensde om sine minne, op een dach
Ginc si ende hare wel gerect,
Ten besten dat si conste doe;
Ende si was harde scone daertoe.
2045[regelnummer]
Ende doen soe quam si bat vort
Ende seide tote Lancelote dese wort:
‘Ic bidde u, dat gi mi secget, here,
En ware die riddere niet dorpere sere,
Dien ic van minnen versochte, ende hi
2050[regelnummer]
Sine minne dan wederseide mi?’
- ‘Joncfrouwe, hi dade grote dorpernie,
Sine herte, ende hi mogenthede
Hadde te doene sinen wille daer mede,
2055[regelnummer]
Ontseidi u sine minne dan.
Ne mare, stont soe, dat een man
Sinen wille niet mochte gedoen
Vander minnen dine hadde ontspoen,
Men sout niet lachteren, na minen sinne,
2060[regelnummer]
Al ontseide hi u sine minne.
Dit secgic bi mi selven nu,
Bedie waert inden sinne van u
Dat gi mi dangiret te minnen,
Ende ic des met herten ende met sinne
2065[regelnummer]
Macht hadde te done den wille mijn,
Alse vele ridders doen die nu sijn,
Het dochte mi geluc in minen sinne
Wildi mi dangiren te minnen:
In weet gene joncfrouwe dies mi
2070[regelnummer]
Bat werdech douket dan gi.’
Die joncfrouwe sprac metter vart:
‘En hebdi niet u herte tuward,
Dat gi uwen wille doen moget
Daer mede?’ - ‘Jaic,’ seit hi, ‘scone joget,
2075[regelnummer]
Ic dore wel minen wille mede:
Mijn herte es ter selver stede
Daer ic wille, altoes gestadelike;
Ende ic en wille niet, sekerlike,
Dat si an andere stede ware
2080[regelnummer]
Dan si nu es, stille oft oppenbare;
In mochtse niwer besteden bet
Dan daer icse hebbe geset.
Nembermer late mi, lude no stille,
God sceden van desen wille!
2085[regelnummer]
Want na dien tijt mochtic nembermere
Soe te paise sijn alsic was ere.’
Die joncfrouwe sprac: ‘Sonder waen,
Ic hebbe een groet deel nu verstaen
Van uwer herten, des sijt gewes:
2090[regelnummer]
Ic ben sere drove dat soe es.
Ic moter om sterven, dats waerheit:
Haddijt mi een deel bat eer geseit
Ic hadde gesijn in goeder hopen.’
Si es te haren broder gelopen
2095[regelnummer]
Ende deet hem verstaen haestelike
Dat si Lancelote mint soe hertelike,
Dat si sterven moet, ne doet hi niet
Dat hier af hare wille gesciet.
Die broder was sere tongemake
2100[regelnummer]
Ende seide: ‘Laet varen dese sake,
Gine mocht in gere maniren
Hiertoe comen, sonder falgiren.
Ic pense ende weet dat mede,
Dat hi mint in soe hoger stede,
2105[regelnummer]
Men souden niet mogen bringen nu
Alse neder te minnen alse ane u.
Wildi minnen, settet uwen moet
Bat nedere te minnen, dats u goet.’
Si seide:‘Ic wilde wel dat ic mochte
2110[regelnummer]
Daertoe bringen min gedochte;
Maer dat ne mach niet wesen:
Bedie motic sterven om desen.’
Aldus viseerde die joncfrouwe doe
Haer doet; ende het quam haer daer toe.
2115[regelnummer]
Opten selven dach es daer comen
Een sciltknecht, die Lanceloet heeft vernomen;
Ende Lanceloet vragede hem also houde
Waerwerd dat hi varen soude?
Hi seide hem dat hi sonder sparen
2120[regelnummer]
Te Caneborchwerd soude varen;
‘Want daer sal een tornoy wesen
Opten darden dach van desen.’
Lanceloet vragede hem daer naer:
‘Wat liede selen wesen daer?’
2125[regelnummer]
Die knape antwerde tier stonde:
‘Daer comen die vander tavelronde,
Ende die vanden conincrike van Logres.
Op dander s'de comen, des sijt gewes.
Die gene die ten tornoye waren
2130[regelnummer]
TeWinceestre, met alden haren.
Die coninc Artur comt den tornoy scouwen,
Ende die coninginne met vele vrowen.’
Tirst dat Lanceloet heeft vernomen
Dattie coninginne daer sal comen
2135[regelnummer]
Hi ward tebarenteert, dat hem dochte
Dat hi van rouwen sterven mochte.
Hi werd verwarmt ende seide, daer si
Alle toehorden die hem waren bi:
‘Ha ha, vrowe, wat saels gescien!
2140[regelnummer]
Gine selt daer uwen riddere niet sien.
Ic quele recht vort nu ter stont.
Ay riddere, die mi dus heves gewont,
God geve dat ic di mote gewinnen
In steden daer ic di moge kinnen,
2145[regelnummer]
In name niet al die werelt in boten
Gine souter over sterven moten.’
Hi strecte hem, ende tier stonde
Brac hem van rouwen ut di wonde
Ende werd blodende bloet soe groet
2150[regelnummer]
Alse ene beeste diemen slaet doet;
Ende hi viel in onmacht daer nare.
Tirst dat sijn meester werd geware
Sprac hi tot genen sciltknecht bloet:
‘Gi hebtene met uwer niemaren doet.’
2155[regelnummer]
Hi dedene te bedde tier stonde,
Ende stoppetde hem sine wonde,
Anders ware hi doet tier ure.
Ende hi lach al dien dach dure
Dat hi die ogen niet ontede,
2160[regelnummer]
Ende dat hi een wort niet sprac mede.
Sanders dages quam hem en deel crachte,
Ende hi sprac so hi best machte,
Ende seide hi ware al genesen,
Ende mickede soe te done te desen,
2165[regelnummer]
Dat hi ten tornoye varen soude;
Ende sprac te sinen meester also houde:
‘Meester, danc hebbe God ende gi,
Gi hebt so verre genesen mi,
Dat ic mi beseffe alsoe gesont
2170[regelnummer]
Alsic oit dede teneger stont.
Ic mach wel riden numere:
En sal mi doen en gene dere,
Ic wille bidden der vrouwen hier binnen
Ende minen geselle, die vele minnen
2175[regelnummer]
Mi heeft gedaen in mine siechede,
Ende vele eren gedaen oec mede,
Dat ic moge ute desen hove
Ende ane u versoekic dat gi
2180[regelnummer]
Een stic noch ware nemt te mi,
| |
| |
Ende met mi tote Caneborch varen,
Bedie ic en wille niet sparen
Om te latene dat leven mijn,
Ic ne wille ten tornoye sijn,
2185[regelnummer]
Daer selen wesen ende comen
Van ridderscepe alle die blomen.’
Die meester seide: ‘Here, laet dit staen;
Ic segt u wel al sonder waen,
Al saetti opt sachste gaende paert
2190[regelnummer]
Dat oit in die werelt ward,
Sone soudi niet twee milen riden
Gine sout sterven binnen dien tiden.
Maer blijft hier noch viertien nacht,
Ic sal soe doen bider Godscracht,
2195[regelnummer]
Dat gi sult na dien tiden
Over al daer gi wilt mogen riden.’
Lanceloet antwerde den goeden man:
‘Meester, oft gijt raet, ic blive dan.’
Doe sprac Lanceloet toten sciltknecht
2200[regelnummer]
Dine vanden tornoye heft berecht,
Ende seget, dat hi te Gode vare;
Ende oft min her Walewein comt dare,
Dat hine vans ridders wegen grote dan,
Die den tornoy te Winceestre verwan;
2205[regelnummer]
‘Ende oft hi vraget wat ic doe,
Altoes en segter nember toe.’
Hi seget: ‘Dese boetscap, sonder waen,
Comic in poente, werd wel gedaen.’
Die knape sat op metter vard
2210[regelnummer]
Ende hi voer ten tornoyeward,
Ende es tes conincs herberge comen
Van Nortgales, daer hi heeft vernomen
Mijn her Waleweine, die daer quam bidien
Bohorde ende sine gesellen besien,
2215[regelnummer]
Dine blidelike, sonder waen,
Ende met groter feesten hebben ontfaen.
Die knape die Lanceloets aventure
Gesien hadde diende tier ure
Vore min her Waleweine vanden wine,
2220[regelnummer]
Ende hi werd lachgende al stillekine:
Hem gedochte vander dulheit saen
Die Lanceloet wilde hebben bestaen,
Te comene ter vergaderingen.
Walewein merkede sknapen lachingen
2225[regelnummer]
Ende seide tot hem: ‘Twi lachstu?’
- ‘Here, ic saelt u vertellen nu.
Mi gedinct van enen vremden here,
Di mi dunct sijn dul riddere sere,
Die dulste die ic in langen sach;
2230[regelnummer]
Daer hi toter doet gewont was ende lach
Wildi nochtan al sonder sparen
Eergisteren ten tornoye varen,
Waest sinen meester lief oft leet.
Nochtan was hi soe siec, Godweet,
2235[regelnummer]
Dat hi cume een wort spreken mochte.
Dit sagic, ende dat mi dulheit dochte.’
Walewein antwerde den knape dan:
‘Na minen waen het was een goet man,
Ende haddi mogen gaen oft riden
2240[regelnummer]
Hine had hem niet mogen ontstriden,
Hine hadde ter vergaderinge
Gesijn. God genesene varinge!
Hets scade dat goet man heft ongemac.’
Die knape lote Waleweine sprac:
2245[regelnummer]
‘In wect wie die riddere es;
Maer men houten, des sijt gewes,
Over den alre besten riddere van al.
Oec seidemen mi daer ende beval
Dat ic u groten soude sere
2250[regelnummer]
Van des ridders halven, here,
Die de vergaderinge verwan
Te Winceestre. Ende daer an
Ontbiet hi grotinge ende minne
Mire vrowen der coninginne.’
2255[regelnummer]
Alse Walewein verstont die niemare
Hi wiste te hant al clare
Dat dit Lanceloet was, ende seide
Toten knape al sonder beide:
‘Live vrint, segt mi waer gine liet.’
2260[regelnummer]
Die knape seide: ‘In segs u niet,
Bedie ic mesdade daer an.’
- ‘Ten minsten hebdi mi geseit dan
Dat die goede man gewont si.’
- ‘Here, seidic dat soe rouwet mi;
2265[regelnummer]
Ic hebbe u meer geseit, sonder waen,
Dan ic te rechte soude hebben gedaen.
Ember biddic u, opdat gesciet
Dat gi die coninginne eer ic siet,
Dat gise grotet sonder beide
2270[regelnummer]
Van geens halven die ic u seide.’
Mijn her Walewein antwerde saen:
Die boetscap soude wel werden gedaen.
Vander niemare ende vander sprake
Waren die drie neven tongemake,
2275[regelnummer]
Want si hadden dat wel verstaen,
Dat Lanceloet was, al sonder waen.
Si hilden den knape cort dare
Te wat steden hi Lancelote liet.
2280[regelnummer]
Die knape seide: hine seits niet
‘Om bede die gire mocht toe doen.’
- ‘Gi motet ons secgen,’ seitsi doe,
‘Waerwaerd dat gine liet.’
Alsi hem soe cort houden siet
2285[regelnummer]
Noemdi ene ander stede bedien
Dan daer hine hadde doe gesien.
Si seiden si souden maken haer vart,
Alse die tornoye sciede, derward.
Die tornoy was opten anderen dach
2290[regelnummer]
Te Caneborch, daer menech toe sach.
Daer tornierden te dien stonden
Die ridders vander tavelronden;
Ende die van Nortgales an dene side
Tornoyrden jegen hen tier tide,
2295[regelnummer]
Die vanden vier conincriken quamen.
Daer dese versameden te samen
Was menege scone joeste op dien dach
Gesien, ende menech swaerdslach.
Daer mocht men sien den mersch al bedect
2300[regelnummer]
Van vremden ridders, die quamen getrect
Jegen die vander tafelronden, die doe
Van groter namen waren ende stout daertoe.
Daer was gesteken ende geslegen,
Ende afgedregen menech stout degen.
2305[regelnummer]
Boven hen allen die daer waren
Dadent wel, alsonder sparen,
Des conins van Benewijcs geslachte,
Die riddere waren van groter machte.
Men gaf den prijs min her Waleweine
2310[regelnummer]
Ende Bohorde daer inden pleine.
Alse die coninc dat wiste over waer,
Dat Lanceloet niet en was daer
Was hi drove, want hi was daer comen
Om dat hine daer waende hebben vernomen;
2315[regelnummer]
Want hine quamer om ander sake
Dan jegen hem te hebbene sprake.
Alse die coninc dit sach hi dede
Bi gemeinen rade ter selver stede
Gebiden enen tornoy, die wesen
2320[regelnummer]
Soude over ene maent na desen
Inden mersch van Carmeloet.
Dit prisden si alle clein ende groet.
Aldus versciet die tornoy daer.
Die coninc blever drie dage daernaer
2325[regelnummer]
Ombe rusten, ende sinde doe
Om Bohorde ende sine gesellen daertoe,
Dat si den coninc quamen sien.
Si gaven antwerde van dien,
Sine quamen daer nembermere,
2330[regelnummer]
Sine souden hebben gehort ere
| |
| |
Van Lancelote enege niemare.
Opten anderen dach daer nare
Die coninc ende die met hem waren
Sijn van Canenborch gevaren,
2335[regelnummer]
Ende voer te Carmeloetward.
Ende optien tijt begonden haer vard
Bohort ende sine gesellen,
Ende Walewein met hen, horic tellen,
Ende voren derward, sonder waen,
2340[regelnummer]
Daer hen die knape dede verstaen
Dat hi min her Lancelote liet.
Aldaer sone vonden sijs niet,
No niemare horden, des sijt gewes.
Her Walewein seide: ‘Min raet es,
2345[regelnummer]
Dat wi te Eschaloet varen:
Ic weet daer sulke herberge, twaren,
Daerment sal weten wel, ic wane.’
Si begonsten derward te gane
Ende reden al toter nacht toe.
2350[regelnummer]
Si lagen in ene hermitage doe.
Des ander dages was haer dachvard so groet,
Dat si quamen te Esclaroet.
Ende Walewein beette in die stede,
Ende alsoe daden die andere mede,
2355[regelnummer]
Tere herbergen, daer hi te voren
In hadde gelegen, als wijt horen;
Ende Walewein leitde Bohorde daer
In ene camere, daer hinc alsoe
Lanceloets scilt alse hine daer liet.
2360[regelnummer]
Tirsten dat hi den scilt siet
Vrachdi den neve mettien:
‘Hebdi desen scilt iet gesien?’
Alse Bohort des scils werd geware
Hi kindene, ende seide daer nare:
2365[regelnummer]
‘Dese selve scilt, no min no mere,
Was gemaect dor mineh here.’
Ende Walewein vragede den waerd daer nare
Warwaerd die riddere doe ware,
Die den scilt daer brachte int hof?
2370[regelnummer]
Die waerd seide: ‘Waeric seker daer af,
Dat gijs vraget om sijn goet,
Ic soude u daer af wel maken vroet.’
- ‘Jawi,’ sprac Walewein, ‘sekerlike;
Hets diewi alle gemeinlike
2375[regelnummer]
Meest minnen die nu levet.’
Alse die waerd dit gehord hevet
Hi seide: ‘Nu blivet tavont met mi,
Ic sal u mergen wisen waer hi si.’
Des nachs sijn si bleven metten waerd.
2380[regelnummer]
Des ander dages porden si metter vaerd,
Entie waerd sende met hen enen knecht,
Dise leide ter stede recht,
Daer Lanceloet lange hadde gewesen.
Ende was en deel begonnen genesen,
2385[regelnummer]
Dat hi wandelen mochte altoewaerd.
Ende alser Lanceloet geware ward
Hi kinnetse, ende hi liep saen
Bohorde ende Hestore ontfaen
Met wel groter vrindelijchede.
2390[regelnummer]
Hi helsese ende custe mede.
Daerna es hi ten anderen gegaen,
Ende heeft hen grote feeste gedaen,
Ende hietse willecome wesen.
Si groettene weder na desen.
2395[regelnummer]
Si vrageden: ‘Hoe eest met u?’
Hi seide: ‘Wel, God hebs danc, nu;
Maer ic hebbe siec geweest herde sere.’
Doe seide min her Walewein: ‘Here,
Nadat u God heeft bracht ter baten
2400[regelnummer]
Dies siwi blide nu utermaten.
Gi sult, dies ic nu Gode love,
Varinge mogen comen te hove.’
- ‘Jaic,’ sprac hi doe, ‘te waren,
Ic salre in acht dagen mogen varen.’
2405[regelnummer]
Dus blevense daer met feesten grote
Al die weke dore met Lancelote.
Nu selewi swigen van desen
Ende vanden coninc ende der coninginnen lesen.
|
|