Kroniek van het Sint-Elisabethsconvent te Huissen (1667-1752 en 1782-1801)

(Gelders Archief 0566-33) H.K.H.-Documentatiecentrum VIIa6

1797

In dit jaar is den oost redelijk wel binnegesamelt. t Convent heeft veel wijd gehadt, als in 30 jaar niet geweest is. Hebbe daar van konne verkoopen. Maar dat veel teegen viel, was dit, dat alle graane in dit jaar soo goedekoop waaren, dat t convent en andere boulieden weenig voordeel meede hadden.

Onse suster Josepha, die in t jaar 1793 uijt t clooster geloopen is en den 18 december 1795 tot ons aller vreugt weeder binnengekoomen is en in die tijt een stigtig leeven - soo men voor t uijtwendig moest gelooven en nogtans den gevijnden heeft gespeelt - soo den Heer sulks niet langer gedoogde, is t geschied, dat sr Josepha den 6 october 1797 bij de mater in stoof quaam om iets doen intussen. Komt sij met de mater in discoers en sr laat sig eenige reedens ontvalle,

[p. 105]

strijdig en dat gans ketterij was. De mater daar teegenaan, maar t was al verkeert. Sij bragt al uijt na de calvinisteleer en de mater was seer ontstelt over soo een onverwagte ontmoeting. Die mijnde, dat sij nu een goede religjeus was en sulks van haar noojd hadde gedagt, naardat se bekeert was. Deese saak wierd aan de pater rector door de mater bekent gemaakt, die sig ook over dat geval ontstelde. Lied haar in de tralie bij sig koomen en verbood haar om tot de tafel des Heere te gaan. Na veel reedens met malkander sijde, dat er pointen waaren, die sij bij t aaneeme van ons Rooms geloof nooit gelooft en hadde, want sij gereformeert is geweest en in jaar 1780 hier Rooms geworde is. Maar men mag wel segge in den schijn en om den broode.

folio 290

De religjeuse dit al weetende die tevoor seer in leevens wijs gestigt waaren, konde niet lijden, sij op t coor of refter meer quaam want waaren er seer in verergert. Soo heeft de mater en wd pater goed gevonde, sij smorgens en al de kerkdienste in hal soude gaan sitte. En dit was van korte duur, want sij brogt al haar boeke, Latijnse en Holandse, klijn en grood, schilderijen, kruijs en al wat na t Rooms leekent, op de spinkamer voor de maters stoof. Dat weer niewe droefheijd voor de mater was, dat daar vindende. Sijn Exelensius de nuntius hier koomende en ander geleerde heeren hebbe de mojte gedaan om haar over te haalen, maar sij wird nog hertnekgier. Om haar van de gemeente heel af te schijden is haar de eerste kamer gegeeven booven op t nieuw huijs bij de trap en terwijl sij uijt t ontrouwe was, hebbe de overste goedgevonden savons de kamer te laaten sluijten. En onder alle godtsdiensten en als de susters aan tafel waaren en op sijn tijt, wierd haar t eeten door de wermsuster gebracht. Eenen geus geweest sijnde, is sij een jodin geworden, leevende na de joodse wet tot hier toe.

folio 291

In dit najaar is hier de sterfte onder t rundvee in t convent geweest. De melkbeesten tuijs koomende van de weij den 21 december gesond en vris. Daags daarna wierd een siek, die gebetert wierd. De andere, tot 14 melkbeeste in getal, sijn gestorven en 4 runders ook gestorven, soo dat t convent maar 2 melkbeest hadde. Om door de voorspraak van de H Moeder Godts verlosing van deese straf te verwerfen, hebbe de susters na de zingende missen op t coor gesongen t antifoon ‘Hec est precaria’.

t Was een swaare post voor t convent: eerst door de France troepen in t jaar 1795 35 beesten en in de 40 schaapen moete leevere sonder vergelding daar voor te bekoomen. Want moesten al ons booter en melk voor onse swaar huijshouding koopen en t convent was niet magtig om beesten te koopen, want gebeetert was seer duur en ongebeetert dorf men niet waagen, omdat de ziekte nog in omlogende plaatse regeerde.