Kroniek van het Sint-Elisabethsconvent te Huissen (1667-1752 en 1782-1801)

(Gelders Archief 0566-33) H.K.H.-Documentatiecentrum VIIa6

folio 276

1793

In dit jaar getreeden sijnde waaren de susters niet te min benauwt als t voorige door tgeen men hoorde van die droeve oorlog. Daarbij quaam een groote droefheijd in t convent voor de overste en susters, een saak die in t convent, Godt sij gedankt, noojt voorgevalle is. Godt geeve t nooit meer mag gebeuren.

In t jaar 1779 sijn in onse school 2 pensionaire gekoome, met naame Christina en Debora Sprengeler, gereformeert van religie. Haar suster, die haarlieden hier bestelde. woonde te Suriname. Sijn waare ouderloos, maar hadde nog een stiefmoeder, die haar beijde niet wel onthaalde. Christina, die de outse was en seer wel in haar gereformeerde zekte onderigt, na een jaar in onse school gewoont te hebben siet door de genaade godts haar dooling en wenst niet anders als t Rooms Catolijk geloof te beleijden. De ander, haar suster Debora, was van de selve conditie en wilde ook apsolleut Rooms worden. Dat ook van haar beijde geschied is tot groote vreugt van al de religjeuse. Soodra sij catolijk geworden waare, hielden sij sterk aan om religjeus te worden. Daar de overste nog een jaar of 3 meede getraagt hebbe, omdat men vreesde sij sulks uijt nood begeerde, want vrinde trokke de hand van hun af en t convent wierd voor t costgelt ook niet meer voldaan. Egter t convent, beweegt

folio 277

over hun sijnde, en van goede familie afkomstig, edog soo arm als Jop. hebbe haar beijden uijt liefde in t convent gehoude. En omdat de outse seer instantelijk bleef aanhoude om religjeus te worden, hebbe de oversten haar de plaats vergund en is den 12 meij 1783 ingekleet. De jongste, een ongemak door een beroerte gekreege hebbende en daar onbequaam geworde om religjeus te worde, is in t convent gebleve als kostjuffrouw, uijt liefde om haar in t geloof te bewaare. Naardat de outse, nu Sr Josepha genaamt, haar profesie gedaan hadde en als een goed religjeus in alles hadde gedragen, is sij van de overste in de school als meedemeesteres over de pensionaire gestelt. Daar sij sig eenige tijt ook seer wel heeft gedraagen, maar daarna was sij traag tot de communiedaagen en versogt ontslag aan de overste om smorgens van t coor te blijve. Dat haar toegestaan is de halve tijt, omdat sij t toens wat veel te doen hadde in de school bij gebrek van schoolmeesteresse. Eijndelijk door duijvelse ingeeve en te veel vrijheijd met werelse mense en denkelijk met een geusemevrouw, die toens in t school woonde en veel werk van haar maake, soo is sij, ongelukige Sr Josepha Sprengeler verlaatende haar religjeuse staat, den 7 meij 1795 savons om 10 uuren door hulp van die geusemevrouw haar dienstmeijd met een lader over de muur bij t kalkgad overgeklommen. Den andere dag smorgens, als de schoolmeijd Sr Josepha wille

[p. 101]

opwekke, vond haar niet te bet. Die meijd gaat binne bij de keukesuster en segt ik kan ma seur Josepha nergens vinde. Die haar antwoort: ‘Sij sal nog op t

folio 278

coor sijn’. En die gaad voort na t coor en siet of Sr Josepha daar is en gaat voort weer heen. De mater denkt ‘Wat komt gij hier sien en segt niets?’ De mater gaat van t coor af en segt: ‘Waar komt gij na kijken?’ ‘Ag mater’, segt sij ‘se konne Sr Josepha niet vinde.’ ‘O’, segt mater, ‘die sal wel in school sijn.’ De mater gaat direct meede naar school, maar vond Sr Josepha niet. Dat aan de mater een overgroote altratie gaf, alsmeede aan alle de susters. Een van de costjuffrouwe die nog te bedde was, hoorde dat Sr Josepha gesogt wird, gaf een groote schreew: ‘Ag’, segt sij ‘is Josepha weg? Dan heb ik haar gisteravont om 10 uuren met mevrouw haar meijd sien buijten gaan, mijnende t een ander juffrouw was.’ De droefheijd en altratie van de overste en susters was niet om uijt te spreeken en de materse maakte so veel te doen. dat die geusemevrouw en haar meijd den eijgen dag t huijs uijt gonge. De wd pater met de heer capelaan gong uijt om t verloore schaap te soeken, maar niet gevonden. Soo is sij geus geworden en de belijdenis bij de domine gedaan en is in t najaar voor governantte gaan woonen te IJselstijn. Men hoorden veel van haar segge, maar wijnig, dat ons deede hoope dat sij weer soude koomen.