Kroniek van het Sint-Elisabethsconvent te Huissen (1667-1752 en 1782-1801)

(Gelders Archief 0566-33) H.K.H.-Documentatiecentrum VIIa6

folio 181

1730

Dit iaer is voor verscheyde menschen een zeer bedroeft iaer geweest, de welke woonen in de Seven Vereenighde Provincien van de Heeren Staaten van Holland, Utrecht etc., want verscheyde, niet alleen burgers, maer ook eenige persoonen van aensien hebben gepleeght de afgryselyke sonden van Sodoma, hetwelke eerst te Utrecht rughbaer is gevonden in 't begin deeses iaers, wanneer verscheyde manspersoonen, aen die groote zonden plichtig zijn by nacht opgelight, en gevangen geset. Waervan eenige in 't heymelyck, niet publiek, omtrent de goede week voor Paeschen, met de dood zyn gestraft en daer nae verscheyde andere manspersoonen mede, maer de meeste die daer aen vast waren, zyn na andere plaetsen gevlught, en soo ontkomen.

Daarna is het kennelyk gevonden datter in de provincie van Holland ook aen die zonden vast waeren. In de somer is daer over publieke iustitie gedaen, eerst in Den Haege, publiek op 't schavot met de dood gestraft, dat daer na Amsterdam ook verscheyde rysen gevolgt heeft als mede de steden van Rotterdam, Leyden, Delft. Maer veele zyn het ontvlught. En dat heeft occasie gegeven dat in Haege een placcaet is uitgegeven, dat alle de geene, die aen deese afgryselyke zonden vast zyn in 't toekomende altyd met de dood gestraft worden. En wat aengaet de geene die het ontvlught zyn, dat die, volgens het gemelde placcaet, zoude geciteert worden om haerselven te komen verantwoorden, of in persoon of door procuratie.

folio 182

En soo wie van geciteert en vlughtende zynde niet compareert, datse voor altyd uut Holland gebannen worden en haere goederen zullen geconfiskeert. Vorders Groeninge heeft mede een publieke placcaet daertegens uitgegeven. Uut Gelderland en andere steeden en plaetsen zyn ook eenige om die zonden gevlught en na andere plaetsen haerselven begeven. Dat heeft occasie gegeven aen de omleggende heerschappen als Brabant, Luyk, Munsterland, Kleefsland te verbieden datse in de landen zynde gevlught aldaer haerselven niet mogen ophouden. En in Kleefsland is door de regeeringe in alle steeden en aen alle kloosters een schriftelyke bevel overgelevert. En aen ons convent meede door den heer richter Buno geinsinieert. waervan hier volght de copye.

Copye

Hoewel aen de kloosters en conventen al reets aenbevolen is, dat sonder syns Koninklyke Maiestyts weeten en bewilling geene swaksinnige, prodigus of anders ymant tegen syne wil daer in op en sal aengenoomen worden. Terwylen men nu uyt besondere reede van nooden vint, in cas een uytlander, of hy wel van geen boos leeven en wandel verdaghtig is, sigh by een klooster vrywillig aengeeft en aldaer syn op te houden verlanght, sulke soo aenstonts en op het langste

[p. 69]

binnen drie daegen by een arbitraire is peene behoorlyk bekent te maeken en daer by de naem, ouderdom, staat en daer die persoon op het laetste is gedomisilieert geweest En in cas diergelyke persoonen sigh teegenwoordigh in het convent bevinden, daervan de verlangde naerright te geven. Hetwelke wegens sijn Koninklyke Maiestyt het Huyssense convent bekent gemaekt wort. Actum Huissen, den 11 iunni 1730.

L.E. Buno

folio 183

Den 21 februarius 1730 is syn Heyligheyt den paus Benedictus 13te Rome overleden. Syn doorluchtigheyt den heer nuncius apostolicus te Brussel heeft aen onse Eerw. pater die dood bekent gemaekt met versoek voor den selve te bidden daerop heeft ons convent den 13 maert de solemneele uitvaert met een zingende H. misse van requiem gezongen en den 12 julius is in de plaets Clemens 12 verkooren.

In september hebben de heere Staaten van Holland twee placcaeten uitgegeven wegens de roomsgesinde en catholyken. Het eerste, dat men het officie en getijde van den H. Gregorius de Sevende niet magh drucken of gehouden of geviert worden. Het tweede placcaet gaet alle de priesters van de provincie van Holland aen, datse haerselven moeten aengeven aen die daertoe gedeputeert zijn, haere naemen selven schryven in een boek, daertoe geschikt etc. En dat geen priester zonder dat eerst gedaen te hebben, zal mogen eenige priesterlyke functie doen op swaere boeten.

Copy van dit placcaet is hier bijgeleyd. No. ...

En alle de priesters geciteeert zynde hebben het volbraght, maer die twee placcaten verplichten niet en zyn niet aengenomen in de andere provincien der heeren Staaten Generaal.

folio 184

In october is het privaet geruymt op de plaats by de kerk en het geene er uytgehaelt wiert is gebragt in 't begin van patershof aen de linckerhand voorby de galerye. Den 6 december is een deel van t verwulfsel op het koor wegens het pleysterwerk onder den tooren afgevallen omtrent de tauwe, daer men mede luydt.

Het winterkoorn deese somer ingehaalt is weynig geweest en niet al te wel geslaegen, voornamenthlyk de wintergarst. En daer en boven, indien het verkogt wiert, zeer goedkoop.