Kroniek van het Sint-Elisabethsconvent te Huissen (1667-1752 en 1782-1801)

(Gelders Archief 0566-33) H.K.H.-Documentatiecentrum VIIa6

folio 24

1682

In dit jaar 1682 heeft de Cheur Prins, de jonghste soon van den Cheurvorst van Brandenburg, wiens oudste broeder int jaar 1701 Coninck van Pruyssen is gekroont, met Sijn Excell. den Graaf van den Bergh, onse Genadighsten Heer den Drost, en meer andere groote heeren in 't bijweesen van d'Eerw. oversten zijn geleijt door ons geheele convent, en op den reventer de susteren alle in ordre met neerhangende wielen. Waar op versochte, dat de sustere haar wielen soude opslaen, dat door d' Eerw. Oversten geboden wiert te doen. Hebben toen alle die heeren het klooster besien, behalven den dormpter, dat door versoek van d' Waarde mater en voorspraak van Sijn Genaden Heer den Drost door besondere consideratie en respecte wiert gelaten, omdat de celle van de susteren noyt in sulcke occasie zijn gesien.

Dit jaar in de maent mey heeft de stad laten maeken de straaten buyten alle de poorten. Toen ter tijd een gereformeerde borgemeester, genaemt Hr. Bernardus Veerren, heeft die van 't convent doen boodschappen door een stadsdinaer twee karren om tot dienst van de stad de weegen te helpen maaken. En is van het convent geweijgert en 't eenemaal afgeslagen om alsoo haer recht volgens privilegie te mainteneeren. En naar meer als extraordinarisse werkinge, die de borgers als toen hebben gedaen, als ook andere huysluyden van Bergeren, die daer toe niet gehouden waaren, so heeft 't convent ook op den 23 mey een dagh met twee stortkarren de borgers uyt liefde geassisteert. Soo noghtans, dat den voorschreven borgemeester belooft heeft als een man van eere sulkx niet soude strecken van eenige verminderingh van onse privilegie, die als doen omtrent 200 jaaren waren gemainteneert en ongeschent onderhouden. En is ook naderhant niet meer geschiet, hoewel de borgers nogh lange tijt aen dese straate werkten.

folio 25

In dit jaar 1682 heeft het convent gekoght en betaalt Berghs tiende, over het water gelegen, van Cunera Bergh en de kinderen van de Secretaris Lent voor de Somme van 200 gulden.

In dit jaar 1682 is den hooge autaar geheel verandert en die van te vooren in de kerk gestaan heeft, is op de kamer gesedt. Den hooge autaar is door een jongelinghe, die hier in de stad woonde, gesneeden. Het snijden van den autaar heeft 78 gulden gekost. Den schrijnwerker meester Frans van Helmont heeft die gemaakt en is vergult door een fraterheer van Emmerick, heer Petri. En terwijlen den autaar gesedt en vergult wiert, soo is den H. dienst der misse op de kamer geweest en van de ordinarisse dienaar bedient. Als doen zijn de reliquien, die te voore in kasse op 't choor waren, in den hooge autaar en boven de deuren gesedt. Daer zijn verscheijde waaraghtige reliquie bij, die door den heer visiteerder Wachtelaar hier van Uytrecht zijn gebroght 't jaar 1655, gelijk onse brieven, die wij hebben, daer van getuijgen. Den heer Van Gripskerken heeft toen ook de silvere lamp vereert om te branden voor de reliquie van den H. Fredericus, die daar bij waren. De kleijne autaaren zijn toen neffens den hooge autaar gesedt, want stonden van te vooren veel voor uyt. De eerste schilderije van de geboorte is door twee novitien aen de kerk vereert en koste tweehondert gulden. De tweede schilderye is ook van de sustere vereert en koste hondert vyf en seventigh gulden. Eenige iaare daar na is de darde schilderye van het avontmaal door een geuse Juff^r, komende van Oost-Indie, die hier een aengetrouwde suster in

[p. 12]

't klooster had, vereert. Als doen is ook vereert van die schilder, die de drie andere schilderye geschildert hadde, een schilderye in de syde autaar, te weeten onse patronersse Sint Elisabeth, daar te voren onse L. Vrouwe in gestaan had, die nu in de school hanght. Het L. Vrouwebeelt dat nu in de kerk staat, is door een Mons^r. De Reeder van Uytrecht ons vereert en heeft doen het landt nogh Catholyk was, tot Rhenen in de kerk gehangen.

folio 26

In dit iaar 1682 heeft de Eerw. pater en Eerw. mater geordonneert, dat men de groote Roomse getyde soude leesen, waer toe de susters haar ook geern toe gevoeght hebben en die vrywilligh aengenomen. Dat ook met approbatie van syn Hooghw^de is geschiet, die als doen geordonneert heeft dat men de getyde van onse L. Vrouw op de spinkamer soude leesen, in de plaats van die andere getyden, als van den H. Geest, wysheyt en de passie, die men voor deese op de kamer op syn handtwerk pleegh te leesen. Ook dat men s'avonts in 't avondt gebed de litanie van onse L. Vrouw soude leesen in de plaats van de litanie van al de Heyligen.