De koopmansgilderol van Deventer 1249-1387

[p. 177]

III. Bijlage

1300 januari 13. Schepenen en raden van Deventer oorkonden dat zij de statuten van het Koopmansgilde met instemming van de gildebroeders vaststellen in nader omschreven vorm.

Hss.: orig. charter, bewaard Gemeentelijke Archiefbewaarplaats Deventer, bestanddeel I.A., no. 20 (olim: no. 535 INVENTARIS DEVENTER-ARCHIEF); (afb.: O.O., III, no. 490). Met uithangend stadszegel in groene was (beschrijving en afbeelding: BRUGMANS-HEERINGA, Corpus, no. 581) voorzien van tegenzegel (legende: S. SECRETVM CIVITATIS DAVENTRIENSIS, afb.: O.O., III, no. 490). In dorso (16e eeuw): Van der Wantsnijdergilde. Middelnederlandse vertaling uit 1418 (?): I.A., no. 27, blz. 3-5.

Drukken: REVIUS, Daventriae, 26-27 - DUMB., I, 39-40 - NIERMEYER, Oorkonden, no. 20, blz. 25-26 (met jaartal 1301) - O.S.U., V, no. 2947, blz. 428-429. Middelnederlandse vertaling: DUMB., I, 40-41.

Regesten: BROM, Regesten, II, no. 2875 - O.O., III, no. 490.

Universis tam presentis quam futuri temporis hominibus, ad quos presens scriptum pervenerit, .. scabini et consules Dauentrienses salutem et rei geste cognoscere veritatem.

Quia memoria hominum infirma est et labilis, de re gesta expedit fieri scripturam^a), que contineat seriem veritatis.

Notum igitur sit universis, quod nos .. scabini et consules predicti, affectantes quod unusquisque opidanorum nostrorum secundum exigentiam status sui procedat, statuimus de consensu et voluntate fratrum fraternitatis, que Comanreghilde dicitur, ut statuta inferius annotata amplius in ipsa fraternitate pro consuetudine observentur.

[1]

Statuimus itaque in primis quod quilibet acquisitor huius fraternitatis, cuius pater fuit in eadem, dabit tantummodo pro acquisitione duodecim denarios pro tempore in Dauentria legales. Si vero pater acquisitoris non fuit in hac fraternitate, tunc ipse pro acquisitione vigintiquatuor solidos sterlignorum de Anglia confratribus ministrabit.

a) Hs.: scriptuam met bovengeschreven afkortingsteken, verm. r + klinker.

[p. 178]

[2]	Item statuimus quod cuilibet opidano nostro carenti ista fraternitate pannum alium quam wamal^1), strandoc^2), egerding^3) et pannos quoslibet non retrahentes, qui vulgariter dicuntur onkrympende, ad incisionem vendere non licebit.
[3]	Item statui[m]us quod quilibet opidanus noster, habens istam fraternitatem vel eam acquirere volens, si est exercens aliquod officium, non debebit ad incis[i]onem vendere alium pannum quam dictum est, quamdiu suum officium voluerit exercere; et quicumque^a) opidanorum nostrorum huiusmodi statuta nostra vel aliquod ex eis infregerit, punietur in centum solidis, de quibus .. scabini tres libras confratres vero duas tollent.
[4]	Item statuimus quod quicumque confrater fraternitatem suam contumaciter perdiderit, acquiret illam de maiori, et insuper dabit civitati nostre pro acquisitione libram unam.
[5]	Item statui[m]us quod si aliquod infortunium acciderit alicui de confratribus exeuntibus ad nundinas vel redeuntibus de eisdem, et aliquis de confratribus per duos opidanos convinci poterit quod rogatus pro auxilio auxilium non tulerit, punieter in libra una, cuius medietatem .. scabini et medietatem confratres tollent.
[6]	Item quod quilibet textor, texens pannum laneum in civitate nostra, non vendet eum ad incisionem sed integrum, quia si convinci poterit quod vendiderit eum ad incisionem, punietur in libra una, que inter .. scabinos et confratres equaliter dividetur.
[7]	Item statui[m]us quod quilibet opidanus noster habens fraternitatem istam, si convinci poterit quod exiverit cum falce, aut quod onustaverit currum fimo, punietur in libra una que etiam inter scabinos et confratres equaliter dividetur.

Ut autem omnia et singula predicta inviolabiliter sorciantur firmitatem, nos .. scabini et consules predicti sigillum civitatis nostre presentibus appendimus in testimonium omnium premissorum.

Datum anno Domini millesimo trecentesimo in octava Epiphanie eiusdem Domini.

_* * _*

1) Wamal (waetmael) = grove wollen stof.

2) Strando(e)c = grove linnen stof.

3) Betekenis niet volkomen duidelijk. Bestaat er samenhang met egghe (= zelfkant van het laken)?

a) Oorspronkelijk quocumque, de letter o in i veranderd.