De koopmansgilderol van Deventer 1249-1387

[p. 101]

Tekst gilderol

I. Regels gevolgd bij de uitgave van de tekst en bij de annotatie

Bij het vaststellen van de hiernavolgende tekst, waarmede in 1964 een begin werd gemaakt, zijn de uitgaveregels gevolgd die in 1954 werden gepubliceerd in opdracht van het Historisch Genootschap¹⁾. Van de door het genootschap in 1971 uitgegeven aanwijzingen voor tekstbewerking²⁾ kon geen gebruik worden gemaakt, ook niet voor wat de Inleiding betreft.

Overigens zal de lezer een aantal afwijkingen constateren van die uit 1954 daterende uitgaveregels:

Om typografische redenen echter zijn, in plaats van stomphoekige haakjes <>, rechthoekige [ ] gebruikt.

Voor wat de stam der namen betreft - dus niet ten aanzien van uitgangen en overige woorden - is bij de lettertekens i, ii, ij, j, u, uu, v, w en y de schrijfwijze gevolgd van het handschrift. Ditzelfde geldt voor de aanduiding der jaartallen, waarbij echter de bovengeschreven letters werden teruggebracht tot gestandaardiseerde afkortingen terwijl de originele lezing in een voetnoot werd aangegeven.

Aan de regels van het handschrift is een individuele nummering toegevoegd.

Aanvullingen door de uitgever aan de tekst toegevoegd - nummering der vellen en der regels, aanduiding der diverse handen, jaartallen - zijn aangegeven in cursieve druk of met vette letter. Jaartallen die tussen haakjes [ ] zijn geplaatst, worden als zodanig niet in de tekst genoemd, maar zijn afgeleid na vergelijking met de voorafgaande en eerstvolgende datering³⁾.

1) Bewerking ENKLAAR-VAN DE VEN.

2) E.H. KOSSMANN - C.B. WELS, Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie (Utrecht 1971).

3) Zie boven, blz. 24-26.

[p. 102]

In enkele gevallen heeft het voor meerdere uitleg vatbare karakter, van de door de scribenten aangewende systemen van afkortingen, de tekstbezorger gedwongen om in de voetnoten verantwoording te doen van die afkortingen, hen daarbij met typografische middelen weergevend. Dienaangaande valt op te merken dat het gesuspendeerde teken 2 het afkortingsteken voor de letter r aanduidt (al of niet in combinatie met een klinker) waarnaast met het gesuspendeerde teken 9 het afkortingsteken voor de lettercombinatie us wordt bedoeld; bijvoorbeeld B²told⁹ = Bertoldus, H²tewic⁹ = Hartewicus.

In sommige gevallen staan de door de scribenten gebezigde afkortingssystemen niet alleen meerdere uitleg toe, maar zijn zij bovendien onvolledig: een of meer lettergrepen worden gesupprimeerd zonder dat daarvoor een afkortingsteken in de plaats komt. Indien zulks plaats vindt, zijn deze namen door de tekstbezorger aangevuld. In die gevallen worden de aanvullingen tussen rechthoekige haakjes [ ] geplaatst. In de voetnoten wordt zulks verantwoord (bijvoorbeeld Jo = Jo[hannes] (regel 702) en Ro = Ro[dolphus] (regel 707)).

Voor wat de verdere annotatie aangaat: de in de cijfernoten veelvuldig voorkomende passage nog vermeld in... (volgt jaartal) bedoelt te zeggen dat de betreffende gildebroeder in het genoemde jaar nog in leven was.

Bij de cijfer-annotatie is er niet naar gestreefd om van de individuele gildebroeders alle bewijsplaatsen op te sommen die ten aanzien van de betreffende persoon enige informatie verschaffen. Er werd gezocht naar informatie omtrent het beroep, de sociale positie en de levensduur van de betreffende broeder; zodra een of meer bronnen al deze gegevens verstrekken, worden verdere bronnen niet vermeld.

Gegevens, die eerst na 1967 bekend werden, zijn niet verwerkt.

De gegevens uit deze cijfer-annotatie werden samengevat in de hoofdstukken IVb (duur van het lidmaatschap) en IVd (beroep en maatschappelijke positie der broeders); de aldaar getrokken conclusies berusten dus op de cijfer-annotatie. Er is niet getracht die conclusies nader te adstrueren door een tweede raadpleging van het, bij de vaststelling van de cijfer-annotatie, reeds doorgewerkte bronmateriaal.