Het klooster ten Walle en de abdij van den Groenen Briel

(1888)–Anoniem Het klooster ten Walle en de abdij van den Groenen Briel– rechtenstatus

[1309-1350]

9.
1309, juni 24. - Zuster Aghate, abdis van Eecloo, geeft in pacht aan Avezoete, gezelnede van Jan ser Sanderszoon, een stuk land gelegen bij den ‘ser Sanders Walle.’

Het si cont allen den ghenen die nu syn einde hir na wesen sullen, dat ic suster Aghate, bi der gracien ons Heren abdesse van Eclo, ende onse covent van der selver stede, hebben ghegheven joncvrouwen Avezoeten, Jans wijf ser Sanders soens was, in pachte een stich lands, dwelcke lant es arvachtichede der kerken van Eclo, te haren live sonder oer, omme dertich scelghe tsiars. Dewelke lant leghet tuschen ser Sanders Walle ende den lande dat behort teere capelrien te sente Jacops, de welcke capelrie der Heinrich de Blake besinghende es. Ende dese vorseide dertich scelghe tsiars sal men ons ghelden elx jars, te tween terminen van den jare, dat es te wetene, die eene helt te sente Bamesse ende die andre helt te half Marte, in sulken paymente als joncvrouwe Avezoete vorseit heffende es van haers selves rente. Vort als joncvrouwe Avezoete vorseit vart van live ter doet, sullen alle die late die versenst ende behuust hebben dese vorseide arvachtichede gheven den cloestre van Eclo gheliken ende also groten tsens als si gaven joncvrouwen Avezoeten, van der vorseider arvachticheden. Vort ghelovet ende ghevet joncvrouwe Avezoete vorseit allen den laten diere upgheseten siin ende besitten sullen, ewelicken wech over haren harveliken tsens ende haers selves harvachtichede die daer gheleghen es, omme te bringhene ten weghe ter straten. Ende alle dese vorseide dinghe waren ghedaen vor den here Boydin Parise, Symoen den Brunen ende voren den here Gielise van

Rutslaer, tien tiden scepenen van Ghent. Ende omme dat wi suster Agathe, abdesse, ende onse covent, ende joncvrouwe Avezoete vorseit, willen, dat dese vorseide dinghe bliven goet ende ghestade, so hebben wi ghebeden den here Boydine, den here Symoene, ende den here Gielise, scepenen vorseit, dat si dese lettren hebben ghezeghelt met haren zeglen uuthanghende, in kenlicheden der wareden. Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men screef dusentich drie hondert ende neghene, in sente Jans daghe te midden zomere.

Oorspr. - (Rijksarchief te Brussel. Oork. teruggezonden uit Oostenrijk, 1857). - Voorzien van de zegels van de drie voorn. schepenen, in groen was, afhangende aan dubb. st. van perk.

10.
1323, april 16. - Nicolaas, Daneel en Alexander ser Sanders dragen over aan Simoen van Hale hunne rechten op den ‘ser Sanders Walle’.

Wij Jan Inghel, Ghelnoet de Amman, Seghere van Sloete, Mechiel Deynoet, Pieter van der Kautren, ende Ghoessin Steppe, scepenen in Ghendt, doen te weten allen den ghenen die dese lettren sullen sien ofte hooren lesen, dat voer ons quamen alse voer scepenen in Ghent: Clais ser Sanders sone, Daniel ser Sanders sone, ende Sanders ser Sanders sone, kindre wilen ser Clais ser Sanders sone, bi den rade van den her Symoene Jourse, Janne ser Sanders sone, den her Jacoppe den Grutre, ende Ghiselbrechte den Grutre, Jan Corbeel, Jacob Corbeel, syn broeder, Mergriete, Joncfr. Aghete, ende Alise Corbeels, tfoerseids Jans

Corbeels sustre, met Jacoppe uten Wissele, der voerseider Joncfr. Agheten wetteliken man ende voghet, ende Gherem Breebaert, Braem Breebaerds sone, ende gaven uppe ende droughen uppe in handen, met alme ende met ghiften, in allen heyghindomme Symoene van Hale, Jans sone van Mirabel, rente meester van Brabant, al dat recht dat sij hadden, hebbende ende haudende waren, int goet dat men heet ser Sanders Walle, bachten sgraven steene, streckende toten hove van sente Lisebetten, beede beenside der Lieven ende banderside der Lieven, met allen den ghelaghen diere toe behoeren, ghelijc dat gheleghen ende ghestaen es. Ende sij ghinghens ute ende worpten sheyghindoms van den goede ende den toeboeringhen van den voerscreven goede ser Sanders Walle. Ende sij dadere toe met hande ende met monde, al dat sire toe sculdech waren te doene na de wet van der poert van Ghent, omme hemlieden der af te honthervene ende te hontgoedene, ende den voerscreven Symoene van Hale der in te hervene ende te goedene, alse in sijn wettelike coepgoet. Ende hi wasser inne ghegoet wettelike, na de wet ende constume van der poert van Ghent. Ende de voerseiden persoene alle ende elc bi hem gheloveden den voerseiden Symoene tfoerseide goet te wette te waerne up hemlieden ende up al thare na de wet van der poert van Ghent. Ende de voerseiden Symoen beval hemlieden de waersceep als recht. Ende sij verkenden ende verlijden, dat hem de voerseiden Symoen vulcommenlike betaelt hadde al dat ghelt ende goet, daer omme dat de voerseide Symoene tfoerseide goet cochte jeghen hemlieden. Ende droughen hem oec in handen ende gaven den voerseiden Symoene alle de tsiaertren, munimente en de vastenessen van brieven, die sij hadden van den voerseiden goede, beseghelt met vele seghelen, ende

sonderlinghe tsiaerters beseghelt met tsheeren seghelen van Hayshove ende sijns wijfs, die in dien tijt waren, wanof dat men tfoerseide goet hilt te eenen heeweliken herveliken tsense, vrielike te haudene sonder eeneghen dienst, hervaerd, of andere exactie, omme een paer anscoen tsiaers, ofte omme drie peneghe Vlaemsche over tfoerseide paer anscoen, ghelijk dat blijct bi den voerseiden tsiaertren van Hayshove. Ende omme dat wij scepenen in Ghent voernoumt willen, dat te allen daghen voert meer dese voerseiden dinghen in der manieren voirseit voer ons ghedaen bliven goet, vaste, ghestade ende wel ghehauden den voerseiden Symoene ende sinen nacommers, so hebben wij in kennessen van waerheden, dese lettren doen seghelen, huuthangende metten seghele van der stede van Ghent voerseit, die waren ghemaect ende ghegheven int jaer van gratien doe men screef dIncarnation ons Heeren dusentech drie hondert ende drie ende twintech, up den sestienden dach van der maent van Aprille.

Oorspr. - (Rijksarchief te Brussel. Oorkonde teruggezonden uit Oostenrijk, 1857.) - Voorzien van het zegel met tegenzegel van Gent, in groen was, afhangende aan dubb. staart van perkament.
Op den rug: Van den goeden van den Walle 1323.

11.
1323, april 26. - Gherem Brebaert en zijne broeders verkoopen aan Simoen van Hale hunne rechten op hetzelfde goed.

Wij Clays van den Pitte, Jan de Pape, Jacob van Coudenhove ende alle onse ghesellen, scepenen van ghedele in Ghent, doen te wetene allen den ghenen die dese lettren

sullen sien ende hoeren lesen, dat voer ons commen siin in propren personen Gherem Brebaert, Hughelkin ende Pieterkin siin broedere, Pieter Brebaerds kindere waren, met Gheremme Brebaerde, Gherems zone was, voecht van den vorseiden kinderen, met Pietere Paline sinen voecht die hem ghegheven was bi wette in dese sake om dat hi cleerc was; ende kenden ende verliden, dat si vercocht hebben wettelic ende redenlic Symoene van Hale, alt recht dat si hadden in de heervachteghede die men heet ser Zanders Walle, met al dien datter toe behoert. Ende dese heervachteghede vorseit met al dien datter toe behoert alst vorseit es, den kindren vorseit toe behoerende, droughen si uppe den vorseiden Symoene in rechten coepe ende in allen eyghindoume; ende dader toe met hande, met monde ende met worpinghen al dat sire toe sculdech waren te doene na wet, costume ende usage van der poert van Ghent, om alle de kindre vorseit van der vorseider heervachtegheden den vorseiden kinderen toebehorende, ende met al dien datter toe behoert, wettelicke tontheervene, ende Symoene vorseit wettelicke der inne te heervene ende gheloefden hem wettelicke waersceep. Ende Symon vorseit beval hem lieden de waersceep weder alse recht. Ende si kenden ende liden, dat hem Symon vorseit al ghenouch hadde ghedaen van den vorseiden coepe. Ende alle dese vorseide dinghe hebben de vorseide kindere ghedaen bi voghede vorseit ende bi der joncfren, der kinder moeder vorseit ende bi consente van ghemenen maghen ende vrienden ende om tmeste profiit van den kindren vorseit. Ende hier omme hebben wij alse over voghede hier toe ghedaen onse consent. Voert heeft de vorseide Gherem, Gherem Brebaerds zone was, bi Pietere Paline, sinen voecht in dese sake, om dat hi cleerc es, oec up ghedreghen wettelicke den vorseide Symoene in wette-

liken coepe, alt trecht dat hi hadde in de selve heervachteghede met al dien datter toe behoert ende heeftere al selfs toe ghedaen dat vorseit es, met sinen vorseiden voecht, om hem der af tontheervene ende Symoene vorseit wettelicke der in te heervene; ende kende hem, met sinen voecht vorseit, al vergolden. In orconscepen ende vastenessen van allen den vorseiden dinghen hebben wij dese lettren doen bezeghelen met den zeghele van der stede vorseit. Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men schreef dertiene ondert ende drie ende twintich, sdinsendaechs voer Meydach.

Oorspr. - (Rijksarchief te Brussel, teruggezonden uit Oostenrijk, 1857). - Voorzien van het zegel van Gent met tegenzegel in groen was, afhangende aan enk. staart van perkament.
Op den rug: Lettre van Pieter Brebaerds kindre van den cope van herven te Walle.

12.
1323, april 30. - Gelijke afstand aan Simoen van Hale door jonkvrouw Elisabeth, dochter van Pieter ser Simoens.

Wij Clays van den Pitte, Jan de Pape, Jacop van Coudenhove ende alle onse ghesellen, scepenen van ghedele in Ghent, doen te wetene allen den ghenen die dese lettren sullen sien ende hoeren lesen, dat voer ons commen siin in propren personen joncfre Lisbette, Pieters dochter was, ser Symoens zone, met Anthonisse Betten haren wettelicken voecht, die hare ghegheven was in dese sake; ende kenden ende verliden, dat si vercocht hebben wettelic ende redenlic Symoene van Hale al de heervachteghede die hare gaf ser Jans wiif was ser Zanders zone, deser joncfren moyhe was, ligghende ser Zanders walle, ende dat daer toe behoert,

rentende tusschen den ellef ponden ende den dertien ponden parisis tsiaers. Ende dese heervachteghede vorseit met al dien datter toe behoert, die joncfren Lisbetten vorseit toebehoerde, drouch soe uppe met haren voecht vorseit den vorseiden Symoene in rechten coepe ende in allen eyghindoume; ende dader toe met hande, met monde ende met worpinghen al dat si sculdech waren te doene na wet, costume ende usage van der poert van Ghent, om der joncfren vorseit met haren voecht vorseit der af tontheervene, ende Symoene vorseit der in te heervene; ende gheloefden hem wettelicke waersceep. Ende Symon vorseit beval hem lieden de waersceep weder alse recht. Ende si kenden ende liden, dat hem Symon vorseit al ghenouch hadde ghedaen van den vorseiden coepe. Ende alle dese vorseide dinghe heeft de joncfre vorseit ghedaen met haren voecht vorseit ende bi den rade ende consente van haren maghen ende vrienden, ende om tmeste profiit van der joncfren. Ende hier omme hebben wij, alse over voghede, hier toe ghedaen onse consent. In orconscepen ende vastenessen van allen den vorseiden dinghen hebben wij dese lettren doen bezeghelen, met den zeghele van der stede vorseit. Dit was ghedaen int jaar ons Heren als men screef dertiene ondert ende drie ende twintech, saterdaechs voer Meidach.

Oorspr. - Rijksarchief te Brussel. Oork. teruggezonden uit Oostenrijk, 1857.) - Voorzien van het zegel met tegenzegel van Gent, in groen was, afhangende aan enk. staart van perk.
Op den rug: Van den cope van heerven ten Walle jeghen joncvr. Lysbetten Pieter ser Symoens sons.

13.
1323, mei 13. - Gelijke afstand, door Danin en Sander ser Sanders.

Wij Clays van den Pitte, Jan de Pape, Jacob van Coudenhove ende alle onse ghesellen, scepenen van ghedele in Ghent, doen te wetene alle den ghenen die dese lettren sullen sien ende hoeren lesen, dat voer ons commen siin in propren personen Danin ende Zanders, ser Clays kindere ser Jans zone, ser Zanders zone, met Zanderse Rime ende met Janne haer lieder broeder, deser kindre wettelicke voghede; ende kenden ende verliden dat si vercocht hebben wettelic ende redenlic, Symoene van Hale, alt recht dat si hadden in de heervachtegheden die men heet ser Zanders Walle, met al dien datter toe behoert. Ende dese heervachteghede vorseit, met al dien datter toe behoert, alst voerseit es, den kindren vorseit toe behorende, droughen si uppe den vorseiden Symoene in rechten coepe ende in allen eyghindoume; ende dader toe met hande, met monde ende met worpinghen al dat si sculdech waren te doene, na wet, costume ende usage van der poert van Ghent, om de vorseide kindre met haren vogheden vorseit van der vorseider heervachtegheden ende al dat daer toe behoert tontheervene, ende Symoene vorseit der inne wettelicke te heervene; ende gheloefden hem wettelicke waersceep. Ende Symoen vorseit beval hem lieden de waersceep weder alse recht. Ende si kenden ende liden dat hem Symon vorseit al ghenouch hadde ghedaen van den vorseiden coepe. Ende alle dese vorseide dinghe hebben de vorseide kindre ghedaen bi haren vogheden vorseit, ende bi den rade ende consente van ghemenen maghen ende vrienden ende om tmeste profiit van den

kindren vorseit. Ende hier omme hebben wij alse over voghede hier toe ghedaen onse consent. In orconscepen ende vastenessen van allen den vorseiden dinghen hebben wij dese lettren doen bezeghelen met den zeghele van der stede vorseit. Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men screef dertiene ondert ende drie ende twintech, sfrindaechs voer tSinxendach.

Oorspr. - Rijksarchief te Brussel. Oork. teruggezonden uit Oostenrijk, 1857). - Voorzien van het zegel met tegenzegel van Gent, in groen was, afhang. aan enk. staart van perk.
Op den rug: Lettre van Danine ende Sanderse ser Claye (sic) kinder ser Sanders van den cope van den Walle.

14.
1323, juli 12. - Zuster Marie, abdis van Eecloo, maakt kenbaar dat zij een stuk land, gelegen bij den ser Sanders Walle, verkocht heeft aan Simoen van Hale.

Wi suster Marie, abdesse van Eclo ende convent van der selver stede, van der ordinen van Cysteaus, van den bisscopdoume van Dornike, maken cont ende kenlic allen den ghenen die nu sijn ende die na ons commen sullen, dat wij, bi ghemeenen consente van ons allen ende bi den orlove van onsen here en den abt van den Dunen, onsen visentere, hebben vercocht, wettelike ende redenlike, omme de openbare nutscepe van ons ende van onser abdien vornoumt, onsen lieven vrient Symoene van Halen ser Jans zone van Halen, poertre in Ghent, een sticke herfachtecheden dat ons ende onser abdien vorseit toebehoerde, ligghende tusschen ser Sanders Wal ende den lande dat toe behoert teere capelrien te sente Jacops in Ghent, de welke capelrie der Heinric de Blake besinghende was; up welke voerseide herfachtechede wij adden ende plaghen tontfane dertech scheleghe parisise

elkes jaers, te tween terminen van den jare, de welke ons plach te ghevene ende te gheldene joncvrouwe Avezoete, Jan ser Sanders soens wijf was, ende soe hilt van ons te haren live. Ende dit cochte Symoen voerseit omme sekere somme van ghelde, dat es te wetene omme sesse ende dertech groete ghuldine, de welke peneghe de vorseide Symoen ons wel ende al heeft vergolden. Ende wij kennen ende lien, dat wij die selve peneghe gheel ende al bekeert ende besteedt hebben int ghemene openbare nutscepe ende profijt van ons ende van onsen cloestre voerseid. Voert so kennen wij ghemeenlike, dat wij bi ghemeenen consente van ons allen over ons ende over onsen cloester voerseit (sic) ende over alle onse nacommers sijn ute gheghaen ende hebben up ghedreghen ende ons ontherft wettelike van der voerseider herfachtecheden, ende der inne gheherft Symoene voerseit, na wet, costume ende usage van der poert van Ghent, ende hebben hem daer af gheloeft wettelike waerscepe; ende hi beval ons de waerscepe weder alse recht. Voert so ebben wij gheloeft ende gheloven over ons ende over ons nacommers, dat wij no niemen van onsen alven niene sullen doen gaan, no comen, no voert setten eneghe dinghe bi ne ghenen engiene jeghen dese voerseide voerwaerden, of jeghen enech point dat hier binnen bescreven staet, maer ghelovense te houdene goet, vaste, seker ende ghestade. Ende daar toe soe renoncieren wij ende gaen of alle ulpen, allen rechte, alle gratien die gheimpitrert sijn of die men impitreren mach van den paues van Rome, van sinen legaten, van den coninc van Vrankerike of van so wat heren dat es of wesen mochte, kerkelijck of werlych; ende van allen rechte dat wij adden of hebben mochten in de voerseide herfachtechede, alle deceptien, cavillatien, boesheden die wij hier jeghen toghen of legghen mochten,

ende specialike recht dat seght dat wij ghene herfachtechede vercopen moghen. Ende dat generale renunciatie niene doech of dat wi mochten secghen dat wij of onse cloester bedroghen waren over de heelt van den rechten prise, of dat wij dit ghelt niet ontfaen en adden, of dat niet commen en ware in onse of in onsen cloesters profijt ende nutscepe voerseit. Ende daer toe renuncieren wij oec alle cavillatien ende alle pointe die ons helpen mochten, ende der voerseiden Symoene deren in enech van desen pointen. Ende omme dat wij willen dat al dit sal bliven goet, vaste, seker ende ghestade ende wel gheouden van ons ende van onse nacommers, so hebben wij abdesse ende convent vornoumt onsen zeghel gheanghen an desen jegenwoerdighen chartre, dien wij enen hebben in de ordine. Dit was ghedaen int jaer ons Heeren als men screef. m^o. ccc^o. ende drie ende twintich, dicendaghes naer sente Benedictus dach in Hoymaent.

Oorspr. - (Rijksarchief te Buussel. Oork. teruggezonden uit Oostenrijk, 1857.) - Met zegel van de abdis in bruin was, afgangende aan dubb. st. van perk.
Op den rug: Van der abdessen van Eeckeloe, hoe de rente afghecoght was. - Hereditarie.

15.
1323, juli 12. - Dezelfde acte, met bevestiging door ‘broeder Lammerecht’, abt van de Duinen, ‘onsen visentere’.

Dit was ghedaen int jaer ons heeren als men screef M^o CCC^o ende XXIII^o, sdicendaghes naer sente Benedictus dach in Hoymaent.

Oorspr. - (Rijksarchief te Brussel. Oorkonde teruggezonden uit Oostenrijk, 1857). - Voorzien van het zegel van de abdis, in bruin was, afhangende aan dubb. staart van perk. Dat van den abt is afgevallen.

16.
1330, october 31. - Jonckvrouw Marie, dochter van den heer Simoen van den Briele en vrouw van Everdey de Jonghe, verkoopt aan Philip Vylain de stede ten Briele.

Wij Diederic Belaerd, bailliu te Huesdine, mijns heren svieuconten van Meluyn, sborchgraven van Ghend, ende miere vrouwen ver Lyssebetten der borchgravinnen van Ghend, sijns wijfs, ende Jan uten Dale, Willem Donter, Hughe van der Most, Jan van Loenvelde, Heinric Reynare, Jan van den Dorpe ende Jacob van Wackine, mannen mijns heren ende miere vrouwen vorseid, doen te wetene ende maeken kenlic allen den gheenen die dese lettren sien zullen ende horen lesen, dat vor ons quam in propren persone, joncfrouwe Marie, ser Symoens dochter was van den Briele, Everdeys sJonghen wijf, bi willekeure ende bi consente van Everdeye, haren man vorseid, ghelijc dat ons bailliu ende mannen vorseid wel kenlic es, ende bi consente van Symoene van der Couderborch, haeren wetteliken voeght in dese zaeke. Ende kende ende verlyede, dat so hadde vercocht wel ende wettelike mijn here Philipse Vylaine, here van Sente Jans ten Steene, de stede ten Briele, in welke stede der Symoen vorseid up ende in woende ende houdende was, met al der husinghen diere up staet, metten herve en de metter walgracht ende metten dike ligghende westwaert, alomme ende omme de walgracht gaende, oestwaert toten boegaerde voer de poerte, alse breet alse de dijc vorseid onder es; ende voert den bogaerd metten herve daer hi up staet, ende de herve buten, alse breed alse de boegard es toter vriheid der stede; omme eene sekere somme van ghelde, van welken vorseiden ghelde, haere joncfrouwe

Marie vornoemd, bi consente van Symoene haeren voeght vorseid in dese zaeke, kende, wel ende al vergolden ende betaelt, van mijnen here Philipse vorseid in goeden ghereden ende wel ghetelden ghelde, ende datse tvorseijde gheld hadde ghegheven ende besteedt in haere profijt ende in haere zonderlinghe nutsceep. Ende dese vorseide stede met al dien dattere toebehoert, ghelyc dat voren bescreven staet, was wettelike gheboden ter kerken daer ment sculdech was te ghebiedene, na costume ende usage van den hove daer tvorseide goed toebehoert, ende uter kerken commende zonder wettelike calaigne ende wettelike ghespleten van den groten leenne daert toe behoert, bi consente van den here daert ment af houdt sonder fraude ende malenghien. Voert es joncvrouwe Marie voerenghenoemd, bi consente van Simoene haeren vorseiden voeght, ontherft met halme ende met monde, wettelike van der stede van den Briele vorseijd, ende van al den vorseiden goede, ghelijck dat voren beschreven es, ende mijn here Philips vornoemd der in gheherft wel ende wettelike, na costume ende usage van den hove daer men tvorseide goed af houdt, bi maninghen van mi bailliu vorseid ende bi wijsdoume van ons mannen vornoemd. Ende alle dese vorseide dinghe ende elc point zonderlinghe waeren ghedaen bi maninghen van mi bailliu vorseid ende bi wijsdoume van ons mannen vornoemd wettelike ende al wettelike na costume ende usage van den hove vorseid. Ende omme dat wij Diederic Belard, bailliu vorseid, ende Jan uten Dale, Willem Donter, Hughe van der Most, Jan van Loenvelde, Heinric Reynare, Jan van den Dorpe, ende Jacob van Wackine, manne bovenghenoemd, willen ende begheeren, dat alle dese vorseide dinghen ende elc point zonderlinghe vaste bliven, seker, ghestaede ende wel ghehouden, so hebben wij dese lettren gheseghelt met

onsen seghelen utehanghende, bi beden ende bi verzouke van beeden partien vorseid, in orconscepe ende in kenlijcheden der waerheid. Dit was ghedaen wel ende wettelike int jaer ons Heren alse men screef dusentich drie hondert ende dertien, in aller Heyleghen avonde.

Oorspr. (XXII) met acht zegels, in bruin was, afhangende aan dubbelen staart van perkament. Het zegel van Diederic Belaerd is bijna geheel verloren, dat van Jan uten Dale gedeeltelijk, de anderen zijn tamelijk wel bewaard. - Afschrift in het Cart. f^o 25. - Uittreksels van dit stuk bij A. Duchesne, Histoire généalogique, etc. Preuves, blz. 561.

17.
1335, februari 9. - Brieven van den Graaf, nopens de onterving van het leen van Altenay gelegen in 't Vrije Dan Gent.

Loys, contes de Flandres, de Nevers et de Rethel, a Woutier de Bederwaen, nostre bailliu de Gand, salut. Nous vous mandons et cometons que vous en lieu de nous et pour nous prendez le werp et le deshiretance de Jhan Brebaert, advoe et mari de Marguerite que on dist de Altena, se feme, et de la dicte Marguerite hiretiere dun fief tenu de nous, a tout le manoir lequel on appelle Altena enclavei dedens la francise de nostre ville de Gand, contenant noef bonniers, que prez, que terre gaignable ou la envieron, si que on dist. Et en ahiredez, bien et a loy solenne costume dou pays nostre ame et feal chevalier et consellier, monseigneur Simon de Mirabel, seigneur de Pierewez, non contrestant que il soit bourgeois de Gand, sauf nostre droit et lautrui, de ce fere et tout che qu'il y appartient, vous donons plain ploir. Mandons a tous nos subgez que en che faisant a vous diligemment obeissent et entendent. Par le tesmoing de ces lettres scel-

lees de notre scel, donnees a Male, le IX^e jour dou mois de Fevrier, lan de grace mil troiz cenz trente et quatre.

Cart. f^o 7. -Komt voor in het volgende stuk.

18.
1335, februari 17. - Simoen van Mirabeel wordt in 't bezit gesteld van het leen van Altenay.

Allen den ghenen die desen tsaertre sullen zien of horen lesen, Wouter van Beuderwaen, baliu van Ghend, Ywein van Varnewijc ende Justaes Pascharis, rudders, Roegeer Thonis, Willem van Aertevelde, Rase Calle, Anthonis van den Steene, Gheeraerd van der Helst, Jan ser Brandins, Jan de Meyere, Jan van Bracke, Jan van den Dorpe, Jan Melloos ende Everdey Volkorics (sic), mannen mijns heren van Vlaenderen, saluut. Met kennessen der waerheden, wij doen hu allen te wetene, dat wij hebben ghesien ende onfaen van ons liefs ende gheminds heren halven ons tsgraven van Vlaendren, van Naveers ende van Rethleest, eene lettre gheseghelt met sinen cleenen seghele uuthanghende, houdende de maniere hier navolgende (Het vorige stuk).

Bij welker virtuut van den vorseyden lettren, ons mannen vooren ghenoemt, bij maninghen van den vorseyden baliu wettelic verclaert was, dat drie gheboden ghedaen waren na costume ende usage, alsoe men leengoet es sculdich te ghebiedene van eenen leene, ix buunre groot, littel min of meer, metter steden ende met allen den ghelaghen ende rechte diere toebehoren, ligghende ende staende in Wondelgheemmersch, dat men heet Altenay, twelke joncvrouwe Margriete ser Zeghers dochter was vern ImmenGa naar voetnoot(1),

ende Jan Breebaert, haer wettelike man ende vocht, houdende waren van minen here van Vlaendren vorseyt, ende onghecalengiert commende uter kerken. Ende daer so quamen voor ons in propren persoonen joncvrouwe Margriete ende Jan Breebaert, hare wettelike man ende voecht, kenden ende verliden, dat sy dit selven vorseide leen hadden vercocht wel ende wettelike, minen here Simoene van Mirabeel, ruddre, here van Piereweys, omme eene sekere somme van ghelde, van welker somme sy hem kenden wel ghepayt ende al vergolden van minen here Simoene vorseyt, te haren wille ende bij begheerten van joncvrouwe Margrieten vorseyt ende Jans haers wetteleecx mans was, soe ghedaen te wettelike voechde, omme hare tonthervene van den vorseyden leene, te mijns heren Simoens bouf vorseyt. Ende was de vorseyde joncvrouwe Margriete met haren wetteliken voecht ontherft van den vorseyden leene, ende werpets ende hallemdes wel ende wettelike te miins here Simoens bouf, voorenghenoemt, ende zekerden ende zwoeren joncvrouwe Margriete vorseyt met haren voecht, dat soe bij dien voecht, no bij eeneghen andren, nemmermeer jeghen desen coep gaen no doen ne soude by gheenen engiene, no bij eeneghen commere of breken die soe namaels hebben mochte in eenegher tijt, no minnen here Simoene of sinen hoyre vorseyt scaden of achtren ne soude van viere penninghe of van jeute. Ende mids desen onthervene, worpene ende eede, die joncvrouwe Margriete ende hare wettelike voecht vorseyt daden inder manieren dat vorseyt, so aerfdic baliu voorenghenoomt, minen here Simoene vorseit int voorenghenoomde leen wel ende wettelike, by vonnessen van der mannen vorseyt, na de macht ende virtuut van der commissien boven gheseyt, te alsulken rechte ende dienste als ment tote den daghe van

doe ghehouden hadde. Ende dese dinghen waren ghedaen wel ende wettelike ende al wettelike met al den maninghen ende vonnessen diere toe behoorden, na costume ende usage die men vore den casteel van Ghend hout ende useert. Ende omme dat alle desen dinghen goet vast ende ghestade zullen siin ghehouden, ende in te betre ghedinkenessen bliven, inder manieren dat sij voren ghescreven siin, sonder fraude ende sonder malengien, so hebben wij baliu ende mannen vorseyt desen tsaertre gheseghelt, elkerlijc van onslieden met sinen seghele ute hanghende, in orcontscepen der waerheden. Dit was ghedaen int jaar ons Heren, als men screef M. CCC. ende XXXIIII, up den XVIIsten dach in Sporcle.

Cart. f^o 7.

19.
1335, februari 20. - Loonis van Mirabeel wordt in 't bezit gesteld van een leen van twintig pond parijsis, erfelijke rente, in de tienden van Erembodeghem.

Allen den ghenen die dese letteren sullen zien ofte horen lesen, Jhan van der Elst, heere ende maenre van den leene dat hier na vollecht, Woutre de Blauwere, Jhan van Hoevelde, Jhan de Haghemutere ende Willem Woitin Lauwereins, manne Jhans van der Elst vorseit, Roegeer van Vorhoute ende Jhan de Vremde, manne mijns heeren van Vlaendren, gheleent van mins heeren halven vorseit, van minen heere Ywayne van Vaernewijc, bailliu van den lande van Aelst in dien tijt, omme hof staerkinghe in dese zake, saluut, met kennessen der wareden. Kenleec zij uwer alre menechte, dat vore mi Jhan vorseit ende ons manne

vorenghenoemt tAelst, daer ons de stede gheleent was van minen heere Ywaine vorseit, omme mi Jhanne voorseit te maenne, ende ons manne vorenghenoemt te wisene alse van desen dinghen, quamen in propren persoonen Jhan Tsanmel ende jonfrou Ysoye, syn moeder, Megriete ende Cateline, sine zustre, met haren wetteleken voechden, jonfrou Cateline Boudins wyf van Scoudebroeck ende hare wetteleke voecht, joufrou Cateline Jhans wijf van Hoevelde ende hare wetteleke voecht; kenden ende verlieden, niet bi crachte ofte ontsienessen hier toe brocht, ne ware bi haren goeden danke ende vrien wille, dat sij bi ghemeenen acorde ende omme hare meeste ende beste profijt hadden vercocht wel ende wetteleke Loonise van Merabeele, twintech pont parisise tsjaers erfeleker renten, die sij houdende waren van mi Jhanne vorseit in leene, in de tiende van Eerenboudeghem, ende dit omme eene zekere somme van ghelde, de welke de voorseide vercoepers met haren voechden kenden ende verlieden, dat hem Loonis vorenghenoemt wel ende al vulmaecteleke hadde vergolden. Ende mids desen so ondeerefden hem de vorseide vercoepers met haren voechden, ende ghinghen ute van den vorseiden twinteg ponden parisise tsiaers leens, wel ende wetteleke, bi gheboden gheroepen ende ghedaen ter stede daer mense sculdech was te doene ende roepene. Ende droeghense mi Jhanne vorseit in handen, alse heere scoopers bouf, ende worptens ende daden der toe met handen, met halme ende met monde al dat sy schuldech waren te doene, na costume ende usage van den lande, waerbi dat ic Jhan vorseit, alse heere, maende de vorghenoemde manne, of sij kenden dat dit vorseide leen so wel ende so wetteleke commen ware in minen hande dat ic den coepere der in sculdech ware tervene. Waerbi dat wij manne vorseit ons berieden, alsoe daer toe behorde ende

wijsden, dat Jhan Tsanmel, jonfrou Ysoie, sijn moeder, Megriete ende Cateline, sine zustre, met haren wetteleken voechden, jonfrou Cateline, Jhans wijf van Hoevelde, met haren wetteleken voecht ende jonfrou Cateline Boudins wyf van Scoudebroec, met haren wetteleken voechde vorenghenoemt, hemlieden wel ende wetteleke ondeereft hadden van desen voorseiden leene, ende so vele der toe ghedaen dat wetteleke in sheeren handen commen ware, ende dat siere gheen recht inne hadden, no hebben, no calengieren ne mochten nemmermeer teeneghen daghe. Ende mids desen so dedene Jhan vorseet ten vorghenoemden leene en eerefdene der in wel ende wetteleke, na costume ende usage van den lande, te alsulken dienste vrieden ende rechte alsement tote den daghe van heden gehouden hadde, ende Jhan vorseit ontfinc de manscepe van Loonisse, alse verre alse daer toe behoorde. Soe dat ons Jhan vorseit maende of ons dochte, dat Loonis voorseit ten vorghenoemden leene wetteleke commen ware. Wij manne vorseit wijsden ende seiden na raet die wij hadden, datter Loenis vorseit wel ende wetteleke ende al wetteleke der in ghereft ware, ende der toe commen ware alse te sinen wetteleken propren coopgoede, ende date hiere vort toe ghedaen hadde al dat hiere toe schuldech was te doene, na costume ende usage van den lande te houdene, te besittene, te notene ende plotene paisiveleke Loenisse vorseit, hem ende sinen oere teuweleken daghe, alse sijn propre goet. Ende omme dat alle dese dinghen goet, vast, zeker ende ghestade sullen sijn ghehouden ende in te beterre ghedinkenessen bliven teeuweleken daghen in al der manieren, dat voren ghescreven es, sonder fraude ende malengien, so hebben wij Jhan van der Elst, heere ende manne vorseit, desen tsiaertre ghezeghelt, elkerlyc van ons lieden met sinen propren

zeghele utehanghende, mids beden ende verzoecke van den paertien vorenghenoemt, in orconscepen ende kennessen der wareden. Dit was ghedaen int jaer ons Heeren alse men screef M. CCC. viere ende dertich smaendaechs vore sente Pieters dach in Sporcle.

Oorspr. (XXXV). Van de zeven zegels in bruin was, afhangend aan dubb. staart van perk., zijn gedeeltelijk behouden die van Jan van der Elst, Wauter de Blauwere, Jan van Hoevelde en Roegeer van Vorhoute. - Ingeschreven, Cart. f^o 33.

20.
1335, december 6. - Philip Vylain hooft al het goed en de renten toebehoorende aan de ‘stede van den Briele’.

Wij Diederic Beelard, ballieu te Huesdine mijns heren sviconten van Meluyn, sborchgraven van Ghend, ende mirvrouwen ver Lysbetten der borchravinnen van Ghend, sijns wijfs, ende Jhan Corthals, Jhan van Loevelde, Jhan van der Haghe, Jacob van Wackinne, Jhan de Smet ende Mattheeus van Kersenbrugghe, manne mijns heren ende mirvrouwen vorseit, doen te wetene ende maken kenlic allen den ghenen die dese letteren sullen sien oft horen lesen, dat vor ons quam in propren persone joncfrouwe Marie, ser Simoens dochter was van den Briele, Everdeys Jonghen wijf, ende kende ende verlyde wel bedacht van sinne, dat soe hadde vercocht wel ende wettelike, sonder enich malengien oft arghen lust mijn here Philipse Vilayn, professor van loye, here van sente Jhans ten Stene ende voght van Temsche, bi consente ende bi wille van haren wettelekken voght, alle dat ghoed ende alle die rente die soe ligghende hadde an den groenen Briel, welc ghoed ende rente plach toe te behorne ter stede van den Briele, ter tijt

dat der Simoen van den Briele leefde, in soe wat manieren dit vorseide ghoed ende rente gheleghen es, eist in lande oft in marschen, oft in husinghen, oft in renten, oft in ghelde, oft in capoenen, oft in watre, oft in enigherande andre maniere dart in gheleghen mochte syn, om ene sekre somme van ghelde, van der welkere hare joncvrouwe Marie voreghenoemt, bi concente van haren wetteliken voght, kent ende verlijt wel ende al verghulden ende betaelt van mijn here Philipse voreghenoemt, in ghoeden ghereden ende wel ghetelden ghelde, ende dat soe voorseide ghelt hadde al gheghevenen ende bestaet in har profijt ende in hare sonderlinghe nutschap. Ende dit vorseide ghoed ende rente met al dien datter toe behort, gelijc dat voren bescreven staet, was wettelike gheboden ter karken, dar ment sculdich was te ghebiedene, na costume ende usage van den hove, dart vorseide ghoed toe behord, ende uter karken comende sonder wettelike kalaenge. Vort es joncvrouw Marie voreghenoemt, bi concente van haren wetteliken voght ontarft met alme ende met monde, wettelike van den ghoede en van den renten voreghenoemt ende van al datter toebehort, ghelijc als voren ghescreven es, ende mijn here Philips vorenghenoemt dar in ghearft wel ende wettelike, na costume ende usage van den hove, dart vorseide ghoed toebehort, bi maninghen van mi ballieu voreghenoemt ende bi wijsdoeme van ons mannen voreghenoemt. Ende alle dese vorseide dinghen ende elc poynt sonderlinge waren ghedaen wettelike ende al wettelike, na costume ende usage van den hove vorseit, ende al dar toe ghedaen dat men sculdich was te doene. Ende om de mere sekerhede, bi beden ende versoeke van mijn her Philipse voreghenoemt ende joncvrouw Marien met haren wetteliken voght voreghenoemt, soe hebben wij Diederic Beelard, als ballieu voreghenoemt, ende Jhan

Corthals, Jhan van Loevelde, Jhan van der Haghe, Jacob van Wackine, Jhan de Smet ende Mattheeus van Kersenbrugghe, als manne mijns heren ende mir vrouwe vorseit, an desen jeghenworde lettren ghehanghen onse seghele, in crachte ende in ghedinkenessen der warheden. Dit was ghedaen int jar ons Heren als men screef M.CCC vive ende dartich, in sente Niclais daghe.

Oorspr. (XXI) met afhangende zegels in groen was. Die van D. Beelaert, J. Corthals en J. van Loevelde zijn wel bewaard; de vier laatste zijn afgevallen. - Afsch. Cart. f^o 24 v^o.

21.
1335, december 6. - Philip Vylain aanvaardt al de voorwaarden van den koop van het leen ten Briele.

Wij Diederic Belaerd, bailliu ende wettelijc maenre miere vrouwen van Antoigne der borchgravinnen van Ghend ende mijns heren svieuconten van Melun, sborchgraven van Gend haers wettelijcs voeghts in dien tiden, ende Jan Corthals, Jan van Loenvelde, Jan van der Haeghe, Jacob van Wackine, Jan de Smed ende Matheus van Kerssenbrugghe, manne miere vrouwen ende myns heren voorseit, doen te wetene ende maeken kenlic, allen den gheenen die dese lettren zien zullen ende horen lesen, dat joncfrouwe Marie, ser Symoens dochter was van den Briele, bi consente van haeren wetteliken voeght heeft vercocht, mijn here Philipse Vylaine, here van loyeGa naar voetnoot(1), wel ende wettelike, een leen ligghende an den Groenen Briel te Ghend met al den ghelaeghe dattere toebehoert, dwelke leen men houdt in manscepe van miere vrouwen der borchgravinnen ende van mijn here den borchgrave vorseit, omme eene sekere somme van ghelde, waer af haere joncfrouwe Marie vorseit

wel vergolden kende ende al betaelt van minen here Philipse Vylaine vorseit, in goeden ende wel ghetelden ghelde. Van welken voorseiden leene joncfrouwe Marie vorseit, met haeren wetteliken voeght vorghenoemd, es ontherft wettelike met halme met monde ende met werpinghen, ende mijn heren Philips Vylain vorseit der in gheherft wettelike bi maninghen van mi bailliu vorseit, ende bi wijsdomme van ons mannen vorghenoemd, na costume ende usage van den hove daer tvorseide leen toebehoert, te alzulken rechte ende te alzulken dienste alze den vorseiden leene toebehoert, ende daer ter stede daer joncfrouwe Marie vorseit ontherft was wettelike van den vorseide leene met haeren wetteliken voeght vorseit, daer quam mijn here Philips Vylain vorseit ende drouch up wettelike joncfrouwe Marien vorseit, tvorseide leen met al den ghelaeghe datter toebehoert, vor ons bailliu ende manne vorseit, in manieren dat so dit vorseide leen houden zoude ende noten ende ploten, ende de bladinghe van den leene heffen, also langhe also leven zoude. Gheviele oec dat ver Jaene de vrouwe van den Briele, joncfrouwe Marien stiefmoeder vorseid, die haere bilevinghe heeft an tvorseide leen alse verre also ghedraeght ghinghe van live ter doot, dan so zoude joncfrouwe Marie vorseit dit vorseide leen behouden, gheheel ende noten ende ploten de bladinghe van den vorseiden leene, also langhe also leven zoude. Ende omme dat ic Philips Vylain, here van Loye, vorseit, wille ende begheere dat alle dese vorseide vorwaerden ende elc point zonderlinghe bliven goed, vaste, ghestaede ende wel ghehouden, so hebbic dese lettren gheseghelt met minen seghele utehanghende, in kennessen der waerheid. Ende omme de meerre sekerhede so hebbic ghebeden ende bidde neerentstelike den bailliu ende den mannen vorseit, dat sij hier an

willen hanghen haere seghele metten minen,in crachte ende in vastenessen der waerheid ende omme de neerentste bede van mijn here Philipse Vylaine vorseit, so hebben wij Diederic Belaerd, bailliu ende wettelike maenre vorseit, ende Jan Corthals, Jan van Loenuelde, Jan van der Haeghe, Jacob van Wackine, Jan de Smed ende Matheus van Kerssenbrugghe, manne miere vrouwen ende mijns heren bovengheseid, onse seghele ghehanghen an dese lettren met gaderinghen van mijns heren, mijns here Philips Vylains seghele vorseit, in orconscepen ende in kenlijcheden der waerheid. Dit was ghedaen int jaer ons Heren alse men screef M. CCC. vive ende dertich, in sente Niclais daeghe.

Oorsp. (XXVIII). Van de acht zegels in groen was, afhangend aan dubb. staart van perk., zijn gedeeltelijk behouden die van Jan van Loenvelde, Jan van der Haeghe, Jacob van Wackine en Matheus van Kerssenbrugghe; het zegel van Jan de Smed is wel bewaard. - Afschr. Cart. 27 v^o.

22.
1341, maart 10. - Lodewijk, graaf van Vlaanderen, geeft zijne toestemming tot stichting van een klooster in den Wal. - Amortisatie van het goed.

En non le pere et le fil et le saint esprit, amen. Nous Loys, contes de Flandres, de Nevers et de Rethest, faisons savoir a tous que comme devant nous soyent venutz nostre feal et ame chevalier monsingneur Symon de Mirabelle, qu'on dist de Hale, seigneur de Pereweiz, et dame Ysabel, sa fame, notre seur naturele, pensantz pour le salut, de leur ames, nous ont humblement monstret que il en siewant le doctrine de no sauveur Jhesu Crist disant en sa sainte Ewangele: faites votre tresor en paradiz, sont en volente de donner aucunz leurz biens temporelz

pour les perdurables, et pour che que le vie del homme est bieve sour la terre et riens plus est chertain que la mort, riens plus doutable que leure dycelle, ont il ordenet des maintenant que il voellent faire de leur mayson a Ghand, que on appiele le Wal en flamenc, avec toutes les appertenanches qui appertienent a le dicte mayson, chest assavoir toute le circuite ensi comme elle est muree et che que dedens est, estant pour fonder une mayson de religion de teles persones et de tels ordene comme il ou chil qui auront le pooir de per eaux voldront ordener al honneur de Dieu, de sa mere glorieuse la benoite Virgine Marie, et de toutz saintz et au profit de leur ames. Et pour le dotation de le dicte mayson et pour le vivre dez ditz religieuz, ont il establi a present jusquez a le montanche de sys centz livreez de terre au parisis per an perpetuelement durantz, les quelles sont assisez en telz lieuz comme aprez sensieut, chest assavoir: le dit Wal avec toute le manaigne, comme dit est, et noef bonnierz de terre en prez, ou environ jougnant, au dit manaigne; item trente livres au parisis de rente per an, gisantz sour les tresfons desous les maysons den coste le dit Wal; item quatre bonnierz de pres en fief gisant den coste le dit Wal, qui furent achateez a Henri le Grutere, bourgoiz de Ghand; item les biens de Altena entre noef et dijs bonnierz de prez en fief avoecques toutes les maysons et le tresfont; item trente livres au parisis et trente capons per an en fief, les quelles furent achateez a Philippe dou Val, bourgoiz de Ghand, lezquellez fiefz dessus nommez il tienent de nous en hommage; item le disme de Arenbodeghem qui valt environ dijs livrez gros tournois per an, avoecquez toutes lez maysons et le tresfont, et cheste disme tiens Jehan de le Elst avoecquez autrez bienz de nous en fief et hommage, et Jehan de Hessche le tient en hommage et fief dou dit

Jehan de le Helst; item oultre lez bienz dessus per especial expressez, ont il en propos de achather encore deuz centz luvreez de terre au parisis per an, dedenz notre pays de Flandrez, la il les poront miex trouver, a ces de le dicte dotation et des ditz religieuz, soit fief ou terre sensable. Si nous ont humblement supplijet que, pour Dieu et pour misericorde, nous vausissiemez mettre notre consent et octroy, que le ditz lieuz fust benis de main de evesque, si avant comme li moustier et li cimitere sesttrendra, et que toute le fondation dessudicte de pieche en pieche, si comme il est escript dessus, fuist amortie, afin que le dit religieuz en puissent viure paisivelment, et servir Dieu sans nul empechement. Nous considerant le augmentation dou divyn office, le service de Dieu, le grande devotion et affection de no dit chevalier et sa fame, notre seur, et pour che que il nous ont offert que en toutez les bienz que on y fera a toutz jourz notre pere de bonne memoire monsingneur Loys, conte de Nevers, nous et no chiere compaigne Margriete, fillie de roy de Franche, et Loys, notre filz, y soions participant, avons la dicte supplication greet et loet, et per bonne et meure deliberation sour che euwe avons otroijet et ottroyons, consentiet consentons que li ditz lieuz soit benitz de main de evesque si avant comme dit est, et toute lautre terre et rente dessus escripte avec les deux centz livreez de terre au parisis que il achateront, comme dit est, soit amortie, et de chertaine science et de grace especeal amortisons per le teneur de nos presentes, aussi bien la terre et rente que ont tient de nous en fief, comme lautre rente et terre sensable, sauf a nous seulement reserve le garde de le dicte mayson et des ditz religieuz, les quellez nous promettons a sauver et garder comme prinches de la terre en toutez leurz causes raysonables. Et estassavoir que le ditz notre chevalier et sa fame,

notre seur, ou chilz que deaux deus plus longement vivra auront le possession entierement des dictes terres et rentes et manoirz, et en leueront les fruitz et les profitz aussi longement comme il ou li uns deaux deus auront ou aura la vie ou corps natureel, et que ou cas que li ditz notre chevalier et sa fame notre seur eussent oir de leurz deuz corps ensamble engenreetz, que lez ditz bienz, terres, rentes et manoir, en la maniere comme par dessus sont declareez, descendissent et descenderoient per droite formorture et succession a yceluy oir et que a dont la dite dotation, fondation et amortisation fuist de nul virtu ne value. Et pourche que nous volons que la dicte mayson et les persones dycelle demeurent en pais et en tranquillite, et que sanz nul empechement il peuent servir Dieu et prijer pour leurz fondeurz, pour notre pere, pour nous, notre compaigne, notre fil dessus ditz et pour le bonne estat de no peuple et de no pais, et pourche que cheste presente grace dureche a tous jours, avons nous ceste presente lettre seellee de notre seel dou quel nous usons a present, et promettons dimettre notre grant seel aussi tost que nous userons dautre. Donnee a Male le disime jour dou moys de Mars, lan de grace mil trois centz et quarante.

Op de plooi:

Passee par monsigneur leu conte, presens mestre Machelin de saint Bavon, Thomas de Vaernewijc, le signeur de Praet, monsigneur Gossuin dou Mont, Symon ser Thomas et Bauduin Maykin et signeur Willlem le Boemre. (Get.) Tournay.

Oorspr. (VI), prachtig geschreven, met vergulde aanvangletter. Bezegeld met een zegel in rood was (afgevallen), afhangende aan groen zijden koorden. - Afschrift en vertaling in het Cart. f^o 12 en f^o 13. - Er bestaat een vidimus in het Charter van 9 juni 1341, en eene kopij van den officiaal van Doornik, 10 nov. 1341.

23.
1341, maart 13. - Graaf Lodewijk geeft bevel aan den baljuw van Gent, het noodige te doen tot amortisatie van dit goed.

Loys, cuens de Flandre de Nevers et de Rethel, a no amei baillieu de Gand qui ore lest ou qui pour le temps a venir le sera, salutz. Comme a le requeste et humle supplications de notre foyal et amei chevalier et consillier monsigneur Symon de Mirabel, con dist de Hale, signeur de Pereweys, et de dame Ysabiel, sa femme, notre chiere et amee sereur naturele, nous ayons otroyet et consenti otroyons et consentons que toutes les terres rentes et autres biens tenus de nous en fief et en hommage, ou en arriere fiefz ou autresment tenus de nous, clerement contenus et expresseis en une lettre de ammortisation faite et donnee de nous de grace especiale, et seellee de no seel dou quel nous usons apresent, soyent ammorties a tous jours a oes dune maison de religion quil entendent a faire en leur manoir a Gand, si comme plus clerement apert es lettres de le dicte ammortisation. Nous vous mandons et commettons par ces presentes lettres que vous appielleis de nos hommes de fief pardevant vous et tous cheux qui feront a appieller, en yaux signifiant notre grace faite a no chevalier et sereur dessus escris, et enpreindeis les werps et les deshiretances en teil maniere et a celle fin, que notre dicte grace soit de valeur et puist durer a tous jours et perpetuelement. De ce faire et toutes les sollempniteis qui y affierent, nous vous donnons plain pooir, auctoritei et mandement especial, mandans a tous nos subgis a qui ce touche ou peut touchier et appartenir, que en faisant les choses dessus dictes et tout

ce qui en depent, il et chascuns dyaux entendant diligemment et obeissent a vous comme a nous se presenty estiens, par le tiesmoing de ces lettres seelleez de no seel, dou quel nous usons apresent, donneez a Male, le XIII^e jour de March, lan mil troys centz et quarante.

Oorspr. (VIII) met een klein overblijfsel van het zegel in rood was, afhangende van enkelen staart van perk. - Afschr. in het Cart. f^o 11. Vlaamsche vertaling, ibid., f^o 11 v^o. - Vidimus in het charter van 9 juni 1341.

23.
1341 maart 13. - Graaf Lodewijk geeft bevel aan den baljuw van Aalst, al de wettelijkheden te doen tot amortisatie der tienden van Erembodeghem.

Loys, cuens de Flandres de Nevers et de Rethel, a nostre amei baillieu de nostre contei dAlost qui ore lest ou qui pour le temps a venir le sera, salut. Comme a le requeste et humle supplications de nostre amey et foyal chevalier et consillier, monsigneur Symon de Mirabel, dict de Hale, signeur de Pereweys, et de dame Ysabiel, sa femme, nostre chere et amee sereur naturele, nous ayons octroyet et consenti que le disme dEremboudeghem, que Jehans de le Helst tient de nous en fief et en hommage et Jehans de Hesche tient dou dit Jehan en arriere fief, soit ammortis a tous jours a oes dune maison de religion quil entendent a faire en leur manoir a Gand, ensi quil appert plus clerement es lettres faites souz ce, seellez de no seel dou quel nous usons a present. Pour ce est ce que nous vous mandons et commettons par ces presentes lettres que vous appielleis de nos hommes de fief par devant vous les dessus nommeis, Jehan de le Helst et Jehan de Esche, et tous cheux qui feront a

appieller, et prendeis le werp et le deshiretance dyaux dou fief et de le disme dessus dis, en yaux signefiant nostre grace faite a no chevalier et sereur dessus escris, a celle fin que elle soit de valeur et puisse durer a tous jours et perpetuelment. De ce faire et toutes les sollempnites qui a che affierent, nous vous donnons plain pooir, auctoritei et mandement especial, mandans a tous nos subgis qui ce touche ou peut appartenir que en faisant les choses desus dictes ou aucune dycelles il et chascuns dyaus entendent diligemment et obeissent à vous comme a nous se present y estiens. Par le tiesmoing de ces lettres seelleez de no seel dou quel nous usons a present, donneez a Male, le XIII^e jour de March, lan de grace mil troys centz et quarante.

Oorspr. (XXIX) met klein zegel van den Graaf in rood was, afhang. aan enk. st. van perk. - Vlaamsche vertaling, Cart. f^o 38 v^o. - Er bestaat eene kopij, 10 nov. 1341.

24.
1341, mei 31. - Op verzoek van Simoen en Loonis van Mirabeele, wordt de proost van S^te-Pharaïlde in 't bezit gesteld van de tienden van Erembodeghem.

Ic Jan van Huffelgheem, baillou van den lande van Aelst, ende wij manne mijns heren van Vlaendren, bi namen: Willem de Ghier, Adaem van Leede, Boydin van Sierenbeke, Gillis van den Steene, Gosin van den Wulghem, Gillis de Meyere van Langhebrouch ende Pieter Alincstock, doen te wetene allen den ghonnen die nu sijn ende hiernaer wesen sullen, dat quamen voor ons als voor bailliu ende manne mijns heren van Vlaendren, mijn here Symoen van Mirabele, die men heet van Hale, riddre, here van Pierreweys, ende Luenis van Mirabele, sijn neve, de welke Luenis ervachtich

was in dien tijd, van der tienden van Harenboudegheem, te mijns heren Symoens bouf vorseid, dewelke tiende men houdende was in leene van Janne van Hesschen ende van Janne van der Helst, ende also verre als mense houdende was van Janne van Hesschen so hilthise voort van Janne van der Helst, ende Jan van der Helst was die tiende houdende metgaders andren goede van minen here van Vlaendren. Waerbi dat Luenis begherde hem tonthervene van dierre tienden voren gheseid, ter gherre bouf die mijn here Symoen begherde. Ende doe bad Jan van der Helst ende Jan van Hesschen van wien dat men de vorseide tiende houdende was, den baillou van Haelst, dat hij hem stede lenen soude omme hare manne te maenne omme dit wettelike te doene. Ende de baillou vorseid leende hemlieden de stede ghelijc dat sij an hem versochten. Ende doe maenden sij hare manne, naer aldien dats voor hem commen was, wat men sculdich ware te doene met eenen rechte. Ende hare manne wijsden, naer aldien dats voor hem commen was, dat Luenis van Mirabele de vorseide tiende ende dat daertoe behoerd ende alt rechte dat hire in hadde, soude draghen up in handen Janne van Hesschen ende Janne van der Helst, als heren van der vorseider tienden, omme voort der in te ervene den ghonnen die mijn here Symoen nomen soude ter helegher kerken bouf. Ende gheliker wijs dat de manne ghewijst hadden so volghede Luenis den vonnesse, ende drouch de vorseide tiende Janne ende Janne vorseid up in handen, als heren van der tienden ter helegher kerken bouf. Doe begherde mijn here Symoen vorseid, dat men der in erven soude den proost van sente Verilden in Ghend, die aldaer present was, ter helegher kerken bouf. Ende diesghelike dat mijn here Symoen begherde, ende mids der commissien die mijn here van Vlaendren ghesend hadde an

sinen baillou van Aelst vorseid, so was den proost voren gheseid der in gheherft wettelike ende al wettelike, ter helegher kerken bouf, behouden den manieren ende conditien die de lettre van den amortisemente in helt die aldaer ghelesen was, dats te wetene, dat mijn here Symoen ende mijn vrouwe Lisbette sijn wijf, of die lancst van hem beden leven sal, dese vorseide tiende heffen ende besitten sal gheheel, alle de daghe die sij bede of die een van hem beden leven sullen, ende dat naer harer beder lijf, dese vorseide tiende gaen sal te helegher kerken, alsoet gheseid es ende de vorseiden brief in houd, ende ware dat sake dat dat mijn here Symoen ende mijn vrouwe sijn wijf hoer te ghader hadden van harer beder lechame, dat dese vorseide ghifte te nieuten ware ende van gheerre waerde, neware de vorseide tiende soude descenderen te dien hore; en behouden oec allen den andren pointen ende conditien, die de vorseide lettre in houd ende wel verclaert. Voort so es te wetene, dat mijn here Symoen heift af ghecocht Janne van der Helst ende Janne van Hesschen al dat recht dat sij hadden an dese vorseide tiende, als heren daer men de vorseide tiende af helt, omme eene somme van ghelde dewelke hij hemlieden wel ende wettelike vergholden heift, ende van al den rechte dat sire an hadden, sijn sij voor ons baillou ende manne mijns heren van Vlaendren vorseid wettelike huutghegaen ende quijtsceldinghe ghedaen, te helegher kerken bouf, ghelijc dat daerboven gheordineerd es, mids der commissien en der amortisatien die wij saghen van minen here van Vlaendren. Ende alle dese dinghen voren ghescreven sijn ghedaen wettelike ende al wettelike, bi maninghen van den baillou ende bi wijsdomme van den mannen, naer costume ende usage van den lande van Aelst, als men sculdich es te doene. Ende omme dat ons baillou

ende manne mijns heren van vlaendren vorseid kenlic es, dat alle dese dinghe sijn ghedaen wettelike ende al wettelike, so hebben wij in kenlicheden van wareden ghehanghen onse seghele an dese jeghenwordighe lettre. Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men screef dusentich drie hondert ende een ende viertich, den utersten dach van Meye.

Oorspr. (XXXIX) met 8 zegels, in groen was, afhang. aan dubb. staart van perk: 1^o Baljuw, 2^o W. de Ghier (afgevallen), 3^o A. van Leede (id). 4^o G. van Sierenbeke (id), 5^o G. van den Steene, 6^o G. van den Walghen, 7^o G. de Meyere (afgeval len), 8^o P. Alincstoch. - Afschrift in het Cart. f^o 36 v^o - Vidimus door den officiaal van Doornik in latijnsche vertaling, 10 november 1341.

25.
1341, juni 9. - Ingevolge de commissie en de letteren van den Graaf, doen baljuw en mannen van leen de wettelijkheden tot amortisatie.

Wij Heinric Scoenjans, upperbailliu van Ghend, Thomaes van Varnewijc, Heinric de Grutere, Jan van Brakele, Ghiselbrecht van Hersele, Heinric van den Sande, Gheeraerd van der Helst, Rasse Calle, Thonis van den Steene, Godeverd van den Berken, Jan van den Dorpe, Joes van over Ackere, Willem van Mayeghem, Heinric van der Wostinen, Ghiselbrecht van den Hecke, Robbrecht uten Weghe ende Jacop van Musele, manne ons heeren sgraven van Vlaendren, doen te wetene allen den ghenen die dese jeghewordeghe lettren zullen zien of horen lesen, dat quamen vore ons alse vor bailliu ende manne ons liefs heeren van Vlaenderen, mijn heer Symoen van Mirabeele, die men heet van Hale, ruddre, heere van Pereweijs, ende mijn vrauwe Lysbette sijn wetteleke wijf, toochden ons

eene commissie van onsen lieven ende gheminden heere minen heere Lodewike, grave van Vlaenderen, van Nivers ende van Retheest, ende die commissie wij daden lesen openbarleke vore ons ende vore vele andere lieden. De tenuer van welker commissien was ghelijc dat hier naer bescreven staet. (Volgen de brieven van den 13 maart 1340). - Daer naer toochde hij ons eene andere lettre van onsen vorseide lieven heere van Vlaenderen beseghelt in zidinen corden metten zeghel, die hi userde in den tijd van doe. De welker tenuer hier na volcht van worde te worde (volgen de andere brieven van den 10 maart 1340).

Waerbi als beede dese verseide lettren ghelesen waren, so begherden mijn heere Symoen en de mijn vrouwe sijn wetteleke wijf vorseit an ons bailliu ende manne bovenghenomt, dat wij voort souden gaen in wetten naer de gracie die hem onse vornomde lieve heere ghedaen hadde. Waerbi dat ons mannen vornoemt recht dochte ende wij wijsden, dat men ghebieden soude de leengoede die men houdende ware van minen heere van Vlaenderen, de welke hem bewetten ten casteele te Ghend, dats te wetene tleen van Altena, tleen dat gecocht was jeghen Heimrike den Grutere ende tleen ghecocht was jeghen Philipse uten Dale, poorters in Ghend. Ende naer dat dese leene dus wetteleke gheboden waren naer de costume ende usage van den casteele van Ghend, ende wij mannen daer af hadden ghedaen wetteleke recorde onsen huusghenoten, ende mijn heer Symoen ende mijnvrouwe sijn wetteleke wijf vorseit de ghebode an hem ghedraghen hadden, so maende de bailliu ons manne vorseit wat hire ware sculdich voort toe te doene, naer de commissie ende de lettre van onsen heere van Vlaenderen vorseit. Ende wij manne vornomt wijsden, dat mijn heer Symoen ende mijn vrouwe sijn wetteleke wijf

vorseit, met voochde, de vorseide leene den heere souden draghen in handen, omme daer inne te ervene dien hi nommen soude ter ghere behouf daer de tsaertre af spreect, ende in al der manieren dat de zelve tsaertre boven ghenarreert in Walsche spreect ende innehoudt, ende dat sijs souden warpen ende hutegaen met halme ende met monde. Ende in der zelver manieren dat wij manne vornomt ghewijst hadden, so volchden mijn heer Symoen ende mijn vrouwe sijn wetteleke wijf vornomt den vonnesse, droughen de vorseide leene den heere in handen, werpens ende ghinghens hute met halme ende met monde. Ende omme dat de vorseide leene bliven moeten eeweleke der helegher kerken in handen, so begherden mijn heer Symoen ende mijn vrouwe sijn wetteleke wijf vornomt, ende wilden, dat men der inne soude erven den proofst van Sente Verelden in Ghend, in al der manieren dat de tsaertre vorenghenarreert innehoudt. Waer af wij manne vornomt doe wijsden uter maninghe van den bailliu vorseit, dat de vorseide leene waren commen so wetteleke in de hand van den heere, dat naer de begherte van minen heere Symoene ende van mire vrouwe sinen wive vorseit, men ware sculdich te ervene in de vorseide leene den proofst van sente Verelden vorseit, de welke die daer present was in de manieren vorseit. Ende de bailliu gaf aldaer den proofst vorseit ghifte van desen vorseiden leenen in kenlijcheden van ons mannen bovenghenomt, omme te hebbene ende te besittene teeweleken daghen alse gheammortiseert goed, ter gheenre behouf alsoot vorseit es. Ende de proofst van sente Verelden vorseit misgaders sinen wetteleken voocht in dese zake, drouch wedder uppe den heere in handen de vorseide leene te mijn ser Symoens ende mire vrouwen sijns wijfs behouf vorseit, omme hemlieden die te hebbene ende te besittene also langhe als sij leven zullen ofte

deen van hem beeden die lancst sal leven. Ende de bailliu vorseit gaf aldaer minnen heere Symoene ende mire vrouwe sinen wive vornomt ghifte van desen vorseide leenen, omme hemlieden die te hebbene te besittene ende te nuttene ten lanchsten live van hem beeden, in al der manieren dat de tsaertre inne houd boven ghenarreert die der up ghemaect es, de welke die daer vore ons was ghelesen ende alle dese dinghe voren gheseit ende elke sonderlinghe sijn ghedaen wetteleke ende al wetteleke, bi maninghen van den bailliu ende bi wetteleken wysdomme van ons mannen bovenghenomt. Ende omme dat ons bailliu ende mannen bovenghenomt kenlic es, dat alle dese dinghen wel ende wetteleke ghedaen siin ende al wetteleke, so hebben wij in kenlicheden van waerheden elc sonderlinghe ghehanghen onse zeghele an dese jeghewordeghe letteren. Dit was ghedaen int jaer ons Heeren als men screef dusentich drie hondert een ende viertich, up den neghenden dach van Wedemaend.

Oorspr. (VI) met 17 zegels in rood was afhangende aan dubb. staart van perk. Namen op de staarten geschreven: 1^o Balliu; 2^o Thomaes van Varnewyc; 3^o Heinric de Grutere; 4^o Jan van Brakele (klein overblijfsel); 5^o Ghiselbrecht van Hersele (afgevallen); 6^o Heinric van den Zande; 7^o Geeraerd van der Helst; 8^o Rase Calle; 9^o Thonis van den Steene; 10^o Godeverd van den Berken (geschonden); 11^o Jan van de Dorpe (geschonden); 12^o Joes van over Ackere; 13^o Willem van Mayeghem (klein overblijfsel); 14^o Heinric van der Wostinen; 15^o Ghiselbrecht van den Hecke (klein overblijfsel); 16^o Robrecht uten Weghe (id.); 17^o Jacob van Musole.
Ingeschr. Cart. f^o 11. - Er bestaat eene fransche vertaling onder vidimus van den Officiaal van Doornik, 10 nov. 1341.

26.
1341, augustus 13. - Simoen van Mirabeel en zijne gezelnede komen voor schepenen van Gent, en verklaren een klooster te willen stichten, op hun goed ten Walle.

Allen den ghenen die dese jeghenwordeghe lettren zullen zien of horen lesen, scepenen van der stede van Ghend, saluut in onsen Heere, met kennessen der waer heden. Weten alle dat commen ziin vor Pietre van der Hasselt, Gilisse van der Pale ende Hughen van den Abeele, scepenen van den cuere, ende vor Heinricke Goethalse, Matheuse van Ghentbrucghe ende Jhan Diederics, scepenen van ghedeele ende paisieres, onsen ghezellen, als vor wette in propren persone ende in rechte, onse lieve en welgheminde miin heere Symoen van Mirabeel, die men noomt van Hale, rudder, heere van Pereweiz, ende miin vrouwe Lijsbette, ziin wijf, pensende omme de zalechede van haren zielen, hebben ghetooght, dat zi willen funderen ende maken van haerre woeninghen, die zy hebben staende binnen der stede van Ghend, de welke men noomt ten Walle, een godshuus van religioene van alsulken personen ende van alsulkerordinen als zi ofte de ghene dien zi de macht gheven zullen, ordineren zullen ter eeren ende ten love van Gode, van sire glorieuser moeder der helegher Maghet sente Marien, van allen gods heleghen, ende ten profite van haren zielen, ende mids dat zij ter dotatien van den vorseide godshuse ende ter lijftocht vanden vorseide religieusen ghestellet ende ghegheven hebben zekere ghenoomde perceele van goede, onder de welke eeneghe ziin staende ende licghende binnen den scependoume van Ghend. Dats

te wetene: de vorseide wooninghe die men noomt ten Walle, husinghen ende herve met allen den ghelaghen diere toebehoeren, alsoet den ommeloop van den mure besloten heift. Item neghen buunre merssche lettel min ofte meer, licghende an de vorseide woeninghe. Item de hervelike, renten, huse, molne ende de pertceelle die hier naer volghen, dats te wetene: vor de vorseide woeninghe ten Walle, Lonis van Mirabeel, van zestiene voeten herven, zestiene scelgge parisis sjaers; Jhan Margerman; zestiene scelghe parisis sjaers; Willem metten Beenen, vijftiene scelghe ende zesse penninghe parisis sjaers; Mabelie Lauwers van der Niewer Port, tuintich scelghe parisis sjaers; Jhan de Scepper, zesstiene scelghe parisis sjaers; Jhan de Cupere miins heeren Symoens camerlinc, vijftiene scelghe ende zesse penninghe parisis sjaers; Jhan de Scoemakere, vijftiene scelghe ende zesse penninghe parisis sjaers; Gheraerd van Wesele ende Kateline siin wijf, van zesstiene voeten herven, zesstiene scelghe parisis sjaers; Heylzoete Rams ende Jhan de Ram, zeventiene scelghe ende zesse penninghe parisis sjaers; item Wouter Poursuiwant, tuaelf scelghe parisis sjaers, ende Boudiin Stout, zesse scelghe ende neghene penninghe parisis sjaers, beede van vierentuintich voeten ende eenen halven herven; Jhan van den Broucke, tuaelf scelghe ende elf penninghe parisis sjaers; Boudin de Mosseele, van achtiene voeten ende eenen halven herven, vijftiene scelghe ende vijf penninghe parisis sjaers; Jhan de Vryhere, van achtiene voeten ende eenen halven herven, tuaelf scelghe ende zesse penninghe parisis sjaers; Jhan Pieter Andries sone, vijftiene scelghe parisis sjaers; Hinric de Loeddeckere, vijftiene scelghe parisis sjaers; Alijse Hughe wedewe van der Molne, vierentuintich scelghe ende tuee penninghe parisis sjaers;

Rase Onredene ende Clays, vertiene scelghe ende zevene penninghe parisis sjaers; Pieter Langhe Heins sone, tuintich scelghe parisis sjaers; Willem Zoete, achtiene scelghe ende neghene penninghe parisis sjaers; Jacob ende Bette Traets, vijf scelghe parisis sjaers; Gillis Zac, de visschere, van eenen huse vore sente Lijsbetten, viere pond viere scelghe parisis sjaers; Jhan ser Heinrix sone van Mirabeel was, vierentuintich scelghe ende tuee capoene sjaers; Jhan Hughessone bachten Walle, over de Lieve daer de servore staen, vive ende viertich scelghe parisis ende tuee capoene sjaers; Wottins kindre van den Walle, achte halstre evenen sjaers; Hughe van den Zomple, vive viertale evenen sjaers; thof van zente Lijsbetten, een halster ende een half evenen sjaers; Ghiselbrecht de Mey vive halster ende een achtelingh evenen sjaers; item Ghiselbrecht de Mey, eene viertale ende een half achtelinc evenen sjaers; Wouter van Calays, een halster evenen sjaers; Daniel van der Molne, tuee halster evenen sjaers; item Daniel van der Molne, tuee halster evenen sjaers; item Daniel van der Molne, tuee halster evenen sjaers; Daniels, kindre van der Molne, drie halster ende een derdendeel halsters evenen sjaers; item Daniels kinder van der Molne, tuee halster ende een derdendeel van eenen halstre evenen sjaers; Justaes uten Ramen, tuee halster ende eene halve viertale evenen sjaers; Trude de Prenstericghe, drie halster evenen sjaers; Heinric van der Dormen, vijf viertalen ende een derdendeel van eenen halster evenen sjaers; Gillis van der Molne, eene ende eene halve viertele evenen sjaers. Item een huus ende erve staende vore de porte ten Wale, dat ghecocht was jeghen Lijsbetten Plats ende haren kindren. Item eene molne ende de herve daerse up staet, die was Lievins Hasen ende sBlasers, die men de

Lokeringhe heet, staende alrenaest der molnestraten daer men huut vaert te Haltenay.

Zo hebben de vorseide miin here Symoen ende miin vrouwen Lijsbette siin wijf, alnu gheworpen ende siin ute ghegaen ende hebben up ghedraghen in wetteliken eyghindoume den here Martine, proofst van sente Verhilden in Ghend, sgodshuus bouf ende ter lijftocht van den vorseiden religieusen, alle de pertceele die boven gheexpresseirt ziin, staende ende licghende binnen den scependoume van Ghendt, ende hebben daer toeghedaen met hande met alme ende met monde al dat zi sculdech waren te doene, omme hemliehen der af tonthervene, tonthusene ende tontgoedene, ende den proofst vorseit, sgodshuus bouf, ende ter religieusen vornoomt der in te hervene, te husene ende te goedene, ende loofden hier af wittelike waertscepe naer de wet, costume ende usage van der port van Ghend, ende de proofst vorseit beval minen here Symoene ende mire vrouwen Lijsbetten sinen wive vornoomt, in den name van den godshuse ende den religieusen vorseit, de waertscepe als recht. Ende de vornoomde proofst, in den name van den vorseide godshuse ende religieusen, heift weder up ghedreghen wettelicke met alsulker costumen alsmen useirt in gheliken zaken, den vorseiden minen here Symoene ende mire vrouwen Lysbetten sinen wive, alle de profite ende bladinghen van den vorseiden goede staende ende licghende binnen den scependoume van Ghend, te heffene, te ontfane, te orborne ende haren vrien wille mede te doene, also langhe als zij beede leven zullen jn aertscen live. Ende zo waenneer dat deen van hem tween ghevaren sal ziin van den live ter doot, zo sal der Martiin vorseit ofte de ghene diere miin heere Symoen ende miin vrouwen siin wijf vorseit toe

ordineren ende deputeren, zullen vortan hebben ende ontfaen, sgodshuus bouf vorseit, half de profiten ende de helft van der bladinghen van den vorseiden goede, omme te bekeerne in fabriken, bouken, ornementen ende andren orboren van den godshuse ende religieusen vorseit. Ende als de langhst levende van minen heere Symoene ende mire vrouwen sinen wive vorseit versceede sal wesen van live ter doot, zo sullen alle de profite ende bladinghen van den zelven goede ewelike vortan ontfaen ende bekeert worden, sgodshuus bouf ende ter lijftocht van den vornoomden religieusen, inder vormen ende manieren dat boven gheexpresseirt ende ghescreven es. Ende omme dit miin heere Symoen ende miin vrouwe siin wijf vorseit willen ende begheren, dat alle de vornoomde dinghen ende elc point bi hem wel ende ghestadelike ghehouden ende vulcommen ziin, zo heift elc van hem tueen hem zelven ende siin oir verbonden ende gheobligeirt, in de presentie van onsen vorseide ghezellen in eene wettelike payne van vichtich dusentich ponden parisis, te verbuerne den ghenen van hem tueen, de welke ofte wies hoir jeghen dese zaken ofte jeghen enich point dat in dese lettren ghescreven es in enegher manieren steken ofte gaen wilde, ende van dire voorseide payne zoude men heffen tdeen derdendeel sbiscops bouf van Dornicke, tdander derdendeel tsheeren bouf van den lande, ende tderde derdendeel ter stede bouf van Ghend, omme te constringeirne de ghene die hier jeghen gaen ofte steken wilden in enegher manieren, allen den andren vorscrevenen dinghen blivende in hare viertuut. Ende hier boven zo hebben de vorseide miin here Symoen ende miin vrouwe siin wijf, ende elc over hem ende siin oor ghelooft, ghezekert ende ghezworen bi haerre trouwen zekerheden, ende bi haren eede openbaerlike ghedaen in de presentie van

onsen vorseiden ghezellen ende in de presentie van meester Jhanne van Lovene als tabellioen papael, ende van sinen orconden hier onder ghescreven, alle de vornoomde dinghen, ende elc point bi hem, te houdene ende te vulcommene wel ghetrouwelike te eweliken daghen zonder fraude ofte enich malengien, ende zonder daer sjeghen in enegher manieren bi hemlieden, bi haren hoire ofte bi andren te secghene ofte doene in contrarien. Ende omme de meerre verzekerthede zo hebben de voorseide miin heere Symoen ende miin vrouwe siin wijf, over hem ende over hare ooir, ons alse scepenen ghebeden narenstelike, dat wij dese zaken die zi verkent hebben vore onse vorseide ghezellen consenteren, approuveren ende confirmeren wilden, van also velen alst der kennessen ende der macht van onsen scependoume toebehoert. Ende wy Jhan van der Vloet, Jurdaen ser Sanders, Pieter van Coudenhove, ende Pieter van den Velde, metgaders onsen ghezellen, scepenen van der kuere in dien tijde, ende wij Jhan van Dessele, Lievin Everbout, Symoen van Ravenscoet, ende Jacob van der Linden, metgaders onsen ghezellen, scepenen van Ghedeele ende paisieres ter zelver tijt, in de stede van Ghend, uten recorde van onsen vorseiden ghezellen daer alle dese dinghe voren verkent waren, merkende de goede begherte van minen heere Symoene, mire vrouwen sinen wive vorseit, ziende oec dat in de vorseide dinghen, God onse Heere, de Maghet sente Marie ende alle Gods heleghen gheeert worden, de dienst van der helegher kerken ghemeerst ende de zielen ghezalecht, ende dat de devotie van den volke daer af wassen ende meersen sal, hebben, bi goeder deliberatien ende ripen rade, de vorseide dinghen ende elc point bi hem zonderlinghe, de welke al wettelike ghedaen waren alsoet vorseit es, van also velen als onsen scependoume toebehoert

gheconsenteirt, gheapprouveirt ende gheconfirmeirt alse scepenen, ende willen, dat zi ghehouden ende vulcommen ziin inder manieren dat zij boven gheordineirt ende verkent ziin. In orcontscepen der waerheden, van allen dese dinghen boven ghezeit, hebben wij scepenen vornoomt dese lettren ghezeghelt metten groten zeghele der vorseider stede van Ghend. Dit was ghedaen ende geregistreit, omme alle verzekertheden ende vastenessen van desen dinghen vorseit, in onsen bouc van den kennessen zonder termiin, up den XIII^sten dach van Oustmaent, int jaer ons Heeren als men screef ziin Incarnatioen dusentich drie hondert viertich ende een.

(Merk van den Tabellioen.)

Et ego Johannes, dictus de Lovanio, Tornacensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius, premissis omnibus et singulis, prout ea superius ydiomate Flamingo sunt expressa cum agebantur Gandavi in domo habitationis nobilis viri domini Symonis de Mirabello militis supraditi, anno a Nativitate Domini millesimo trecentesimo quadragesimo, indictione nona, mensis Augusti intrantis, die tercia decima pontificatus sanctissimi in Xristo patris ac domini nostri, domini Benedicti divina providentia pp XII^mi anno septimo hora quasi tercia presens interfui unacum honorabilibus et discretis dominis, Willelmo dicto Boemere, presbytero consiliario, Petro dicto van der Hasselt, Egidio dicto van der Pale, Hugone dicto van den Abeele, Henrico dicto Goethalse, Matheo dicto van Ghentbrugghe et Johanne dicto Dyederix, scabinis ville Gandensis, Tornacensis diocesis supradicte, nominatis vulgaliter tam van der

Cuere quam van Ghedeele, testibus prenominatis ad premissa specialiter vocatis et rogatis, presentibusque litteris me subscripsi ac signum meum consuetum apposui unacum sigillo ville Gandensis prenotate, in testimonium omnium premissorum ad hec specialiter vocatus et rogatus. Raruras factas superius in verbo septimo in tercia linia, et in verbis Henrico dicto Goethalse in quarta linia, approbo non vitio factas sed errore.

Op de plooi:

Collatio facta per Johannem de Bosscho et Jacobum de Morstrate.

Oorspr. (I) voorzien van het groot zegel met tegenzegel der stad Gent, in groen was. - Afschrift in het Cart. f^o 1. - bestaat een vidimus van den Officiaal van Doornik, met latijnsche vertaling, 10 nov. 1341.

27.
1341, augustus 13. - Johannes, dictus de Lovanio, tabellioen, maakt, voor schepenen van Gent, een instrument van de giften in hetzelfde charter vermeld.

Acta fuerunt hec Gandavi in domo habitationis conjugum predictorum, anno a Nativitate domini millesimo trecentesimo quadragesimo primo, indictione nona, mensis Augusti intrantis die tertia decima, hora quasi tertia, pontificatus sanctissimi in Xristo patris ac domini nostri domini Benedicti summa providentia pp XII^mi, anno septimo.

Oorspr. (IV) geschreven en get. door den Tabellioen. - Afschr. Cart. f^o 7 v^o. - Er bestaat eene gelijktijdige vlaamsche vertaling op perkament, gemerkt V, waarvan men ook een afschrift vindt in het Cart. f^o 9 v^o, en eene wettige kopij op perk. gedagteekend: 1341, die Sabbati ante festum beate Martini hyemalis (10 nov.) gemerkt IV en geteek: Piniers (zegel afg.).

28.
1341, november 10. - De Officiaal van Doornik geeft vidimus van de brieven van baljuw en mannen van leen van Aalst, 31 mei 1341.

Datum anno Domini et in profesto predictis (millesimo trecentesimo quadragesimo in profesto beati Martini hyemalis). (get.) J. Alvet.

Oorspr. (XLIIII) met zegel (afgesleten) in bruin was, afhangend aan dubb. st. van perk. - Afschr. Cart. f^o 41 v^o.

29.
1341, november 10. - Dezelfde geeft vidimus van de brieven van Schepenen van Gent, 13 augustus 1341; met latijnsche vertaling.

Datum anno Domini millesimo trecentesimo primo, die Sabbati in profesto beate Martini hyemalis. (get.) J. Alvet.

Oorspr. (I). Zegel afgevallen.

30.
1341, november 10. - De Officiaal van Doornik geeft vidimus eener fransche vertaling van de brieven van Johannes Scoenjans, baljuw, en mannen van leen van Gent (9 juniGa naar voetnoot(1) 1341).

Datum anno millesimo trecentesimo quadragesimo die et sabbato predictis (die Sabbati in profesto hiemalis beati Martini). (get.) J. Alvet.

Oorspr. (VI). Zegel afgevallen.

31.
1343, juli 4. - Bulle van paus Clemens VI, goedkeurende de stichting en de dotatie van 't klooster met de kerk, het kerkhof, de dormter, de refter, en alle andere benoodigde plaatsen. Hij verleent daarbij aan de stichting al de voordeelen die andere kloosters dierzelfde orde genieten.

Clemens episcopus servus servorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Pie matris ecclesie quam Dei filius Jesus Xristus actor ipse pietatis instituit regimini presidentes, pia et salubria vota fidelium ex quibus divini cultus et religionis augmentum salusque proveniunt animarum, more pii patris affectione prosequimur, et ut optatum et debitum sortiantur effectum opem libenter et operam impertimur. Cum itaque sicut ex serie petitionis dilecti filii nobilis viri Symonis de Mirabello alias de Ale militis domini de Pierreweys et dilecte in Xristo filie Elizabet uxoris eius Tornacensis diocesis percepimus, ipsi cupientes terrena in celestia, et transitoria in eterna felici commercio commutare, pro snarum et parentum, et pregenitorum ac benefactorum suorum animarum salute nec non divini cultus et religionis augmento disposuerint et ordinaverint, quod in quadam eorum domo situata in villa de Gandavo dicte diocesis unum monasterium ordinis sancti Augustini in quo abbatissa et certus esse debeat numerus monialium sub regula et habitu ordinis supradicti, in illis partibus nominatarum sancti Victoris Parisiensis, in ipso monasterio includendarum que Domino impenderent perpetuo famulatum dictamque domum cum suis juribus et pertinentiis universis dederint concexerint et asignaverint pro eodem monasterio per eos

inibi construendo cum ecclesia, cimiterio, claustro, refectorio et dormitorio et aliis necessariis officinis, et nichilominus certos redditus et proventus annuos usque ad summam sexcentarum librarum parvorum bonorum Parisiensium per eos legitime acquisitos et per dilectum filium nobilem virum Ludovicum comitem Flandrie ad eorum instantiam ab omni servitute factos liberos et exemptos, pro dotando dictum monasterium dederint perpetuo, et etiam assignaverint, et ultra hoc proponant ducentas libras eiusdem monete in redditibus annuis feudalibus seu censualibus, in terra seu comitatu Flandrie et per ipsum comitem ab omni servitute etiam liberandis, in brevi acquirere, et eas acquisitas pro eodem monasterio largitione ampliori dotando dare et etiam assignare, prout in quibusdam instrumento publico et litteris autenticis exinde confectis plenius dicitur contineri. Et pro parte ipsorum Symonis et Elizabet fuerit nobis humiliter supplicatum ut venerabili fratri nostro episcopo Tornacensi tanquam eorum ordinario, ut si premissa omnia et singula rite et legitime inveniret esse disposita, ordinata, data, concessa et assignata, aut si forsan iidem coniuges ea in melius et perfectius disponere, ordinare, dare, concedere et assignare vellent, postquam ea sibi constaret vera esse confirmandi ea auctoritate apostolica facultatem concedere per nostras litteras dignaremur, nos eorum piis votis volentes favorabiliter annuere in hac parte ipsorun coniugum supplicationibus inclinati, eidem episcopo qui de premissis habere poterti notitiam pleniorem et de quo fiduciam gerimus in Domino specialem, predicta omnia et singula, postquam ea sibi constarent rite acta et disposita fore ut premittitur, confirmandi ac eisdem coniugibus quod dictum monasterium cum ecclesia, cimiterio, claustro, refectorio et aliis necessariis officinis

construendi, et postquam premissa omnia et singula perfecta, et dos sufficiens pro congrua sustentatione abbatisse et monialium ac aliarum servientium in ipso monasterio includendarum, et pro aliis oneribus supportandis assignata forent, ea prima vice ponendi in ipso monasterio abbatissam et moniales que secundum dicti ordinis instituta perpetuo ibidem impenderent Domino famulatum sine juris preiudicio parrochialis ecclesie sancti Michaelis dicte ville, plenam et liberam auctoritate apostolica prefato episcopo per nostras litteras concessimus facultatem. Pro parte vero ipsorum coniugum fuit nobis humiliter supplicatum, ut huiusmodi novum monasterium construendum et abbatissam ac moniales ponendas in eo libertatibus, privilegiis et exemptionibus apostolicis quibus gaudent alia monasteria dicti ordinis fulcire auctoritate apostolica dignaremur. Nos igitur cupientes ut dictum monasterium postquam ut prefertur constructum fuerit et dotatum ac in eo abbatissa et moniales fuerint collocate, spiritualiter et temporaliter actore Domino suscipiat incrementum ipseque abbatissa et persone ipsius monasterium eo liberius in tranquillitate mentis et corporis valeant Domino famulari quo maioris libertatis gratia et prerogativa favoris a sede predicta fuerint communite, eorumdem coniugum supplicationibus inclinati, presentium tenore, auctoritate apostolica, decernimus et volumus quod prefatum monasterium post fundationem et dotationem ipsius et abbatissa et moniales ponende in illo et earum postere imperpetuum omnibus privilegiis, exemptionibus et libertatibus et indulgentiis quibus gaudent et utuntur alia monasteria et moniales ordinis memorati plene et libere in omnibus et per omnia uti valeant et gaudent. Nulli ergo ommino hominum liceat hanc paginam nostre concessionis, constitutionis et voluntatis infringere vel ei ausu temerario

contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum apud Villamnovam Avinionensis diocesis, IIII nonas Julii, pontificatus nostri anno secundo.

Bulle (in dubbel exemplaar), gemerkt VII. Met looden zegel van Clemens VI, hangende aan rood en geel zijden koorden. Geteekend op de plooi, het eerste exemplaar: G. de Flandria, het tweede: A. Bart. - Er bestaat eene Vlaamsche vertaling geschreven in de XVI^e eeuw. - Ingeschreven, Cart. f^o 14 v^o.

32.
1343, juli 4. - Bulle van paus Clemens VI aan den bisschop van Doornik, de stichting van het klooster meldende, en hem machtigende de beschikkingen van Simoen van Mirabeel te bekrachtigen. - (Zie het vorige stuk).

Datum apud Villamnovam Avinionensis diocesis, IIII nonas Julii, pontificatus nostri anno secundo.

Oorspr., gemerkt n^o 6. Met looden zeg. afhangende aan hennepkoorden. Get. op de plooi: G. de Flandria.

33.
1346, januari 15. - Testament van Simoen van Mirabeel.

In den name sVaders ende tSoons ende sHelichs Gheests, amen. Ic Symoen van Mirabeel, die men heet van Hale, ruddre, ser Jans sone was van Mirabeel, machtich mire vijf sinnen ende mire redenen, peinsende ende voersiende dat smeinsschen leven broesch es, ende niet sekere es danne de doot, ende niet onsekere danne de wile van der doot,

omme te wisselne dit lidelic erdsche goed omme tgoed van den hemele dat eewelike gheduren sal, ende omme minen sceppere die mi ghemaect heeft ende daer naer met hem selven verlost heeft, te ghevene over al dat hij mi ghegheven heeft, in verlavessen van minen sonden, ende over de zielen daen af dat mi mijn goed commen es, make ende ordinere mijn testament ende minen utersten wille, inder manieren dat hier naer gescreven staet. Int eerste, so ghevic mine ziele Jhesus Christuse die se met hem zelven verlost heeft, minen lichame der erden, ende dien willic ende begheere dat begraven sij te sente Verilden, inde capelle ende inde stede die ic langhe der toe ghedeputeert hebbe. Ende ic begheere, dat men mine huutfeerd doe met eere trailgen van zessehondert stallichten, ende elc stallicht te minsten van tweeen ponden was, ende met vijftich tortijtchen, elke tortijtche ten minsten van twintich ponden was. Van den guldinen cleedren ende van den andren dinghen diere toe behoren zullen, dat latic inde discretie van minen testamentarisen, dat sij dat doen also hem goet sal dinken, na de tamelicheit van mi. Ende van den paerden die men offeren sal, latic dies gelijc in hare discretie. Voort es mijn wille, dat de meissenieden die de vorseide tortijtchen draghen zullen ghecleed sijn met zwarten frocken. Item es mijn uterste wille, ware hemene die in eenegher manieren hem van mi te beclaghene hadde met redenen, ende dat hij datte mochte betoghen minen testamentarisen, so dat hemlieden redelic dochte, dien willic dat ghenouch sij ghedaen bij minen testamentarisen. Ende daertoe ghevic in mire testamentarisen hande twee hondert pond grote tornoyse. Ende waert datter niet ne quamen so vele claghen, ende van der vorseider sommen overbleve, dat willic, dat ghegheven sij in

verlavessen van minen sonden, daert hem best bestaet sal dinken, binnen den biscopdomme van Dornike of van Camerike. Item es mijn begheeren ende mijn uterste wille, dat de ordinanche die ic wilen ghemaect hebbe, van den cleenen cotidianen in de kerke van sente Verilden, in Ghent, van der prieme messen inde capelle daer men mi graven sal, ende van den cotidianen die daertoe behoren, van den Boniefanten, van den meerringhen van den capelrien die mijn vader stichte, van den jaerghetiden van mi ende van mire werdinnen, inde kerken te sente Michiels, te sente Verilden, te sente Jacops, te sente Niclaeus, te sente Jans, ten couvente inde Biloke, ter fermerien inde Biloke, ten couvente ten Bossche, ten couvente te sente Claren, ter fermerien te sente Lijsbetten, ter Hoyen, ten Begaerden up de Zandpoorte, in Poorthackere, int Gasthuus, te sente Jans huus anden Houtbriel, int spittael te sente Pieters, int spittael te sente Baefs, in sente Jans huus voor de Waelbrugghe, in Wenemaers spittael, ten Filgendieusen ende in sente Jacops huus, bliven goed vast ende ghestade ende ghedaen sijn na der manieren van mire ordinanchen der up ghemaect vore wette, also het blijct mids lettren van den mannen der up ghemaect. Twelke wel al monteirt tot vierehondert ponden parisisen tsjaers. Item so es mijn uterste wille, dat de ordinanche, die ic ende de vrouwe van minen huus hebben ghemaect, als van onsen huus ende van der stede ten Walle, daer wij inne woenen ende van allen den renten mersschen ende alranden andren goede, dat wijre toe ghedeputeert hebben of zullen, twelke monteeirt tote achtehondert ponden parisisen tsjaers, dat die blive goet ende ghestade, ende wat dat daer an es te vuldoene, dat dat mine testamentarise vuldoen ghelijc of ic zelve levede ende iet selve doen mochte, inder manieren ende

vormen dat onse begherte ende wille openbaer es, bij lettren mijns heeren van Vlaendren, bij lettren mijns heeren mannen van Vlaendren, bij lettren van der stede van Ghent ende bij instrumente van tabellioene. Voort so ghevic elken canonec te sente Verilden twaleve peneghe grote. Item so ghevic elken van minen prochipapen te sente Michiels drie sceele groote. Item ten lichte tOnser Vrouwen, daer drie sceele grote. Item daer den Heleghen Gheest, tiene sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Jans, tiene sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Jacops, zesse sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Niclaeus, viere sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Baefs, viere sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Pieters, viere sceele grote. Item den Heleghen Gheest te sente Verilden, viere sceele grote. Item so ghevicallen den capellanen die commen zullen te mire vighelien, elken eenen penninc groten. Ende dies ghelike die commen zullen te mire huutfeerd, dat men hem oec gheve eenen penninc groten. Item allen den aermen die commen zullen omme almoesene up den dach van mire huutfeerd, dien willic dat men elken gheve eenen medeman of de werde daer af. Item van diesmael dat mine ziele van den lichame ghesceeden sal sijn toter wilen, dat men mi ter kerken draecht, so ghevic elken pape die tonsen commen sal over mi messe segghen, telker waerven, twee peene grote. Item ghevic den Predicheren twintich sceele grote. Item den Frerenmineurs, twintich sceele grote. Item den Caermers, tiene sceele grote. Item den Augustinen, tiene sceele grote. Item ten spittale inde Biloke ghevic mijn bedde daer up dat ic versceeden sal van deser weerelt, culot, convertoer, cortinen ende carpiten, ende al dat daer toe behoort. Item ghevic inde cloestren te Groeninghen, te Wevelghem, te sente Truden,

te Sparmaillen, ten Jacopinessen bij Brugghe, ten nonnen van Ecloo, ter Haghe, te Zwiveke, te Beaupreit, te Waesmonstre, ten Rosen, te Dorensele, te sente Claren te Brugghe, telken van desen ghevic viertich sceele grote tornoyse, omme rente mede te copene ende eewelike mijn jaerghetide mede te doene. Item ghevic te petantien up den dach dat men mine huutfeerd doen sal, den couvente inde Biloke, vive sceele groten, den couvente ten Bossche, vive sceele grote, den couvente te sente Claren, vive sceele grote, ter fermerien inde Biloke, vive sceele grote, in Poorthackere, int Gasthuus, te sente Jans huus ande Waelbrugghe, te sente Lisbetten, ten Boniefanten, te Beatrissen, ter Visschers huus, ten Filgendiusen (sic), te sente Jacops huus, te Wenemaers, te Eggrebrechts, te sente Baefs spittael, ten Houden papen, te sente Jans huus anden Houtbriel, ter Hoyen, ter Volres huus, ter Wevers huus, ten Broedren up de veste, ten Zustren inde Borchstrate, ten Zustren in Ingheland, ter derder ordinen, elken van desen ghevic vive sceele grote. Item ghevic den hackerzieken die up eene mile omtrent de poort woenen, onder hem allen tiene sceele grote. Voort so ghevic minen heere Vranken, minen broeder, hondert pond grote tornoyse, ende al de wapene ende arnasch dat te minen lichame toebehoort, bij also dat hij mijn testament voort doen gaen, ende zelve in negheen point wedersta, maer ghehulpich sij minen testamentarisen, dat mijn jeghenwordich testament ende uterste wille in alle sine pointe vuldaen werde. Item so ghevic Janne SconeJans, mire zuster sone hondert pond grote tornoyse, omme erveleke rente mede te copene, hem ende sinen hoyre, up dat hij hoyr heft van sinen live. Ende waert so, dat hij storve sonder hoyr van sinen live, dat bliven soude sinen broedren ende sinen zustren, onder hemlieden effene te

deelne. Ende dat ghevic bij deser condicien, dat negheen van hemlieden, nochte Heinric harelieder vader, in negheen point mijn testament wederstaen, maer altoos ghehulpich sijn minen testamentarisen, dat mijn testament ende uterste wille vuldaen werde in alle sine pointen. Ende mids deser ghifte, so weder roupic de ghifte, die ic hem hadde ghemict te ghevene van der tienden van Eremboudeghem. Item willic dat tgoed te Pereweiz blive minnen hoyre van mijns vaderweghe, den ghenen diet sculdich es te hebbene metten rechte, ende dat hij daer af doe jeghen dandre, dat hij sculdich es te doene, ende daer mede willic, dat sij sijn content. Voort so ghevic Janne van Mirabeel thulpen te ziere dochter huweleke, up dat soe huwet bij sinen rade, tiene pond grote tornoyse. Item ghevic Roelande van Mirabeel thulpen te ziere dochter huweleke, up dat so huwet bij sinnen rade, tiene pond grote tornoyse. Item so ghevic Goessine van den Wilghen tiene pond grote tornoyse. Item den ghenen, die hem hoyr maken zullen moghen van mire moeder weghe, dien ghevic sestich pond grote tornoyse, bij also dat sij minen utersten wille laten vuldoen ende niet ne wederstaen ende content sijn van dat ic hem ghegheven hebbe. Ende waert dat hiemen van hemlieden dade of seide jeghen minen utersten wille in eenegher manieren, so willic, dat dat deel dat hem ghebueren mochte van der sommen vorseit, hebben onse heeren de bisscop van Dornike, een derdendeel, mijn heere van Vlaendren, dander derdendeel, ende de stede van Ghent, terde derdendeel, mids dien dat sij bedwinghen ende constringeren zullen de rebelle, omme minen utersten wille voort te doene gane. Item so ghevic in handen van minen testamentarisen hondert pond grote tornoyse, omme te deelne minen meissenieden, die met mi sijn zullen, alse ic sceeden sal van deser

weerelt, elken te deelne naer dat hij mi ghedient heeft ende naer dat ic hem gheloent hebbe. Item de macht van der personagen, die ic hebbe inde kerke van sente Virilden, van vive capelrien die ic daer gheve, die ghevic mire werdinnen also langhe als soe leeft, ende naer hare leven so willic, dat die macht comme up mijns heeren Ywains kindren van Vaernewijc, bij also dat ic ende mine werdinnen gheen hoyr ne hebben van onser beeder lichamen, ende dat hem hoyr blive van mire dochter. Item ghevic den her Martine proefst van sente Verilden in Ghent, omme dat hij ghetrouwelike pinen sal over mijn testament, up dat hij langher leeft danne ic, vive ende twintich pond grote tornoyse. Item inder selver manieren den deken Pieteren van sente Verilden, meestre Symoene den Pape, den her Salomoene van den Wijngaerde, meestre Willemme van der Wostinen ende Joesse Raessen, dien ghevic elken twee pond groten tornoyse. Item ghevic minen heere Gheeraerde van Moerzeke hondert pont parisise tsjaers erveliker renten, up dat hij hoyr hebbe van mire zuster, dewelke ic hebbe up tgoed van Beverne, ende wilen cochte jeghen mire joncfrouwen van Gasebeke, ende die betaelt men te sente Martins messe inden winter, bij also dat hij mijn testament in negheen point wedersta, maer voort doe gaen ende ghehulpich sij minen testamentarisen, dat mijn testament vuldaen werde in alle sine pointen. Item, so ghevic mijn here Raessen van Herpe, heere van Meere, vijftich pond grote tornoyse, bij also dat hij hoyr heeft bij mire nichten, sinen wetteleken wive, ende bij also dat hij mijn testament in negheen point wedersta, maer altoos ghehulpich sijnde, dat vuldaen werde in alle sine pointen. Ende mids desen testamenten ende minen utersten wille, so weder roupic alle testamente die ic hier te voren ghemaect hebbe, sijn sij gheteekent met tabellioens

teekene, of ghezeghelt met zeghelen, of in wat manieren, dat sij ghemaect mochten zijn ende begheere, dat dit sta ende voort ga over minen utersten wille. Ende waert, dat ic namaels dit vorseide testament meerren wilde, ofte mindren, ofte enich point verwandelen datter inne es, so behoudic mi de macht eene codocille hier dore te stekene, daer inne dat ic setten mach minen wille, eist weder roupen ofte toedoen, ende die codocillen ghezeghelt met tween mire prochipapen zeghelen ende met minen zeghele, ende dat willic, dat macht hebbe ghelijc oft indit jeghenwordich testament stonde gescreven van woorde te woorde, ende dat mine executeure ende testamentarise dat vuldoen ghelijc desen testamente. Voort so draghe ic uppe ende zette ende hebbe upghedreghen ende gheset in handen mire testamentarisen die hier naer ghescreven staen, al dat goed dat naer mi bliven sal in so wat manieren dat sij ofte waer dat ghestaen of gheleghen sal sijn, ende wille ende begheere, dat dat al blive in harelieder hande, in harelieder bestieren ende in harelieder beleed, ende dat sij macht hebben mine sculd te innene, mijn goet te arresteerne, te vervolghene ende te vercopene, ende harelieder hande der an te slane, so waer dat sijt vinden zullen. Ende waer dat hem hiemene daer of onghebruuc doen wilde ofte jeghen mijn jeghenwordich testament ende uterste wille stake, ofte dat beletten wilde in eenich van sinen pointen, so willic dat sij gheven moghen onsen heeren den bisscop van Dornike, minen heere van Vlaendren, der stede van Ghent, ofte eeneghen andren prelaten of princhen die constringeren de rebelle, ende dese minen utersten wille voort doen gaen tote tween hondert ponden groten tornoyse, van den ghereetsten dat naer mi bliven sal. Voort sij dat zake dat mine testamentarise eeneghen cost doen, omme minen uterste wille

voort te doene gane, dien willic, dat sij nemen van den ghereetsten goede, dat naer mi bliven sal toter wilen dat mijn testament ende thuterste point van minen testamente vuldaen sal sijn. Ende emmer willic dat mine testamentarise van niet meer ghehouden sijn, danne sij paysievelike van minen goede zullen moghen ghebruken, ende dat goed dies sij pasievelic zullen mogen gebruken alse dit mijn jeghenwordich testament ende uterste wille vuldaen sal sijn, willic ende begheere, dat sij bekeeren ende bestieren over mine ziele ende mire voerderen, alsoe ende in also velen als sij weten zullen, dat der zalicheit mire zielen ende mire vorderen nootzakelicst ende profitelicst wesen sal. Item so ghevic inde cloestren ten Willieminen tAelst ende up den Moer, telken van desen, viertich sceele grote tornoyse, omme rente me te copene, ende eewelike mijn jaerghetide mede te doene. Ende in dit testament dat houdt minen utersten wille, so kiesic mine testamentarise heerachteghe liede ende vroede den proefst ende den deken van sente Verilden vorseit, meestre Symoene den Pape, den her Salomoene van den Wijngaerde, prochipapen van sente Michiels, meestre Willemme van der Wostinen, prochipape van sente Jacops in Ghent Lijsbetten de vrouwe van minen huus ende Joesse Raessen, ende bidde hemlieden, omme den loen van Gode, dat sijt willen onderstaen ende also varinghen als ic sal sijn ghevaren van live ter doot, dat sij steppans dese dinghen legghen in ghewerke, ende niet ne cesseren toter wilen, dat sij gheel ende al vuldaen sijn. Ende in kenlicheden hier af, dat sij hare zeghele willen hanghen an dit jeghewordeghe testament, midsgaders den minen. Ende waert, dat mine testamentarise met alle der toe verstaen en mochten ofte ne wilden omme minen utersten wille te vuldoene, so willic ende begheere, dat de zesse ofte

de vive ofte de viere machtich sijn minen vorseiden utersten wille, te vulcomene ende te vuldoene in alle sine vorseide pointen ghelijc ofte ziere alle over waren. Ende waert, dat naer dien dat ic ghevaren ware van live ter doot, een ofte meer van minen testamentarisen storve ofte storven, eer dat mijn vorseit testament al vulcomen ware, so ghevic ende consentere minen testamentarisen die dan leven zulle, vulle macht andre testamentarise te kiesene inde stede van den doden, ende den ghenen die aldus ghecoren zullen sijn, ghevic al de zelve macht die ic minen vorseiden testamentarisen ghegheven hebbe, ende dien willic ghegolden hebben hare pine redenlic ende tamelic van den goede dat naer mi bliven sal. Voort waert so, dat an mijn jeghenwordeghe testament eenich zeghel of meer ghebrake of ghebraken ofte dat sij falgierden bij houdden ofte bij andren meskiene, so ne willic niet dat mijn jeghewordeghe testament mindere sij van werden, maer dat het sij ende blive goet, vast ende ghestade in alle sine pointen, ende in elc sonderlinghe, inder zelver manieren, dat vorscreven es. Voort hebbic ghebeden religieusen ende heerachteghen prelaten minen lieven ende gheminden in Jhesus Christuse, minen heere Janne, bijder ghenaden van Gode abdt van sente Pieters, ende minen heere Janne bijder selver ghenaden abdt van sente Baefs, te Ghent, dat sij in kenlicheden van allen desen vorseiden dinghen, hare zeghele willen hanghen an dit vorseide testament. Voort so hebbic ghebeden heerachteghen lieden ende wisen scepenen van der stede van Ghent, dat sij alle dese vorseide dinghen up mi kennen willen als up haren poortre, ende, in confirmatien van desen dinghen, den groten zeghel van der stede hanghen willen an dit vorseide testament metgaders den minen. Ende wij executeure vorenghenoemt gheloven tonderstane ende onderstaen den

last van den vorseide testamente inder, manieren dat voorscreven es, ten verzouke van mijn heere Sijmoene vorseit, ende in kenlicheden van dien hebben wij onse zeghele ghehanghen an dese lettren, metgaders den zeghele mijns heeren Symoens vorseit. Ende wij abdte van sente Pieters ende van sente Baefs van Ghent, ende scepenen van der zelver stede vorenghenoemt, ter groter bede ende neerenste verzouke van mijn heere Symoene vorseit, hebben in orconscepen dese lettren ghezeghelt met onsen zeghelen metgaders den zeghelen mijns heeren Symoens ende der executeurs vorseit ende den teekine metter subscriptien des tabellioens onderghescrevenen. Dit was ghedaen int jaer ons Heeren dusentich driehondert viertich ende vive, den vijftiensten dach van Laumaend.

(Merk van den Tabellioen.)

Et ego Johannes, dictus de Lovanio, Tornacensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius, ad instantem requestam nobilis viri Symonis de Mirabello, alias dicti de Halle, militis, testatoris supradicti, dicentis et asserentis huius sui testamenti seu ultime sue voluntatis facta lectione alta et intelligibili voce de verbo ad verbum per me notarium prenominatum in presentia ipsius testatoris nec non honorabilium et discretorum virorum dominorum Willelmi dicti Boemere, curati ecclesie beate Marie Hardenborgensis, Walteri dicti Mutere presbyteri perpetui capellani in ecclesia beate Pharahildis Gandensis, Johannis Riddere dicti de Antwerpia clerici, Michaelis dicti Minnebaert ac Henrici dicti van den Zande, laycorum dicte Tornacensis diocesis, testium ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum,

Gandavi in quadam camera domus habitationis testatoris eiusdem. Anno a nativitate Domini millesimo trecentesimo quadragesima sexto, indictione quartadecima more Romane curie, mensis januarii intrantis, die quintadecima, hora quasi vesperarum, pontificatus sanctissimi in Xristo patris ac domini nostri domini Clementis divina providentia pape sexti anno quarto, hoc ipsum suum esse testamentum et suam ultimam voluntatem quodque vel quam voluit ac mandavit in omnibus et singulis capitulis ac clausulis suis et per omnia firmiter observari fideliter exequi secundum sui tenorem perfecteque adimpleri, hinc suo testamento seu ultime seue voluntati signum meum consuetum apposui et me subscripsi in testimonium premissorum omnium et munimen.

Oorspr. gemerkt II, voorzien van 11 zegels hangende aan groen zijden linten. Volgen de namen boven de zegels geschreven: 1^o Dominus, in rood was (gebroken); 2^o Domina (id.); 3^o Prepositus (afgevallen); 4^o Decanus (gedeeltelijk bewaard), met tegenzegel; 5^o (Symoen den Pape), in groen was (gedeelt. bewaard), met tegenzegel; 6^o Vinea (van den Wijngaerde), in groen was; 7^o Wostine (afgevallen); 8^o Raesse (afgevallen); 9^o Petrus (abt van St-Pieters), in groen was (het onderste deel behouden) met tegenzegel; 10^o Bavo, (abt van St-Baefs), in groen was, met tegenzegel; 11^o Villa zegel en tegenzegel in groen was (gebroken).
Ingeschreven, Cart. f^o 3 v^o.

34.
1346, december 18. - Na den dood van Simoen van Mirabeel, gezeid van Halle, trachten eenige erfgenamen zich in het bezit te stellen zijner goederen en de uitvoering van 's mans laatsten wil te beletten, door middel van het wereldlijk gerecht.

Op de klacht der uitvoerders van het testament, geeft de officiaal van Doornik bevel aan al de priesters en kapellanen die er last van zullen bekomen, met bedreiging der canonische straffen, de erfgenamen, of hen die er zich voor uitgeven, te verwittigen dat zij zonder uitstel hun tegenstand moeten staken en het gebruik van de goederen aan de klagers overlaten, op de straf van kerkban. Indien zij verklaren dat zij eenen beweeggrond hebben of dat het gezeide valsch is, moeten zij gedagvaard worden voor den officiaal.

Officialis Tornacensis, omnibus presbyteris et capellanis in dyocesi Tornacensi constitutis ad quos presentes litterae pervenerint, salutem in Domino. Ex parte exequutorum testamenti seu ultime voluntatis quondam nobilis viri domini Symonis de Mirabella, dicti de Hale, militis, nomine exequutorio dicti testamenti seu dicte ultime voluntatis, nobis est gravi conquestione monstratum, quod licet prefatus quondam nobilis vir dum adhuc vitam duceret in humanis, compos sue mentis et etiam rationis, de rebus suis pie disponens, cupiens anime sue saluti ante omnia providere, testamentum suum condiderit et suam ordinaverit ultimam voluntatem, in quo quidem testamento seu qua ultima voluntate dictus testator quamplures elimosinas et legata, ob anime sue remedium et salutem, piis locis mise-

rabilibusque personis contulit et legavit seu de bonis quae post eius decessum remanerent couferri voluit et mandavit; idemque testator prefatos conquerentes dicti sui testamenti seu dicte ultime voluntatis fecerit et instituerit certos, veros et legitimos exequutores, et in eorum manibus quo supra nomine posuerit assignaverit et obligaverit universa et singula bona quae post ipsum remanerent, quo ad exequutionem huiusmodi fideliter et summarie perimplendam volens et mandans expresse ut ipsi exequutores ad opus exequutionis predicte post eius decessum omnia bona sua recipere, adire, petere, exigere et levare valeant et de eis disponere et ordinare ac eis gaudere quousque huiusmodi exequutio foret totaliter adimpleta; quamquam etiam ipsi conquerentes, ad requestam dicti testatoris, onus exequutionis huiusmodi rite in se susceperint, idemque testator premissis sic per eum dispositis et ordinatis decesserit premissa minime revocando sed ea sua morte confirmando, ipsi que exequutores nomine quo supra parati sint et fuerint et paratos se obtulerint et adhuc offerant cum effectu bona dicti quondam testatoris nomine quo supra percipere, adire et levare ac eis mediantibus exequutionem predictam iuxta formam dicti testamenti et ipsius testatoris voluntatem ultimam adimplere; - nichilominus tamen nonnulli heredes ipsius quondam testatoris et pro eius heredibus se gerentes, bona que dictus testator, viam universe carnis ingrediens, post se reliquit aut eorum aliqua, sibi attrahere, evincere, usurpare ac ea possidere, vendere, dissipare, alienare, ac de eis disponere, contra et preter voluntatem dictorum conquerentium, moliuntur per potentiam justicie secularis, impediuntque et impedire nituntur per premissa contra jus et justiciam ne ipsi conquerentes, nomine quo supra, dicta bona percipere et levare ac de eis disponere valeant atque ea in usum dicte

exequutionis convertere, et ne ipsius testatoris voluntas ultima debitum sortiatur effectum premissaque omnia prosequuti sunt et prosequuntur seu prosequi conati sunt et conantur infra dyocesim in preiudicium et contentum ecclesiastice libertatis, nostre iurisdictionis, animarum suarum dampnabile detrimentum et scandalum plurimorum, anime ipsius testatoris periculum et ipsorum conquerentium, quo supra nomine, ipsorumque testamenti ac ultime voluntatis contrarium et gravamen. Super quibus dicti conquerentes, nomine quo supra, nobis fecerunt humiliter supplicari quatinus eis in premissis de oportuno providere remedio dignaremur offerentes se paratos coram nobis super hoc et aliis adversus quoslibet stare iuri. Unde cum huiusmodi causarum testamentariarum ac dependentium ex eisdem infra dyocesim Tornacensem questiones, cognitiones et decisiones ad nos iudicem ordinarium spectare noscantur et spectent, nostroque incombat officio ut universa recte fiant iuxta fidelium infra dyocesim Tornacensem decedentium voluntatem, hinc est quod nos eorum iuste supplicationi in hac parte condescendere volentes parati unicuique iusticiam exhibere. - Vobis omnibus et vestrum cuilibet, in virtute sancte obedientie et sub suspensionis et excommunicationis penis ac omni pena canonica firmiter et districte precipiendo, mandamus quatinus vos aut is vel hii vestrum qui super hoc fueritis ab exhibitore presentium requisiti, statim visis litteris, propter hoc accedentes ubi fuerit accedendum prefatos heredes aut pro heredibus dicti quondam domini Symonis se gerentes ac omnes et singulos bonorum dicti testatoris illicitos detentores et possessores, ac testamentum predictum seu dictam ipsius testatoris ultimam voluntatem impedire volentes vel impedientes, de quibus fueritis a latere presentium requisiti, primo, secundo et tertio, unaque moni-

tione peremptioria pro auctoritate nostra, moneatis ut indilate post monitionem super hoc a vobis eis factam, de predictis bonorum attractione, evictione, usurpatione, possessione, venditione, dissipatione, alienatione, dispositione et impedimento ac prosequutione et procuratione eorumdem cessent penitus et desistant, et ea et quicquid ex eis sequutum est, et actum revocent et annullent et in statum debitum ponant, ipsosque conquerentes, nomine et ad opus exequutionis predicte, bonis omnibus que dictus testator post se reliquit gaudere et de eis disponere ac ea percipere, petere, exigere et levare, et in usum dicte exequutionis convertere permittant, absque custu et dampno conquerentium predictorum. Alioquin ipsos quos super premissis interrogetis, si premissa recognoscentes ea facere non curaverint, aut si vobis super premissis interrogati respondere noluerint, dicteque monitioni non paruerint cum effectu, quos nos propter hoc in his scriptis excommunicamus, excommunicationem publice nuntietis, nisi causam coram vobis ipsi pretenderint efficacem obquam premissa facere minime teneantur aut non velint. Quam si pretenderint aut si premissa vera esse negaverint citetis ipsos peremptorie Tornacum coram nobis ad diem vel ad feriam competentem, dum tamen dies citationis huiusmodi octo dierum spatium in se contineat, contra dictos conquerentes causam huiusmodi, nomine quo supra, ostensuros et allegaturosGa naar voetnoot(1), nec non super hoc et aliis, si opus fuerit responsione eisdem, et inhibeatis dictis monitis et citatis ac omnibus aliis, de quibus fueritis a latere presentium requisiti auctoritate nostra, sub pena excommunicationis ac omni pena canonica, necnon sub pena centum marcharum argenti curie Tornacensi reddenda-

rum et in pios usus erogandarum, ne dieGa naar voetnoot(1) lite, inhibitione, monitione, citatione, causa et processu pendentibus coram nobis, aliquid contra dictos conquerentes, nomine quo supra vel alias, innovent, immutent, statuant, indicent, decernant, in aliquo procedant, quicquid faciant vel attemptent quod sit aut esse possit in preiudicium ecclesiastice libertatis, nostre iurisdictionis, anime ipsius testatoris periculum et ipsorum conquerentium, quo supra nomine, aut ipsius testamenti contrarium aut gravamen. Et ea que de premissis feceritis et vos inveneritis, nomina citatorum ant citatarum ac eorum quibus huiusmodi monitio et inhibitio facta fuerit, una cum responsione ad eamdem, ac die citationis si qua prefixa fuerit, nobis liquide rescribatis, ita quod in his exequendis unus vestrum alium vel alios non exspectet. Datum anno Domini millesimo ccc^o quadragesimo sexto feria secunda post festum beati Nichasii martyris.

Oorspr. (gemerkt n^o 3). Het zegel, afhangend aan enkelen staart, is afgevallen. Get. Pant.
Op den rug: Eeneghe van miins heeren Simoens van Halle aeldinghers wilden na de doot van minen heere vorseit belet doen in siin testament, de welke bij versoucke van den testamentarissen te Dornicke bij deser lettre ghedaecht waren.

35.
1348, Januari 18.

- Robrecht de Valkeneere en Kathelyne, zijne gezelnede, hebben gekocht van Jan van Bottele en zyne vrouw ver Aeghten, het vierendeel van een huis staande over Leye bi der Minnenbrigghe, alrenaest den huus dat men heet den Bosch, alsook eene erfelijke rente van XVIII pond parisis. - Hier over waren gheroupen in kenlijcheden heerfachteghe liede binnen Ghend, der Lievyn Boene ende Jan Borluud, Ghereim Borluuts sone was.

Dit was ghedaen ts'frijndaeghs voer sente Vincensijs, dach, int jaer ons Heeren doe men screef M^o CCC^o XL^o ende zevene.

Chirografie op perk.

36.
1348, Augustus 11. - Marie van der Naet verkoopt aan de ‘testamenteurs’ van Simoen van Mirabeel het goed te Coudescuere in Denterghem.

Wij Heinric Canfin, Jan van der Keerken, Vranke de Buc, Daneel van den Hecke, Jan van Hedeghem, Willem Bruneel ende Beernaerd van der Meersch, aloyhiers van den vrien eyghinen in Denterghem, ende Willem de Hase, den welken wij aloyhiers, utter macht van ons gheset ende ghemaect ebben, zetten ende maken bailliu machtech, ons te maenne ende maninghe van hem tontfane in de zaken die hier na volghen, ende omme dese wettelichede met hem te doene es ons gheleent de stede te sente Pieters,

neffens Ghend, int hof van der abdien, van Hughen van den Hove, bailliu van sente Pieters in dien tijt; doen te wetene allen den ghenen die desen jeghenwordeghen tsaertre zien zullen ofte horen lesen, dat voer ons es commen in propren persone, alse voer bailliu ende aloyhiers vorseit, ver Marie van der Naet met Gillise van den Eede, die hare wettelike te voghede ghegheven was in dese zake. Ende kende ende verlijde met haren voghet vorseit, dat soe vercocht heeft wel ende wettelike meester Willemme van der Wostinen, in den name van den testamentarissen van minen here Simoene van Hale, ten religieusen bouf van der stede van den Walle, van der oerdinen van sente Victore, gheordineerd in de eere van sente Baerberen, daer mijn heere Simoen van Hale wilen wonende was, tgoed te Coudescuere, ghestaen ende gheleghen in de prochie van Denterghem, groot metter stede ende met al datter toebehoerd, onder land ende bosch, zeventiene bunre, lettel meer of lettel min, vrij eyghin goed, ende dit omme ene zekere somme van ghelde, waer af dat hare ver Marie vorseit met haren voghet kende vergolden ende al betaelt van meester Willemme vorseit, in goeden ghereeden ende wel ghetelden penghen, so dat soes hare wel ghepait hilt. Doe maende de bailliu vorseit de aloyhiers, na tkennen ende verlijen dat ver Marie van der Naet met haren voghet vorseit verkent ende verlijt adde, wat hire voerd toe sculdech ware te doene. De aloyhiers bespraken hem ende wijsden, dat ver Marie ende haer voghet vorseit, dit vorseide eyghin goed up droughen den bailliu in handen, te meester Willems bouf van der Wostinen alse coepere, ende dat sijs ute ghinghen ende worpens met alme. Ende ver Marie vorseit ende haer voghet dadent also, ende droughen uppe den bailliu in handen dit vorseide eyghin

goed, ende ghinghens ute ende worpens met alme, ende dader toe met hande ende met monde, al dat siere toe sculdech waren te doene omme hare daer af tontheervene. Doe maende de bailliu de aloyhiers offer ver Marie met haren voghet vorseit ghenouch toe ghedaen adde, alse omme hare wettelike tontheervene van den vorseiden eyghinen goede. De aloyhiers bespraken hem ende wijsden, datter ver Marie met haren voghet vorseit ghenouch toe ghedaen adde alse omme hare wettelike tontheervene van den vorseiden eyghinen goede. Doe so drouch de bailliu vorseit voerd uppe dit vorseide eyghin goed meestre Willemme van der Wostinen vorseit, ende eerfdene der in wettelike, ten religieusen bouf vorseit, alse in vrij eyghin goed, ghelijc dat hem wettelike in handen commen was. Ende alle dese vorseide dinghen ende elke sonderlinghen, waren ghedaen wettelike ende al wettelike, also mense sculdech was te doene, bi maninghen van mi bailliu vorseit, ende bi wijsdomme ende wetteliken vonessen van ons aloyhiers boven ghenoemt, na de wet, coustume ende usaige van den vrien eyghinen goede in Denterghem. Ende omme dat al dese vorseide dinghe ende elke sonderlinghe sullen bliven goed, vast ende ghestade tallen daghen, so ebben wij bailliu ende aloyhiers vorseit, ter beden ende ten neerensten versouke van partien, onse seghele ghehanghen an desen jeghenwordeghen tsaertre, in kennessen der wareden. Dit was ghedaen int jaer ons Heeren als men screef dusentech drie hondert achte ende viertech, smaendaghes na sente Laureins dach.

Oorspr, (IX). met acht zeg. in groen was, afhang. aan dubb. st. van perk. - De namen staan op de staarten: 1^o De balliu (afgev.); 2^o Heinric Canfin; 3^o Jan vander Kerken; 4^o Vranze de Buc (gebroken). 5^o Daneel vander Eeke. 6^o Jan van Edeghem.
Afschr. Cart. f^o 20 v^o. - Er bestaat een vid. van schepenen van Gent, 7 nov. 1412.

37.
1349. 25 Januari. - Wijding der Kapelle ten Walle.

Universis presentes litteras inspecturis frater David de Janua ordinis sancti Augustini, permissione divina episcopus Rocensis, in Domino salutem. Notum facimus quod nos capellam jam ordinatam cum altaribus in ea existentibus cum pecia terre, de quibus in litteris reverendi in Christo patris et domini, domini Johannis dei gratia Tornacensis episcopus, quibus nostre presentes sunt infixe, benediximus et consecravimus, dominica in festo conversionis sancti Pauli in cuius rei testimonium presentibus litteris sigillum nostrum duximus apponendum. Datum Gandavi anno Domini M^o CCC^o quadragesimo octavo dominica predicta.

Cart. 73 v^o
Opschrift: De widinghe van der capelle in de Wal.

38.
1349, maart 19.

- 1^o Simoen van der Couderboch, zoon van Simoen, met zijnen voogd Godeveerd den Ghapre, bekent verkocht te hebben aan Josse Racen, in den name van den testamenteurs van minen here Simoene van Hale, ten religieusen bouf van der stede ten Walle, van der ordinen van sente Victoregh, eordineerd in de eere van sente Baerberen, daer mijn here Simon vorseit wilen wonende was. - VI pond par. jaars erfelijke en eeuwige rente up het goed dat men heet Malperteeus, in de parochie van Destelberghe, groot zeventien bunders. - 2^o Marie, gezelnede van Boudin de Beere bekent verkocht te hebben, ten behoeve van dezelfde religieusen XXXVI sc. par. rente, op hetzelfde goed. - Voor Jan van der Haghe

bailliu der kerken van sente Pieters int heerscip van Desselberghine, Jan de Roevere, meyre mijns here Diederix Nothax ter selver stede, Jan Verclemencien, Jan Spieghel, Daneel van der Keerken, Lambrecht Bohel, Simoen Poelding ende Gillis utter Mere, scepenen.

Dit was ghedaen int jaer ons Heeren als men schreef dusentech drie hondert achte ende viertech, den neghentienden dach van Maert.

Oorspr. (XVII). Vroeger voorzien van acht zegels afhang. aan dubb. st. van perk. Slechts het zegel van den baljuw van der Haghe is behouden. - Ingeschreven, Cart f^o 22.

39.
1349, april 2.

- Jonkvrouw Lisbette Vrancx, weduwe van Voshole, met haren wettelijken voogd in deze zaak, en by consent van Gheerarde van Voshole haren oudsten zoon, bekent verkocht te hebben aan Josen Rasen, ten religieusen bouf van der stede van den Walle, haar goed liggende in de parochie van Hilleghem, in scoeve, in winnende lande, in rente ende in coepe, ende in allen den ghelaghen alsoet gheleghen es. - Voor Lievin Mulle, baljuw, Ghiselbrecht van Leewerghem, Lievin van Zwartenbrouc, Lievin van Ouvensele, Gillis Raes en Jan van den Rouchoute Daneels zoon, mannen svorseids Ghiselbrechts.

Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men screef dusentech driehondert ende achte ende viertech, den andren dach van Aprille.

Oorspr. (XIX). Vroeger voorzien van vijf zegels afhang. aan dubb. st. van perk. waarvan de eerste twee, in groen was, gedeeltelijk bewaard.
Afschrift, Cart. f^o 28. - Er bestaat een vidimus van schepenen van Gent, 2 aug. 1395.

40.
1349, Juni 7. - Koop van een bunder grond en eene erfelijke rente te Denterghem.

Weten alle de ghene die dese presente lettre zullen zien of horen lesen, dat der Jhan van der Naedt hevet ghecoucht ende wettelike ghecreghen jeghen Roelande van Stavele, een buundre vri eyghins lants lettel min ofte mee, ligghende in velde vor de stede van Coutscure in de prochie van Denterghem, tscloesters bouf ten Walle in Ghent, daer myn here Symoen van Ale wonende was. Van welken vorseiden lande Roelant vorseit es of gheghaen, wettelike met hande met halme ende met monde, tscloesters bouf vorseit, ende hevet gheloeft Roelant vorseit up hem ende up tsine den her Jhanne vorseit, tscloesters bouf vorseit, waert also dat yemen yet heeschende ware an dit vorseide lant daer of goet warant te zine. Item hevet hare ontervet ver Marie van der Naedt, ende hevet ghervet den her Jhanne van der Naedt haren zoene, tscloesters boef vorseit, in tweeentwintich scellinghen parisis siaers vry eyghine renten, streckende up een buundre ende vichtich roeden lants lettel min of mee, dwelke Willem Winkeborne houdende es in erverliken crueliken pachte van den here Jhane vorseit, tscloesters bouf vornoumt, ligghende an de westzide van zinen huse. Ende dese dinghen zijn ghedaen wel ende wettelike wel comen met allen wetteliken vonnessen diere toe behoren, na costume ende usaghe van den vrien eijghinen van Denterghem, bi maninghen van Laurense van der Naedt, als baeliu ende wettelic maenre in die tijd in dese zake, ende bi wijsdoume van aloyiers van den vrien eijghinen van Denterghem in die tijd, dat es te wetene der Willem van der Wedaghe, Rase van

Use, Daneel van den Hecke, Jhan van Hedeghem, Bernaerd van der Mersch ende Heinric van der Wedaghe. Ende omme dat dese dingbe goet, vaste, ghestade ende wel ghehouden zullen zijn, so hebben wi baeliu en aloyiers vornoumt dese presente lettre gheseghelt met onsen propren zeghelen, ute hangende. Ghedaen int jaer ons Heren dusentich drie hondert ende neghenenviertich, den zevensten dach in Wedemaent.

Oorspr. (XIII) met 7 zeg. afhang. aan dubb. st. van perk. 1^o Lauwereins van der Naet (br. was), 2^o Willem der Wedaghe (gr. was), 3^o Afgevallen, 4^o D. van den Hecke (br. was), 5^o van Hedeghem, 6^o Bernart van der Meersch (deel) (gr. was), 7^o Heinrich. de Wedaghe (gr. was).
Er bestaat een vidimus van Schepenen van Gent, 7 nov. 1412. - Ingeschreven, Cart. f^o 21 v^o.

41.
1349, juli 17. - Petrus, deken van Ste-Pharaïlde, geeft vidimus van de brieven van Daneel van Ayshove, november 1230, in vlaamsche vertaling.

Datum anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono, feria sexta ante festum beate Marie Magdalene.

Oorspr. Zegel afgevallen.

42.
1349, juli 17. - Petrus, deken van Ste-Pharaïlde, geeft vidimus van de brieven van Daneel van Ayshove, februari 1230 (o. st.)

Datum anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono, feria sexta ante festum beate Marie Magdalene.

Oorspr. (XLI). Zegel afgev. - Ingeschreven, Cart. f^o 40.

1349, juli 17. - Dezelfde geeft een vidimus van gelijke brieven, in vlaamsche vertaling.

Oorspr. (XLIII). Zegel afgev. - Ingeschreven, Cart. f^o 51 v^o.

43.
1349, augustus 3. - Johannes van Gavere, heer van Ayshove en van Aivella, kastelein van Kortrik, ridder, geeft vidimus van de charters n^os 1 en 2.

Datum anno Domini millesimo trecentesimo quadragesimo nono, tercia die mensis Augustii.

Oorspr. (XLII) met (gebroken) zegel in groen was, afhangende aan dubb. staart van perk.
Op den rug: Een vidimus van tween brieven van mer Daneel van Hayshove, onder den seghel van mer Jan van Gavre, heere van Hayshove ende hoyr van mer Daneele.

44.
1349, september 25. - De ontvanger van Vlaanderen verklaart, dat er eene overeenkomst gesloten is tusschen den graaf en de erfgenamen van Simoen van Mirabeel, ruwaard van Vlaanderen.

A tous cheaus etc., Andrieus le Russe, receveurs de Fandres, salut. Comme dou command de mon tres redoubte seigneur, monseigneur le conte de Flandre, de Nevers et de Rethel et partie de ses gens de son conseil, on euist fait arrest et mis main, depar mon dit seigneur, partout en Flandres, as biens que on povoit trouver que jadis appartenoit a monseigneur Symon de Mirabel, dont Diex ait lame, pour cause de ce que mon dit seigneur et ses gens de son conseil maintenoient qu'il, a son vivant, n'avoit fait nul compte par devers lui dou mainement de ses biens, pour le temps passet et qu'il fut Rewars de Flandres par lonc temps.

Et apresent messire Francke de Hale, messire Jwains de de Varnewyc, messire Philippe de Masmines, Jehans le Rovere de Hale, Symoens ses frères, et li autres hoir et exequuteur pour le moitie des dis biens qui appartienent au dit monseigneur Symon a sont vivant et ore a eaux par son demange, soient venu par devant monseigneur de Flandres dessus nommé, et une grande partie de ses gens de son conseil, assavoir est messire de Guistielle, messire de Hallewin, messire de Praet, messire de Reinghersvliet et my pour eaus accordier a my ou nom de mondit seigneur par certaine composition. Sacent tout que li hoir et exquuteur dessus nommé, en le présence de mon dit seigneur et les nobles de son conseil dessus dit, ont fait accord a mon dit seigneur de tout ce entirement que mon dit seigneur et je savions ou pourrions demander dou temps passé jusques au jour de huy, pour cause dou dit monseigneur Symon parmi une somme de V^c deniers dor alescus que monseigneur Dannghien ha eu et recheu deaux, en rabat d'une plus grand somme de deniers, en lequelle mondit seigneur estoit tenus a lui, pour quoy en nom de mon dit seigneur et de par lui, (je) les ay tous emsamble et chascun par lui quittes et quittes clames par ces presentes lettrez, et de tout ce entirement que il leur savoit ademander, et je deplivre, si que dessus est dit, comme pour leur part et moitié des dis biens a eaus venus de par le dit monseigneur Symon et a tous jours les clame quittes, et voel que tout li bien, qui arresteit furent pour le cause dessus dite, al instance de leur dite moitié, soient tantost et sans delay partout desarresteit, et que desore mais en avant cescuns daux de tant que a chascun daux appartient en goissent sans contredit, à tous jours mais comme leur propre avoir, et mande de par monseigneur à tous bailli, sous bailli et sergans quelque il soient que les biens

dessus dis avoient arrestes, que sans contredit nul il les delivrent as dessus dis hoirs et exequuteurs et en ostent leur mains. En tesmongnage de verite, etc. Faites et donnees a Bruges le XXV^e jour de Septembre, lan XLIX.

Cartularium van Lodewijk van Male, f^o 17 v^o. (Archief van Oost-Vlaanderen, te Gent).
Het opschrift luidt: Lettre de délivrance des biens de le contrepartie de madame de Hale.

45.
1349, september 27. - Bevestiging van de vorige acte. Graaf Lodewijk verklaart daarenboven, dat hij den eigendom van het hof ten Walle voor zich en zijne erfgenamen behoudt.

Nous Louis etc. faisons savoir a tous, que comme de nostre commant fuissent arrestes tous les biens appartenans a jadis messire Symon de Mirabel, pour cause de ce qu'il au temps de son trespas navoit fait compte a nous ne restor de la mainance qu'il avoit euwe de tous nos bien, rentes, revenues, seignouries et explois, dou temps quel fu Rewars de nostre pays de Flandres, sur quoy par certaine composition nous sommes accordes as hoirs messire Symon dessus dit, cest assavoir messire Franke de Hale, messire Ywain de Vernewyc, messire Philipe de Masmines, Jehan le Roevere de Hale, Symon son frère, et les autres hoirs et exequuteurs de de lui, pour le moitié des dis biens eskeus a eux par succession dou dit messire Symon. Sur quoy Andrieu le Russe, nostre recheveur de Flandres, en nom de nous, de nostre consent et commant, les hoirs et exequuteurs dou dit messire Symon ha quiteis et quittes clames comme recheues de tout ce que nous etil a cause de nous leur porriemes et

saviemes demander, comme dessus est dit, pour leur part des dis biens, si comme les choses dessus ditez et autres poins ce touchans sont plus a plain contenus es lettrez de nostre dit recheveur, parmi les quelles nos presentes sont infixees. Nous toutes les quittances delivrancez et choses es ditez lettrez de point en point contenues, loons, greons, confirmons et comme faites et accordées par nous et de nostre consent et volente approuvons, sauve ce que nostre entente est que la maisons de le Walle estans a Gand, qui fu a messire Symon dessus dit, a tout le pourpris des murs et appartenans dycelle dedens les dis murs, a la quelle nous avons desia mis nostre main, demorera a tous jours mais a nous et nos hoirs, et quant en est es dis hoirs, pour le dite parti ils ont quitte, cesse et transporte en nostre main de leur propre mouvement et volenté et a ycelle ont renonchie solennelment, par le tesmoing, etc. Donne a Courtray le XXVII^me jour de Septembre lan XLIX.

Par monseigneur le Conte a la relation de vous et de Theri de Belzele.

(Get.) H. Vlierderbeke.

Cartularium van Lodewijk van Male, f^o 17 v^o.
Opschrift: Confirmation de monsigneur infikies parmy.

46.
1349, octobre 1. - Graaf Lodewijk benoemt Johannes Tenke tot bewaker van zijn hof ten Walle.

Nous Loys etc. Faisons savoir a tous, que considere les bons et aggreables services que nos ames valles et marichaus Jehans Tenke, maistre de notre seiour, ha fais par grant temps a notre treschier seigneur et pere, que Diex absoille,

et a nous, et pour le bonne et singulière fiance que nous avons en luy, nous a nostre dit vallet avons ballie et delivre la guarde de nostre mayson de le Walle en nostre ville de Gand, qui jadis fu monseigneur Symon de Mirabel, en donnans tous les proffis qui isceront des jardinz et courtils, en quelconque maniere que ce soit, estans croissans et venans dedens les murs et les portes dycelle mayson avecques le piece de pre appartenant alaisement de nostre dite maison, estant hors de la porte derriere jusques as yauwes, qui environ ycelle pieche de pre keurent, sans riens excepter, a tenir et garder bien et loyaument depar nous, tant comme il aura le vie ou corps, en prendant pour ce faire vint libres parisis de gages par an, a prendre et recevoir cascun an, tant que il vivera, sur la recepte de nostre espier de Gand, au terme de la nativite saint Jehan Baptiste, commenchant a la nativite saint Jehan prochainement venant, et ainsi dan en an tant qu'il vivera. Si mandons et commandons a nostre recheveur de nostre dit espier, quiconques lest et sera, que le somme dessus dite paie et delivre a nostre dessus dit vallet au terme dessus dit, sans contredit ne difficulté aucune, non contrestant ordenance ou deffence, faite ou affaire sus les assennes. Et tant comme par nostre dessus dit recheveur sera paie de la dite rente as termes dessus dis, nous volons estre descompté et rabatu de sa recepte en ses comptes parmi quitanche rendans a yceux dou dit Jehan, mandans de rechief a nostre recheveur de Flandres et gens de nos comptes, queconques le sont ou serront, que en ceste assignation et ottroy ne mettent nul empeechement mais en lessent paisivlement joir nostre dit vallet si que dit est, lesqueles choses nous volons estre tenues a lui bien et fermement par nous, nos hoirs et successeurs contes de Flandres, se de nous deffaloit devant lui. Et est assavoir que

ou cas que il fineroit daucune chose ou paieroit pour la retenue ou edification de nostre dite maison, nostre volentes est qu'il en soit assignes, par nostre recheveur de Flandres, sur nostre dit espier de Gand, sur notre espier de Bruges, si avant comme il lui appaira par son compte. Et rappelons par ces ditez lettrez, toutes autres lettres ottryes ou commandemens fais par nous ou par autre de par nous, a quelconques personne que ce fust pour la garde de nostre dite maison, et yceuls mettons au néant quant en ce, par le tesmoing de ces lettrez scelleez de notre scel. Donné a Gand le premier jour dOctobre lan XLIX.

Par monseigneur le Comte, presens monseigneur Loys de Namur, monseigneur Roland de Poukes, monseigneur de Hallewin, monseigneur Wathier des Masures et Henry le Pape. (get.) Coppin.

Cartularium van Lodewijk van Male, f^o 11.
Opschrift: 1 lettre Jehan le Mariscal, pour estre gardyen de la maison de le Walle à Gand à sa vie.

47.
1349, October 24.

- Meester Willem van der Woestine heeft gekocht, tcloesters bouf van sente Barbelen ten Walle te Ghent, van Jan van Meenine, een bunder en vijf roeden land gelegen te Denterghem, bider Zaverande. - Bi maninghen van Jhan Alaerde, bailiu in die tijd, ende bij wijsdomme van aloyers van den eyghinen van Denterghem, dats te wetene, mijn here Heinric van der Oye, heere van Denterghem, Jhan Kerkart, Willem Canfin, Willem van den Hecke, Pieter de Vriendt ende Heinric van der Wedaghe.

Dit was ghedaen int jaer ons Heeren als men screef dusen-

tech drie hondert neghene ende viertech, tsaterdaghes naer sente Luucs dach.

Oorspr. (XI). Vroeger voorzien van 7 zegels in bruin was, afhangende aan dubb. st. van perk. Zijn alleen (gedeeltelijk) behouden de zegels van: Jan Alaerde, Heinrich van der Oye en Canfin.
Ingeschreven, Cart. f^o 21. - Vidimus van schepenen en raad van Gent, 7 nov. 1412.

48.
1349, december 1. - Graaf Lodewijk benoemt zijn maarschalk, Joannes Tenke, tot grootmeester van het hof.

Nous Loys etc., faisons savoir a tous que considere et rigarde le bon port et gouvernance aveuc diligence que nos ames valles Jehans Tenke, notre marescalz, ha tous jours eu en servant nostre tres chier seigneur et pere, qui Diex absoille, et nous meesment, comme a nostre commandement il laisse sa maison et gouvernance a Paris pour nous servir, nous ycelui Jehan avons commis fait et ordene, commettons, faisons et ordenons, par le teneur de ces lettrez, nostre maistre mareschal et souvrain mestre de nostre seiour, tant et si longhement qu'il aura le vie au corps. Au quel Jehan nous avons donne povoir, auctorite et mandement especial de faire requerre, mander et commander toutes manieres de choses qui a la maisine dou dit seiour appartiennent, en prendant pour faire et exercer loyaument le dit office, tant qu'il vivera, chinc sols parisis monnoie de Flandres, pour chascun jour continuelment, tout son vivant, lesquels nous li avons assignes et assignons a prendre et recevoir sur la recepte de notre espier de Bruges, commenchant a la date de ces lettrez. Si mandons et commandons a nostrs recheveur dou dit espier, quiconques lest et sera pour le temps

avenir, que les dessus dis V sols parisis par jour pour ses dessus dis gages, lui paient paisivlement sans contredit, tant et si longhement quil vivera, en quelconques lieu il soit, sans faire sur che aucune difficulte ne tenir mandement ou ordenance contraire, lequelle quant en ceste cas nous mettons au neant. Et tant comme par le recheveur de nostre dit espier sera paie a nostre dit varlet, en la maniere dessus dite, nous volons estre descompte et rabatu desa recepte par un quittance rendant dou dit maistre de nostre seiour. Mandans de rechief a nostre recheveur de Flandres et as gens de nos comptes que ce qu'il leur apparra estre paie a nostre dit vallet, si que dit est, par le recheveur de nostre dit espier, il alouent et deduient de sa recepte sans refus. Aveuc ce nous volons et ottroions au dit Jehan que toutes foies quil sera mandes en nostre hostel ou envoies de par nous en quelconques lieu ou qu'il viegne viers nous pour aucunes de nos besoignes, il ait et prende ses despens et delivrances de nous et de nostre hostel, si avant comme il appartenra ce que a maistre de nostre seiour appartient, sans ce que les gages de V s. par. par jour, pour ses gages a vie,si que dit est, soient de riens amoinry, mais yceux tous jours durans et demorrans pour lui et sa maisine qui demorront en nom de lui. Les quelles choses nous avons favorablement et pour nostre evident proffit ordenes et faites et les velous estre tenues a nostre varlet pour nos hoirs et successeurs, se de nous deffalloit tant comme il bien vivera. Si mandons à tous nos subget, prions et requerons tous autres a qui ce touche ou peut toucher que a nostre dit vallet obeissent et entendent diligamment, et est assavoir que ou cas qu'il fineroit d'aucune chose on paieroit pour la gouvernance de nos chevaux ou des varles que seroient a nostre dit seiour comment que ce fust, nostre volentes et commande-

mens est, quil le rechoive de nostre dit espier de Bruges, si avant comme il apparra par son compte fait devant les maistres nostre hostel, tous assennements arriere mis que nous porriemes et porrons faire apres la date de ces presentes, donnans de rechief en mandement au recheveur de nostre dit espier, quelconques le soit, que au dit Jehan paeche et delivre y ce quil aueroit fine et paie, en oultre ses gages, pour cause de nostre dit seiour, si comme dessus est escript, et tant li sera descompté de sa recepte, comme dit est, par le tesmoing de ces lettrez seellees de nostre seel. Donne a Gand le premier jour (de) Decembre lan XLIX.

Par monseigneur le comte, presens monseigneur Loys de Namur, monseigneur Roland de Poukes, monseigneur de Hallewin, monseigneur Wattier des Masures et Henry le Pape. (get.) Coppin.

Cartularium van Lodewijk van Male, f^o 11.
Opschrift: Lettre Jehan le mariscal pour estre souvrain dou seiour monseigneur à sa vie à Vs. par. de gages le jour.

49.
1349, november 9. - Koop van erfelijke renten te Gent.

Kenlic zij allen lieden die nu siin ende hier na wesen sullen, dat Joncvrouwe Kateline Robbrechts Valkenaren wijf was ende Diederic vander Leyen, nu haer wettelike man ende voecht, hebben verkent ende verlijt, dat sij vercocht hebben wel ende redelike Joes Rasen, in den name van den testamentarissen van mine here Simoene van Hale, ten religieusen bouf van der stede van den Walle, vanden ordinen van sinte Victore, gheordineerd in de here van sinte Barberen, daer miin here Symoen wilen wonende was, de helft

vander aerweliker renten gheleghen binnen Ghent, ghelijc dat in diverschen steden hier na verclaerst staet. Teerst anden Coernaerd, up de aerve daer Jan Seghers woende, de helft van VII lib. par. ende IIII capoene tsjaers. Item Onderberghen, ver Aechte de crudenierigghe, de helft van XLVII s. par. An sinte Niclaeus kerchof, Jan van Moerzeke, de helft van IIII lib. Vs. par. An de Vrindachmarct, Boudin van den Turre, de helft van XX s. II d. eenen capoen. In de Bornesteghe, up de Plangsteghe, Nijs de Sceppere ende sijn moeder, de helft van XIII s. Der Jacop Scontzoghe, up de aerve daer naest, de helft van VI s. par. Arnoud van der Moere, de lijnenwever, de helt van XX s. Inde Munte, Arnoud van der Lijcbrugghe, die men heet Synay, ende Kateline siin wijf, de helt van IIII lib. X capoene. Buten torre, Jan van Ponteraven filius Jans, de helt van XXVIII s. par. II capoene. Al dese vorseide rente valt te sinte Bamisse. Te Lede, Heinric Cnop, III lib. par., te sinte Martinsmesse. In de Cammerstrate, up derve daer ver Kateline Bruuschs huus up staet, de helt van XL scell. p., te sente Bamesse. An den Coernaerd, up deerve daer Pollinaessteen up staet, de helt van VI lib. p., in sinte Gillis daghe. An de Meere, up derve daer der Willem van Abbinsforde up woent, ende upt aerve daer bachten, daer II cameren up staen, de helt van L s. VI d., te Kersavonde. In de Cammerstrate, up derve daer ver Katelinen Bruuschs huus up staet, de helt van XL s. par., taelf Maerte. In de Pisteghe, Martin Bert, de causmaker, up derve van den II cameren daer hy up sit, de helt van XL s.p., haelf te Kersavonde ende haelf te sinte Jansmesse. In de Bennesteghe. Kateline Viskiins, de helt van XXVIII s, te haelf Marte. In den Neder Cautere, Boudin de Paeu, up den steen die was Pieters van Hale, jeghens de Sousfaenstrate, de

helt van V lib. p., ter Kermessen te sinte Baefs. Onderberghine, daer de Baertmakere up woent, jeghen de Pasternestraete, de helt van XL s.p., te sente Jansmesse. Up den Calchoven, met al datter toebehoort, bij sinte Claren, Jacop Corbeel, de helt van IIII lib, te sinte Jansmesse. Somma dat dese helt van deser aervelike renten draecht: XXVII lib. II d.p. tsjaers, metten capoenen dier ingherekent siin, elc stic IIII deniers inghelschen. Hier of behout Lievin Boene, joncvrouwe Katelinen vader, also langhe als hy leeft, XIII lib. X s. 1 d.p. tsjaers in bilevinghen. Voort hebben joncfrouwe Kateline ende Diederic haer voecht vorseit vercocht Joes Rasen, ten religieusen bouf vorseit, XXXV s. par. tsjaers, anden Widen Aerd, up de aerve, daer Jan Steenvoert up woent, deen helt ten haelf Marte ende dander helt te sinte Bamesse. Van deser vorseider aarvelike renten so siin de vorseide joncvrouwe Kateline ende Diedric, haer man ende wettelike voecht, ute ghegaen ende werpens met alme, ende dader toe met handen ende met monde al dat siere toe sculdich waren te doene, na de wet, costume ende usaige van der poort van Ghent, om hemlieden der of tontaervene, ende Joese Rasen, ten religieusen bouf vorseit, daer in te aervene. Ende sij kende ende verliden, dat sij wel ende al daer af vergolden siin, ende gheloefden der af Joes Rasen ten religieusen bouf wettelic waerscep, na de wet van der poort van Ghent. Ende Joes Rase beval hemlieden weder de waerscep, alse recht. Hier over waren gheroupen in kenlicheden als aerfachteghe liede in Ghend, Martin de Pape ende Jan Ziekelnoet. Dit was ghedaen int jaer ons Heren als men screef M. CCC. XLIX, tsmaendachs voor sinte Martins dach in de winter.

Ingeschreven in het Cart. f^o 60 v^o, naar eene chirografie.

50.
1350, maart 10. - Lysbeth, vroeger huisvrouw van Symoen van Halle, draagt over aan Symoen Ser Domaes haar recht op het land en erve liggende in Cappingherwaert te Melsene, in voldoening van hare schuld.

Kenlic sy etc., dat ene edele vrouwe ende werde vrouwe Lysbetten, vrouwe van Rommene ende van Somerghem, miinsher Symoens wettelijc wijf was van Halen, quam voer scepenen van der kuere inde stede van Ghend, her Gillis Riinvissche, her Boudine van Swinarden ende andren haren ghesellen, de welke kende ende verlyde, dat soe sculdech was van wetteliker scout Symoene ser Domaes, achtentwintech pond grote torn. De welke somme van ghelde miin vrouwe vorseit bewijsde wettelec Symoene vorseit, up al haer lant ende erve dat soe heeft ligghende in Cabbingherwert, inde prochie van Melsele, dat wilen toebehoerde den goede van Calameren, dat miin vrouwe ende miin her Symoen te gadre ghecreghen, ende daer Jan Vijt in gharft was, te haerliede boef. Ende waert also dat tforseide lant beter ware dan de somme van ghelde vorseit ghedregt, so gaf mijn vrouwe vorseit Symoen vorghenoemt al dat recht, dat sier meer an hadde of hebben mochte, of dat beter ware of beter wesen mochte, in enegher manieren. Dwelke recht ende al de bate dier mier vrouwe nemmermeer af commen mochte, mijn vrouwe vorseit drouch up ende gaf Symoen voerseit alse siin proper goet euwelec ende erfelec te besittene, sonder eeneghe calange alle frauden ende malengiene ute ghedaen. Ende dit brochten de vorseide scepenen her Gillis ende her Boudiin over in wettelike recoerde haren ghesellen int scepenendoem, ser Gillis Riin-

visch, up den tienden dach in Maerte, int jaer ons Heren M^o CCC^o XL ende neghene.

Jaarregister van de Keure f^o 59. Ingeschreven, cart. f^o 43 v^o.

51.
1350, maart 10.

- Dezelfde Lysbeth bekent schuldig te zijn aan Symoen ser Domaes, XX pond gr. torn., de welke somme van ghelde miin vrouwe vorseyt bewijsde wettelec Symoene vorseit up X mudde cors (ende) rogs, die miin vrouwe ende miin her Symoen te gadre cochte ende ghecreghen erfelec jeghen Claeuse Galeise, die men heet Calutche, gheleghen te Crudebeke of daer omtrent, in de welke tiene mudde corens erfelicer renten Jan Vijt gharft was te miin vrouwe bouf ende te miin her Sijmoens vorghenoemt. - Voor de schepenen van de Keure.

Up den tienden dach in Maerte, int jaer ons Heren M^o CCC^o XL ende neghene.

Jaarregister van de Keure, 1349, f^o 59.

52.
1350, december 14. - Arent van Huerle, heer van Rumene, bevestigt de giften en beloften door zijne gezelnede Lysbeth, vrouw van Rumene en van Somerghem, aan Simoens ser Domaes ‘onsen cnape’ gedaan.

Te Ghent up sinte Nichasis dach in de maent van Decembre, int jaar dust CCC ende L.

Onder vidimus der schepenen van Gent, 4 juni 1353.

voetnoot(1): Men kan ook lezen: ver Nimnen, ver Nimmen, ver Immen of ver Minnen.

voetnoot(1): Seigneur en loix, dominus legum; docteur en droit, - Du Cange, Glossarium.

voetnoot(1): Bij vergissing wordt, in de fransche vertaling, wedemaend september genoemd.

voetnoot(1): Deze tusschenzin schijnt onvolledig te zijn.

voetnoot(1): Lees de.

Vorige Volgende

[1309-1350]

9. 1309, juni 24. - Zuster Aghate, abdis van Eecloo, geeft in pacht aan Avezoete, gezelnede van Jan ser Sanderszoon, een stuk land gelegen bij den ‘ser Sanders Walle.’

10. 1323, april 16. - Nicolaas, Daneel en Alexander ser Sanders dragen over aan Simoen van Hale hunne rechten op den ‘ser Sanders Walle’.

11. 1323, april 26. - Gherem Brebaert en zijne broeders verkoopen aan Simoen van Hale hunne rechten op hetzelfde goed.

12. 1323, april 30. - Gelijke afstand aan Simoen van Hale door jonkvrouw Elisabeth, dochter van Pieter ser Simoens.

13. 1323, mei 13. - Gelijke afstand, door Danin en Sander ser Sanders.

14. 1323, juli 12. - Zuster Marie, abdis van Eecloo, maakt kenbaar dat zij een stuk land, gelegen bij den ser Sanders Walle, verkocht heeft aan Simoen van Hale.

15. 1323, juli 12. - Dezelfde acte, met bevestiging door ‘broeder Lammerecht’, abt van de Duinen, ‘onsen visentere’.

16. 1330, october 31. - Jonckvrouw Marie, dochter van den heer Simoen van den Briele en vrouw van Everdey de Jonghe, verkoopt aan Philip Vylain de stede ten Briele.

17. 1335, februari 9. - Brieven van den Graaf, nopens de onterving van het leen van Altenay gelegen in 't Vrije Dan Gent.

18. 1335, februari 17. - Simoen van Mirabeel wordt in 't bezit gesteld van het leen van Altenay.

19. 1335, februari 20. - Loonis van Mirabeel wordt in 't bezit gesteld van een leen van twintig pond parijsis, erfelijke rente, in de tienden van Erembodeghem.

20. 1335, december 6. - Philip Vylain hooft al het goed en de renten toebehoorende aan de ‘stede van den Briele’.

21. 1335, december 6. - Philip Vylain aanvaardt al de voorwaarden van den koop van het leen ten Briele.

22. 1341, maart 10. - Lodewijk, graaf van Vlaanderen, geeft zijne toestemming tot stichting van een klooster in den Wal. - Amortisatie van het goed.

23. 1341, maart 13. - Graaf Lodewijk geeft bevel aan den baljuw van Gent, het noodige te doen tot amortisatie van dit goed.

23. 1341 maart 13. - Graaf Lodewijk geeft bevel aan den baljuw van Aalst, al de wettelijkheden te doen tot amortisatie der tienden van Erembodeghem.

24. 1341, mei 31. - Op verzoek van Simoen en Loonis van Mirabeele, wordt de proost van Ste-Pharaïlde in 't bezit gesteld van de tienden van Erembodeghem.

25. 1341, juni 9. - Ingevolge de commissie en de letteren van den Graaf, doen baljuw en mannen van leen de wettelijkheden tot amortisatie.

26. 1341, augustus 13. - Simoen van Mirabeel en zijne gezelnede komen voor schepenen van Gent, en verklaren een klooster te willen stichten, op hun goed ten Walle.

27. 1341, augustus 13. - Johannes, dictus de Lovanio, tabellioen, maakt, voor schepenen van Gent, een instrument van de giften in hetzelfde charter vermeld.

28. 1341, november 10. - De Officiaal van Doornik geeft vidimus van de brieven van baljuw en mannen van leen van Aalst, 31 mei 1341.

29. 1341, november 10. - Dezelfde geeft vidimus van de brieven van Schepenen van Gent, 13 augustus 1341; met latijnsche vertaling.

30. 1341, november 10. - De Officiaal van Doornik geeft vidimus eener fransche vertaling van de brieven van Johannes Scoenjans, baljuw, en mannen van leen van Gent (9 juniGa naar voetnoot(1) 1341).

31. 1343, juli 4. - Bulle van paus Clemens VI, goedkeurende de stichting en de dotatie van 't klooster met de kerk, het kerkhof, de dormter, de refter, en alle andere benoodigde plaatsen. Hij verleent daarbij aan de stichting al de voordeelen die andere kloosters dierzelfde orde genieten.

32. 1343, juli 4. - Bulle van paus Clemens VI aan den bisschop van Doornik, de stichting van het klooster meldende, en hem machtigende de beschikkingen van Simoen van Mirabeel te bekrachtigen. - (Zie het vorige stuk).

33. 1346, januari 15. - Testament van Simoen van Mirabeel.

34. 1346, december 18. - Na den dood van Simoen van Mirabeel, gezeid van Halle, trachten eenige erfgenamen zich in het bezit te stellen zijner goederen en de uitvoering van 's mans laatsten wil te beletten, door middel van het wereldlijk gerecht.

35. 1348, Januari 18.

36. 1348, Augustus 11. - Marie van der Naet verkoopt aan de ‘testamenteurs’ van Simoen van Mirabeel het goed te Coudescuere in Denterghem.

37. 1349. 25 Januari. - Wijding der Kapelle ten Walle.

38. 1349, maart 19.

39. 1349, april 2.

40. 1349, Juni 7. - Koop van een bunder grond en eene erfelijke rente te Denterghem.

41. 1349, juli 17. - Petrus, deken van Ste-Pharaïlde, geeft vidimus van de brieven van Daneel van Ayshove, november 1230, in vlaamsche vertaling.

42. 1349, juli 17. - Petrus, deken van Ste-Pharaïlde, geeft vidimus van de brieven van Daneel van Ayshove, februari 1230 (o. st.)