Het keurboek der stad Diest

Dit zijn die coren van den vreeden.

13.	Daer de richtere comt met tween scepenen, ghesworen ocht met anderen porteren scepenen ghemaect, ende heyscht van yemanne vrede tot yemans behoef, dien

[p. 26]

	hi noemt, ocht wijst, staende en can hine niet ghenoemen: die dien vrede wederseeght te ghevene, ocht zwijcht ende den vrede niet en gheeft, besteedt dat die richtere aen die scepenen, hi zaels ghelden iij. lib. Ende alsoe anderwerven iij lib. Ende derde werven iij. lib., op datten die richtere heyscht ende steedt, alst voerseeght es. Ende heyscht hoeme die richtere vrede vierde werf ende over recht, ende hijs niet en gheeft, soe sal hi, totten drie werven iij. lib. ghelden x. lib. Ende daernae zaelne die richtere bevaen met sekerheiden ende handelen metten vonnesse der scepenen.
14.	Item, daer die scoutheite ocht scepenen vruchten van tweste, daer zal die scoutheite vrede nemen nae raet der scepenen, behoudeleec ons heren rechte. Ende elken vrede zal men nemen te zes weken, nae ghewoente der stad van Dyeste, ghelijc heer es comen.
15.	Item, die yemanne jaecht daer hi tieghen in vreden leeght, ocht anxteneert, alse te slane ocht te quetsene, zaels ghelden x. lib. (later bijgevoegd: of trecte met synen clederen, styete of anders sloege, sonder bloet reysen, xx. lib.)
16.	Item die yemanne versprect daer hi tiegen in vreden leecht, zaels ghelden xl. s.
17.	Item, daer vrede ghenomen es tusschen partien, eest dat yeman die niet maech en es, noch ten vrede en behoert, op wrake ocht op ocsuyn van der eenre partyen yemanne van der ander partien sleet ocht quetst, overmids hem selven ocht anderen, hi zaels ghelden xxx. lib.

[p. 27]

18.	Item, me sal allen sondaghe voertane een clocke luden ten vreden. Ende dien tijt dat die clocke luydt, soelen die scoutheite ende scepenen zitten den vrede te stedene enen igheliken. Ende soe wie dien tijt dat die clocke luydt, ende scoutheit ende scepenen zitten, zinen vreede niet en steedde, zal mesdedich ziin.
19.	Item, die twesten, soelen beide hoeren vrede zoeken tot dat zij versoent zijn. Dijs niet en doet, zaels ghelden xx. s., alsoe dicke alst ghesciet, tallen zes weken.
20.	Item, soe wie zinen vrede laet uutgaen, ende hij ocht zijn maech den ghenen daer hij zinen vrede tieghen laet uutgaen ocht zinen maech sleet, zaels ghelden x. lib. Ende daer oec etc.^(1).
21.	Ende daer oec yeman, die niet maech en es sgheens die zinen vrede laet uutgaen, denghenen daer die vrede tieghen es, laten uutgaen^(2), ocht zinen maech sleet, omme dien selven ocsuyn daer dieghene in laghen daer de vrede voergh. omme was ghenomen, zaels oec x. lib. ghelden.
22.	Item, soe wat vrouwenname die hore beclaeghde van yemanne, ende zij ghenen maech en hedde daer men horen vrede aen steden mochte, soe soude men dat cont doen den mesdadeghen, van sheren weghen ende van der stad weghen. Ende wordde dat vrouwenname daer tenden, gheslaghen ocht ghesteken, soe souds die mesdadeghe ghelden xxx. lib.

(1) Deze laatste woorden zijn overtollig.

(2) Deze twee woorden zijn overtollig.

[p. 28]

23.	Item, soe wie vrede van yemanne begheert te hebbene, dien zal men hoeme doen hebben van den zelven. Ende eest dat die zelve, dat es te verstane die principael, niet ieghenwordich en es, ende die vrede ghesteedt wordt aen zinen maech, die zelve maech zal dien vrede sueken voert ane tot dat es versoent. En ware dat hi conste bewisen enen naerren maech, ocht dien principael. Ende dan zoelen die naerre maech ocht die principael dien vrede sueken. Daer ooc die naerre maech dien zelven principael conste bewisen, daer zal die principael dien vrede sueken tot dierre tijt dat versoent es, ghelijc voerghesproken es. Ende elc van desen op xx. s.
24.	Item, alle die vreden die sondaeghs verlet bliven, zal men smaendaeghs daernae panden; ende aen zoe wat scoutheyt ocht wat scepenen daer dat ane ghebreke ocht ghebrect, zaels ghelden twee ghelten wijns, zij en connen redeleec onscout betonen.
25.	Item, soe wie vechten ocht striden, eest man ocht wijf, daer die mesdaet niet van wonden en es, noch alsoe groet, noch daerboven, dien twest zoelen si verzoenen binnen twee zes weken, nae raet scoutheyt ende der scepenen. Ende op welken van denghenen die ghetwest hebben daert op ghebreke, ende niet en liete verzoenen, noch die zoene niet en suchte binnen dien tween zes weken, zaels ghelden xx. s. Ende waert dat binnen elken zes weken daernae volghende enich van hoen dien twest niet en liete verzoenen, zaels ghelden xx. s., alsoe dicke als hijt niet en laet verzoenen.
26.	Item, wat portere van Dyest dijt wederseeght, ocht hem scepen niet maken en laet daer de richtere hem

[p. 29]

scepen maken wilt, omme vrede te stedene, ocht omme anderen orber ende noetsake, ende niet en duet dat een scepen sculdich es te doene, die zaels ghelden xx. s. Ende die twee ocht een, die daer scepenen ghemaect werden, moghen tughen van dien dat zij ghesien ende ghehoert hebben, ende wisen elken met sekerheit te bevane, nae den rechte van der stad, ghelijc den scepenendie ons heren recht ende der stad ghesworen hebben. Ende die dien ghemaecten scepenen, dien tijt dat zij zijn in sheren orber ende in der stad, mesprect ocht mesduet, zal ghelden die zelve mesdaet ghelijk dat hi mesdade den scepenen die sheren ende der stad recht hebben ghesworen. Ende alsoe ghelijc den scoutheit ende den vorsteren.

27.	Rubr. xxxiv.	1.
28.	Rubr. xxxiv.	2.
29.	Rubr. xxxiv.	3.
30.	Rubr. xxxiv.	4.