Publications de la Société Historique et Archéologique dans le duché de Limbourg. Deel 7

[p. 302]

Bijlagen

I.
Overdragt van het patronaat en personaat der kerken van Blerick en Berkele (Horst) aan de abdij Averbode⁽¹⁾.
- 1219 -

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Ego Otto Dominus de Born, omnibus hoc scriptum inspecturis in perpetuum salutem.

Quoniam ea, quae temporaliter fiunt, a memoria hominum persaepe tollit oblivio, unde non nunquam oritur dissensionis occasio; quapropter scriptis fecimus commendari, quae ad posterorum notitiam necesse duximus conservari.

Notum ergo facimus tam praesentibus quam futuris, quod nos de assensu uxoris nostrae Petronellae et filiorum nostrorum jus patronatus et personatum ecclesiae de Blerick et ecclesiae de Berkele quae est filia dictae ecclesiae de Blerick, necnon et assensu Domini Arnoldi comitis de Loss, a quo patronatum dictarum ecclesiarum in feudo tenebamus, in remissionem peccatorum nostrorum et predecessorum contulimus ecclesiae de Averbode, quiete et libere possidenda in perpetuum.

Ut autem haec nostra donatio solemniter facta in perpetuum stabilis et inconvulsa praefatae ecclesiae permaneat, eam praesenti Dni Arnoldi comitis de Loss, sigillorum appensione muniri fecimus et corroborari.

Acta sunt haec anno Incarnationis Domini millesimo ducentesimo decimo nono.

(1) Getrokken, even als de elf eerstvolgende stukken, uit het Register der goederen en privilegiën van Averbode, waarvan afschriften berusten onder de kerkarchieven van Blerick.

[p. 303]

II.
Engelbert, aartsbisschop van Keulen, neemt de abdij van Averbodo met alle aanhoorigheden onder zijne bescherming en noemt daaronder ook Blerick en Berkele.
- 1224 -

In nomine Ste. et individuae Trinitatis Patris, Filii et Spiritus Sancti.

Engelbertus divina patientia Coloniensis ecclesiae archiepiscopus, universis S. matris ecclesiae filiis bonae voluntatis, salutem uberem, reique gestae rutilam veritatem.... hanc nostram paginam intuentibus, declaramus, quod nos ecclesiam S. Mariae, sanctique Joannis Baptistae in Averbodio, quo in loco, ut fama celebris attestatur, vera religio viguit et floruit ab antiquo, veneratione debita amplectentes, cum omnibus suis appenditiis, sive eis, quae in presentiarum rationabiliter possident, sive quae in posterum, largiente Domino, et fidelium eleemosynis, sive quibuscumque laboribus vel aliis dignis modis, ejusdem ecclesiae fratres sunt adepturi, sub nostra, et sanctae coloniensis ecclesiae auctoritate, suscipimus protegenda.

Nominatim autem...... jus patronatus ecclesiarum de Blericke, et Berckele, quas bonae memoriae Dominus Otto de Borne, uxore ejus et filiis consentientibus, in eleemosynam contulit in perpetuum possidendas, Domino Arnoldo comite de Los, a quo eas tenebat in feudo, approbante, et hanc donationem legitimam, litteris sigillo suo munitis, confirmante datum anno gratiae millesimo, ducentesimo vigesimo quarto, regnante Frederico imperatore Romanorum.

[p. 304]

III.
De tienden van Blerick en Berkele worden toegekend aan het klooster van O.L. Vrouw, te Ophoven, bij Wassenberg.
- 1231 -

Goswinus vir nobilis de Born omnibus ad quos praesens scriptum perveniet in perpetuum. Quotiens aliquid geritur, quod ad posterorum notitiam spectare videtur, tenaci necesse est litterarum memoriae commendetur, ne quod vigilanti presentium agitur diligentia, si labatur a memoria, simul recedat a futurorum notitia.

Notum itaque fieri volumus universis et singulis tam futuris quam praesentibus testibus veritatis quibus praesens cartula innotuerit, quod nos decimas de Blericke et de Bercle, quas a comite de Loss in feodum tenebamus, ipso comite consentiente, conventui Stae. Mariae in Uphoven cisterciensis ordinis integraliter cum omnibus appenditiis suis vendidimus, et in altari B. Virginis apud Uphoven coram conventu sollempniter obtulimus, easque in manus comitis ad opus praedicti conventus reportavimus.

In recompensationem vero praedictarum decimarum allodium nostrum de Borne, videlicet culturas nostras Dno comiti assignavimus, et jure feodali ab eo recepimus.

Ut autem haec certa sint modernis et illaesa permaneant posteris, cartam hanc sigilli nostri, et sigilli Dni A. ac praeposito Sti. Gereonis in Colonia avunculi nostri, munimine roboravimus.

Acta sunt haec anno gratiae 1231, testes hujus rei sunt viri Nobiles R... et G.... de Millen. Reinerus Hun de Hechte advocatus ibidem.

[p. 305]

IV.
Goedkeuring van voormelde akte door den bisschop van Luik.
- 13 April 1231 -

Wir Joannes mit der gnade Gotts bisschoff zu Lüttich wunschen allen leseren dieses Brieffs heil und ewige seligkeit in Christo, und thuen hiemit kund dezer gantzen gemeinde, das ware von uns für guth geacht die verkauffung dieser gantzen dorfszehnten von Blericke sowohl grosse als kleine, so geschehen von dem Edelen Goswino Herr zu Borne dem adlichen convent und Gotteshaus ordinis cisterciensis in Ophoven, aus bitt und begehr unseres viel geliebten und getreuen Arnoldi graven von Loin und Chini, welcher dieselbe zehnten von uns oder unseren lehnherrlicher weise besessen, und derselbige Graef dem v.s. Gottes Haus zu ewiger Almuss gegeben und dem gottes-haus durch unsere bisschöfliche auctoriteit und gewalt bekraftigt.

Zum Zeugniss dieses haben wir diese gegenwartige Brieff dem V.S. Gottes-Haùs versichert mit unsrem sigel mitgetheilt:

Gegeben fer. V post Dom. jubilate, anno Dni MCCXXXI.

V.
Goswinus van Born treedt in vergelijk met den abt van Averbode over de parochie Blerick.
- 1231 -

Goswinus de Born etc. Nach dem der Herr abt und convent der kirche Everfort herfür bringt wie das sie jus patronatus von meinen Vatter Otto herr zu Born wegen der Phahr Blerick in almüsse also zu reden bekommen, so wisse jedermänlich wie ich mit meine Egemahl des meines

[p. 306]

Vatters factum, diesweil es gegen mir, mein gewissen und meinung geschehen, vernichtige darneben Dna Ymaine meine hausfrauw, so in den gütern von Blericke und Bercel is angenohmen und begabt mit zulassen des Ehw. bisschoffs zu Lüttich und Hern Graven von der Lois von welchen diese vorschriebene güter entspriessen, und also vermählet, in beiwesen vieler, dieses alles widerrufen hat, fürwendet, dass sie noch ihre kinder den güter, so ihn in verheiligung gegeben, niet enterbt werden könt, demnach hat sie alle die güter zu Blericke und Bercle der Ehrw. abdisse und convent unser Lieberfrauw in Ophoven, gleich wie solchs die instrumenten hieüber gemacht clarlich ausfahren, gegeben, und ich hab mit einstimmung meiner hausfrauw Ymain jus patronatus der kirch Blericke mit allen zugehör und gantzen zehuten zugesprochen gemelter kirche, auf dem altar unser Lieberfrauw in Ophoven über gegeben zum Trost meiner, meiner eltern und allen nachfolger selen.

Damit aber folgender zeit einige zweiffel einfallen möcht, so ist für gut angesehen dieser gegenwertigen Brieff mit siegel zu bekräfftigen in beijwesen als zeugen:

Wolterus Can. in Ophoven der das selbs geschrieben. Johannes Dechant zu Züsteren. Gerardus van Eijck scholaster. Als adliche personen Reinardus und Goswinus de Miloehe, et plures. Anno Dni 1231.

VI.
Goedkeuring des graven van Loon, gehecht aan voormelden verkoop der tienden van Blerick aan het klooster van Ophoven.
- 1232 -

In nomine Sanctae et individuae Trinitatis.

Arnoldus comes de Loss et de Chini, omnibus Christi fidelibus hanc paginam inspecturis in perpetuum.

[p. 307]

Quum omnis potestas a Deo sit, et ea quae sunt, indubitanter ab ipso ordinata sint, scientes nos non sine causa ex paterna successione militaris gladii ministerium ferre, omnibus quidem nostra protectione indigentibus illum oppandimus, praecipue tamen spiritualium personarum negotia et maxime Deo dicatas feminas tanto propensius debemus promovere, quanto pro imbecillitate minus sibi contra mundi tempestates sufficiant providere; hinc est, quod notum facimus omnibus tam futuris quam praesentibus, ad quorum notitiam praesens scriptum pervenit, quod vir nobilis Goswinus de Born decimas de Blercke et de Bercle, quas a nobis in feodo tenebat, de consensu nostro conventui Ste. Mariae in Ophoven cisterciensis ordinis Leodiensis dioecesis, cum omnibus appenditiis suis integraliter vendidit, easque in manus nostras ad opus praedicti conventus reportavit, et culturas suas de Borne in recompensationem praefatarum decimarum nobis assignavit, et jure feodali a nobis recepit. Nos itaque pietatis intuitu ecclesiam gloríosae Virginis promovere volentes, easdem decimas ad usum memorati conventus in manus Dni Leodiensis episcopi, a quo eas tenebamus, assignavimus. Ut haec et certa sint praesentibus et amota omnium posterorum calumnia inviolata permaneant futuris, praesentem cartam sigilli nostri munímíne roboravimus.

Acta sunt haec Anno Gratiae 1232.

VII.
Goedkeuring van hetzelfde contract door den bisschop van Luik.
- 1234 -

Joannes Dei gratia Leodíensis episcopus, universis Christi fidelibus, ad quos praesentium litterarum notitia pervenerit aeternam in Domino salutem.

[p. 308]

Notum facimus universitati nostrae, quod venditionem decimarum de Blereike et de Bercele quam fecit nobilis vir Goswinus de Borne domui de Uphoven ad petitionem dilecti et fidelis nostri Arnoldi comitis de Loss et de Chini, qui easdem decimas a nobis feodaliter tenebat, et idem Goswinus ab ipso comite, quas etiam idem comes praedictae domui in eleemosinam perpetuam contulit, ratam habemus, et eas pontificali auctoritate eidem domui confirmamus, in cujus rei testimonium praesentes litteras praedictae domui contulimus, sigilli nostri caractere roboratas.

Datum anno gratiae 1234.

VIII.
Verdeeling der tienden te Blerick en te Berkele, tusschen het klooster van Ophoven en dat van Averbode.
- 1238 -

F.... Dei gratia praepositus Wassenburgensis, et H.. praepositus Hinsbergensis, judices a Domino príncipe delegati universis praesentem paginam intuentibus salutem in Domino.

Quae nostro fiunt in tempore, labuntur cum tempore, nisi voce testium vel scripturae, memoriae recipiant firmamentum. Novit itaque vestra universalis discretio, quod cum aliquando abbatissa et conventus in Uphoven cisterciensis ordinis ex una parte, et Rutgerus persona de Blereke et Berkele ex altera parte, super decimis majoribus et minutis in Blericke et Berkele sitis, causam coram nobis in judicio agitarent, nos pacem in partibus reformare cupientes, dictas personas ad hoc induximus, quod se fide data nostro arbitrio submiserunt.

Nos vero prudentum virorum usi consilio, sic statuimus deinceps observandum, quod in tempore messis, quum dictus conventus colonos duos, secundum quod de bina

[p. 309]

parte ipsi in decímas competit, ad colligendas decimas in dictis ecclesiis emiserit, et Rutgerus persona memoratae ecclesiae tertium colonum secundum partem, quae ei competit, ipsis emittat coadjutorem. Et sic eâque vice in minutis decimis statuimus observandum. - Statuimus etiam quod decimae antiquae cum novalibus in horrea praedicti conventus transferantur, quibus adimpletis volumus, ut de communi consilio partium in loco competenti residuum reponatur, et praedicta horrea duabus clavibus recludantur, quarum unam conventus, reliquam persona retineat memorata.

Statuimus insuper, quod si post tempora messis persona saepe dicta suam portionem decimae triturare voluerit, praedictus conventus ipsam minime prohibebit nisi ei accommodet summam annonae suae portionis de decimis aequipollentem.

Ut autem praedictae partes invicem sua pace gaudeant, auctoritate Dni principis in hac parte nobis commissa sub anathematis vinculo omnia quae praediximus inviolabiliter statuimus observari, et ne de coetero a partibus aliqua possit oriri calumnia praesentem paginam sigillorum fecimus nostrorum appensione muniri.

Datum Wassenbergae anno Dni 1238 in Nativitate B Mariae Virginis.

Gregorius IX papa per bullam datam III kal. Junii, indictione XII confirmat Averbodio ecclesiam de Blerick anno 1239.

Urbanus IV papa idem facit anno 1262 betrekkelijk Berkele. Beide stukken berusten noch hier noch te Averbode meer.

[p. 310]

IX.
Schuldbekentenis des heeren van Born aan zekeren Maberis te Venlo.
- 1285 -

Universis praesentes litteras visuris Goswinus nobilis Dnus de Born notitiam veritatis cum salute.

Universitati vestrae notum facimus tenore praesentium protestantes, quod nos obligamur N. Dno Maberis, et suae uxori N. oppidanis de Venlo personis consenatoribus in XXI malderis bladorum titulo debiti, pro quo debito videlicet ponimus imo et posuimus ac constituimus ipsos N. et N. praedictos in perceptionem nostrorum redituum apud Blericke et Berkele nobis attinentium tam in censibus quam in decimis, dictus autem reditus immediate capiendos tamdiu donec ipsi levaverint et receperint, in ipsius domum debitum suum, scilicet XXI mald. Bladorum plenarie.

Haec acta.... et contracta sunt in praesentia scabinorum de Venlo et sub testimonio eorumdem; ut autem haec praemissa rata permaneant a nobis et a nostris heredibus..... in testimonium praemissorum praesentes litteras quas Dnis N. et N. contulimus, sigilli nostri robore duximus muniendas.

Actum et datum anno MCCLXXXV fer. VI post festum B. Jacobi apost.

X.
Overdragt der tienden te Blerick en Berkele aan het klooster van Daelheim.
- 1306 -

Universis tam praesentibus quam futuris praesentes litteras inspecturis seu audituris, Otto de Born salutem et cognoscere veritatem. Ne gestae rei memoria evanescat et pereat

[p. 311]

discretorum virorum providentia solet eam litteris aeternare. Noverint igitur praesentes et posteri, quod ego debitorum meorum necessitate urgente, de expresso consensu pariter et assensu Wilhelmi de Born fratris et cohaeredis mei, dedi et vendidi religiosis personis, abbatissae et conventui de Daelheim ordinis cisterciensis Leodiensis dioecesis, decimam meam apud Blericke tam praedialem quam personalem cum omnibus suis juribus et attinentiis quibuscunque, aedificiis et agris cultis et colendis, prout ad me spectant et spectare possunt, et ad dictum Wilhelmum fratrem meum, jure proprio in perpetuum possidendam, et hoc pro octoginta marchis antiquorum brabanticorum bonorum et legalium, duodecim solidis pro marcha qualibet, grossa regia thuronensi pro quatuor deneriis, et quatuor nigris parvis thuronensibus pro denario quolibet mihi ratione venditionis dictae decimae, a praefatis abbatissa et conventu in pecunia numerata, traditis et solutis.

In quorum omnium testimonium praesentem paginam, meo sigillo una cum sigillis Wilhelmi fratris mei ac Dni Goswini de Elslo militis mei consanguinei, duxi roborandam, et ego Wilhelmus praedictus in signum mei consensus et assensus sigillum meum praesentibus apposui.

Ego vero Goswinus miles praedictus meum sigillum ad preces dictorum Ottonis et Wilhelmi meorum patrinorum duxi praesentibus appendendum in testimonium praemissorum.

Actum praesentibus Domino Th de Hechten, Gerardo de Milne, Tilmano Lupen, Grot Udonis, Joanne Conradi, Godefrido Wolfrani et Gosw. de Rodenburg Scabinis de Ruremonde, pluribusque aliis fide dignis, ad hoc vocatis testibus et rogatis.

Anno Dni millesimo trecentesimo sexto. Sabbato post festum Omnium Sanctorum.

Adolphus episcopus Leodiensis confirmat, sub sua protectione sumit et monasterio Averbodiensi incorporat eccle-

[p. 312]

sias de Blerick et Berkele XI kal. Julii 1318, et confirmat 1404-1415 episcopus Leodiensis collationem et praesentationes ab abbate datas quoad ecclesias de Blerick et Berkele.

Archieven van Averbode; deze brieven zijn ons niet geworden.

XI.
Maria hertogin van Gelder en van Gulik verklaart onderhavige tienden te Blerick en Berkele vrij van alle lands- en plaatselijke belastingen.
- 1382 -

Wir Maria van Geldern bij der gnaden Gotts hertoginne van Gulich en van Gelre doin kont en kennlich aller lüden; dat want wijr alde brieve gesien hant eines edelen mannes mit namen Goswinus van Borne dat inne he die ziende van Bledericke en van Bercle die he haltende was, so leene van den greve von Loijne met alle ijhre zubehöre dem Gotshuijse ende convente Ste. Mariae von Uphoven des ordens cisterciens verkocht hatt en in eijne ewige allmose gegeven; end hatt die ziende vort opgegeven in haende des greven van Loijne vorschreven in des erstgemelten convent. Ind nae so hain wijr oik mit gesien brieve des greven van Loijne vorgemelt, dae inne he deselve ziende eine also von dem edelen manne Goswine van Borne opgegeven, vort opgedragen hatt in haende des bisschoffs van Lüttich van deme he dezelve ziende vorthaltende was so leene: oik in orber des vorsegden convents, ind auch want wijr mit gesien hain, brieve des bisschoffs van Lüttich vormelt, darinne he dieselve geifte der ziende die deselve Goswin van Borne an den vorgeschreven convent in eene ewige almose gegeven hait auch demselben Gottshuijs ind convent hait geconfirmeert, welcke brieve wale anderhalf hondert

[p. 313]

jair alt sint; ende wantener naer de handt vor uns en unserer vrunden comen sint die abdisse und convent des Gottshuijse voors, op eener sijde, en die scheffen van Blederick op de andere, as dar omb so bedingen en dae gewiss is, dat behalden soelden, of entweer, dat die scheffen van Blederick, dat tegen sie weder omb soelden behalden, ind die abdisse ind convent dat behalden haint, as recht ist. daeromb ontbieden wijr ende bevelen onsen amptlüde ende scheffen zu Blederick, die nu sint ter zijt of hernamal werden soelen, dat sij den Hoff so Blederick, zo wie die gelegen is met alle sijne zugehoëren van diesen dage vort loss ledich, und quijt halden undlasten zu ewigen dage van schatsingen und van allen schettichen sachen, nar inhalden derselve alten brieven, die die abdisse en convent dar van haint, und also as sij van alters her haint besessen want dat ons goide wiele is und geheisse. Ind das zu orkonde en omb ewige freiheit, haint wir hertoginne onser rechten wissen end goiden willen an diesen brieff doin hangen. Gegeven zo Venlo int jair ons Hern dusent drij hondert zweiendachtig, des dijnsdags nae sant Laurentius dach des martelars.

XII.
Willem van Gulik, hertog van Gelder, verleent dezelfde privilegiën.
- 1383 -

Wir Willem bider gnade Gotts Hertoge van Gelre und greve van Zutphen, doen kont en kentlich allen luden die desen brieff soelen of hoeren lesen dat wij voer ons en vor onse erven geconfirmeert ind stetigen vurmits diesen brieve der abdisse en den convent S. Mariae van Daelheim bij Wassenberge gelegen, dat voiralts geheiten in Uphoven,

[p. 314]

des ordens van Cisters, alle alsulcke brieven, als Onse Lieve Vrouw en moeder vrouwe Maria hertoginne van Gulick en van Gelre der vurges, abdisse und convent besiegelt gegeven hefft, spreekende op den Hove tot Blerick mit alle seinen toebehooren, denselven hoff schatvreij ind los te wezen toe ewigen dagen, in alle der termen en manieren gelick ons liever geminder vrouw en moeder brieve vors daaraff inhaldende sijn.

Sonder alle arglist in orkoinde ind stedigheid aller dinge vurschreven hebben wie onse siegel van ons rechten wetenheit aen diesen brieff doen hangen.

Gegeven in den jaer ons hern dusent dreihondert drei en achentig, up den sontach in der vast als men singet oculi mei.

Sigillatum jussu Ducis propptm ecclesiae Sti. Salvatoris Treveq.

XIII.
Karel van Gelder, bekrachtigt alle privilegiën door zijne voorouders verleend aan het klooster van Dalheim wegens de te Blerick en Berkele gelegene goederen.
- 1498 -

Wij Carle van den gnaden Gotz hertoch van Gelre ind van Gulich, greve van Zutphen, doen kont end bekennen vur ons onse erven ind nacomelingen dat wie in die eere des almachtigen Gotz, und ter begerten ind beden onser liever aandachtige abdisse ind convent van Sente Maria to Daelheim gelegen bei Wassenberg, dat van alti geheiten is Ophoven der orde van Cistertz, alle alsulke vrijheiten, ind privilegiën sij hebben van onsen seligen herren und vuurvateren hertogen ind hertoginnen van Gelre ende van Gulich vurtijds geworven, verleent ind gegeven, spreekende op die

[p. 315]

tienden to Blederick ind op den hoff to Blederick so wor die gelegen is mit alle seine tohoeren vorgem. ind dat van sonderlingen gunsten ind gnaden bestedicht belieft en confirmeert hebben, ind in cracht dies tegenwordigen brieffs bestettigen ind confirmeren in allermachte te blijven, ind desto genieten naer lüde derselven oivre privilegiën als van alti gewonlich en gehoirlich is; sonder alle arglist.

Desto oirkonde der warheit, und gantzer vaste stetigheit hebben wij hertzog unser siegel van onser rechter wetenheit aen desen onsen brieff doen end heiten hangen.

Gegeven in den jair onses Herrn duizent vierhondert acht end negentig op Sancte Philips end Jacobusdag apostolorum.

Praesentibus de consilio Dno et magistro Joh. Paell doctore et praeposito Wassenbargensi; Arnoldo de Larwida amptmanno in Superiori Beruwa magistro et Dno Joh. Van der Weijden licentiato ex consilio de Scherpenzeel judice Arhheimensi, necnon aliis consiliariis Dni ducis.

XIIII.
De schepenen van Blerick verklaren de pastorij aldaar, alsmede de tienden des pastoors, vrij van alle schatting.
- 1594 -

Item, hebben die schepen ende geërfden te Bleriek beloofd dat sij de thienden en pastorije goederen met heern Peeters altaer sullen vrijhalden van schadt ende contributie, wijl die van Gots en van rechtswege vrije sijn, en hebben tot dijen eijnde dit onderteekent ende besegelt.

Onder stond, gecollationeert, dit extract is bevonden te accorderen bij mij onderg. openbaer notaris bij den souvereinen raadt van Gelderlandt; was onderteekent.

C. De Lion Not. pub.

Extract uit een oud register berustende in de archieven van het bisdom van Roermond.

[p. 316]

XV.
Besluit van het Geldersch hof, betreffende de lasten van de pastorij te Blerick.
- 1602 -

Gesien bij den Edelen hove van Gelderland het proces tusschen den heer Jo. Resimont pastoor tot Blerick clager eens ende schepenen en gesworenen tot Blerick gedaegde anderdeels, en voersegd Hof op alles gelet, verclaart dat de heer pastoor sal moegen volstaen, mits betaelende van de ordinare incomsten van de pastorije de som van 300 guld. kleefs vrije geldt naer advenant dat andere geërfden en de nabueren van hunne goederen ende landerijen aldaer gelegen in schatthingen en beede en andere lasten draegende sijn; en dit alles bij provisie en tot dat hiervan mits Ridderschap en steden nader gecommuniceerd sijnde, bij den hove desen aangaande anders geordonneert ofte eenen anderen voet beraamt sal wesen de voorsegde gedaegden in de halve costen condemnerende, de andere helft om redenen compenserende.

Tot Ruremond de 6 Februarij 1602 was onderteekent

P. Pybes.

Copie berustende onder de kerkarchieven alhier.

XVI.
Oprigting der kapellanij van Blerick door A Castro, bisschop van Roermond, uit de bestaande beneficiën in de kerk van gemeld dorp.
- 1636 -

Jacobus Dei et apostolicae sedis gratia episcopus Ruraemundensis omnibus et singulis has visuris, lecturis aut legi audituris salutem in Domino.

[p. 317]

Inter alias sollicitudines nostri officii infima non est, ut in ecclesiis parochialibus talis constituatur sacerdotum numerus residentium, qui animarum curae et divinis officiis celebrandis sufficiat. Cum itaque in ecclesia parochiali de Blerick magnus sit incolarum numerus, unicus vero sacerdos tantum, qui ut pastor ad residentiam personalem obligatus sit, ipse vero solus toto populo ut experientia docet, non possit semper satisfacere; sunt tamen in ecclesia aliquae fundationes simplices, quarum singulae alendo rectori non sufficiunt neque ad personalem residentiam obligant, invenimus earum aliquas copulare atque in unum beneficium conjungere, cujus rector ad personalem residentiam et ad exercendam cum pastore animarum curam sit obligatus.

Nos itaque praehabito consensu et voluntate pastoris loci et scabinorum, ad quos jus presentandi rectorem ad altare B.M. Virginis et altaria S. Annae et S. Sebastiani respective pertinet, quaeque ad praesens vacant, et factis desuper proclamationibus, ac nemine comparante, qui aliquid impediens allegaret, decrevimus supradicta tria officia seu beneficia in unum beneficium unire, prout per praesentes unimus et copulamus unione perpetua sub oneribus et conditionibus sequentibus.

In primis, ut hujus uniti beneficii rector teneatur ut capellanus ad residentiam personalem; cum pastore et sub eo curam animarum exerceat, confessiones audiat, infirmos visitet quocumque morbo laborantes, eisque sacramenta administret atque in aliis pastoralibus officiis eidem subveniat. Teneaturque divinis officiis interresse in habitu convenienti, cantumque adjuvare. Et ut onera supradictis altaribus incumbentia praetermitti non debeant, obligatus manebit ad celebrandum diebus dominicis et festivis missam matutinalem et per septimanam quatuor missas diebus adhoc constitutis. Tenebitur singulis dominicis et festis majoribus mane pro juventute catechisare.

[p. 318]

Ad proventus vero quod attinet, omnibus fructibus et emolumentis unitorum beneficiorum gaudere poterit, et insuper accidentalia percipere quae occasione visitationis infirmorum, baptismi, introductionis puerperae et similium; juribus tamen antiquis pastori reservatis.

Denique ut jus archidiaconatus nostri servetur illaesum, dictus capellanus quatenus ad manus collatoris nostri ante festum Remigii solvere unum dalerum 30 stuf. in recognitione factae unionis, etiam si monitus non fuerit sub poena dupl. tenebitur.

Acta sunt haec Ruraemundae in domo nostra ep. Martii praesentibus testibus Nic. Tilmans pastore in Blerick et Joan. Bomaarts.

Et sigillo nostro jussimus muniri anno 1636.

Subscriptum erat Jacobus ep. Rurad, inferius habebatur de mandato episcopi

B.D. Henr. Erst.

XVII.
Door het hof van Gelder wordt te Blerick een gezworen tiendenaar aangesteld.
- 1644 -

Sij gecommuniceerd aen partijen, om daerop te seggen binnen ach dagen nae insinuatie permitterende des niettemin de vrouwe suppl. een of twee gesworen thiendenaers te moge aenstellen om haere thiende gaede te slaen, ordonnerende de huijsluiden en alle andere die 't soude moge aengaen, deselve thiendenaers occasie te geven op haere velden, om de thiende nae te sien en te teekenen en niet eerder de vruchten in te vaeren voor al eer de thienden bij een voors. thiendenaer is geteekent, ten ware saecke dat de voors. thiendenaer binnen dreij dagen nae dat de vruchten in hopen sijn gestelt niet en telde en teekende,

[p. 319]

in welk geval de huijsluijden sullen geoorloofd sijn de thienden selfs te teekenen ende hunne graenen in te voeren mits laetende de volle thiende der vrouwe abdisse staen op het velt; permitterende de thiendenaers hunne vruchten nae gedane teekening naer hun welgevallen weg te voeren sonder behoeven te wachten tot de eigenaars hunne vruchten van den velde sullen hebben gevoerd, en de in tijt van crijghs ofte andere noodt sullen de eigenaers of huijsluijde nae dat de vruchten sijn gemaait de thiendenaers te weten laeten doen om deselve vruchten te komen vertienden, en de soover sij dan niet haast en comen ofte iemand senden sullen die v.s. eigenaers naer hunne conscientie die verthieningen mogen doen, ende hun graenen salveren, mits latende de thiende op 't velt staen tot profijt van de thiendeheeren.

Actum Ruraem. d.d. 24 Julii 1644.

Ter ordonnantie van de Hove

R. Maen.

XVIII.
Uitspraak van Albertus Van der Eede, J.U.L., aartsdiaken der kerk van Antwerpen, ten gunste van den abt van Averbode en den pastoor van Blerick, in zake der geschillen met den kapellaan G. Le Gros⁽¹⁾.
- 1673 -

Albertus Van der Eede, J.U.L. et Canonicus graduatus, pronotarius et archidiaconus eccl. Antwerpiensis, uti judex synodalis ibidem, omnibus praesens visuris salutem etc.

Visa cedula expensarum, in quas R. Dnus vicarius gen Ruraemundensis necnon R.D. Gasparus Le Gros capellanus

(1) De afschriften van dit, en van de drie volgende stukken, bevinden zich onder de archieven der kerk van Blerick.

[p. 320]

in Blerick inthumati condemnati sunt, ampl. Dno abbati Averbodiensi necnon R.D. pastori J. Pontano in Blerick nobis exhibita; nos illis ac aliis in hac parte considerandis et attendendis consideratis et attentis, eos ad summam ducatorum 73 florenorum, et 17 assium moderantes, taxandas esse duximus et taxamus.

Actum Antwerpiae 24 Aprilii 1673.

P. De Hertage graph.

Een tweede uitspraak door denzelfde.

Mandamus in virtute Sanctae Obedientiae quatenus praedictum D. Le Gros íntimatum nostra nomine moneatis, prout nos tenore praesentium monemus, quatenus in conformitate sententiae inter partes latae 28 Martii 1672, intra decem dies ab insinuatione harum persolvat damnum et interesse necnon expensas desuper ortas a nobis taxatas 1673 ad summam 115-17 semel sub poena realis executionis contra eum, prout juris ratio postulat, facienda, et quid inde feceritis nobis fideliter rescribatis.

Datum Antwerpiae 12 Maii 1673 de mandato judicis synodalis;

signatum erat P. De Hertage.

Uitspraak van den gedelegeerden regter van Ste. Gertrudis te Leuven, tegen dezelfde personen.
- 1677 -

Ex commissione partium in causa R^di admodum Dni vicarii gen. Ruraemd. cum suo appellantium contra R^dum abbatem Averbodiensem cum suo appellatos, pendente coram R^do admodum Dno abbate Ste. Gertrudis Lovanii judice delegato Mechliniensis dioecesis; expensae moderatae et taxatae sunt ad onus praefatorum D.D. appellantium, et ascendunt ad 38 florenos, 12 asses cum dimidio.

Actum Lovanii 14 Jan. 1677;

subsignatum erat. P. Lanois.

[p. 321]

Uitspraak van den Nuntius apostolicus tegen meergemelden.
- 1677 -

Universis singulisque praesentes nostras litteras visuris, lecturis vel legi audituris, signanter perill. D. cancellario et ampl. D. consiliariis concilii Ducatus Gelriae, caeterisq Dnis officiariis et jurisdictionem in locis, ubi infra nominatae personae, condemnatae earumque bona reperiri poterunt et consistunt, habentibus et exercentibus et eorum vicariis et cuilibet eorum tam conjunctim quam divisim, Claudius Fransciscus De la Vienille, abbas nobilis monasterii Ste. Gertrudis in oppido et universitate Lovaniensi, judex et executor et commissarius, causae et causis partibusque infra scriptis a sancta sede apostolica seu Ill. ac R^dismo Dno Octavio Falconerio abbate Sti. Hieronymi in Belgia et Burgondiae comitatu cum facultatibus Nuntii apostolici Internuntius datus et deputatus salutem in Dno sempiternam.

Noveritis quod in causa appellationis a sententia R^di Dni Alberti Van der Eede coram nobis introductae per et inter R^d admodum Dnum Jacobum vicarium gen. Ruraemundensem et Gasparum Le Gros appellantes ex una, et R^dum admodum Dnum abbatem Averbodiensem necnon R^d Dnum pastorem J. Pontanum in Blerick appellatos ex altera parte, die 7 Sept. 1675 tulerimus sententiam definitivam tenoris sequentis: In causa appellationis mota et vertente per et inter R^d adm. Dnum Jacobum Van Oeveren vicarium gen. Ruraemundensem et Dnum Le Gros ex una appellantes, et R^dum admodum Dnum abbatem Averbodiensem et pastorem de Blerick J. Pontanum ex altera parte appellatos, causis mature examinatis et bene perpensis tam hujus quam prioris instantiarum actis, iisque ac coeteris attendendis attentis de plurium jurisconsultorum adhoc assumptorum judicio et assensu, dicimus, dicernimus et declaramus, praefatam appellationem, male, frivole et perperam per dictos appel-

[p. 322]

lantes fuisse et esse interpositam, partesque proin remittimus ad judicem a quo condemnatos appellantes in expensas hujus instantiae taxatione nobis rerervata, quae sententia, cum propter appellationem ab eadem interpositam sed non prosecutam et consensum datum desuper ad taxandas expensas, transiverat in rem judicatam aliasque legitimae executioni quoad dictas expensas per legatum taxatae et moderatae sunt ad 49 florenes et 16 ass. mandari possit et valeat, quocirca auctoritate apostolica qua fungimur in hac parte in favorem justitiae et subsidium juris, per praesentes requirimus, ut praesentium notificatione et pro parte praef. appellatorum requisiti dictos appellantes in solidum per venditionem et distractionem quorumcumque bonorum mobilium et immobilium seu alia juris et facti remedia cogere dignemini ut de praetactis expensis sicut praemittitur taxatis una cum aliis circa executionem harum litterarum oriundis cum effectu satisfaciant; ac quilibet eorum satisfaciat pro nobis in officio nostro judicis delegati exhibere et praestare id auxilii et subsidii quod per quemvis alium in favorem et complementum justitiae praestari desideretis.

Datum Lovanii sub sigillo nostro ad causas et notarii nostri sub signatione anno Nati Domini 1677 - 23 Februarii.

XIX.
De inwoners van Blerick getuigen dat de pastoor benevens de schepen, collators zijn van het kosters- en schoolmeestersambt⁽¹⁾.
- 1678 -

Wij onderschreven ingeborene inwoonders der parochie Blerick, tuijgen ende certificeren voor de rechte waerheijdt ons wel kennelijk te zijn dat het officie of bedieninghe der

(1) De drie hieraangehaalde stukken berusten insgelijks onder de archieven.

[p. 323]

custerije binnen Blerick ten alle jaere op St. Jansavond is vervallende in der collateurs hande soodat alsdan vrij staet aen pastoor ende schepenen denselven custer te mainteneren ofte van sijn officie te deporteren....... verclaeren dat wij binnen Blerick noijt anders en hebben gesien noch oock gehoort van onse voorouders tot den iaere 1677 wanneer oppositie is geschiedt door den heer Laer.

Hiermede onse getuijgenisse sluijtende persisteren bij deselve ende aengesien naer recht ende redenen behoorlijk in der waerheidt getuijgnis te geven des versocht sijnde, soo hebben wij desen met onse christlijke naemen ende voornaemen onderschreven.

Actum Blerick.

XX.
De gouverneur van het hertogdom Gelder verklaart vreemd te zijn gebleven aan de benoeming van koster en schoolmeester te Blerick.
- 1678 -

Nos princeps et comes de Ysingen eques aurei Velleris de Regi cath. a cubilis necnon a consiliis suppl. bellicis gubernator et capitaneus gen. ducatus Gelriae etc. - praesentium tenore attestamur nos spatio 27 annorum neque nomine regis neque nomine nostro exercuisse ullum actum jurisdictionis ecclesiasticae in ecclesia de Blerick, nunquam ibi elegisse ministros ecclesiae, custodem aut ludimagistrum. Actum 8 Febr. 1678.

[p. 324]

XXI.
Besluit van het hof van Roermond betreffelijk voormeld kosterschoolmeestersambt.
- 1680 -

‘'T Hof voegende de recht-civile tot de processen ende vindende de saeke niet gestelt om eijndelijck recht te doen, admitteert partijen over hun hinc inde actis gedeponeerd ten toon, belastende dijen onvermindert de samentlijcke inwoonders der heerlijckheit Blerick bij provisie te betalen de gewoenlijke custerlijke gerechtigheden aen den bedienenden custer Jan Ramaekers ten effecte van sulx opheffende de inhibitie, condemnerende den schepen Wilm Jacobs en Lenart Verbrouckhorst elk in de amende van 18 gulden mitgaeders den secretaris H. Ingenrijt van 36 gulden.

Actum in cancellaria tot Ruremund 10 Junii 1680.

Onderstont ter orde van 't Hof.

J.A. Van Afferden.

XXII.
Getuigschrift der schepenen van Blerick nopens de handelwijs des pastoors.
- 1602 -

Wij Lijns, Peter Linssen, Jan Welles, Wilm Jacobs, Lenert Verbroeckhorst, Gerret Van der Broeck, Alardt Van Dael, samtelijcke schepenen des gerichts dezer heerlijckheidt Blerick doen kondt en certificeren mits desen, ons wel kennelijk te sijn dat onsen Heer pastoor J. Pontanus binnen den tijd van vier en dertig jaer alhier sijn pastorlijk ambt wel ende loffelijk heeft bedient, onse kerke die ten tijde van crijgh en belegeringen was geweest eene gemeijne vlugtsplaats der inwoonders heeft deselve met sonderlijcken ijver nae den vrede binnen Munster doen

[p. 325]

suijveren ende restaureren....... En overmits wij hier niet altijd met eene vroegmisse waren voorzien, heeft hij gesorgt dat hier nu Sondaegs en op heilige daegen voor die jonkheid eene vroegmis is, in der voege dat de solemniteiten seer verbetert, de devotie en het gebruik der H. Sacramenten op de hoogtijden des jaers vermeerdert, de jongheit wel onderwezen wordt. Sijne leeringhe op den stoel der waerheidt is seer goedt en onberispelijk. Hij is eerbaer, sober en sorgvuldigh; noch en hebben ooit gehoort dat door sijn versuim iemant sonder administratie der H. Sacramenten is gestorven; altijd wel bereidt ende bij nachte en bij smettelijcke siekte.

Hij wordt den meeste tijd gevonden of in de kerke of sijne kamer, niet buijten dorp dan alleenlijck, om noodsaeckelijke of dienelijcke affairen te verrigten..., Heeft oock met sijne dreie voorgaande capellaans vreedsaam geleeft, die door goede recommandatie sijn pastoors geworden; hebben nooit gehoort dat hij iemandt ongelijck ofte injurie heeft aengedaen. Wijders oock behulpelijk geweest om de kinderschool en het raedthuis en de steenwegen tot gerief der gemeijntenaars te besorgen. Voor deze en alle andere goede diensten en gunsten, wij en alle onse gemeijnte van Blerick ten allen tijt tot dankhaarheit verobligeert blijven voor onsen heer pastoor. En wat nu recht en redelijck is der oprechte waerheit getuijgenis te geven specialijck als men daertoe wordt gerequireerdt, soo hebben wij desen den requirant gerne medegegeven; ter oirkonde en waerheid ons segel hierop gedrukt.

Aldus gedaen sonder arg of list binnen Blerick den 20 Jan. 1676.

[p. 326]

XXIII.
Accoord tusschen de schepenen van Blerick en den pastoor aldaar⁽¹⁾.
- 1685 -

...... Diensvolgens met interventie en door tusschenkomst van den Hw. Bisschop alhier in der minne sijn vergeleken en veraccordeerdt in voege en maniere hiernae volgende: te weten dat heer verweirder (pastoor) en sijne nacomelingen pastoors der gemelde Heerlijckheit van alle kerspels lasten van wat conditie die oock souden moge wesen voortaen en soo lanck gemeijne landtschattingen ofte contributie veel ofte weinig sullen worden uitgeschreven daerin ten opsigte van pastorele thienden ofte goederen sullen bijleggen ende betaelen eene som van tien patacons 't allen jaere termino St. Andreae wel ende promptelijk te verrichten sonder dat sij hun daertegens oijtmaels sullen mogen behelpen met eenige de minste exceptie 't zij van verderf, hagelslag ofte andersints.

Is gepasseert en onderteekent 5 Octobri 1685.

Goedgekeurd door Reginaldus ep. Rurmd.

(1) Extract uit het secretenboek getituleerd: chartarius 15, berustende onder de archieven van Averbode; thans benevens de nog volgende stukken ook in copie onder de archieven van Blerick.

XXIIII.
Antwoord des pastoors van Blerick op de vragen door den Bisschop van Roermond voorgesteld.
- 1748 -

Quis sit titulus ecclesiae?

R. S^tus Lambertus.

[p. 327]

Quis patronus?

R. Ampl. abbas overbodiensis.

Ad quem spectant decimae majores?

R. Duae tertiae ad abbatissam de Daelheim, et una tertia ad abbatiam Averbodiensem, quam abbas non ex debito sed gratis assignat pastori pro competentia.

Ad quem minores?

R. Duae tertiae ad abbatissam de Daelheim, et una tertia ad abbatiam Averbodiensem, quam dat pastori.

Ad quem novalia?

R. Antiqua ad regem Borussorum, et nova ad Dominum temporalem, (saltem est in possessione.)

Cui incumbit reparatio chori?

R. Tecti chori pastori, tecti navis ecclesiae abbatissae de Daelheim.

Cui reparatio appendicum?

R. Ecclesiae, hujus parochiae communitati, chori reparatio incumbit ecclesiae.

Cui reparatio turris, campanarum etc.?

R. Communitati.

Utrum lampas ardeat diu noctuque ante Venerabile?

R. Diu.

An sit fundata?

R. Est.

Quot sunt in ecclesia sedes confessionales?

R. Duae.

Ponatur hic nomen pastoris, et a quo tempore institutus.

R. Paulus Bierts, institutus 16 Jan. 1743.

An habet pastor onera praeter communia?

R. Singulis septimanis missam cantare de Venerabili, nisi legitime sit impeditus.

An habet domum pastoralem cum horto etc.?

R. Habet. Abbatia Averbodiensis domum aedificavit, et

[p. 328]

pastores hactenus reparationem fecerunt et stipendiis propriis intertinent.

Quot sunt communicantes?

R. 649.

An omnes servarunt suum pascha?

R. Spero fore ut omnes servaverint.

An et quot sunt heretici in parochia?

R. Non sunt nisi in propugnaculo Sti. Michaëlis ubi habitant 15 exceptis pueris.

An sunt scandalosi?

R. Non novi.

A quo anno incipiunt registra baptisatorum etc?

R. Registra baptisatorum et matrimonio junctorum ab anno 1475, mortuorum ab anno 1696.

Quinam sunt aediles ecclesiae, pauperum?

R. Ecclesiae Mathias Houba, pauperum Wilhelmus Verheijen, constituuntur a pastore cum scabinis.

Coram quibus redduntur computus, et quo tempore?

R. Modo coram amplissimo decano districtus pastore scabinisque, die ipsis congruo.

An sit specialis fundatio catechismi?

R. Tenetur sacellanus diebus dominicis et festivis majoribus vi officii catechisare; est hodie R^d Gijsen.

An sunt confraternitates?

R. Sti. Nominis Jesu, instituta anno 1692, sub ep. Reginaldo Cools Ruraemundensi, de consensu et rogatu R^di Dni pastoris et Domini temporalis De Laer, scabinorum populique de Blerick. Non habet reditus.

Quis custos ecclesiae, a quo constituitur?

R. Chr. Theelen, a pastore et scabinis.

An habet domum propriam?

R. Non habet.

Quis ludimagister a quo constituitur?

[p. 329]

R. Hermanus Wolters, a pastore et scabinis, reditus fundatos non habet.

Quot et quaenam beneficia in ecclesia?

R. Unum beneficium et officium.

An est capella sub parochia.

R. Non, nisi Dnus temporalis Ruijs qui habet capellam in suo praetorio.

Est adhuc confraternitas seu gilda laïcorum, quae altare habet Sti. Antonii quod sumptibus ejus exornatur et intertenetur, sed sat misere, habent in parochia notabiles decimas.

Praeparet pastor catalogum anniversariorum, nomina fundatorum, capitale etc.

R. Adest.

XXV.
Toestand der kerk te Blerick.
- 1804 -

Cum horum temporum circumstantiae exigunt ut perfectam de dioecesis ecclesiarum, capellarum, etc. statu habeamus notitiam, hinc Ampl. Rev. vestram requirimus quatenus has Kessellensis districtus pastoribus communicare faciat, eosque hortetur ut quam primum responsa sua ad sequentes petitiones ad Rev. Vestram mittant, quibus acceptis ea ad nos dirigere velit Rv. Vestra.

Responsa. Ad 1^ma Petitionem. Patronus ecclesiae est S^tus Lambertus.

Ad 2^d Praeter altare majus, cujus patronus titularis S^tus Lambertus, collateralia sunt divae Virginis et S^ti Antonii.

Ad 3. Capellae non sunt in quibus peragitur sacrificium.

[p. 330]

Ad 4. Quoad beneficia et beneficia respondent exhibita a sacellano D^no Hermans.

Ad 5. Quoad bona et reditus ecclesiae respondent exhibita a mamburno ecclesiae.

Ad 6. Navem ecclesiae intertinet abbatissa de Daelheim, turrim et choros laterales parochia, et chorum intertinet pastor.

Ad 7. Jus patronatus et personatus competit abbati Averbodiensi.

Ad 8. In primis bona pastoratus, tertia pars decimae antiquae; pastor possidet fundum ex quo annue percipit circiter 3 maldera siliginis et quaedam ligna ad consumptionem, et domum parvam quam sicut domum pastoralem intertinere debet. Dein ex alio fundo in Blerick accipit totidem maldera siliginis. Ex capitali 1000 gl. cl. mihi solvuntur 3 per 100 pro missa de Venerabili solemni hebdomadali accipio 28-12 mon. clev. - Annue celebrare debet pastor 30 anniversaria, omnia praeter unum solemnia, pro quibus accipit 44 - 8. Taxa solvenda pro fundo et decimis ascendit ad 100 gl. cl. circiter.

XXVI.
Antwoord des pastoors van Blerick aan den vicaris generalis Fonck, nopens den catechismus van het Fransche Keizerrijk.
- 1809 -
Amplissime Domine.

Quas ad me destinavit Ill. Vestra Reverentia encyclicas dolens recepi; mirari non satis potui, episcopum, quem mansuetum semper sum expertus, tanto rigore ferri erga subditum et cooperatorem cui in causa novi catechismi

[p. 331]

nihil aliud cordi est, quam ecclesiasticam hierarchiam et jura episcopatus sarta, tecta servare; nec minus miratus sum pastoris auctoritatem eo usque deprimi ut gregis sui pascendi modum ovium testimonio cogatur edocere. - Obstupui, me tanquam seditionis fautorem publice traduci; testem invoco, non solum meam parochiam, sed et integrum cantonem nostrum, ratione novi catechismi ne vel umbram seditionis actam fuisse, testes invoco confratres meos catechismum acceptantes nullam ipsis invidiam creatam fuisse, ac non obstante opinionum diversitate, quae in uno aut altero hic adhuc forte extat et vix nulla est, summam semper concordiam et antiquam familiaritatem inter nos servatam fuisse. - Ut igitur praefatis encyclicis respondeam, candide profunda tamen reverentia et debita observantia declaro, quod ob rationes in binis litteris ad vicariatum a me datis expositas, catechismum nationalem a potestate laica editum et imperatum, publicare vel in usum deducere conscientia vetuerit et etiam nunc vetet; in dictis litteris luculenter ostendi, me inobedientiae vel contemptus minime argui posse nec erga Ill. Rv. Vestram nec erga legatum, nec erga caesarem, cui reddidi semper quae sunt caesaris qui aegre ferre non potest si et Deo reddam quae Dei sunt; dum in materia catechismi summum imperantem neminem post Deum agnosco quam ecclesiam et romanum pontificem Christi in terris vicarium.

Plurimum itaque confido futurum ut Ill. Rv. Vestra mihi in crimen non vertat, quod conscientiam reformare non valeam circa usum catechismi, qui jam inter catholicos tot improbatores nactus est, quem episcopus Leodiensis ultimo defunctus in sua dioecesi promulgare semper recusavit, qui in archidioecesi Mechliniensi nec usurpatur nec amplius negatur. Quod si hac de causa ab officio me amoveri contingat, gaudebo quod dignus habitus sum pro nomine Jesu contu-

[p. 332]

meliam pati, et parochianis meis factis monstrabo, quod per triginta duos annos eos verbis docui, ob amorem Dei et causam religionis, omnia hujus mundi mala patienter ferenda, omnia hujus vitae tum commoda tum emolumenta lubenti animo esse deserenda.

Profunda veneratione subsignor

Ill. Rv. Vestrae

Obedientissimus filius

T. Goossens pastor in Blerick.