Jaarboek 17 van het Stijn Streuvelsgenootschap 2011. Stijn Streuvels en 'Avelghem'

[p. 7]

Ten geleide
Marcel De Smedt

In dit zeventiende jaarboek van het Stijn Streuvelsgenootschap komen enkele autobiografische geschriften van Stijn Streuvels aan bod. Avelghem (1946) staat hierbij centraal. Het is het relaas van Streuvels' jaren in Avelgem, waar hij in het ouderlijke huis woont tot hij in 1905 zijn intrek neemt in het Lijsternest. Als vertrekpunt geven we een facsimile van enkele fragmenten uit het boek.

Paul Thiers stelt de bibliografie van Avelghem samen. Het openingsartikel is van Peter Theunynck, die het ‘Rijke Roomse leven’ beschrijft zoals dat in Avelghem nadrukkelijk aanwezig is. Eind negentiende eeuw had de religie een enorme impact op het persoonlijke leven. Taboe op seksualiteit leidde bovendien tot scrupuleus zondebesef. Terugblikkend schrikt Streuvels er ook niet voor terug stevige kritiek te leveren op de pedagogische kwaliteiten van de collegeleraren uit zijn studietijd. Paul Thiers behandelt in zijn bijdrage over Avelghem Frank Lateur/Stijn Streuvels als schooljongen, als bakker in Avelgem, vooral ook als debuterend auteur. Heel wat van de Avelgemse ervaringen hebben trouwens de verhalen van de schrijver gestoffeerd.

In zijn bijdrage over Stille avonden (1905) ziet Toon Breës de vijf stukken in het boek als creatieve mijmerteksten met een autobiografisch karakter, gekoppeld aan een zelfbewuste bezinning van de auteur over de opdracht van de schrijver. Johan van Iseghem staat stil bij de ‘hebbelijkheden en onhebbelijkheden’ van de familie Gezelle zoals de bijna negentigjarige Streuvels die beschrijft in zijn Kroniek van de familie Gezelle uit 1960.

We namen naast artikels rond het thema van het jaarboek ook nu enkele bijdragen op uit de bredere Streuvelsstudie. Romain John

[p. 8]

van de Maele richt het zoeklicht op Blanche (1900) van Cyriel Buysse, De oogst (1901) van Stijn Streuvels en Hooidag (1901) van Lode Baekelmans, verhalen waarin telkens de strijd van de landarbeider met de zon als natuurelement centraal staat. Onder de titel Der Flachsacker. Schauspiel in pier Akten gaat Paul Thiers dieper in op de twee types van de Duitse toneelbewerking van De vlaschaard die zijn overgeleverd. Ook geeft hij in een aparte ‘Rectificatie’ een aanvulling op de bibliografie van De vlaschaard, die hij in het twaalfde Jaarboek van het Stijn Streuvelsgenootschap opstelde. Marcel De Smedt grasduint in de briefwisseling tussen Streuvels en zijn Duitse uitgevers. Deze bijdrage is een gedeelte van de lezing die hij op 9 december 2009 heeft gehouden in het Erfgoedhuis te Kortrijk tijdens de academische zitting ter herdenking van de toekenning van het ereburgerschap van de stad aan Streuvels in 1959. De Streuvelskroniek en -bibliografie 2010 tenslotte worden zoals steeds verzorgd door Jozef Vandemaele.

Graag richten we een woord van dank tot Isa Baert-Lateur voor de toestemming die ze gaf de tekst van enkele fragmenten uit Avelghem in het jaarboek op te nemen.