Jaarboek 16 van het Stijn Streuvelsgenootschap 2010. Stijn Streuvels en 'Heule'

[p. 257]

Kroniek 2009
Jozef Vandemaele

In de Ruiterhal te Brasschaat organiseerde De Lezer vzw op 22 april een ‘literair café’ met als gast Erik Vlaminck. Door de manier waarop hij Streuvels, Van Nu & Straks, en Het leven en de dood in den ast belichtte, liet hij het publiek delen in zijn leesplezier. Hij hield een pleidooi voor een hertaling naar een ‘actueel Vlaams idioom’ van de belangrijkste werken van Streuvels, om de drempel voor jonge lezers te verlagen.

Op 3 mei overleed op 89-jarige leeftijd de Nederlandse acteur Ton Lutz, geëerd als ‘toneelvader des vaderlands’. In het kader van het Streuvelsherdenkingsjaar 1994 - de auteur was 25 jaar tevoren overleden - richtte de stad Kortrijk op 16 december 1994 ‘Een avond met Stijn Streuvels’ in. Ton Lutz las voor uit de bloemlezing Leven, liefde en dood, een selectie uit het werk van Streuvels, speciaal voor die gelegenheid samengesteld door Piet Thomas.

Op 25 mei verscheen het veertiende jaarboek van het Stijn Streuvelsgenootschap onder de titel Voor altijd onder de ogen: Streuvels en de beeldende kunsten. Op 26 mei werd het voorgesteld in de KULAK, de Kortrijkse campus van de K.U. Leuven. Marcel De Smedt, voorzitter van het genootschap, sprak het welkomstwoord uit en Tom Sintobin en Hans Vandevoorde hielden een lezing. De filmvoorstelling van De blijde dag (regie: Bram van Erkel, 1980) werd ingeleid door Roel Vande Winkel.

Op 15 augustus was het 40 jaar geleden dat Frank Lateur / Stijn Streuvels in zijn Lijsternest te Ingooigem overleed. Het gemeentebestuur van Anzegem (waar Ingooigem thans deel van uitmaakt) organiseerde bij deze gelegenheid in samenwerking met het Stijn Streuvelsgenootschap een herdenkingsplechtigheid. Eerst was er

[p. 258]

om 9 uur een misviering in de kerk van Sint-Antonius-Abt te Ingooigem - naar jaarlijkse traditie van de familie Lateur. Om 10 uur begon de herdenkingsplechtigheid aan het grafmonument van Stijn Streuvels. Met toespraken, lezingen en evocaties door burgemeester Victor Gerniers, schepen Greet Coucke, professor Marcel De Smedt, voorzitter van het Stijn Streuvelsgenootschap, acteur Oswald Maes en mevr. Marleen Poignie. Na de neerlegging van bloemenkransen sloot de plaatselijke fanfare de plechtigheid af met de Streuvels-Verriest mars en begeleidde ze het publiek naar het ontmoetingscentrum De Linde. Daar werd de begrafenis van Stijn Streuvels nog eens met archiefbeelden in herinnering gebracht. Tot slot bood het gemeentebestuur de talrijk opgekomen familieleden en sympathisanten een receptie aan.

Een fotoreportage van deze herdenkingsplechtigheid kan bekeken worden op de website van het Stijn Streuvelsgenootschap (http://www.kuleuven-kortrijk.be/streuvels/).

Sinds 1 maart 2008 is het ‘Provinciaal Museum Stijn Streuvels - Het Lijsternest’ wegens de geplande restauratiewerken voor onbepaalde tijd gesloten. De volledige inboedel (schilderijen, keramiek, meubilair, boeken, tapijten, enz.) is tijdelijk in depot ondergebracht in het provinciehuis Boeverbos te Sint-Andries Brugge. Deze sluitingsperiode biedt de mogelijkheid om de collectie te registreren en waar nodig te laten restaureren, zodat alles presentatieklaar is tegen de heropening van het museum. Met het oog hierop schreef de Provincie West-Vlaanderen in augustus 2009 een vacature uit voor de aanwerving van een collectiebeheerder (‘adjunct-adviseur Collectiebeheerder (m/v) in contractueel verband met voltijdse prestaties voor 2 jaar’). In december 2009 ging Annelies Anseeuw aan de slag als collectiebeheerder van het Lijsternest. Zij is kunsthistorica van opleiding en master in de monumenten- en landschapszorg.

De jaarlijkse septemberkermis in Moregem (deelgemeente van Wortegem-Petegem, in Oost-Vlaanderen) stond in het teken van Stijn

[p. 259]

Streuvels. De heemkundige kring Bouveloo belichtte de relatie van Streuvels met de gemeente, ondermeer met een film over de auteur op bezoek in Moregem, waar hij familie en zijn vriend pastoor Frans De Wolf wonen had.

Met krantenkoppen als ‘Streuvelshuis staat op instorten’ leek begin oktober het einde in zicht voor de woning die de familie Lateur met de jonge Stijn van eind 1879 tot 11 mei 1887 bewoonde op het Heulse dorpsplein. Halverwege oktober werd bekendgemaakt dat de eigenaar, de Bellegemse brouwerij Bockor, met de stad Kortrijk en Erfgoed Vlaanderen een akkoord heeft gesloten om de woning op te knappen. En inmiddels werden de plannen van gemeenteraadslid Moniek Gheysens en dichteres Lut De Block om de woning een culturele bestemming te geven, door de Kortrijkse schepenen Christine Depuydt en Wout Maddens vanonder het stof vandaan gehaald.

Voor de leesclub van de Zilveren Passer, afdeling Kortrijk, lazen de twaalf leden Het leven en de dood in den ast. Tijdens een bijeenkomst op 10 november, ten huize van een van de leden, duidde Karel Platteau talrijke passages.

In het pastoraal centrum De Bron te Harelbeke werd op 4 december een benefietconcert ingericht ten voordele van vzw De Feniks. Hilde Velghe las het kortverhaal ‘Kerstavond’ van Stijn Streuvels voor (uit zijn eerste publicatie, de bundel Lenteleven, 1899).Voor het muzikale gedeelte van de avond stond Benjamin Glorieux, cellist, in.

Van 10 tot 19 december liep in het Erfgoedhuis te Kortrijk de tentoonstelling ‘Streuvels ereburger-wereldburger’, georganiseerd door het Stadsbestuur en het Stijn Streuvelsgenootschap. Aanleiding hiertoe was het feit dat 50 jaar tevoren Streuvels benoemd werd tot ereburger van de stad. Voor deze tentoonstelling putte Paul Thiers uit zijn rijke verzameling unieke Streuveliana: boeken, foto's, documenten,...

[p. 260]

Op de opening van de tentoonstelling, 9 december, mochten waarnemend burgemeester Lieven Lybeer en schepen van cultuur Christine Depuydt onder de talrijk opgekomen belangstellenden onder anderen West-Vlaanderens gouverneur Paul Breyne en Streuvels' jongste dochter, Isa Lateur, verwelkomen. Op de academische zitting kwamen Marcel De Smedt, Paul Thiers, Karel Platteau, Oswald Maes en Paul Breyne aan het woord.

Ook van deze manifestatie kan op de website van het Stijn Streuvelsgenootschap (http://www.kuleuven-kortrijk.be/streuvels/) een fotoreportage bekeken worden.

In de centrale hal van de K.U. Leuven Campus Kortrijk werd - verwijzend naar de tentoonstelling ‘Streuvels ereburger-wereldburger’, van 1 tot 19 december een keuze uit de bibliotheekcollectie gepresenteerd. De klemtoon lag op tekstuitgaven, academische geschriften, elektronische informatiedragers en de jaarboeken van het Stijn Streuvelsgenootschap.

Voor de ex-docenten van het Departement Handelswetenschappen van de Katho, campus Kortrijk, gaf Karel Platteau op 10 december in het Kortrijkse Erfgoedhuis een uiteenzetting ‘Waarom Streuvels herlezen?’ Het universalisme van Streuvels en de evolutie van korte naturalistische schetsen alover uitgebreide romans naar psycho-analytische novellen stonden daarbij centraal. Nadien brachten de dertig deelnemers een bezoek aan de tentoonstelling ‘Streuvels ereburger-wereldburger’.

Voor de Rotary-club van Menen gaf Karel Platteau op 11 december in het restaurant Ter Biest te Lauwe een lezing ‘Hoe men schrijver én zakenman wordt’. Vooral de avontuurlijke commerciële start van de bakker-schrijver trok veel aandacht, en zijn inzichten over ‘het boek-an-sich’ als cultuurobject werden geapprecieerd door de dertig aanwezigen.

[p. 261]

Op 31 december overleed Hilda Van Assche (^o1922). Deze germaniste had van de bibliografie van de neerlandistiek haar levenstaak gemaakt. In 1972 publiceerde ze de monumentale Bibliografie van Stijn Streuvels: werk in boekvorm, opgesteld in samenwerking met Rob. Roemans, uitgegeven bij De Nederlandsche Boekhandel te Antwerpen.

Het bestuur van het Stijn Streuvelsgenootschap vergaderde op 26 maart en 9 december; op 26 maart hield het genootschap ook zijn jaarlijkse Algemene vergadering.