Jaarboek Letterkundig Museum 1

[p. 121]

Aagt Smid en Dick Welsink
Nederlandse literaire prijzen 1986-1991

[p. 127]

Verantwoording

Dit overzicht van Nederlandse literaire prijzen in de periode 1986-1991 sluit aan bij het repertorium Nederlandse literaire prijzen 1880-1985, onder auspiciën van het Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum samengesteld door Hubert Michaël, Dorine Raaf en Aart Hoekman en in 1986 verschenen bij de Sdu te 's-Gravenhage.

Opgenomen zijn alle literaire prijzen van 1986 tot en met 1991. Als Nederlandse letterkundige prijs werden beschouwd: literaire prijzen die door Nederlandse overheden, stichtingen en dergelijke, en particulieren zijn toegekend. In het overzicht van de Martinus Nijhoff-prijs en van de Gouden en Zilveren Griffels staan derhalve ook buitenlandse prijswinnaars vermeld. Niet opgenomen zijn buitenlandse, waaronder Vlaamse, prijzen toegekend aan Nederlandse auteurs. Bij algemene culturele prijzen zijn alleen de letterkundige bekroningen vermeld, waarbij uiteraard gold dat de grens tussen wel of niet literair niet gemakkelijk te trekken is. Uit de beschrijvingen van de afzonderlijke prijzen blijkt, of het een literaire prijs dan wel een prijs van algemener aard is. Prijzen betreffende boekpromotie en leesbevordering, zoals de cpnb-prijs en de Laurens Janszoon Coster-prijs, werden eveneens opgenomen.

Bij gebrek aan voldoende gegevens konden prijsvragen met een incidenteel karakter niet altijd worden vermeld. Niet opgenomen werden eervolle vermeldingen, eregelden, koninklijke onderscheidingen, ereburgerschappen en dergelijke.

Het overzicht is gebaseerd op het criterium van de prijstoekennende instantie: overheid dan wel particulier.

Het overzicht van overheidsprijzen wordt uiteraard geopend met de Belgisch-Nederlandse Prijs der Nederlandse Letteren, de enige staatsprijs die Nederland nog rest na de opheffing als staatsprijs van de P.C. Hooft-prijs en de Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur. Daarna volgen, alfabetisch

[p. 128]

gerangschikt op naam van provincie en gemeente en chronologisch naar jaar van instelling, de provinciale en de gemeentelijke prijzen.

De prijzen toegekend door stichtingen, verenigingen, instellingen en particulieren zijn chronologisch geordend. Is de ene prijs ontstaan uit de andere of heeft naamsverandering plaatsgevonden, dan zijn deze prijzen onmiddellijk na elkaar opgenomen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de Anna Blamanprijs, die als Anjerfonds-Blaman Prijs werd voortgezet.

Prijzen die door een stichting werden toegekend maar door een gemeente gefinancierd, zoals die van de Stichting Amsterdams Fonds voor de Kunst, de Rotterdamse Kunststichting en de Haagse Jan Campert-stichting, werden tot de gemeentelijke prijzen gerekend.

Iedere prijs wordt ingeleid met een korte beschrijving die informatie bevat over het ontstaan en de doelstelling ervan. Per toekenning worden daarna de volgende gegevens vermeld: het jaar van uitreiking; indien van toepassing het genre; de (schrijvers)naam van de laureaat; geboorte- en eventueel sterfjaar; de titel van het bekroonde werk; de hoogte van het aan de prijs verbonden bedrag en de samenstelling van de jury. Ambtelijk secretarissen toegevoegd aan een jury zijn als zodanig aangeduid. Onder 'bijzonderheden' is in ieder geval vermeld of een prijs niet is toegekend dan wel niet werd aanvaard. Alfabetische registers op naam van de prijs, op prijswinnaars en op juryleden maken het overzicht toegankelijk.

Hoewel men bij het samenstellen van een overzicht als dit er nooit zeker van kan zijn dat alle gegevens juist zijn, is daar wel naar gestreefd.

Diverse gemeenten in Nederland werden aangeschreven met het verzoek om relevante gegevens te bevestigen, aan te vullen of te verbeteren. Daarnaast werden officiële bescheiden, juryrapporten, jaarboeken, jaarverslagen en brochures van prijsuitreikende instanties, kranteknipsels en dergelijke geraadpleegd.

Aan de totstandkoming van dit overzicht hebben, behalve de twee samenstellers, vele anderen een bijdrage geleverd. Een woord van oprechte dank komt met name toe aan John Bos en Aad Meinderts.

Ten slotte wil ik ook graag alle gemeenten, prijstoekennende instanties en aangeschreven auteurs hartelijk dankzeggen voor hun welwillende medewerking aan dit onderzoek.

Vanaf 1993 verschijnt in het Jaarboek Letterkundig Museum een jaarlijks overzicht van de in het voorgaande jaar toegekende letterkundige prijzen.