Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 2017-2018

[p. 163]

Verslagen en bijlagen

[p. 165]

Verslag van de jaarvergadering van de Maatschappij

De jaarvergadering is op zaterdag 26 mei 2018 gehouden in het Klein Auditorium van het Academiegebouw te Leiden. Er zijn tijdens het besloten gedeelte 37 aanwezigen. De voorzitter opent de vergadering en houdt zoals de Wet voorschrijft in de beslotenheid van de Maatschappij en haar leden een rede die elders in dit Jaarboek staat afgedrukt.

Daarna herdenkt de voorzitter de leden die ons het afgelopen maatschappelijk jaar zijn ontvallen: de heer dr. W.J. Aerts, mevrouw dr. C.M.G. Berkvens-Stevelinck, de heer dr. S.E. Bloemgarten, de heer dr. J.S. ten Brinke, de heer J.A.A. Brüll, mevrouw Renate Dorrestein, de heer dr. P.J. Drooglever, de heer dr. L.J. Engels, de heer dr. R.L. Erenstein, de heer N.M.A. ter Linden, de heer dr. J.H. Meter, de heer dr. A.G.M.Th. Pikkemaat, de heer mr. A.J.G. Reinders, mevrouw O.J. Rodenko, de heer dr. J. de Rooij, de heer dr. dr. Stefan Sonderegger, de heer A.S. Spruit, mevrouw dr. C.M. Stutvoet-Joanknecht, de heer dr. M.C. van den Toorn, de heer Anne de Vries, de heer Menno Wigman. De heer dr. H.L. Cox, die in 2016 overleed, wordt eveneens herdacht.

Bij agendapunt 1 deelt de voorzitter mee dat mevrouw dr. Mineke Bosch, mevrouw Thera Coppens, mevrouw dr. ir. Louise O. Fresco, mevrouw dr. E.M.P. van Gemert, de heer dr. Wim Hazeu, mevrouw Dorine Holman, mevrouw dr. J. Kossman-Putto, mevrouw dr. Ann-Sophie Lehmann, mevrouw dr. J. Linders, mevrouw Ileen Montijn, mevrouw dr. M.E.H.N. Mout, de heer dr. Ivo Nieuwenhuis, de heer mr. T.A. Phijffer, mevrouw dr. Jenny Reynaerts, mevrouw dr. S.C.M. De Schaepdrijver, mevrouw Patty Scholten, de heer dr. J.P. Sigmond, mevrouw Marloes L.M. Waanders, de heer Th.A.M. Welsink, mevrouw W.B. Wieles-Maathuis, mevrouw dr. Aukje J. Zondergeld-Hamer, de heer dr. G.R. Zondergeld verhinderd waren de vergadering bij te wonen. De voorzitter deelt tevens mee dat het bestuur besloten heeft de banden met het Genootschap Willem Bilderdijk nauwer aan te halen. Het beheer van de collectie gaat naar de Leidse Universiteitsbibliotheek en het Genootschap zal worden opgenomen als Werkgroep van de Maatschappij.

Bij agendapunt 2 dankt de voorzitter Gijsbert Rutten, die met deze jaarvergadering aan het einde van zijn termijn als bestuurslid is geko-

[p. 166]

men, voor zijn inspanningen rond het organiseren van de laureatendagen. Zijn bezonken oordeel was een steun voor het bestuur. Bijzonder applaus vraagt de voorzitter voor Berry Dongelmans. Hij was een robuuste en creatieve secretaris, onmisbaar voor het bestuur. De voorzitter onderstreept drie maal dat het bestuur bijzonder blij is met Tanja Simons die bereid is de taak van secretaris op zich te nemen. De voorzitter bedankt de redactie van het NLM en in het bijzonder haar secretaris mevrouw Petra Teunissen-Nijsse, de Commissie voor het Jaarboek, in het bijzonder mevrouw dr. Marijke Tolsma, alsmede webmaster Menno Voskuil voor hun werkzaamheden.

Bij agendapunt 3 deelt de voorzitter mee dat de nieuwe Wet het draagvlak zal vergroten en de leden meer invloed dan beperkingen zal geven. Op de vraag van de heer dr. A.J. Lever, wat de meest cruciale wijzigingen zijn, antwoordt de voorzitter dat dat digitaal stemmen en het communiceren met de leden via e-mail zijn. N.a.v. artikel 52 van de nieuwe statuten merkt de heer dr. Ton van Kalmthout op dat daar staat dat de Commissie voor Taal- en Letterkunde toezicht houdt op de redactie van TNTL en tevens de redacteuren benoemt, deels afkomstig uit de Commissie. Deze directe band is jaren geleden echter al doorgesneden. De heer dr. Ton van Kalmthout vraagt of er overleg over het artikel is geweest met de redactie en de Commissie. De voorzitter antwoordt dat dat niet is gebeurd, maar hij zegt toe er alsnog over in gesprek te gaan. De heer Van Kalmthout voegt er aan toe dat het in de praktijk nog wel zo is dat er een vertegenwoordiger van de redactie in de Commissie zit en dat een verdere verdeling van verantwoordelijkheden alsnog geregeld zou kunnen worden in een huishoudelijk reglement. Bij de Joost Zwagerman Essayprijs vanwege de Van Bijleveltstichting vraagt de heer dr. L.L. van Maris in art. 7 de vermelding “andere genres mag wel”, en in art. 8 “in andere media mag wel” te schrappen, en bij de Elise Mathildeprijs vanwege de Elise Mathildestichting in art. 5 “in de regel niet hoger dan 1500-2000 euro” te schrappen. In art. 7 moet geschrapt worden “letterkunde”, “taalkundige” en “historische”.

De voorzitter vraagt de leden te stemmen d.m.v. handopsteking. Niemand stemt tegen.

De nieuwe bestuursvoornemens (4), zijn in de vorige extra ledenvergadering uitvoerig aan de orde gekomen. Het bestuur heeft het commentaar meegenomen en de initiatieven geconcretiseerd. Op de vraag van de heer Lever wat de mogelijkheden zijn voor een gedrukt Jaarboek zegt de

[p. 167]

penningmeester toe uit de zoeken of twee typen lidmaatschap mogelijk zijn. De voorzitter van de redactie van het NLM vindt het jammer dat nog maar 1 gedrukt exemplaar per jaar van het tijdschrift zal verschijnen, maar heeft begrip voor de zienswijze van het bestuur. De heer dr. André Bouwman merkt op dat de continuïteit in het contact met de leden gewaarborgd blijft met 1 gedrukt ex. van het NLM, 1 pdf van NLM en Jaarboek en de maandelijkse Nieuwsbrief. De heer Van Kalmthout heeft groot respect voor de doortastendheid van het bestuur. De taken die voortkomen uit de bestuursvoornemens zullen over de bestuursleden worden verdeeld, en indien nodig worden Commissies uitgebreid met een extern lid. Er is geen behoefte om te stemmen over de mogelijkheid van 2 gedrukte exemplaren van het NLM.

N.a.v. het verslag van de staat der Maatschappij (5) deelt mevrouw Annette Timmer mee dat zij het lidmaatschap inmiddels heeft aanvaard. Het verslag wordt vervolgens vastgesteld. De verslagen van de Noordelijke Afdeling (6) van de Zuidelijke Afdeling (7), van de vertegenwoordiger voor Zuid-Afrika (8), van de Commissie voor Zuid-Afrika (9) en van de bibliothecaris (10) worden na een enkele correctie vastgesteld.

De penningmeester licht het beheer der gelden toe (11). Hij heeft het format ongewijzigd gehouden. Het was een rustig en gezond boekjaar, met een groot aantal binnengehaalde contributies. Met het oog op de nieuwe koers van de Maatschappij werd de begroting 2018 ter bestuursvergadering aangepast. De €20.000,- begroot voor fellowships, stages en onderwijs komen uit de bestemmingsreserve.

Vervolgens wordt het verslag van de kascommissie voorgelezen die dit jaar bestaat uit mevrouw Barber van de Pol en mevrouw Aleid Truijens. De voorzitter dankt de kascommissie voor de heldere en behoedzame wijze waarop zij het werk hebben verricht. De vergadering dechargeert het bestuur van rekening en verantwoording over het boekjaar 2017. De penningmeester deelt mee dat de contributie gehandhaafd blijft op €30,-. Indien nodig zal, bij toekomstig beleid en een daarmee gepaard gaand gewijzigd beleidsplan, de leden om verhoging worden gevraagd.

De verslagen van de Commissie voor geschied- en oudheidkunde (12), de Commissie voor taal- en letterkunde (13), de Werkgroep Zeventiende Eeuw (14), de Werkgroep 18^e Eeuw (15), de Werkgroep De Moderne Tijd (16), de Werkgroep Indisch-Nederlandse letterkunde (17), de Werkgroep Biografie (18), de Werkgroep Nederlandse Boekhistorische Vereniging (19), de werkgroep Caraïbische Letteren (20) en van de re-

[p. 168]

dactie van het Nieuw Letterkundig Magazijn (21) worden met een enkele op- of aanmerking vastgesteld.

De voorzitter deelt mee dat de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs (22) is toegekend aan Lize Spit voor haar roman Het smelt, de Kruyskampprijs (23) aan Herman Brinkman en Ike de Loos voor hun editie van het Gruuthuse-handschrift en de Dr. Wijnaendts Franckenprijs (24) aan Arjen Mulder voor zijn boek Wat is leven? Queeste van een bioloog. De voorzitter bedankt de jury's voor de mooie voordrachten die ze hebben geleverd.

Bij acclamatie wordt de heer dr. Jaap Goedegebuure voor het jaar 2018-2019 gekozen tot voorzitter (25). Ondervoorzitter Kevin Absillis dankt voorzitter Wijnand Mijnhardt voor de voortreffelijke wijze waarop hij de vergaderingen heeft geleid en voor de doortastendheid waarmee de nieuwe bestuursvoornemens steeds meer vorm kregen.

De Commissie voor stemopneming bestond dit jaar uit het bestuurslid de heer Kurt De Belder en mevrouw Andy Wieles-Maathuis (26). Er zijn 102 geldige stembiljetten binnengekomen, zodat de kiesdeler volgens de Wet moest worden vastgesteld op 20,4. Na de telling bleek dat alle 49 kandidaten 20,4 of meer stemmen op zich hadden verenigd, zodat zij allen tot lid zijn gekozen. Hun namen zijn: de heer Rabin Baldewsingh, mevrouw Sabine van den Berg, mevrouw Fleur van der Bij, mevrouw dr. Janny Bloembergen-Lukkes, mevrouw Hanneke Boonstra, de heer dr. Michel Buijs, de heer dr. Wim Cappers, de heer Rob van Essen, mevrouw Aly Freije, de heer Jac Fuchs, de heer dr. Willem Glaudemans, de heer dr. Kees de Graaf, de heer A.J. Hovy, de heer dr. Antoine Jacobs, mevrouw dr. Angela Jager, de heer dr. Wim Jansen, de heer Harm de Jonge, de heer Frank Keizer, mevrouw Nicolette Leenstra, mevrouw E. Lockhorn, de heer dr. Floris Meens, de heer dr. Fred Meijer, mevrouw Ineke Noordhoff, mevrouw dr. Greta Noordenbos, mevrouw Sanne Parlevliet, mevrouw Arti Ponsen, de heer dr. Ruud Poortier, de heer dr. Hugo Quené, de heer Renaat Ramon, de heer dr. Johan Reijmerink, mevrouw dr. Marrigje Rikken, mevrouw dr. Bettina Reitz-Joosse, mevrouw dr. Marianne P. Ritsema-van Eck, mevrouw dr. Yolanda Rodríguez Pérez, de heer dr. Daniël Rovers, de heer Joep van Ruiten, de heer dr. Willibrord Rutten, mevrouw Karin Sitalsing, de heer dr. Louis Ph. Sloos, mevrouw dr. M.W.F. van der Steen, mevrouw dr. Dorien Tamis, de heer A.W. Umbgrove, de heer dr. J.J.M. Vandommele, de heer Rob van der Veer, de heer dr. Adriaan E. Waiboer, mevrouw Geke van der Wal, de

[p. 169]

heer dr. mr. P.W. Waldeck, de heer Pieter Waterdrinker, mevrouw dr. M.F. Winkler.

De heer dr. Gert-Jan Johannes maakt gebruik van de rondvraag (27). Om de angst van de penningmeester, dat leden zullen afhaken, weg te nemen doet hij het voorstel om leden aan de Maatschappij te binden door eens in de vijf jaar een diploma ter waarde van €100,- uit te reiken.

Met dank aan de aanwezigen voor het groene licht voor de Wetswijziging en voor de voortzetting van de nieuwe bestuursvoornemens, schorst de voorzitter de vergadering om 12.20 uur voor een korte pauze.

De voorzitter heropent om 13.45 uur het openbare gedeelte van de jaarvergadering in het Klein Auditorium voor de feestelijke viering ter gelegenheid van 125 jaar vrouwen in de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. De bijeenkomst draagt als titel 1893-2018: Het lidmaatschap van de Maatschappij staat open voor ‘beiderlei kunne’. De viering vindt plaats naar aanleiding van de benoeming van vier ereleden: Judith Herzberg, Els Kloek, Sophie De Schaepdrijver en Riet Schenkeveld-van der Dussen. Na een welkomstwoord en introductie van het programma door mevrouw dr. Petra Teunissen vinden de laudatio's plaats en benoemt de voorzitter de vier dames tot erelid. Op verzoek van Sophie De Schaepdrijver, die niet aanwezig kon zijn omdat zij in de VS verblijft, wordt bij haar laudatio een fragment vertoond uit de film Brave Little Belgium. Op uitnodiging van Judith Herzberg geeft Jeroen Onrust een causerie over Stille wateren, diepe gronden: het verhaal van regenwormen in een boerenland. De laudatio van Els Kloek wordt opgeluisterd door een interview met haar door Ineke Huysman. En de laudatio van Riet Schenkeveld-van der Dussen wordt opgeluisterd door Margot Kalse (alt-mezzo) en Elly van Minster (luit) met O Paarel en Puyck der Vrouwen. Mevrouw dr. Agnes Sneller sluit de viering af met een door tijdgebrek verkorte bijdrage over de Geschiedenis van vrouwen en mannen: bronnen van inspiratie en confrontatie. Susanne Onel, Hans Croiset en Menno Voskuil lezen voor uit brieven van Mina Kruseman en Multatuli, uit de briefwisseling tussen Clara Klaver/Clare Lennart en Frans Coenen, en tussen Tesselschade Roemers en Pieter Hooft.

De bijeenkomst wordt besloten met een geanimeerde receptie.