Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 2000-2001

6. Verslag van de bibliothecaris over het jaar 2000

1. Collectievorming

1.a. Gedrukte werken

In het verslagjaar zijn 1581 aanwinsten geregistreerd (1386 in 1999).

1.b. Schenkingen

J.C. Bedaux (Stads- of Atheneumbibliotheek), Deventer; Katholieke Universiteit Nijmegen Bibliotheek, Nijmegen; C.V. Bock (Castrum Peregrini Presse), Amsterdam; E. Bosch, 's-Gravenhage; Buehrmann-Ubbens, Zutphen; A. Buurman-Brunsting, Leiden; Copyright Foundation Simon Vestdijk, Doorn; J.C.M. Damen, Leiden; Boekhandel De Kler, Leiden; J. De Poortere, Deinze; N.M.J.T. van den Eerenbeemt, Eindhoven; H. Eggels (Van Spijk Art Projects), Venlo; F. Eulderink, Oegstgeest; Universiteit Leiden Faculteit Sociale Wetenschappen, Leiden; A.A.P. Francken, Leiden; E.K. Grootes (Leerstoelgroep Historische Nederlandse Letterkunde), Amsterdam; J.P. Guépin, Amsterdam; Haags Gemeentemuseum, 's-Gravenhage; Haags Historisch Museum, 's-Gravenhage; M.J.M. de Haan, Roelofarendsveen; J.M. van der Horst, Leuven; Boekhandel In de Bonnefant, Banholt; A. de Jong, Leiden; K. Jongeling; G.J. Keijser, Woubrugge; Kerckebosch Uitgeverij, Zeist; J.L. Kern-Esbach, Leiden; M. Klein, Nij-

[p. 169]

megen; Antiquariaat Klikspaan, Leiden; A.J.M. Koenhein, Utrecht; Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, Leiden; Koninklijke Academie van Nederlandse Taal- en Letterkunde, Gent; Koninklijke Bibliotheek, 's-Gravenhage; Maatschappij tot Nut der Israëlieten in Nederland, Nijverdal; L.L. van Maris, Leiden; Hogeschool Amsterdam Mediatheek Leeuwenburg, Amsterdam; De Nederlandse Taalunie, 's-Gravenhage; Nederlandse Vereeniging voor Druk- en Boekkunst, Zoeterwoude; J. van den Noort, Rotterdam; De Oare Utjouwerij, Enschede; E.L. van Olst (Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek), Arnhem; Omen Malum Litterarum, Leiden; G.J. Post van der Molen, Leiden; J.G. Praas, Odijk; S. Predota (Univ. Wroclawski), Wroclaw; S.J.L. Prop, Banholt; Provincie Limburg, Maastricht; M. Raadgeep, Delft; remu, Utrecht; H.G.F. Schneeweiss, Breda; Soc. Estalal para la Conmem. De los Centenarios de Felipe ii y Carlos v, Madrid; Stichting Literaire Manifestaties Enschede, Enschede; Stichting Regionale Geschiedbeoefening Zeeland, Middelburg; Stichting Uitg. Perio, Leeuwarden; P.R.D. Stokvis, Leiden; M. Stol, Leiden; E. Stronks, Utrecht; C.A.J. Thomassen, Zoeterwoude; J.L.G. Tichelaar, 's-Gravenhage; C. Tutein Nolthenius, Arnhem; K. Uijthoven-van Kinderen (Uitgeverij Europese Bibliotheek), Zaltbommel; Universiteit Leiden Vakgroep Nederlands, Leiden; W. Voskuilen, Amsterdam; Werkgroep Achttiende Eeuw; Yang, Gent.

1.c. Handschriften

Bij Ltk 2175: Brief van Nicolaas Beets aan zijn dochter Ada G. Beets (1871-1955), gedateerd 11.4.1896. Geschonken door de kleindochter van de geadresseerde, mevr. A. van Ree-van Benthem Jutting te Amsterdam.

Brief van J.C.C. den Beer Poortugael aan S.H. Carr-van der Sluis, d.d. 21.3.1809. Aangetroffen in Nagelaten gedichten en verhandelingen van Mr. J.C.C. den Beer Poortugael, 's-Gravenhage 1826 (ex. 1303 C 45), afkomstig uit het legaat van Tj. W.R. de Haan (1983).

Bij Ltk 2180: Gedicht van H. Tollens: ‘De Moederlooze Kinderen aan hunnen vader. (Uit het Hoogduitsch van Heilmann vertaald, en mijn vriend W.H. Suringar toegeëigend)’. 24 verzen. Gedateerd 1823. Gesigneerd H. Tollens Cz. Autograaf. 2 ff. (1) 190:113 mm.

Ltk 2240: Papieren van dr. J.C.H. de Pater (1887-1971). Onderverdeeld in: 1. Correspondentie, o.m. betreffende Het schoolverzet (1969); 2. Manuscript van biografie over A.R. Falck; 3. Notities, lezingen, inleiding Het

[p. 170]

Schoolverzet, artikelen, recensies; 4. Drukwerk. In 1990 geschonken door de zoon prof. dr. ir. A.D. de Pater te Pijnacker.

Ltk 2241: Redactionele stukken m.b.t. De Gids uit het bezit van Emmy van Lokhorst, 1949-1964. 6 omslagen. In 1987 geschonken door K. Lekkerkerker, Amsterdam. Aanvankelijk gevoegd bij Ltk 1888; thans ondergebracht in een apart nummer.

Ltk 2242: Correspondentie van fam. De Haan gericht aan Ch. Raadsveld, 1948-1961: 1. Twee briefkaarten en een brief van Tj. W.R. de Haan, 1950-1957; 2. Twee brieven en een briefkaart van diens broer R.C.W. de Haan (Renzo), 1948 (?)-1952, alsmede een afschrift van een brief aan de Studentenzuiveringscommissie van de Rijksuniversiteit te Leiden, gedateerd 1.12.1948; 3. Brief van hun vader J. de Haan, gedateerd 21.2.1961. Met enkele bijlagen. Afkomstig uit de nalatenschap van Charles Raadsveld. Overgedragen door bemiddeling van J.C. Hageman (executeur-testamentair) en het Letterkundig Museum te Den Haag.

Ltk 2243: Correspondentie, aantekeningen en andere stukken uit het bezit van Tj. W.R. de Haan, 1945-1974: 1. Brieven ontvangen door De Haan, 1945-1975, alfabetisch geordend; 2. Aantekeningen en andere stukken van De Haan of door hem ontvangen, ongesorteerd. Aangetroffen bij het ongeordende materiaal in het gekluisd magazijn. Vermoedelijk afkomstig uit het legaat van De Haan (1983); vgl. Ltk 2170.

Ltk 2244: J. de Haan (1884-1979): Mémoires. Gedateerd 11 september 1972 - na 21 februari 1974. Genoteerd in een ‘dummy’ van Tj. W.R. de Haan, Folklore der Lage Landen, Amsterdam/Brussel 1972. - Aangetroffen bij het ongeordende materiaal in het gekluisd magazijn. Vermoedelijk afkomstig uit het legaat van Tj. W.R. de Haan (1983); vgl. Ltk 2170.

Ltk 2245: ‘Uitgeschreven Poëzij van Harmanus Asschenbergh anno 1793’. Met register. Afschrift van een deel van de brieven, vertelsels en puntdichten, en verscheiden gedichten uit H. Asschenbergh, Poëzy, Amsteldam: Pieter Johannes Uylenbroek, 1793. - Papier in quarto, 42 ff., 197:157 mm. Contemp. pag. 1-81 (74 overgeslagen). Gebonden op twee perkamenten stroken. Kartonnen band, rugbekleding verdwenen.

Ltk 2246: Verzameling Nederlandse (deels vertaalde) gedichten en prozateksten, naar aanleiding van contemporaine gebeurtenissen, in het bijzonder te Rotterdam, ca. 1789-1803. - Papier in folio, 315:190 mm. Contemporaine paginering 1-171. Genaaid op vier stroken. Perkamenten band met kartonnen platkernen en doorgehaalde binding.

Ltk 2247: C.I. Kruimel, ‘Beknopte schets der fabelkunde’. 1816. Bevat:

[p. 171]

‘Namen van Eenige der Voornaamste Goden en Godinnen der Heidenen’ (1-9), uitwerking van de stof in vraag en antwoord (10-91), register (92-96), ‘Iets Nader over de Halve Goden en Helden’ (97-99), ‘Iets over de Egyptische Godheden’ (100-105), ‘Ietsch over de Noordsche Goden’. - Papier in kwarto, 225:180 mm. Contemp. pag. 1-109. Met gewassen pentekening als titelpagina. Gebonden in bruin halfleer met hoeken en goudstempeling, kartonnen platten met marmerpapier beplakt. Rugtekst: ‘schets / der / fabelkunde’. Geel geverfde front- en staartsneden.

Ltk 2248: ‘J. Perrin: Vermakelijke fabelen. Uit het Fransch vertaald door G.M. Kruimel’. Eerste kwart negentiende eeuw. Honderdveertig fabels (1-243), met register (244-250). - Papier in kwarto, 226:180 mm. Contemp. pag. 1-250. Met gewassen pentekening als titelpagina. Gebonden in bruin halfleer met hoeken en goudstempeling, kartonnen platten met kievitspapier beplakt. Rugtekst: ‘J. Perrin / Vermakelij[ke] / Fabelen. - Mogelijk een ongepubliceerde vertaling van J. Perrin, Fables amusantes. Avec une table générale et particulière des mots et de leur signification en anglois et en hollandois, pour en rendre la traduction plus facile à l'écolier. Leiden 1803 (2de dr. Leiden 1808).

Ltk 2249: C.F.P. Stutterheim, Münster, De ondergang van een gemeenschap. Treurspel in drie bedrijven en negentien tafereelen met een proloog, ca. 1929-1941. - Typoscript, gefolieerd 1-76. - In 1998 geschonken door dr. J. Noordegraaf te Alphen aan den Rijn.

Ltk 2250: D. van Hoogstraten, Aenmerkingen over de geslachten der zelfstandige naemwoorden ten dienst der taellievenden tot een proeve opgestelt. 2de verm. dr. Amsterdam 1710. Wit doorschoten exemplaar met vele handgeschreven aanvullingen op de gedrukte citaten en vindplaatsen van woorden. ca. 1710-1724. - Papier in folio, 115 ff., 315:200 mm., niet gefolieerd, bijna alle beschreven, samengebonden met de blaadjes (ca. 150:95 mm) van de octavo-druk (p. 1-228). Het voorwerk (3 katernen) en nawerk (2 katernen) van de druk is niet doorschoten. Contemporaine halfleren rode band, kartonnen platten beplakt met marmerpapier.

2. Gebruik van de collecties

2.a. Gedrukte werken

Het aantal uitleningen, zowel voor gebruik binnen de bibliotheek als daarbuiten, bedroeg ca. 24.000 (25.000 in 1999). Het betrof monografieën, tijdschriften en delen van reeksen.

[p. 172]

2.b. Handschriften

Gereproduceerde handschriften: 53.

Uitgeleende handschriften: 7.

Ltk 417, 420, 432, 464, 466, 2143, ten behoeve van de tentoonstelling ‘Jacob van Lennep’ in het Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum, Den Haag (29 april - 17 september 2000).

Ltk 2159, in verband met de voorbereidingen voor een editie, Universiteitsbibliotheek Amsterdam.

Gerestaureerde handschriften: 3 (Ltk 357, 1030 1563).

Daarnaast werden in het kader van Metamorfoze, het nationale conserveringsprogramma voor bibliotheekmateriaal, brieven en handschriften uit de volgende collecties zuurvrij geborgen, ontsloten in cen en verfilmd: Redactiearchief De Gids (Ltk 1888, 2241), Collectie A.C. Kruseman (Ltk 1238-1290, 1389-1508, 1795), Collectie J. Tideman (Ltk 1515).