5. Verslag van de vertegenwoordiger in Zuid-Afrika over het jaar 1999
In maart 1999 kon de Zuid-Afrikaanse afdeling van de Maatschappij in Stellenbosch haar eerste colloquium organiseren. Het onderwerp van het colloquium waren de verbanden tussen Nederlandse en Zuid-Afrikaanse literatuur. In totaal zijn er negen sprekers opgetreden, van wie twee een lange reis gemaakt hebben uit Leiden. Voor een belangrijk deel handelden de voordrachten over de lang verwaarloosde Nederlandstalige Zuid-Afrikaanse literatuur die tussen 1652 en 1925 bestaan heeft. Over deze literatuur is de afgelopen vijftig jaar erg weinig gepubliceerd. Terwijl de Oosten West-Indische Nederlandse literaturen de afgelopen dertig jaar volop aandacht hebben genoten, heeft men geen belangstelling gehad voor de Nederlandstalige Zuid-Afrikaanse literatuur. Men was vrijwel vergeten dat het Nederlands bijna tweehonderdzeventig jaar in Zuid-Afrika als schrijftaal is gebruikt en dat zelfs het enige standbeeld voor de Nederlandse taal in Zuid-Afrika (in Burgersdorp) is opgericht.
Om hier verandering in aan te brengen is in 1998 een werkgroep opgericht die de studie van Nederlandstalige Zuid-Afrikaanse literatuur in de breedste zin moet bevorderen. Tijdens het colloquium werd over de volgende onderwerpen gesproken: het negentiende-eeuwse, Zuid-Afrikaanse tijdschrift Elpis (Olf Praamstra), Nederlandstalige vrouwelijke schrijvers uit Zuid-Afrika (Pieta van Beek), negentiende-eeuwse Nederlandstalige geschiedschrijving over Zuid-Afrika (Paul Dunn), Nederlandse oude drukken in Zuid-Afrika (Karel Bostoen), de vergeten schrijver J.H. Junius (Wilfred Jonckheere) en achttiende-eeuwse Nederlandse reisjournalen uit Mozambique (Siegfried Huigen). Andere aspecten van de Nederlands-Zuid-Afrikaanse literaire betrekkingen werden belicht door Fritz Ponelis en Etienne Britz; Lina Spies sprak over Gerrit Achterberg. De voordrachten zijn gebundeld in Colloquium Nederlandse literatuur in Zuid-Afrika (Stellenbosch 1999).
Dat dit colloquium kon plaatsvinden, was te danken aan subsidies die door de Maatschappij en de Nederlandse Taalunie (in het laatste geval via het Kaapse Forum voor Neerlandistiek) verstrekt werden. Door de grote afstanden en het ontbreken van financiële steun was het voorheen voor de Zuid-Afrikaanse afdeling onmogelijk bijeenkomsten te organiseren.
In 1999 publiceerde Wilfred Jonckheere uit Pietermaritzburg bovendien een boek over Nederlandse literatuur over Zuid-Afrika: Van Mafeking