Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1992

[p. 144]

Gustav Johannes Lind
Kolding 20 december 1886 - Kolding 20 juni 1984

Gustav Johannes Lind werd in 1886 geboren op de grote boerenhofstede Mejersminde bij Kolding in Denemarken. Hij stamde uit een eeuwenoud Deens boerengeslacht. Na zijn eindexamen werkte hij twee jaar in een boekhandel in Kolding, tot een aanval van kinderverlamming hieraan een einde maakte. In 1906 ging hij in Kopenhagen voor tandarts studeren. Van 1909 tot 1911 studeerde hij verder in de Verenigde Staten en in Berlijn. Na zijn doctorstitel te hebben behaald aan de State University of Pennsylvania, gevolgd door het tandartsdiploma van de Rijksuniversiteit Utrecht, vestigde hij zich in Amsterdam, aanvankelijk in een groepspraktijk, maar vanaf 1926 zelfstandig. Zowel nationaal als internationaal bekleedde hij hoge bestuursfuncties binnen de vakorganisaties.

In 1929 richtte hij het Dansk Samfund i Holland op (het Deens Genootschap in Nederland). Tot aan het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was hij voorzitter daarvan. Nog tijdens de oorlog, in juni 1944, keerde Gustav Lind definitief terug naar zijn vaderland. Dicht bij zijn geboorteplaats zette hij een grote appelboomgaard op, waaruit zich in de loop der jaren een groot bedrijf ontwikkelde. Zijn fortuin stelde hem in staat een stichting op te richten met het doel op zijn terrein een museum te bouwen. In 1988, vier jaar nadat Lind op hoogbejaarde leeftijd was overleden (hij werd zevenennegentig), werd het Trapholt Museum te Kolding officieel geopend.

Het zijn vooral Linds activiteiten voor het Dansk Samfund geweest die zijn lidmaatschap van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde rechtvaardigden. Een lange stoet van vooraanstaande Deense cultuurdragers werd op zijn initiatief (en op zijn kosten) uitgenodigd voor lezingen in Amsterdam en Den Haag. Nog belangrijker was zijn initiatief tot de oprichting van de Bibliotheca Danica, die met ruim vijfentwintigduizend boeken in 1930 in bruikleen aan de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam werd toevertrouwd. Door zijn vele connecties in Denemarken wist hij daarvoor in korte tijd de benodigde middelen bijeen te krijgen. Deze collectie is sindsdien aanzienlijk uitgebreid dank zij eigen aanschaf en belangrijke schenkingen van Deense culturele fondsen. In 1990 organiseerde de universiteitsbibliotheek een mooie expositie van het Deense boekenbezit, ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan van de Bibliotheca

[p. 145]

Danica. Het initiatief van Gustav Lind vond spoedig navolging bij Zweedse, Noorse en IJslandse culturele instanties, die grote schenkingen deden aan de U.B. te Amsterdam.

Bij het driehonderdjarig bestaan van de Rijksuniversiteit Utrecht werd op de dag dat Lind vijfentwintig jaar eerder zijn Nederlands diploma had behaald (op 22 juni 1936), een kopie van de beroemde runensteen van Jellinge aan de universiteit overgedragen. Ook daarvoor had Lind in Denemarken geld weten in te zamelen. Kort daarna werd hij benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nassau.

Teruggekeerd in Denemarken schreef hij een uitgebreide geschiedenis van zijn geslacht, Slaegterne Lind fra ‘Lindegaard’ gennem 500 år (Kolding: Konrad Jørgensens forlag, 1956). In de periode 1959-1973 schreef hij zijn (niet in druk verschenen) memoires. Bij de uitgeverij van Kunstmusseet Trapholt verscheen een rijk geïllustreerde biografie van Lind, getiteld Musseets Maecen. Historien om Trapholt-fondens stifter, dr. Gustav J. Lind (Kolding 1988), van de hand van K.E. Reddersen, waaraan ik een aantal gegevens voor dit levensbericht heb ontleend.

amy van marken