Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1966

II Verslag van de secretaris over de belangrijkste lotgevallen en handelingen gedurende het jaar 1965/1966.

Het aantal gewone leden bedroeg op 1 mei 1965 980, waarvan er 249 in het buitenland wonen. Door overlijden verloren wij 39 leden, terwijl van de ledenlijst werden afgevoerd 37 leden. Dat dit laatste getal hoger is dan in voorgaande jaren, is een gevolg van het feit dat de ledenlijst geheel is gecontroleerd. Daarbij bleek dat enkele leden reeds lang geleden hadden bedankt of zonder hun instemming op de ledenlijst waren geplaatst.

[p. 47]

De door de vorige jaarvergadering benoemde nieuwe leden namen hun benoeming aan, behalve Ton Lutz en Jos Vandeloo. Van het haar in art. 15 van de Wet toegestane recht om ten hoogste 20 nieuwe leden te benoemen heeft het bestuur gebruik gemaakt om te benoemen de heren: J. Bouws, A. Cohen, J. Deleu, P. van Eeten, L.W. Forster, H. Heeresma, W. Hussem, J. Hamelink, C.W.H. Lindenburg, Ivo Michiels, E. Th. G. Nuytens, H. Oosterhuis, Y. Poortinga, L. Snackers (Loe Maas), M. de Swarte, N. Verhoeven, A.L. de Vreese, L.W. de Vries, M. Vrolijk en S. van Wattum. Behalve de heren Hamelink en De Swarte namen allen hun benoeming aan. Mevrouw Aya Zikken en de heren Baudet en Pée werden opnieuw als lid ingeschreven.

Door de jaarvergadering van 10 juli 1965 werden tot nieuwe leden in het bestuur gekozen de heren De Groot, Heeroma, De Jong (Dirk) en Lunsingh Scheurleer. De jaarvergadering wees de heer Heeroma als voorzitter aan; de heren Minderaa en De Jong werden door het bestuur resp. gekozen tot onder-voorzitter en secretaris-penningmeester. Het bestuur vergaderde maandelijks en, behoudens de behandeling der lopende zaken, waren er drie onderwerpen, die geregeld aan de orde kwamen: de viering van het eeuwfeest, de financiële toestand en de toekomst van de Maatschappij. Ten aanzien van het eerste punt kunnen wij volstaan met de mededeling dat hiervan een afzonderlijk verslag zal verschijnen.

De financiële toestand van de Maatschappij blijft zorgen baren. Zoals U uit de rekening en verantwoording kunt constateren is er dit jaar geen tekort. Eensdeels is dit een gevolg van het begin van een betere samenwerking met de regering - die wij daarvoor zeer dankbaar zijn - die, naar wij mogen verwachten, ook in de komende jaren vruchten zal afwerpen; andersdeels omdat een intensieve, en ook geslaagde, actie is gevoerd alle achterstallige contributies (ten bedrage van ongeveer 3000 gulden) te innen. Een ander zorgelijk hoofdstuk vormt het steeds verder afbrokkelend vermogen van de Maatschappij. Artikel 73 van de Wet schreef voor: Het Fonds is een onvervreemdbaar kapitaal, ingeschreven op het Grootboek der Nationale Schuld. Door de jaarvergadering van 14 juli 1961 werd de tweede helft van de zin geschrapt, omdat deskundigen toen reeds, en terecht, voorzagen dat de waarde van deze belegging sterk zou verminderen. De toen benoemde commissie, die advies over de belegging van het kapitaal moest uitbrengen, heeft nooit vergaderd en er is haar ook nooit om advies gevraagd. Het is niet

[p. 48]

geheel duidelijk wat er gedaan moet worden, maar wij geven U de verzekering dat er op korte termijn maatregelen zullen worden genomen.

Tenslotte: de toekomst van de Maatschappij. Tengevolge van de vele andere zaken, die afgehandeld moesten worden (o.a. de eeuwfeestviering) en het korte ‘maatschappij-jaar’ zijn verschillende plannen en pogingen blijven liggen. Het huidige bestuur is er echter van overtuigd dat onze Maatschappij een nieuwe basis zal moeten en kunnen vinden om weer een rol te gaan spelen die haar het recht geeft te blijven ‘leven’. Het bestuur is bereid er zijn schouders onder te zetten. Daartegenover mag het bestuur van de leden vragen zich daadwerkelijk in te spannen. Alleen door gezamenlijke inspanning kan iets worden bereikt.

De maandelijkse ledenvergaderingen werden gehouden op 15 okt. 1965, 19 nov. 1965, 17 dec. 1965, 21 jan. 1966, 18 febr. 1966, 18 maart 1966 en 21 april 1966. Sprekers waren resp. de heren A.E. Cohen over ‘De geschiedschrijver Jean Lemaire de Belges, een grensfiguur’; W.A. Ornée over ‘Op zoek naar Vestdijk’; J.J.A. van Bakel over ‘Theorie en praktijk van het semantische onderzoek’; F.R. Noske over ‘De melodie van het Wilhelmus vóór Valerius’ (opgeluisterd met muzikale voorbeelden); Jan Wit over ‘De Karolingische tweelingen (muziek en poëzie in hun ontwikkeling in West-Europa)’; Ward Ruyslinck over ‘Kempens journaal’ en Mevrouw Hella S. Haasse over ‘De falende of afwezige ouders als thema in de na-oorlogse literatuur’. Drie van deze lezingen werden gehouden in het Snouck Hurgronjehuis te Leiden en vier in de leeszaal van de Leidse Universiteitsbibliotheek. Deze laatstgenoemde waren ook toegankelijk voor studenten en andere genodigden met de bedoeling de Maatschappij meer bekendheid te geven en daardoor weer méér ontmoetingscentrum te doen zijn. Deze opzet is niet helemaal gelukt: eensdeels door oorzaken buiten onze schuld (zelfs 't carnaval speelde ons parten), andersdeels omdat er te veel moest worden geïmproviseerd. Het bestuur zal er voor zorgen dat aan het begin van het nieuwe seizoen een volledige agenda voor het gehele seizoen zal worden bekend gemaakt. Rest mij nog, ten aanzien van dit punt, mede te delen dat vier vergaderingen onder leiding stonden van de voorzitter, de overige drie onder die van de onder-voorzitter.

Zoveel als mogelijk was, heeft het bestuur de Maatschappij vertegenwoordigd bij verschillende festiviteiten, prijsuitreikingen, enz.

Het contact met de Noordelijke afdeling was uitstekend, vooral omdat haar vertegenwoordiger alle bestuursvergaderingen op één na

[p. 49]

kon bezoeken; helaas waren zowel de voorzitter als de secretaris van de Zuidoostelijke afdeling slechts enkele malen in staat de bestuursvergaderingen te bezoeken. Van beide zijden werd dit betreurd. De samenwerking met Zuid-Afrika laat niets te wensen over; vooral door de medewerking van de heer Ploeger.

Naast de reeks ‘Zwolse drukken en herdrukken’ (onder auspiciën van de Maatschappij uitgegeven door W.E.J. Tjeenk Willink N.V. te Zwolle), die regelmatig voortgang vindt, verschijnt er in dit verslagjaar een gedenkboek n.a.v. het 200-jarig bestaan, alsmede het eerste deel van de uitgave van ‘Liederen en gedichten uit het Gruuthusehandschrift’, uitgegeven door K. Heeroma, met musicologische medewerking van C.W.H. Lindenburg. (Het tweede deel zal in 1967 of 1968 verschijnen). Ten slotte verschijnt er een studie over de geschiedenis van de Maatschappij van de hand van de heer F.K.H. Kossmann. In het vorige jaarverslag werd melding gemaakt van de instelling van een commissie van drie, die aan het bestuur rapport wilde uitbrengen over de interpretatie van art. 70 der Wet. Dit rapport is inmiddels ontvangen en in dank door ons aanvaard. Rest ons nog dank te brengen voor de gastvrijheid in het Snouck Hurgronje-huis en in de bibliotheek der Rijksuniversiteit.