Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1928

[p. 1]

Verslag van de jaarlijksche vergadering, gehouden te Leiden op den 13den Juni 1928.

De Beschrijvingsbrief luidde aldus:

Leiden, den 15^den Mei 1928.

M.

Bij dezen heb ik de eer U uit te noodigen tot het bijwonen der Jaarlijksche Vergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, die gehouden zal worden op Woensdag den 13^den Juni, des voormiddags klokke elf uren, in het gebouw der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, Steenschuur alhier.

De orde der werkzaamheden is als volgt:

I.

Opening der Vergadering door den Voorzitter, den Heer Mr. D. van Blom, met een toespraak.

II.

Verslag van den staat der Maatschappij en van hare belangrijkste lotgevallen en handelingen gedurende het afgeloopen jaar.

III.

Verslag van den staat der Boekverzameling gedurende hetzelfde tijdsverloop.

IV.

Verslag omtrent de rekening en verantwoording van den Penningmeester.

V.

Verslag der Commissie voor Taal- en Letterkunde.

VI.

Verslag der Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde.

[p. 2]

VII

Verslag der Commissie voor Schoone Letteren.

VIII.

Bekendmaking van den uitslag der stemming over de te benoemen gewone en buitenlandsche leden.

IX.

Bekendmaking van het werk, dat bet Bestuur der Maatschappij, voor het vereenigingsjaar 1927-1928, op advies van de Commissie voor Schoone Letteren, met den jaarlijks uitgeloofden ‘Prijs van aanmoediging’ van ƒ 1000.- bekroond heeft.

X.

Voorstellen van de Maandelijksche Vergadering:

a. uit de rente van het Vaste Fonds, gedurende den tijd van vijf jaar - met ingang van 1929 - een jaarlijksche bijdrage van ƒ 100.- beschikbaar te stellen voor een Bureau, dat de Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam voornemens is te stichten en welks taak zal zijn het onderzoek van de Nederlandsche en Friesche dialecten van stad en land;

b. over de jaren 1928 en 1929 te zamen, een subsidie van ƒ 250.-, uit de rente van het Vaste Fonds, te verleenen aan den Heer D.J. van der Ven, voor de samenstelling van zijn documentair-registreerend filmwerk betreffende het volksleven der Zuiderzeekust-bevolking;

c. het in de vorige Jaarlijksche Vergadering aan den Heer J. Cornelissen te Deurne (bij Antwerpen) uit de rente van het Vaste Fonds toegekende bedrag van ƒ 250.- voor zijn te verschijnen uitgave ‘Nederlandsche Volkshumor op Stad en Dorp, Land en Volk’, met nog ƒ 325.- te verhoogen;

d. uit de rente van het Vaste Fonds een som van ten hoogste ƒ 250.- beschikbaar te stellen als bijdrage aan de Groep Nederland van het ‘International Committee of historical sciences’;

e. de jaarwedde van den Penningmeester te brengen van ƒ 200.- op ƒ 250.-.

XI.

Voordracht van den Heer Dr. N. Japikse: ‘De Stadhouder-koning en zijn alter ego’.

XII.

Verkiezing van een Secretaris, een Penningmeester en een Bibliothecaris, in de plaats van de, volgens art. 24 der Wet aftredende titularissen. De Secretaresse en de Bibliothecaris stellen zich niet herkiesbaar. De Maandelijksche Vergadering stelt de volgende dubbeltallen voor:

Secretaris:

a. De Heer H.T. Damsté.

b. De Heer W.J.J.C. Bijleveld.

[p. 3]

Penningmeester:

a. Dr. J. Heinsius.

b. Dr. Ph. S. van Ronkel.

Bibliothecaris:

a. Dr. A.A. van Rijnbach.

b. Dr. J. de Vries.

XIII.

Verkiezing van twee Bestuursleden in de plaats van de Heeren B.A.P. van Dam en F. Hopman, die aan de beurt van aftreden en niet herkiesbaar zijn. De Maandelijksche Vergadering stelt voor de dubbeltallen:

1. a. Dr. L. Knappert.

b. De Heer A.J. Bothenius Brouwer.

2. a. Mejuffrouw F. de Meyier.

b. Mejuffrouw E. Zernike.

XIV.

Verkiezing van leden in de drie Vaste Commissiën.

1. Commissie voor Taal- en Letterkunde.

Verkiezing. van twee leden in de plaats der aftredende leden Dr. R. van der Meulen Rz. en Dr. J.A.N. Knuttel. De Commissie stelt voor de dubbeltallen:

1. a. Dr. R. van der Meulen Rz.

b. Dr. A.A. van Rijnbach.

2. a. Dr. J.A.N. Knuttel.

b. Mejuffrouw Dr. C. Serrurier.

2. Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde.

Verkiezing van twee leden in de plaats der aftredende leden Dr. L. Knappert en Mr. E.M. Meyers. De Commissie stelt voor de dubbeltallen:

1. a. Dr. L. Knappert.

b. Mr. D. van Blom.

2. a. Mr. E.M. Meyers.

b. De Heer J. Kleyntjens.

3. Commissie voor Schoone Letteren.

Verkiezing van een lid in de plaats van den Heer C.L. Schepp, die wenscht af te treden. De Commissie stelt voor het dubbeltal:

a. De Heer H. van Booven.

b. Mr. J.C. Bloem.

Namens het Bestuur, C. Serrurier, Secretaresse.

[p. 4]

Tegenwoordig zijn de Bestuursleden: D. van Blom, Voorzitter, C. Serrurier, Secretaresse, J. Heinsius, Penningmeester, R. van der Meulen, Bibliothecaris, F. Hopman, B.A.P. van Dam, J.F.M. Sterck, N.J. Krom; het eerelid S.G. de Vries; de gewone leden: W.J.J.C. Bijleveld, H. Blink, A.A. Beekman, K.H. de Raaf, Fred. Oudschans Dentz, D. Wouters, J. Huizinga, N.J. Beversen, A.A. van Rijnbach, J. de Vries, C.A.J. van Dishoeck, C. Peltenburg, C.H. Ph. Meijer, K.H. Boersema, W.J.M. van Eysinga, P.A.A. Boeser, S.A. Waller Zeper, C.E. Hooykaas, C.H. Ebbinge Wubben, J.W. Verburgt, F.K.H. Kossmann, A.W. Bijvanck, C.W. van der Hoogt, W. Wijnaendts Francken-Dyserinck, J.L. Walch, W.L. de Vreese, H.T. Damsté, C. Snouck Hurgronje, J.H. Plantinga, D.C. Hesseling, L. Knappert, W. van Bemmelen, P.J. Blok, L.G.N. Bouricius, J.M. Sterck-Proot, M.C. van Zeggelen, A. Draaijer-de Haas, A.G. de Leeuw, G. Hulsman, W.M.C. Regt, A.S. de Blécourt, E.M. Rogge, M. van Tuyll van Serooskerken, O.J. van Eck, C.G. 't Hooft, C. Bake, Joh. B. Been, F.S. Knipscheer, M.E. Kronenberg, W.G. van der Tak, K.H.E. de Jong, O.C. van Hemessen, S.P. L'Honoré Naber, C.M. Vissering, G.J.W. Koolemans Beijnen, Ph. S. van Ronkel, J.C. van Oven, Ed. Th. J. Brom, F. de Meyrier, A.A. Verdenius, E. Wiersum, J.F.L. de Balbian Verster, Corn. Veth, C.M. van Hille-Gaerthé, C.J. Welcker, C.C. van de Graft, J.A.J. Barge, L.W.A.M. Lasonder, J.J.L. Duyvendak, B. Becker, C. van Son, N. Japikse; het buitenlandsch lid J.L.M. Eggen van Terlan.

I. De Voorzitter, de heer Mr. D. van Blom, opent om elf uur de vergadering met een toespraak, die hij ter uitgaaf in de Handelingen afstaat (Bijlage I).

II-III. De Secretaresse en de Bibliothecaris lezen hun verslagen voor, welke in dank aanvaard worden voor de Handelingen (Bijlage III en IV).

IV. Namens de uit de heeren Dr. N.J. Krom en Dr. L. Knappert bestaande Commissie, benoemd tot het nazien der rekening en verantwoording van den Penningmeester (Bijlage V), meldt de heer Knappert, onder mededeeling der voornaamste posten, dat alles in orde is bevonden, zoodat wordt voorgesteld den Penningmeester te dechargeeren; waartoe wordt besloten. De Voorzitter dankt den Penningmeester en de Commissie.

V-VII. De Secretarissen der Commissies voor Taal- en Letterkunde en Geschied- en Oudheidkunde, de heeren Jan de Vries en W.J.J.C. Bijleveld, brengen hun jaarverslagen uit, en mejuffrouw F. de Meyrier leest het verslag voor der Commissie voor Schoone Letteren. Ook deze stukken worden in dank aanvaard voor de Handelingen (Bijlagen VI-VIII).

VIII. Namens de door de Maandvergadering van 4 Mei aangewezen Commissie voor stemopneming, bestaande uit de heeren en dames C. van Arendonk, D. van Blom, W.J.J.C. Bijleveld,

[p. 5]

H.T. Damsté, F. Driessen, L. Knappert, F. de Meyrier, C. Peltenburg, C. Serrurier en M. barones van Tuyll van Serooskerken, meldt de heer Bijleveld den uitslag der stemming over de ingevolge besluit der Maandvergadering te kiezen twintig gewone en drie buitenlandsche nieuwe leden. Ingeleverd zijn 240 stembiljetten en gekozen zijn:

Gewone leden:

Dr. J.N. Bakhuizen van den Brink, te Winterswijk.

A. Bonger, te Amsterdam.

Mr. Dr. S. van Brakel, te Utrecht.

Dr. L. Brummel, te 's Gravenhage.

M. van Empel, te Middelburg.

Dr. P. Endt, te Leiden.

Dr. G.J. Geers, te Enschede.

E.E. Gewin, te Bilthoven.

G.L. Gonggrijp, te 's-Gravenhage.

Mr. E.J.H. Jaspar, te Maastricht.

S. Kalff, te Amsterdam.

Mr. R. Kranenburg, te Leiden.

S.W.F. Margadant, te 's-Gravenhage.

Mr. P. Scholten, te Amsterdam.

Z. Stokvis, te 's-Gravenhage.

Dr. E.M.A. Timmer, te 's-Gravenhage.

Dr. A. van Veldhuizen, te Groningen.

Dr. A. de Vletter, te Bloemendaal.

Jhr. Dr. P.J. van Winter, te Amsterdam.

Dr. A. Zijderveld, te Amsterdam.

Buitenlandsche leden:

Mr. A.H. Cornette, te Antwerpen.

Mr. L.J. Reypens S.J., te Antwerpen.

Dr. R. Verdeyen, te Luik.

IX. De Voorzitter deelt mede, dat het Bestuur voor het vereenigingsjaar 1926-1927 met den jaarlijks uitgeloofden ‘Prijs van aanmoediging’ van f 1000.- bekroond heeft Mr. Aart van der Leeuw, dichter van den bundel. ‘Het Aardsche Paradijs’, op grond van het volgende advies der Commissie voor Schoone Letteren:

‘De Commissie voor Schoone Letteren besloot met algemeene stemmen voor toekenning van den jaarlijkschen prijs van f 1000.- ditmaal voor te dragen den dichtbundel ‘Het Aardsche Paradijs’ door Aart van der Leeuw, verschenen in 1927.

[p. 6]

Zij overwoog daarbij het navolgende.

Hoewel Aart van der Leeuw niet meer behoort tot de jonge letterkundigen, wordt hij toch, naar het oordeel der Commissie, in verhouding tot de belangrijkheid van zijn werk nog altijd te weinig genoemd en gekend. De Commissie blijft dus door deze voordracht de eenmaal door haar aangenomene gedragslijn volgen, om door het toekennen van dezen jaarlijkschen prijs bij voorkeur in het openbaar de aandacht te vestigen op schrijvers, wier beteekenis naar hare meening nog niet voldoende algemeen wordt ingezien.

In het gezamenlijk werk van den dichter Aart van der Leeuw nu neemt de bundel ‘Het Aardsche Paradijs’ een waardige plaats in. Hij bevat een aantal gedichten, die in hun klaren ernst, hun edelen eenvoud en hunne schoone gebondenheid enkele der voornaamste deugden bezitten, die het Nederlandsche vers van oudsher eigen waren, en welker veronachtzaming in het algemeen niet heeft geleid tot verhooging van het peil der dichterlijke scheppingen. Op grond hiervan is het der Commissie dan ook een bijzondere voldoening, dezen bundel eenstemmig voor bekroning te kunnen voordragen’.

X. Ter tafel komen de voorstellen van de Maandelijksche Vergadering:

a. Bij het voorstel om met ingang van 1929 gedurende vijf jaren jaarlijks f 100.- beschikbaar te stellen voor een door de Koninklijke Akademie van Wetenschappen te stichten bureau tot onderzoek van de Nederlandsche en Friesche dialecten van stad en land, licht de Voorzitter toe, dat men dialectkaarten wil maken van geheel Nederland en dat het de bedoeling is het onderzoek niet te monopoliseeren maar te centraliseeren: het in het Trippenhuis te Amsterdam te huisvesten bureau zal gelegenheid bieden zijn verzamelingen te raadplegen en te gebruiken, en wil raad en steun geven bij onderzoekingen van anderen. Steun van genootschappen als Letterkunde is noodig om de regeering tot steunen bereid te vinden. De Vergadering neemt het voorstel met algemeene stemmen aan.

b. Het voorstel f 250.- subsidie te verleenen aan den heer D.J. van der Ven voor zijn filmwerk betreffende het leven van de Zuiderzeekustbevolking wordt mede niet algemeene stemmen aangenomen.

c. Terzake van het voorstel om de uitgave-Cornelissen met nog f 325.- méér te steunen zegt de Voorzitter, dat van de geleerde genootschappen waarbij werd aangeklopt, enkel het genootschap Limburg een bijdrage schonk. Noodig was f 600.-. Wanneer Letterkunde nu haar in 1927 toegezegde subsidie van f 250.- met nog f 325.- verhoogt, is, met de f 25.- van Limburg, het bedrag gevonden. Ook dit voorstel wordt zonder discussie aangenomen.

d. Bij het voorstel, ten hoogste f 250.- bij te dragen aan de

[p. 7]

Groep Nederland van het ‘International Committee of historical sciences’ vraagt de heer Eggen van Terlan, of die organisatie al niet genoeg gesteund wordt met Amerikaansche middelen. De Voorzitter meent, dat, zoo die steun al groot zij, zulks voor ons geen reden mag wezen om ons geheel te onthouden, waar er ook een uitsluitend-nationale taak voor de Groep Nederland is weggelegd. Het voorstel wordt dan met algemeene stemmen aangenomen, evenals het volgende voorstel e om de jaarwedde van den Penningmeester te brengen van f 200.- op f 250.-. De Voorzitter deelt mede, dat, zoo de werkzaamheden van de in den namiddag voort te zetten vergadering tijdig afloopen, er daarna gelegenheid zal zijn tot een bezoek aan de woning van Constantijn Huygens, waartoe de vergaderde leden door den Secretaris van de vereeniging Hofwijck, Dr. H.E. van Gelder, zijn uitgenoodigd.

De Voorzitter schorst thans de vergadering en noodigt de leden uit, het gemeenschappelijk koffiemaal te gebruiken.

XI. Nadat de vergadering om halfdrie heropend is, krijgt de Heer Dr. N. Japikse het woord voor zijn voordracht: ‘De Stadhouder-Koning en zijn alter ego’.

Wanneer deze is uitgesproken, dankt de Voorzitter den Spreker, hem verzoekend om den tekst voor de Handelingen. De heer Japikse antwoordt, dat hij gesproken heeft aan de hand van aanteekeningen, maar hij zal zien of hij die persklaar kan maken. (Bijlage II).

XII. De Voorzitter deelt mede, dat de Secretaresse Dr. C. Serrurier en de Bibliothecaris Dr. R. van der Meulen, die met den Penningmeester Dr. J. Heinsius volgens artikel 24 der Wet moeten aftreden, zich niet herkiesbaar stellen. Hij betreurt dit zeer en dankt hen voor de vele goede diensten, die zij de Maatschappij hebben bewezen. De Vergadering toont door een levendig applaus, hoezeer zij met die woorden instemt. Tot Secretaris, Penningmeester en Bibliothecaris benoemt de Vergadering dan de heeren H.T. Damsté, Dr. J. Heinsius en Dr. A.A. van Rijnbach, die verklaren hun benoemingen gaarne te aanvaarden.

XIII. Tot bestuursleden, ter vervanging van de heeren van Dam en Hopman, die aan de beurt van aftreden en niet herkiesbaar zijn, benoemt de Vergadering Dr. L. Knappert en mejuffrouw F. de Meyier, die hun benoemingen aannemen.

XIV. In de Commissie voor Taal- en Letterkunde worden de aftredende leden Dr. R. van der Meulen en Dr. J.A.N. Knuttel herbenoemd, evenals in de Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde de aftredende leden Dr. L. Knappert en Mr. E.M. Meyers.

In de Commissie voor Schoone Letteren wordt in de plaats van den heer C.L. Schepp, die wegens verblijf buitenlands wenscht af te treden, verkozen de heer H. van Booven.

De Voorzitter dankt de aftredende bestuurs- en commissieleden voor den arbeid dien zij verzet hebben, en de her- of

[p. 8]

nieuw benoemden voor hun bereidwilligheid - voor zoover reeds gebleken - dien arbeid voort te zetten of op zich te nemen.

Bij de thans volgende rondvraag dankt de heer G.J.W. Koolemans Beynen namens alle aanwezigen den Voorzitter voor zijn voortreffelijke leiding en schoone rede en speciaal ook de aftredende Secretaresse voor al haar goede zorgen; waarna de Voorzitter, den heer Koolemans Beynen bedankend, de vergagadering sluit.