Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1920

[p. 31]

Bijlage III. Verslag van den bibliothecaris.

De bibliotheek werd in het afgeloopen jaar vermeerderd met 1 handschrift, 1 brief, 270 boeken, 28 overdrukken en de vervolgen van een groot aantal genootschapswerken en tijdschriften. 40 personen of besturen schonken ons boekwerken, van 24 personen ontvingen wij overdrukken, in de geschenken van tijdschriften kwam geen verandering.

In dit korte bestek kunnen niet alle geschenken, hoe welkom zij ook waren, met name genoemd worden. De heer en mevr. Muller-Verdam schonken ons een groot aantal boeken op het gebied van het Nederlandsch en andere moderne talen; Prof. Blok gaf het 1^ste deel zijner levensbeschrijving van Prins Willem I; Prof. Huizinga zijn werken: Mensch en Menigte in Amerika, en Herfsttij der Middeleeuwen; Prof. van Gelder het 4^de deel zijner Algemeene Geschiedenis; Prof. Hesseling zijn vertaling van het Grieksche mysteriespel: Het Offer van Abraham; Prof. Frantzen zijn in vereeniging met Dr. Hulshof ondernomen uitgave van Drei Köllner Schwankbücher aus dem XV. Jahrhundert; Prof. Borchling te Hamburg het door hem uitgegeven Nederduitsche gedicht Peter Kunrad van Klaus Groth; Dr. J.F.M. Sterck het 8^ste deel zijner uitgave der werken van Alberdingk Thijm alsmede de door hem bezorgde en aangevulde Geschiedenis van den Amsterdamschen Schouwburg door Dr. Worp; Dr. G.J. Boekenoogen o.a. eenige 18^de eeuwsche reisbeschrijvingen; de heer Alphons de Cock te Antwerpen zijn boek over: Volkssage, Volksgeloof en Volksgebruik; de heer Albert Vogel zijn Voordrachtskunst.

In 't bijzonder vermelding verdient een eigenhandige brief van den Deenschen sprookjesschrijver Andersen, ons door den heer Bakhuizen van den Brink geschonken. Verder eenige zeldzame stukjes, door den heer R.J. Schierbeek aangeboden, waaronder één over den watervloed van 1824. En ten slotte de overzetting van Fruin's Tien jaren uit den tachtigjarigen oorlog in het Hongaarsch, ons door den vertaler Prof. von Antal te Pápa in Hongarije vereerd.

Tot mijn genoegen valt dit jaar ook een enkele aankoop van meer dan gewoon belang te vermelden. Voor een zeer geringen

[p. 32]

prijs gelukte het een exemplaar machtig te worden van de eerste Fransche vertaling van den Robinson Crusoë, geheel of gedeeltelijk op naam staande van Justus van Effen, welke in het begin van 1720, nog geen jaar na de oorspronkelijke Engelsche uitgave van dit wereldberoemde werk van Defoe te Amsterdam bij l'Honoré en Chatelain in het licht verscheen. Voor zoover mij bekend, is er geen tweede exemplaar van in ons land aanwezig en is dit boek ook in het buitenland hoogst zeldzaam. Deze Fransche editie heeft, volgens de onderzoekingen van Dr. Staverman, tot voorbeeld gestrekt aan de eerste Hollandsche vertaling, die kort daarop uitkwam, en waarvan in onze boekerij een volledig exemplaar aanwezig is (een ander is te Berlijn), evenals van latere drukken uit de 18^de eeuw. Ook dus ter completeering van hetgeen onze Maatschappij reeds op dit gebied bezit, is de aanwinst van dit zeldzame boek zeer welkom. Het is alleen jammer, dat de beide vervolgen (het zoogenaamde 2^de en 3^de deel) niet bij dit exemplaar zijn.

Ook moge hier nog vermeld worden de aankoop van een Limburgsche uitgave van het volksboek van Valentijn en Oursson (Venlo, Wed. Bontamps, 1803, approbatur van 1624), welke druk, naar Dr. Boekenoogen mij meedeelde, zeldzaam is.

Naar aanleiding van de herdenking van Multatuli's geboortedag zijn verschillende werken van en over dezen schrijver aangekocht, waaronder ook de thans steeds zeldzamer wordende eerste druk van den Max Havelaar, die onze Maatschappij nog niet bezat.

Zeer onvolledig is onze boekerij voorzien van de werken der tegenwoordige Nederlandsche literatuur. De geringe geldmiddelen laten een grooten aankoop hiervan niet toe. Toch ware het te wenschen, dat in onze bibliotheek, die op het gebied der Nederlandsche letterkunde van haren oorsprong in de middeleeuwen af tot het laatste kwart der 19^de eeuw toe ongetwijfeld de rijkste bibliotheek genoemd kan worden, ook de schoone letteren van thans goed vertegenwoordigd waren. Van de oprichting onzer Maatschappij af hebben tal van Nederlandsche letterkundigen terecht gemeend, dat, zoo ergens, hun letterkundige produkten in de bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde op hun plaats zouden zijn; in de eerste plaats gaven natuurlijk zij, die lid waren van onze Maatschappij, hun werken en sommigen ook het handschrift daarvan ten geschenke. Wel zeer steekt daarbij af het feit, dat in dit en vele der voorafgaande jaren nagenoeg geen enkel scheppend letterkundige, lid onzer Maatschappij, een zijner of harer werken aan onze bibliotheek heeft geschonken. Moge dit anders worden na het jaar waarin de scheppende letterkundigen door een Commissie voor Schoone Letteren in onze Maatschappij afzonderlijk zijn vertegenwoordigd.

In de bibliotheekscommissie werd als vertegenwoordiger der

[p. 33]

schoone letteren gekozen de heer Dr. N.J. Beversen naast de daarin zitting hebbende vertegenwoordigers der taal- en letterkunde en der geschied- en oudheidkunde, de heeren Dr. G.J. Boekenoogen en Prof. Dr. P.J. Blok.

Het heeft maar weinig gescheeld, of ik had U dit jaar een groote ramp te vermelden gehad. In den nacht van den 21^sten op den 22^sten Maart brak een felle brand uit in het gebouw der Loge La Vertu op het Steenschuur, waarin zich tijdelijk, gedurende de verbouwing der universiteitsbibliotheek, een niet onbelangrijk gedeelte van onze boekerij bevindt ten behoeve van de werkzaamheden der redactie van het Woordenboek der Nederlandsche Taal. Gelukkig is de werkkamer der redactie voor het vuur gespaard gebleven, maar een enkele kast heeft waterschade gekregen, hetgeen zeer te betreuren is, vooral ook met het oog op eenige zeldzame werken, die daardoor geleden hebben. Toch mogen wij van geluk spreken, als men bedenkt wat er had kunnen gebeuren, indien het vuur niet juist bij de vertrekken der redactie ware gestuit geworden.

Evenals verleden jaar wil ik eindigen met mijn dank te betuigen aan de Bibliotheekscommissie voor den mij verleenden raad en steun, alsmede aan de directie en beambten der universiteitsbibliotheek voor de goede zorgen, waarmede zij ook dit jaar weder de belangen onzer boekerij hebben behartigd.