Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1917

[p. 78]

Bijlage VI. Verslag der commissie voor taal- en letterkunde.

In het afgeloopen genootschapsjaar heeft onze Commissie voor Taal- en Letterkunde naar gewoonte zeven vergaderingen gehouden. Voorzitter was de heer Knuttel, secretaris de heer Muller. De aftredende leden, de heeren Beets en Heinsius, werden door de maandvergadering van October herbenoemd.

Dank zij een ruimeren toevloed van kopij, konden wij den achterstand in de regelmatige verschijning van ons Tijdschrift inhalen en de slotaflevering van deel XXXV nog vóór het einde van 1916 het licht doen zien. Eene sedert ingetreden ebbe heeft den geregelden voortgang wederom vertraagd; toch is de eerste aflevering van deel XXXVI onlangs verzonden en is er thans ook voor de volgende geen gebrek aan stof.

Wat de door onze Commissie beraamde uitgaven betreft, kunnen wij mededeelen dat Dr. N.B. Tenhaeff met zijne bewerking der in ons vorig verslag aangekondigde uitgave van een kroniekje, behelzende een levendige beschrijving der voorvallen te Utrecht in de jaren 1481 tot 1483, zóóver gevorderd is, dat wij de hoop koesteren eerlang dit werkje, als n^o. 2 der serie Herdrukken onzer Maatschappij, ter perse te kunnen leggen; het zal verlucht worden door eenige reproducties van oude afbeeldingen, die het verhaal ophelderen.

[p. 79]

Daarna zal een tweede, verbeterde druk van n^o. 1 dier serie - het vermaarde Journaal der reis van Bontekoe, dat blijkens den aftrek, dien onze herdruk gevonden heeft, zijn oude bekoring nog niet verloren heeft - ter perse kunnen gaan; waarbij Dr. Hoogewerff van de gelegenheid gebruik zal maken om eenige hem, ook door de critiek van anderen, gebleken minder juiste aanteekeningen te wijzigen.

Voorts hebben wij gaarne het aanbod aanvaard van Dr. F. Reitsma, predikant te Drachten, om als n^o. 3 derzelfde reeks een herdruk te doen verschijnen van Jan Luyken's Voncken der Liefde Jesu: een boekje dat, opgeluisterd door de reproductie van Luyken's eigen fraaie prentjes, naar wij vertrouwen, in onzen tijd op een ruimen kring van lezers mag rekenen.

Vinden deze thans ter hand genomen uitgaven denzelfden aftrek als het eerste nummer, dan zal onze Commissie gaarne op dezen weg voortgaan; er zijn nog tal van voorheen populaire boeken, die ook heden ten dage opnieuw belangstelling kunnen vinden.

Aangaande de uitgave, door Mej. Dr. J.A. Nijland, van Bellamy's thans voor 't eerst verzamelde, grootendeels nog onuitgegeven literaire nalatenschap, in verband met zijn leven, verheugt het ons te kunnen berichten dat de tekst geheel afgedrukt is en thans nog slechts enkele bijlagen, benevens de inleiding, registers enz., ontbreken, zoodat wij de verschijning van het geheel, in twee kloeke deelen, denkelijk nog in den loop des jaars tegemoet mogen zien.

Ten slotte zijn in onze vergaderingen verschillende onderwerpen uit onze taal- en letterkunde ter sprake gebracht. De heer Muller handelde over den naam en het personage van Amoureusje in Bredero's Stommen

[p. 80]

Ridder, in verband met de parodieën van hoofsche vrijage ook in oudere rederijkersstukken. De heer Verdam besprak een- en andermaal verschillende door hem in zijn Middelnederlandsch Woordenboek onlangs behandelde of weldra te behandelen woorden. De heer Hesseling deed verslag van zijn onderzoek naar de herkomst van den volksnaam Hottentot en van enkele andere Afrikaansche uitdrukkingen. De heer Heinsius behandelde verschillende gevallen van assimilatie en dissimilatie van medeklinkers in de Nederlandsche en andere talen. De heer Boekenoogen deed mededeelingen over verschillende oudere Nederlandsche voor- en geslachtsnamen en over het ww. begorden. De heer Beets spoorde den oorsprong na der uitdrukking een profeet die brood eet. Ten slotte onderhield de heer Knuttel ons over de kluchten en andere gedichten van G. van Santen uit het begin der 17^de eeuw, die èn wegens de levendige voorstelling der werkelijkheid èn als proeven van woordkunst (in meer dan één zin) meer waardeering verdienen dan zij tot dusverre genoten hebben. Meestal gaven de voordrachten aanleiding tot eene gedachtenwisseling, die aan meer dan een dezer sedert in ons Tijdschrift in druk verschenen of daarvoor alsnog bestemde opstellen ten goede is gekomen.