Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1915

[p. 108]

Bijlage VI. Verslag der commissie voor taal- en letterkunde.

De Commissie voor Taal- en Letterkunde hield dit jaar zeven vergaderingen, onder voorzitterschap van Prof. Hesseling; de Heer Knuttel nam het secretariaat waar.

Het eerste punt op de agenda vormden steeds de aangelegenheden van het Tijdschrift der Maatschappij, waarvan de redactie aan de Commissie is toevertrouwd. De steun van regeeringswege, reeds in het vorig verslag aangekondigd, trad dit jaar in werking; mede daardoor kon de uitgave ongestoord voortgaan. Wel deed zich tijdelijk eenige schaarschte aan kopij gevoelen, zoodat het misschien niet overbodig is, ook in dit opzicht het Tijdschrift nogmaals in de belangstelling der leden aan te bevelen.

Over de onder toezicht der Commissie verschijnende uitgaven der Maatschappij kan worden bericht, dat de door Dr. Hoogewerff bewerkte herdruk van Bontekoe's Reizen verschenen is en reeds aanstonds groote belangstelling heeft gevonden. Dr. Hoogewerff bereidt thans de uitgave voor van het Journaal van drie matrozen, overwinterend op Nova-Zembla.

Het handschrift van Mej. Dr. Nijland's uitgave van Bellamy's werken is gereed gekomen, zoodat eerlang met den druk van dit werk een begin gemaakt zal kunnen worden.

[p. 109]

Minder gelukkig was de Commissie met betrekking tot de volksboeken Salomon ende Marcolphus en Die Ridder metter Swane, waarvan de kopij nog niet geheel gereed kwam. Wat het eerste werk betreft, moet de oorlogstoestand in België in aanmerking genomen worden, waardoor Prof. De Vreese in zijn arbeid werd belemmerd.

Evenals vorige jaren werden de vergaderingen besloten met wetenschappelijke mededeelingen.

De Heer Heinsius handelde een plaats in de psalmen van Notker, het woord eimet, in de beteekenis van etgroen, en de ei-klank in scheiden.

De Heer Hesseling besprak de romans van Bruno Daalberg, zoowel uit een letterkundig als uit een taalkundig oogpunt en knoopte daaraan vast eenige beschouwingen over den persoon van den schrijver, die gedeeltelijk van de gangbare afweken.

De Heer Beets behandelde den naam joosjesthee en toonde aan, dat het eerste lid dezer samenstelling ontleend is aan een Chineesch woord met de beteekenis parelthee. Ook gaf hij, na eerst de onhoudbaarheid van vroegere veronderstellingen te hebben aangetoond, de verklaring van het gebruik van Jordaan als naam voor een deel van Amsterdam. Overtuigend bleek, dat hier slechts sprake kan zijn van een bijzonder gebruik van den bekenden riviernaam.

De Heer Kalff bracht nogmaals den persoon van De Wakker van Zon (Bruno Daalberg) ter sprake, gaf een voorbeeld van de bekendheid van Antonides in Duitschland uit 1734 en deelde een paar parallellen mede van de geschiedenis van de drie ringen uit Marieken van Nijmegen.

De Heer Verdam besprak het pas gereproduceerd

[p. 110]

Lucidarius-handschrift uit Londen en ging na wat het voor de Middelnederlandsche woordenschat opleverde. Vervolgens gaf hij een gissing ten beste over de beteekenis van verkeerbord en een overzicht over de zeer talrijke beteekenissen van Middelnederlandsch verhalen.

De Heer Boekenoogen sprak over het kinderspel pik, olie, graaf en zocht verband tusschen deze woorden en de gebaren die er bij behooren. Verder deelde hij iets mede over een handschrift in zijn bezit, een uit het Fransch vertaalde kluchtboek, getiteld De vermakelijke Morgenwekker, en over de herhaaldelijk herdrukte en nagevolgde Vermakelijke Orakelen van Luder, uit het midden der 17^de eeuw.

De Heer Knuttel besprak een plaats uit Huygens' Costelick Mal en gaf eenige beschouwingen over de weinig bekende, maar zijns inziens niet onbelangrijke stichtelijke gedichten van Oudaan.