Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1915

[p. 1]

Verslag van de jaarlijksche vergadering, gehouden te Leiden op den 9^den Juni 1915.

De Beschrijvingsbrief luidde aldus:

Leiden, den 21^sten Mei 1915.

M.

Bij dezen heb ik de eer U uit te noodigen tot het bijwonen der Jaarlijksche Vergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, die gehouden zal worden op Woensdag den 9^den Juni, des voormiddags klokke elf uren, in het gebouw der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, Steenschuur alhier.

De orde der werkzaamheden is als volgt:

I.

Opening der Vergadering door den Voorzitter, den Heer J.F.M. Sterck, met een toespraak.

II.^*

Voordracht van den Heer Prof. Dr. P.J. Blok: ‘Quatre-Bras en Waterloo’.

III.

Verslag van den staat der Maatschappij en van hare belangrijkste lotgevallen en handelingen in het afgeloopen jaar.

* Door het Bestuur zal worden voorgesteld de behandeling van punt II uit te stellen tot na de pauze.

[p. 2]

IV.

Verslag van den staat der Boekverzameling gedurende hetzelfde tijdsverloop.

V.

Verslag omtrent de rekening en verantwoording van den Penningmeester.

VI.

Verslag der Commissie voor Taal- en Letterkunde.

VII.

Verslag der Commissie voor Geschied- en Oudheidkunde.

VIII.

Bekendmaking van den uitslag der stemming over de te benoemen gewone en buitenlandsche leden.

IX.

Voorstel van de Maandelijksche Vergadering om aan den Heer Louis D. Petit op te dragen de samenstelling van een Naam-Plaats- en Zaakregister op de vier bestaande Pamfletcatalogi, nl. der collecties Kon. Bibliotheek, Fred. Muller, Is. Meulman en Thysius.

X.

Verkiezing van twee Bestuursleden in de plaats van de aftredende leden, de Heeren Drs. Snouck Hurgronje en Kalff. De door de Maandelijksche Vergadering voorgedragen dubbeltallen bestaan uit de Heeren:

I. a. Ch. A. van Ophuysen.

b. Dr. M.W. de Visser.

II. a. Dr. K. Sneyders de Vogel.

b. Dr. D.C. Hesseling.

XI.

Verkiezing van een Secretaris. Het door de Maandelijksche Vergadering voorgedragen dubbeltal bestaat uit de Heeren:

a. Dr. S.G. de Vries.

b. Dr. G.J. Boekenoogen.

Namens het Bestuur, S.G. de Vries, Secretaris.

[p. 3]

De Vergadering wordt bijgewoond door de Bestuursleden: J.F.M. Sterck, Voorzitter, P.J. Blok, G.J. Boekenoogen, G. Kalff, C. Snouck Hurgronje, J. Heinsius, Penningmeester, J. Verdam, L. Knappert, waarn. Secretaris, door L.D. Petit, Bibliothecaris, door de gewone Leden: A.G.C. van Duyl, Mevr. Th. van Duyl-Schwartze, C.H. Ebbinge Wubben, C. te Lintum, F.A. Liefrinck, A.J. Wensinck, P.A.A. Boeser, K. Sneyders de Vogel, Mevr. W. Wijnaendts Francken-Dyserinck, Mej. H.J.A. Ruys, E.C. Godée Molsbergen, H. IJ. Groenewegen, A. Beets, G.J. Dozy, W.P.C. Knuttel, D.C. Hesseling, W.J.J.C. Bijleveld, W.P. Kops, H.M. Werner, C. Bake, H.E. van Gelder, J. van der Valk, W.B. Kristensen, A. Eekhof, Mej. C. Serrurier, Mej. A.G. de Leeuw, Mej. M.E. Kronenberg, J. Eysten, Mevr. Th. Hoven, Mej. A. van der Flier, Mej. H.S.S. Kuyper, G.J.W. Koolemans Beijnen, Mej. J.W.A. Naber, J.V. de Groot, J. Vürtheim, J. de Josselin de Jong, J.B. Breukelman, C.W. van der Pot Bz., Ch. A. van Ophuysen, G.C.J. Vosmaer, W. Martin, C.P. Burger Jr., F.P.H. Prick van Wely, H.v.d. Velden, A.A. van Schelven, Albert Vogel, A.W. Weissman, Leo van Puyvelde, F.G. Kramp, A.H.L. Hensen, C. Peltenburg, E. Wiersum, Joh. W. Pont, D. Plooy, N. van Wijk, J.A.N. Knuttel, W.F. Leemans, R.W.P. de Vries, A. Mansvelt, Mevr. E. Knuttel-Fabius, N.J. Beversen, H. Blink, Th. Morren, P.C. Molhuysen, W.J. Kühler, E. Slijper, P. Fijn van Draat, J.C.G. Jonker, Ph. S. van Ronkel, Mej. B.M. van der Stempel, Mevr. J.M. Sterck-Proot, J.H.C. Kern, J.C. Overvoorde, L.A. Kesper, M. Schoengen, M.C. Nieuwbarn, K.H. de Raaf.

I. De Voorzitter de Heer J.F.M. Sterck opent te elf

[p. 4]

uren de Vergadering met eene toespraak, door hem ter uitgave afgestaan en hierachter gedrukt (Bijlage I).

II. Op voorstel van het Bestuur wordt besloten eerst punt III-VIII van den Beschrijvingsbrief en eerst daarna II te behandelen.

III-IV. Door den Secretaris en den Bibliothecaris worden hunne verslagen voorgelezen omtrent den staat der Maatschappij en hare belangrijkste lotgevallen en handelingen gedurende het afgeloopen jaar en omtrent den staat der Boekverzameling gedurende hetzelfde tijdsverloop. De Voorzitter betuigt aan beiden dank en deelt mede, dat deze verslagen in eenigszins meer uitgebreiden vorm in de Handelingen zullen worden gedrukt (zie hierachter, Bijlagen III-IV).

V. Namens de Commissie, bestaande uit HH. Dr. D.C. Hesseling en Dr. J. Vürtheim, in de Maandvergadering van 9 April benoemd tot nazien der rekening en verantwoording van den Penningmeester (zie Bijlage V), bericht de Heer Hesseling, dat zij alles nauwkeurig hebben nagegaan en in de beste orde hebben bevonden, zoodat zij konden voorstellen hem onder dankzegging te ontlasten. De Voorzitter betuigt den dank der Vergadering aan de genoemde Heeren en aan den Penningmeester, wien hij tevens hulde brengt voor zijn nauwgezet beheer.

VI-VII. De Verslagen der Commissiën voor Taal- en Letterkunde en voor Geschied- en Oudheidkunde worden in uittreksel door HH. Dr. J.A.N. Knuttel en Dr. P.C. Molhuysen voorgelezen. Beide worden in dank aanvaard voor de Handelingen (Bijlagen VI-VII).

[p. 5]

VIII. Namens de Commissie voor stemopneming in de Maandvergadering van 7 Mei benoemd, doet de Heer Dr. A. Eekhof mededeeling van den uitslag der stemming gehouden ter verkiezing van nieuwe Leden der Maatschappij, nl. volgens besluit dier Maandvergadering, 30 gewone en 7 buitenlandsche Leden. De Commissie, waarin met den Heer Eekhof zitting hadden HH. W.J.J.C. Bijleveld, J.M.N. Kapteyn, Dr. L. Knappert, Dr. W.B. Kristensen, Dr. N.J. Beversen, Dr. J. Heinsius, Dr. J. Verdam, Jhr. Mr. W.A. Beelaerts van Blokland en Dr. G.J. Boekenoogen, heeft uit handen van den Secretaris ontvangen 251 stembiljetten. Gekozen zijn (in alphabetische volgorde):

Gewone Leden:

Seerp Anema te 's-Gravenhage.

Eduard van Biema te 's-Gravenhage.

Mr. A.S. de Blécourt te 's-Gravenhage.

Dr. V.F. Büchner te Leiden.

Mr. R. Bijlsma te Rotterdam.

H. Colijn te 's-Gravenhage.

Dirk Coster te Delft.

Felix Driessen te Leiden.

Dr. D.A.H. van Eck te Leiden.

Mr. Frans Erens te Zandvoort.

W. Graadt van Roggen te Utrecht.

Dr. E.J. Haslinghuis te Scheveningen.

Mej. Dr. S. Hofker te Leiden.

A. Hoynck van Papendrecht te Rotterdam.

Mevr. J.R. Klein-Peaux te Oegstgeest.

Dr. Alb. C. Kruyt te Pendolo.

Dr. H.H. Kuyper te Amsterdam.

Mr. A. Meerkamp van Embden te Middelburg.

[p. 6]

G. Nolst Trenité te Haarlem.

Mej. mr. E.R. Oppenheim te 's-Gravenhage.

Dr. L.A. Rademaker te 's-Gravenhage.

Dr. D.A. Rinkes te Weltevreden.

Arthur van Schendel te Ede.

J.H. Scholte te Amsterdam.

Jhr. Dr. N.J. van Suchtelen te Blaricum.

Mr. M.W.F. Treub te 's-Gravenhage.

Eduard Verkade te 's-Gravenhage.

Mej. C.M. Vissering te 's-Gravenhage.

Dr. J.L. Walch te 's-Gravenhage.

Dr. S.A. Waller Zeper te Leeuwarden.

Buitenlandsche Leden:

Dr. G. Besselaar te Pieter-Maritzburg.

Dr. A. Cauchie te Leuven.

Dr. L. van der Essen te Leuven.

Dr. W. Goeters te Bonn.

Dr. C. Louis Leipoldt te Pretoria.

Jean Meyhoffer te Ukkel.

De Voorzitter betuigt den dank der Vergadering aan den Heer Eekhof en aan zijne medeleden der Commissie voor stemopneming.

Namens het Bestuur der Vereeniging ‘Arentsburgh’ noodigt zijn Secretaris, de Heer J.P. Koolemans Beijnen, de leden onzer Maatschappij uit tot een bezoek aan wat werd blootgelegd van de Romeinsche nederzetting op Arentsburgh onder Voorburg tegen 12 Juni e.k.

II. Hierop wordt het woord verleend aan den Heer Dr. P.J. Blok voor zijne onder N^o. II aangekondigde voordracht: ‘Quatre-Bras en Waterloo’. Na deze voor-

[p. 7]

dracht zingt de vergadering spontaan het ‘Wilhelmus’ en betuigt de Voorzitter onder luide teekenen van instemming der aanwezigen den Spreker hartelijken dank voor deze sobere en tegelijk warme, vaderlandslievende, rede. Hij verzoekt hem zijne voordracht ter uitgave in de Handelingen af te staan. De Heer Blok verklaart zich hiertoe bereid (zie hierachter, Bijlage II).

Het aanheffen van het ‘Wilhelmus’ was eene aangename uiting der gewekte geestdrift. Waarom echter zingen wij bij zulke gelegenheden altijd het 1^o couplet? Vele andere spreken thans meer tot ons b.v. het 2^o, 6^o, 9^o, 13^o.

IX. Het voorstel van de Maandelijksche Vergadering om aan den Heer Louis D. Petit de samenstelling op te dragen van een register op de pamfletcatalogi wordt aangenomen.

X-XI. Bij de hierop volgende verkiezingen van twee Bestuursleden in de plaats van de aftredende en niet herkiesbare leden, de Heeren Drs. C. Snouck Hurgronje en G. Kalff en van den aftredenden, doch herkiesbaren, Secretaris, den Heer Dr. S.G. de Vries, worden tot Bestuurslid benoemd de Heeren Ch. A. van Ophuysen en Dr. K. Sneyders de Vogel en tot Secretaris herbenoemd de Heer Dr. S.G. de Vries. De beide eerstgenoemden, ter Vergadering aanwezig, verklaren zich bereid de benoeming te aanvaarden.

Bij de hierop volgende rondvraag wijst de Heer Mr. C. Bake op den invloed van de oorlogsberichten op de taal. Als voorbeeld wijst hij op het misbruik van twee onnederlandsche uitdrukkingen t.w. ‘artillerie-duel’ en ‘gedood’ in pl. v. ‘om het leven gekomen’.

[p. 8]

De Heer Dr. C.P. Burger betuigt zich weinig ingenomen met de uitgave van Bontekoe's Journaal. Het boekje is veel goedkooper dan de werken der Linschoten-Vereeniging, maar is dit eerlijke concurrentie? Is die Vereeniging te voren geraadpleegd? Bovendien is deze uitgave zeer onwetenschappelijk. Als voorbeeld wijst Dr. Burger op de dwaze vergissing met het Eiland Brazilië. Waarlijk dit boek had wel eene wetenschappelijke behandeling verdiend.

De Heer Dr. G.J. Boekenoogen en na hem de Heer Dr. G. Kalff beantwoorden den geachten spreker. Er blijkt ruggespraak met de Linschoten-Vereeniging te hebben plaats gehad. Ook was het van den beginne de bedoeling een boek te geven voor de breede volkskringen.

Daarna wordt de Vergadering door den Voorzitter gesloten.