Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1908

[p. 90]

Bijlage IV. Verslag van den bibliothecaris.

Dames en Heeren,

Evenals in vorige jaren het geval was, kan ik ook thans mededeelen dat in het afgeloopen vereenigingsjaar de bibliotheek onzer Maatschappij, zoowel door aankoopen als door welkome geschenken, belangrijk vermeerderd werd. Dat daaronder ook weder geschenken zijn van personen die geen lid onzer Maatschappij zijn, is een welkom bewijs dat onze boekerij ook buiten den kring onzer leden gewaardeerd wordt.

Zoo schonk bijv. Dr. C.A. Wilkens te Kalksberg bij Weenen, vroeger predikant te 's-Gravenhage, eene hoogst belangrijke verzameling brieven van Mevr. Bosboom-Toussaint en haren echtgenoot den schilder Bosboom, niet minder dan 37 stuks. Mevr. de Wed. Dr. H.C. Rogge verrijkte onze bibliotheek met een uitgebreide, hoogst interessante collectie brieven van Nederlandsche en buitenlandsche geleerden aan haar echtgenoot, ons betreurd mede-lid Prof. Rogge gericht, de meeste met betrekking tot de door dezen geleerde geschreven werken.

De Heer W.C.N. de Vries, kapt. kwartiermeester te 's-Gravenhage, bood ons uit naam van zijn schoonvader, wijlen den H. E.gestr. Heer A. Harrebomée, in Aug. 1907 overleden, de geheele letterkundige nalaten-

[p. 91]

schap aan van wijlen P.J. Harrebomée, den vervaardiger van het bekende Spreekwoordenboek der Nederlandsche taal, in 1858-1870 in drie deelen verschenen en waarvan Dr. W.H.D. Suringar in zijn levensbericht in 1881 zooveel merkwaardige bijzonderheden mededeelde. Ik aarzel niet deze nalatenschap eene hoogst belangrijke verrijking onzer Bibliotheek te noemen, daar uit de massa volgeschreven cahiers met excerpten uit tijdschriften en afschriften van zeldzame boekjes, en uit de daarbij gevoegde briefwisseling duidelijk blijkt, onder welke moeilijke omstandigheden de schrijver dat indertijd, en nu nog, zeer gewaardeerde werk samengesteld heeft, en welke zwarigheden hij te overwinnen had, voordat dit boek afgedrukt voor hem lag. Een groot aantal boeken over en met spreekwoorden, waaronder 44, die nog niet in onze bibliotheek voorhanden waren, en waaronder 8 schoolboekjes over Nederl. spreekwoorden voorkomen, zijn bij dit legaat gevoegd, waarvan de waarde verhoogd wordt, door een ex. van het Spreekwoordenboek, gereed gemaakt voor een tweede vermeerderde en verbeterde uitgave; door een onuitgegeven lijvig handschrift ‘Toelichting van Spreekwoorden en Spreekwijzen aan den Bijbel ontleend’, een niet-bekroond antwoord op de prijsvraag van de Hollandsche Maatschappij van fraaije Kunsten en Wetenschappen in 1874 uitgeschreven en die de door Dr. E. Laurillard en E.F. Zeeman ingezonden antwoorden bekroonde; dan nog een onuitgegeven handschrift over ‘Spreekwoorden van Nederlandsche en buitenlandsche plaatsen in hun oorsprong en beteekenis’, waarvoor de schrijver geen uitgever heeft kunnen vinden, en verder door drie afgedrukte vellen van een onvoltooid boek ‘Der oude vrye Friesen Spreeckwoorden’, dat in 1614 door C. George van Burmania opgesteld, nooit uitgegeven werd, en waarvan Harrebomée

[p. 92]

in 1874 de uitgaaf begon maar door gebrek aan inteekenaren staken moest, waarna de afgedrukte bladen vernietigd werden.

Het was de wensch van den H.E.gestr. Heer Harrebomée, die deze nalatenschap steeds met kinderlijken eerbied bewaard had, dat deze na zijn overlijden aan onze Maatschappij zou aangeboden worden als blijvende herinnering aan zijn vader, die vijf-en-twintig jaar lang lid van haar was. Geen betere bestemming had de familie daaraan kunnen geven dan haar te schenken aan onze Bibliotheek, als gedachtenis aan den eenvoudigen, bekwamen onderwijzer, die door zijn onvermoeide nasporingen en zijn onuitputtelijk geduld zooveel bijgedragen heeft tot vermeerdering van de studie en de kennis der Nederlandsche Spreekwoorden.

Van de aankoopen wijs ik U in de eerste plaats op een merkwaardige Tollens-collectie in 31 banden, door een tijdgenoot en vereerder van Tollens verzameld, en waarin, voorzoover ik heb kunnen nagaan, alles voorkomt wat in oorspronkelijke uitgaven van den dichter verschenen is, en alle geschriften over hem. Vele stukken die alleen voorkwamen in tijdschriften en almanakken zijn in keurig afschrift daarbij gevoegd, en in drie deelen alles wat naar aanleiding van Tollens' overlijden in de Dagbladen in Nederland en in België het licht zag.

Verder kocht ik, in overleg met de Bibliotheek-Commissie, eene verzameling onuitgegeven gedichten van den bekenden hofprediker Joannes Vollenhoven, bestemd voor een tweeden druk zijner Poëzie die echter nooit verschenen is. Wel verscheen in 1750 een nieuwe uitgaaf van zijn Kruistriomf met een groot aantal toen nog ongedrukte gedichten, maar de door ons gekochte komen niet daarin voor, zoodat zij onuitgegeven zijn.

[p. 93]

Alles wat door 93 leden en belangstellenden ten geschenke gegeven of door mij gekocht is, zal naar gewoonte in de Bijlage van dit verslag vermeld worden.

Evenals in vroegere jaren vond het letterkundig verkeer met 160 binnen- en buitenlandsche Genootschappen en Instellingen¹ geregeld plaats, waardoor onze Bibliotheek met een menigte vervolgwerken verrijkt werd.

Vermeld ik nu nog dat 23 handschriften en 3414 boeken tegen ontvangbewijs uitgeleend werden, behalve een zeer groot getal dat in de Leeskamer geraadpleegd werd, dan heb ik U het voornaamste met betrekking tot de Bibliotheek medegedeeld en betuig ik U mijn dank voor de ook aan dit Verslag betoonde aandacht.

Louis D. Petit.

1 Zie de uitvoerige opgave daarvan in Handelingen en Mededeelingen onzer Maatschappij van 1905-1906, blz. 80-84.

[p. 94]

Lijst van personen en instellingen die de Bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde in het genootschapsjaar 1907-1908 met geschenken hebben vereerd.

1	Mr. J.H. Abendanon, 's-Gravenhage.
2	H.J. Allard, Maastricht.
3	Mr. C. Bake, 's-Gravenhage.
4	Jhr. Mr. F. Beelaerts van Blokland, 's-Gravenhage.
5	Mr. N.P. van den Berg, Amsterdam.
6	Dr. G.A. van den Bergh van Eysinga, Oss.
7	F. Bezemer, Oosterbeek.
8	Dr. P.J. Blok, Leiden.
9	Bern. J.M. de Bont, Amsterdam.
10	J.H. van den Bosch, Gouda.
11	Dr. J.C. Breen, Amsterdam.
12	D.A. Brinkerink, Bovenkarspel.
13	Dr. A.W. Bronsveld, Utrecht.
14	C.W. Bruinvis, Alkmaar.
15	Dr. Mr. C.P. Burger Jr., Amsterdam.
16	E.M. ten Cate, Apeldoorn.
17	A. de Cock, Antwerpen.
18	Commissie tot onderzoek der Grootburgerrechten, Kampen.
19	Commissie van het Gemeente-Archief, Rotterdam.
20	Commissie v. advies voor 's Rijks Geschiedkundige publicatiën, 's-Gravenhage.
21	J. Craandijk, Haarlem.
22	J.T. Cremer, Amsterdam.
23	Dept. v. Binnenlandsche Zaken, 's-Gravenhage.
24	I.I. Duproix, Marseille.
25	C. van Erpecum, 's-Gravenhage.
26	A.F. Fehmer, Rotterdam.
27	P. Gediking, Leiden.
28	Gedeputeerde Staten v. Zeeland, Middelburg.
29	Gemeentebestuur van Deventer.
30	Gemeentebestuur van Leiden.
31	F. Gittens, Antwerpen.
32	J.J. Graaf, Ouderkerk a/d Amstel.
33	J.H. Groenewegen, Amsterdam.
34	F. Haje, Haarlem.
35	Mr. J.N. van Hall, Amsterdam.
36	Wijlen A. Harrebomée, 's-Gravenhage.
37	Mr. J.E. Heeres, Leiden.
38	Dr. H. Heeringa, Schiedam.
39	Dr. J. Herderscheê,'s-Hertogenbosch.
40	Dr. J.H. Holwerda Jr., Leiden.
41	W.R. Hora Adema, Apeldoorn.
42	Mr. C. Pijnacker Hordijk, Haarlem.
43	Mr. H.F.W. Jeltes, 's-Gravenhage.
44	Dr. G. Kalff, Leiden.
45	Dr. L. Knappert, Leiden.
46	F.M. Knobel, Pretoria.
47	Mr. L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck, Amsterdam.
48	W.F. Leemans, 's-Gravenhage.
49	Library of Congress, Washington.
50	Hertog F. de Loubat, Parijs.
51	Mej. M.G.A. de Man, Middelburg.
52	J.E. de Meijier, 's-Gravenhage.
53	Dr. J.W. Muller, Utrecht.
54	M.C. Nieuwbarn O.P. Nijmegen.

[p. 95]

55	Firma Mart. Nijhoff, 's-Gravenhage.
56	Mej. Dr. J.A. Nijland, Amsterdam.
57	Louis D. Petit, Leiden.
58	Dr. J. Prinsen JLzn., Nijmegen.
59	Redactie v.h. Archief v.d. Geschiedenis v.h. Aartsbisdom Utrecht, Utrecht.
60	Redactie van de Bijdragen voor vaderl. geschiedenis en oudheidkunde, Leiden.
61	Red. van De Gids, Amsterdam.
62	Red. v.h. Jaarboekje Erica.
63	Red. van Het Huis, Oud en Nieuw, Amsterdam.
64	Regenten v.h. Burger-Weeshuis, Aardenburg.
65	Rijks-Museum van Oudheden, Leiden.
66	Rijks-Universiteit, Groningen.
67	Mr. H.H.R. Roelofs Heyrmans, Delft.
68	Mevr. Wed. Dr. H.C. Rogge, Haarlem.
69	Dr. M. Rudelsheim, Antwerpen.
70	J.H. Scheltema, 's-Gravenhage.
71	L. Simons, Amsterdam.
72	J.C. van Slee, Deventer.
73	Dr. K. Sneyders de Vogel, Leiden.
74	Stadtbibliothek, Keulen.
75	A.E.H. Swaen, Groningen.
76	Is. Teirlinck, St. Jans-Molenbeek.
77	Dr. B. Tideman Jzn., 's-Gravenhage.
78	R.P.J. Tutein Nolthenius, Amsterdam.
79	Universiteits-Bibliotheek, Amsterdam.
80	Dr. J.S. van Veen, Arnhem.
81	Dr. J. Verdam, Leiden.
82	Alb. Verwey, Noordwijk-aan-Zee.
83	Dr. W.J. Viljoen, Stellenbosch.
84	Dr. C.G.N. de Vooys, Assen.
85	A.A. Vorsterman van Oijen, Rijswijk.
86	H.G. van der Waals, Amsterdam.
87	H.M. Werner, De Steeg.
88	Dr. E. Wiersum, Rotterdam.
89	M.G. Wildeman, 's-Gravenhage.
90	Dr. C.A. Wilkens, Kalksberg (bij Weenen).
91	Dr. J. te Winkel, Amsterdam.
92	Dr. J.A. Worp, Groningen.
93	Dr. W. Zuidema, Amsterdam.

[p. 96]

Legaat van wijlen den H. Ed. Gestr. Heer A. Harrebomée te 's-Gravenhage.

Handschriften van wijlen P.J. Harrebomée.

Opgave en Toelichting van Spreuken en Gezegden aan den Bijbel ontleend. 51 Cahiers. Onuitgegeven.

Spreuken v. Nederl. en buitenlandsche plaatsnamen, van bekende en onbekende eigennamen, over dood en sterven. Spreekwoorden in voorbeelden. 7 Cahiers. Onuitgegeven.

Bijvoegingen en verbeteringen volgens inlichtingen ontvangen nà voltooiing van het Spreekwoordenboek. 32 Cahiers.

Voorlezing over de Huiselijke Opvoeding. Met naschrift: Nog iets over de Wieg.

Afschrift van C.G. van Burmania, Der oude vrye Friesen Spreeckwoorden 1614. H.S. berustende in de Prov. Bibliotheek van Friesland te Leeuwarden. 6 Cahiers.

Copie uit De Navorscher, betrekkelijke Spreekwoorden. 15 Cahiers.

Duytsche en Latijnsche Spreekwoorden gehaalt uit de beste Schrijvers. 9 Cahiers.

Afschriften van zeldzame boekjes over Spreekwoorden en excerpten uit boeken en tijdschriften. 32, dltjs.

Portefeuille met brieven van A. de Jager, Kemink & Zoon, enz. aan P.J. Harrebomée met diens antwoorden.

Boeken.

Aken (F. van), Nederl. Spreekwoorden door voorbeelden opgehelderd voor Kinderen. 2e druk. Amst. [1811].

Almanak (Landhuishoudkundige) uitg. d.M.D. Teenstra voor 1856-57, Groningen. Waarin Spreekwoorden aan het landleven ontleend.

Alof [ps. van A. Pzn. Meeter]. Spreekwoordenboek voor scholen en huisgezinnen. Alkm. 1861.

[Betman (G.W.)], Verklaring van een 25 tal vaderl. Spreekwoorden v.d. Nederl. Jeugd. Amst. 1848.

Bogaert (P.), Toegepaste Spreekwoorden. Gent 1852.

Braakenburg (D.), Verzameling v. Nederl. Spreekwoorden opgehelderd voor de jeugd. Haarl. 1828.

Burmania (C.G. van), Der oude vrye Friesen Spreeckwoorden. Uitg. d.P.J. Harrebomée 1874. Vel 1-3. Niet uitgegeven door gebrek aan inteekenaren.

Cats (Jac.), Dichterlijke werken. Amst. 1828. 2 dln.

[p. 97]

Dam den Bouwmeester (J. van), De tijd baart rozen, maar ook doornen. Een verhaal in Nederl. Spreekwoorden. 's-Grav. 1856.

[David (J.)], Lof van Wiisheyd ende Goed Geluck. Op 300 Sprekwoorden door Donaer Idinau. Antw. 1606.

Erasmus (D.), De Onversochte Kryghman of Verklaringe v.h. Lat. Spreeckwoordt Dulce bellum inexpectis. Z.p. en j. [Camp. 1644].

Erasmus (D.), Colloquia familiaria, d.i. Gemeensame 't Samenspraken. Utr. 1664.

Fokke Szn. (A.), Verzameling van gebruikelijke Spreekwoorden. M. pl. Amst. 1810.

Fokke Szn. (A.), Id. 2e druk Amst. 1831.

[Gales (G.J.)], Twee Redevoeringen veelal in Hollandsche Spreekwoorden. Amst. 1795.

Guikema (H.), 50 Leerzame verhalen ontleend aan Nederl. Spreekwoorden. Gron. 1842.

Hall (H.C. van), Spreekwoorden betr. Landbouw en Weerkennis. Haarl. 1872.

Harrebomée (P.J.), De Zedeleer voorgesteld in Spreekwoorden. Purm. 1856.

[Harrebomée (P.J.)], Bacchus in Spreekwoordentaal door A.E.B. Herroem. Gorinch. 1874.

Harrebomée (P.J.), Spreekwoordenboek der Nederlandsche Taal. Utr. 1858-70. 3 dln. Met tallooze aanteekeningen en verbeteringen voor een 2e uitgave.

Harrebomée (P.J.), Bedenkingen op E. Laurillard's Bijbel en volkstaal. Gorinch. 1877.

Hasselt (J.J. van), Annotationes ad A. Matthaei Paroemias Belgarum jurisconsultis usitatissimas. Neom. 1780.

Hoeufft (J.H.), Taalkundige aanmerkingen op eenige Oud-Friesche spreekwoorden. Breda 1812.

Hornstra Jzn. (P.), Voedsel voor verstand en hart uit Spreekwoorden afgeleid. Sneek 1832.

Hulst (N.v.d.), Luim en ernst of verklaring van spreekwoorden die van Eieren ontleend zijn. Rott. 1823.

Jong (W. de), Lessen en wenken aan Nederl. Spreekwoorden ontleend. Tiel [1872].

[Kersteman (F.E.)], De Boeren Studeerkamer of Rariteyt-kraam der Zotten. 's-Grav. 1765. 2 dln.

Koning (L.), Verzameling van 140 Spreekwoorden opgehelderd. Z.p. en j. [c. 1820].

Latendorf (F.), Agricola's Sprichwörter, ihr hochd. Ursprung und ihr Einfluss auf d. Deutschen und Niederl. Sammler. Schw. 1862.

Laurillard (E.), Bijbel en Volkstaal. Amst. 1875.

Lennep (J. van), Zeemans-woordenboek. Amst. 1856.

Lossius (K.F.), Tafereelen uit het daaglijksche Leven, benevens Spreekwoorden. 2e druk. Amst. 1817.

Lyste van eenige Klugtige Spreekwoorden. Z.p. en j.

Magazijn v. Spreekwoorden en Zedenspreuken. Amst. W. Willems. Z.j. 3 dltjs.

[p. 98]

Martinet (J.F.), Oorspronkelijke Nederl. Logogryphen of Spreekwoorden opgehelderd. 1e Afd. Amst. [1814].

Martinet (J.F.), Verzameling v. vaderlandsche Spreekwoorden opgehelderd. 3e druk. Leyd. 1829.

Matthaeus (A.), Paroemiae Belgarum Jurisconsultis usitatissimae. Brux. Z.j.

Matthaeus (A.), Zinspreuken bij de Nederl. Rechtsgeleerden gebruikelijk. Amst. 1775.

[Meyer (G.C.)], Nieuwe Nederl. Spraakleer. Nijm. 1846.

Meyer (L.), Woordenschat. 10e druk. Amst. 1745. 3 dln.

Modderman (A.), Bijdragen tot de Huishoudkunde in voorlezingen samengesteld uit Spreuken. Gron. 1852.

Neander (M.), Deutsche Sprichwörter herausg. von F. Latendorf. Schwer. 1864.

Passavant (L. von) gegen Agricola's Sprichwörter. Herausg. von F. Latendorf. Berl. 1873.

Rabener (G.W.), Verzameling van hekelschriften IV (waarin Antoni Pansa van Mancha's Verh. over Spreekwoorden). Amst. 1767.

Raven Hzn. (T.), Toegepaste Spreekwoorden. Gron. 1853.

Reddingins (W.G.), Hollandsche Spreekwoorden opgehelderd door leerzame voorbeelden. Gron. 1814.

Richardson (E.), Anglo-Belgica. d'Engelsche en Nederd. Academy. Amst. 1677.

Roodhuyzen (H.G.), Lessen van Levenswijsheid geput uit eenige Nederl. Spreekwoorden. Amst. 1860.

Sandwyk (G. von), Spreekwoorden aanschouwelijk voorgesteld en verklaard. Purm. [c. 1855].

Sandwyk (G. von), Verklaring van Spreekwoorden aan Ned. Volksspelen enz. ontleend. Opnieuw bewerkt d.J.H. van Dale. Leid. z.j.

Sandwyk (G. von), De liefhebber van Spreekwoorden. Opnieuw bew. d.J.H. van Dale. Leid. z.j.

Sandwyk (G. von), Merkwaardige Spreekwoorden met voorbeelden uit de geschiedenis opgehelderd. Opnieuw bew. d.J.H. van Dale. Leid. z.j.

Sartorius (J.), Adagiorum chiliades III s. Sententiae proverbiales Graecae, Latinae et Belgicae, notis ill. ex rec. C. Schrevelii. Amst. 1670.

Scheltema Ezn. (M.W.), Schetsen. Dock. 1866.

Scheltema (P.C.), Verzameling v. Spreekwoorden, Gezegden en Anekdoten. Fran. 1826-31. 2 stkjs.

Schild en Vrind. Volksalmanak. Brugge 1866.

Spieghel (H.L.), Hertspieghel en andere Zede-schriften. Amst. 1694.

Sprenger van Eyk (J.P.), Het spreekwoordelijk gebruik van bijbeltaal in de burgerl. zamenleving beoordeeld. Rott. [1844].

Sprenger van Eyk (J.P.), Vaderl. Spreekwoorden aan het Dierenrijk ontleend. Rott. 1832-33. 2 dln.

Sprenger van Eyk (J.P.), Id. aan de Scheepvaart ontleend. Rott. 1835-6. 2 dln.

Sprenger van Eyk (J.P.), Id. aan het Landleven ontleend. Rott. 1841.

[p. 99]

Spreuken (Oud Nederl.) en Spreekwoorden. Uitg. d.G.J. Meijer. Gron. 1836.

Sprichwörter (Altniederländische) herausg. v. Hoffmann v. Fallersleben. Hann. 1854. Met tegenovergesteld afschrift der Proverbia communia. Delf c. 1495.

Suringar (W.H.D.), Ioa. Glandorpius in zijn latijnsche Disticha als vertaler van Agricola's Sprichwörter aangewezen. Leid. 1874.

Suringar (W.H.D.), Erasmus over Nederl. Spreekwoorden. Utr. 1873.

Suringar (W.H.D.), Over de Proverbia Communia ook Proverbia Seriosa geheeten. Leyd. 1863.

Tuinman (C.), Oorsprong en uytlegging van... Nederd. Spreekwoorden. Midd. 1726-7. 2 dln.

Venne (A. van de), Tafereel v.d. belacchende werelt. Z.p. 1633.

Verhalen (Tweede 50 tal leerzame) ontleend uit Nederl. Spreekwoorden. Gron. 1843.

Verzameling v. Spreekwoorden en Zegswijzen opgehelderd en toegepast. Gron. 1828.

Volksspreuken (Gemeenzame Nederl.) voorgesteld in Leerzame Verhalen. Amst. 1844.

Wijma (J.), Onze Spreekwoorden. Schoonh. 1867.

Willigen (P. van der), Een spreekwoord niet altijd een waar woord, in voorbeelden. Amst. 1825.

Winschooten (W. à), Seeman, beh. een grondige uitlegging van Nederl. Spreekwoorden. Leid. 1681.

Zoet (J.), d'Uitsteekenste digtkunstige werken. 2e druk. Amst. 1714.

Zutphen (A. van), Vaderlandsche Spreekwoorden ten dienste der scholen opgehelderd. Gorinch. 1821-23. 2 stkjs.

Bundel stukken uit J. Lublink de Jonge, V. Loosjes, Collot d'Escury e.a. waarin over Nederl. Spreekwoorden.

Overdrukjes: J.A. Alberdingk Thijm, J.H. van Dale, H.C. van Hall, M.C. van Hall, P.J. Harrebomée (19 stuks), A. de Jager, J.C. Kobus, J.A.M. Mensinga, J.P. Schaberg, P.v. Waesberge (3 stuks).

[p. 100]

Lijst der handschriften en boekwerken waarmede de bibliotheek verder is vermeerderd:

I. Handschriften.

Geschenk van Mej. Dr. J.A. Nijland te Amsterdam:

Geel (J.), Briefje aan? 3 April 1838.

Geschenk van Mevr. de Wed. Dr. H.C. Rogge te Haarlem:

Verzameling brieven van Nederl. geleerden aan Prof. Dr. H.C. Rogge.

Verzameling brieven van Buitenl. geleerden aan Prof. Dr. H.C. Rogge.

Verzameling brieven van Prof. W. Moll aan Prof. Dr. H.C. Rogge.

Verzameling brieven van Prof. R. Fruin aan Prof. Dr. H.C. Rogge.

Geschenk van den Heer M.G. Wildeman te 's-Gravenhage:

Album Amicorum van W. Rumpf Schultens. 1772.

Geschenk van Dr. C.A. Wilkens te Kalksberg bij Weenen:

A.L.G. Bosboom-Toussaint, 37 brieven en briefkaarten aan Dr. C.A. Wilkens.

Joh. Bosboom, 10 brieven en briefkaarten aan Dr. C.A. Wilkens.

Joh. Bosboom Nzn. 2 brieven aan Dr. C.A. Wilkens.

Gekocht.

Vollenhove (Joannes), Hofpredikant te 's-Gravenhage (1632-1708). Handschrift in 4^o. getiteld: Begroetenissen, brieven, opdracht- en dankbetuigingen, tot den tweeden druk mijner Poezye bijeen geschikt.

Deze verzameling meest onuitgegeven dichtstukken, bestemd voor eene 2e uitgave zijner Poezy (1e druk 1686) die nooit verscheen, behelst de volgende gedichten:

3 Maart 1687. Groete aan den doorluchtigen Helt Frederik Graaf van Schomberg. 6 pag.

9 Aug. 1687. Behoude reis aen den heer Christ. Const. Rumpf. 10 pag.

26 Juni 1688. Dankdicht aan de hofstede van Jakob v.d. Maas.... hoofdofficier d. stadt Leiden.

3 Maart 1688. Op de gelukkige verlossinge.... v. joffrou Erkenraadt van Bergen, uit groot levensgevaar. 3 pag.

17 Mei 1688. Aan .... Joannes Kunschius, Raadt v.d. Keurvort v. Brandenburg. 6 pag.

8 Jan. 1689. Amsterdamsche wellekomst van .... Frederik, Keurvorst .... v. Brandenburg. 4 pag-

13 Jan. 1689. Behoude reis van de heeren afgezanten Nic. Witsen e.a..... staande op hun vertrek naar Engelant. 4 pag.

29 Jan. 1689. Echtgroete. 1 pag.

[p. 101]

21 Maart 1689. Aan den heer Markus Pels, raatsheer der stadt Groningen. 3 pag.

17 Nov. 1689. Dankgift aan mijn broeder R. Rozenboom. 2 pag. [geestig gedicht; dankbetuiging voor de zending van visch met den brief v. Rozenboom].

22 Mei 1690. Dankwensch aan W. v. Heemskerk. 2 pag.

20 Mei 1690. Geluk op de reis aan Th. E. Dankelman. 4 pag.

5 April 1691. Dankoffer aan Frederik III, Keurvorst v. Brandenburg. 4 pag.

11 April 1699. Dankoffer aan Walraven, baron v. Hekeren. 6 pag.

5 Oct. 1700. Heilwensch op Rustwijk, een nieuwe hofstede van E.A. baron v. Pallant. 8 pag.

Nov. 1700. Brief van de vrou N.N. aan den heer N.N. 8 pag.

Maart 1701. Antwoort aan Lukas Rotgans op zijnen brief in de tale van Parnas geschreven. 16 pag.

1 Juni 1705. Aan de aanzienlijke en lieftallige gemeente van 's-Gravenhage. 4 pag.

20 Juli 1705. Aan de Ed. Mog. H. van de Societeit in 's-Gravenhage. 8 pag.

Van de volgende gedichten zijn gedrukte plano exempl. bijgevoegd:

3 Maart 1687, 8 Jan. 1689, 5 April 1691.

II. Boeken¹.

Abendanon (J.H.), Nadere beschouwingen betr. het zout-briketstelsel in N.I. 's-Grav. 1907 (1).

Alpertus Mettensis, De diversitate temporum. Mit Einleitung v.C. Pijnacker Hordijk. Leid. 1908 (42).

Avonden (Historische) 2e Bundel. Gron. 1907 (8).

Bas (F. de), Het Krijgsgeschiedkundig Archief en ‘de Waarheid’ betreffende Beeringen 5 Aug. 1831. Harderw. 1907 (8).

Beatrijs. Uitg. d.C.G. Kaakebeen. Gron. 1902.

Beelaerts van Blokland (F.), Eenige beschouwingen over het tot stand komen van verdragen. Leid. 1895 (4).

Beelaerts van Blokland (W.A.), Stichtsche, Gaasbeeksche en Overijselsche leenen. Amst. 1907.

Berg (N.P. van den), Munt-, Crediet- en Bankwezen in N.I. 's-Grav. 1907 (5).

Bergh van Eysinga (G.A. van den), Rust een weinig! Preeken. Amst. 1907 (6).

Beweging (De), Algemeene tijdschrift voor letteren, kunst, enz. Amst. 1905-7, Jrg. I-III.

1 De cijfers achter de titels geplaatst, verwijzen naar de met diezelfde cijfers gemerkte namen der schenkers hiervoren op blz. 94 opgenomen. De titels zonder zoodanige cijfers zijn van boekwerken door aankoop of ruiling verkregen.

[p. 102]

Bibliotheek d. Universiteit te Amsterdam. Paedagogische Bibliotheek. Aanwinsten 1905-7. Amst. 1908 (79).

Bibliothek d. Angelsächsischen Prosa. Herausg. v.R.P. Wülcker. V. 2. Hamb. 1907.

Blok (P.J.), Geschiedenis v.h. Nederlandsche Volk. VIII. Leid. 1908 (8).

Boer (M.G. de), Ons vaderland. Geïll. geschiedenis d. Nederlanden. Amst. 1907.

Bont (Bern. J.M. de), De ‘regale’ Abdij van Egmond. Amst. 1905 (9).

Bont (Bern. J.M. de), De triptiek v.d. meester van d'Oultremont. Amst. 1907 (9).

Bont (Bern. J.M. de), ‘Jacq. Buyckius exulans libenter’. Amst. 1896 (9).

Bont (Bern. J.M. de), Geneal. en biogr. mededeelingen over J. Buyck Szn. Amst. 1896 (9).

Bouc van der Audiencie. Uitg. d. Nap. de Pauw. II. Gent 1903.

Bredero (G.A.), Spaansche Brabander. Uitg. d.T. Terwey. 2e herz. uitg. d.C.G.N. de Vooys. Gron. 1908 (84).

Brewer (A.), The love-sick King ed. from the 4^o of 1655 by A.E.H. Swaen. Lond. 1907 (75).

Cameraarsrekeningen v. Deventer uitg. d.J. Acquoy. IV, Bladwijzer. Dev. 1908 (29).

Catalogus d. Prov. Bibliotheek v. Zeeland. I 2. II 1 2. Middelb. 1907 (28).

Catalogus d. Boekerij v.h. Noord-Brabantsch Genootschap. 2e Suppl. 's-Hert. 1907.

Cate (E.M. ten), De levensbiecht van een Godzoeker. Bloemlezing uit de Bekentenissen van Augustinus. Amerst. 1908 (16).

Centurio (ps. van F.H. Bogaard), Ziek gemeld. Klucht. 2e druk. Amersf. z.j. (57).

Cervantes, De vernuftige Jonkheer Don Quyot, vert. d.C. Schuller v. Peursum. Leid. z.j.

Cock (A. de) en J. Teirlinck, Kinderspel en Kinderlust in Z. Nederland. VII. Gent 1907 (17 en 76).

Codex diplomaticus Lusatiae Superioris. III. Herausg. von R. Jecht. Liefr 3. Görl. 1907.

Coeverincx (G.), Analecta. Prs. I, bewerkt d.G. van den Elsen en W. Hoevenaars. 's-Hert. 1907.

Colenbrander (B.W.), De volksschool en de godsdienst. Hoorn 1899 (27).

Coopman (Th.) en J. Brouckaert. Bibliographie v.d. Vlaamschen taalstrijd. IV. Gent 1907.

Coremans (E.), De Nederlandsche letterkunde in België sedert 1830. Rott. Bruss. 1904.

Cremer (J.T.), J.T. Cremer als Garde d'Honneur in 1813-14. Z.p. 1908 (22).

Daub (G.), Das Parallelinum zwischen Chateaubriand und Lamartine. Braunschw. 1906.

Daub (H.), Die Entwicklung d. französischen Infinitivausgang. Kiel 1907.

Dijkstra (W.), Friesch Woordenboek. Afl. 22. Leeuw. 1907.

[p. 103]

Duproix (I.I.), Nic. Beets et la littérature Hollandaise. Amst. Genev. 1907 (24).

Dusenschön (F), Die Präposition aefter, aet und be in der altenglischen Poesie. Kiel 1907.

Duyse (F. van), Het oude Nederlandsche lied. Registers. 's-Grav. 1908.

Effen (Just. van), Uit v.E.'s Holl. Spectator uitg. d.J. Koopmans. Gron. 1907.

Elffers (H.), The Standard Dutch Grammar for South Africa. Cape Town 1907 (83).

Elffers (H.), Nieuwe Hollandse Spraakkunst v.d. volksscholen v.Z. Afrika. 2e druk. Kaapst. 1907 (83).

Elffers (H.), Impressions by the Way. Cape Town 1907 (83).

Elffers (H.), The South-African Letter-writer. De Z. Afrik. Briefsteller. Cape Town 1907 (83).

Elffers (H.), Debora. Drama. Kaapst. Amst. 1893 (83).

Elffers (H.), Leesboek voor Zuid-Afrika. Inleiding tot de Nieuwe Serie Standaard A en B (Vereenv. spelling) 3e druk. Kaapst. 1907 (83).

Elffers (H.), Leesboek voor Zuid-Afrika. N.S. Standaard I-VIII (Vereenv. spelling) 3e druk. Kaapst. 1908. 8 dln. (83).

Elffers (H.), An elementary Grammar of the Dutch language (Simplified spelling) 10^th ed. Cape Town 1906 (83).

Elffers (H.), Voor God en Vaderland. Wijnb. 1904 (83).

Elffers (H.), en W.J. Viljoen, Beknopt Nederlands Woordenboek voor Zuid-Afrika. Kaapst. 1908 (83).

Erica. Jaarboekje voor 1908. Amst. 1908 (62).

Erpecum (C. van), De Poorterboeken van Schiedam. 's-Grav. 1908 (25).

Esmoreit. Abel spel uit de XIVe eeuw. Uitg. d.C.G. Kaakebeen. 3e druk. Gron. 1906.

Fehmer (A.F.), De ontwikkeling v.h. Doofstommen-onderwijs hier te lande. Z.p. (26).

Fitzpatrick (J.C.), Calendar of the correspondence of G. Washington with the Continental Congress. Wash. 1906 (49).

Gebouwen (Oude) te Leiden. Leid. 1907.

Gedenkschrift v.d. Kon. Academie en van de Polytechnische School. 1842-1905, d.H.H.R. Roelofs Heyrmans e.a. Delft 1906 (67).

Gedenkstukken d. Algem. Geschiedenis v. Nederland v. 1795 tot 1890. Uitg. d.H.T. Colenbrander. Dl. III. 1. 2. 's-Grav. 1907 (20).

Gedichten (Middelnederlandsche) en Fragmenten, uitg. d. Nap. de Pauw. II 1. Gent 1903.

Geluk (J.), Beginselen d. opvoedingsleer. Gron. 1885 (27).

Gezelle (G.), Loquela tot Woordenboek omgewerkt. Afl. 1-6. Amst. 1907-8.

Gittens (F.), Arnold en Adolf v. Gelderland. Antw. 1891 (31).

Gittens (F.), Bijdr tot de geschiedenis van ons Vlaamsch tooneel. Antw. 1878 (31).

Gittens (F.), Palma's dochter. Treurspel. Antw. 1895 (31).

Gittens (F.), Karel van Gelderland. Treurspel. Gent 1892 (31).

[p. 104]

Gittens (F.), Mellusina. Een lentedroom. Antw. 1893 (31).

Gittens (F.), De Maire van Antwerpen. Drama. Antw. 1906 (31).

Gittens (F.), Parisina. Treurspel. Gent 1887 (31).

Goethe (J.W. von), Broeder en Zuster: Tooneelspel vert. d.H.F.W. Jeltes. 's-Grav. 1908 (43).

Greve (H.E.), De tijd v.d. 80 j. oorlog in beeld. Afl. 1-4. Amst. 1907-8.

Hoefer (F.A.), Mededeelingen omtrent het Oude Loo. Amst. 1908.

Holder (A.), Alt-Celtischer Sprachschatz. Lfg. 17. Leipz. 1907.

Holwerda Jr. (J.H.), Nederland's vroegste beschaving. Leid. 1907 (40).

Holwerda Jr. (J.H.), M.A. Evelein en N.J. Krom, Catalogus v.h. Rijks-Museum v. Oudheden. Afd. Praehistorie en Nederl. oudheden Leid. 1908 (65).

Hora Adema (W.R.), Van het Loo de Victorie. Apeld. 1907 (41).

Huis (Het). Oud en Nieuw. Maandelijksch Prentenboek. VI 1-6. Amst. 1908 (63).

Ibsen (H.), Dramatische werken vert. d. J Clant van der Mijl. Dl. I-III. Amst. 1906-7.

Jaarboek d. Rijks-Universiteit te Groningen 1907-8. Gron. 1908 (66).

Jaarboekje v.d. Nederl. Vredebond 1891-94, 96. 's-Grav. 1891-96. 5 dltjs.

Jaarboekje v.d. Nederl. (Leidsch) voor 1908. Leid. 1908.

Jacobus Traiecti alias De Voecht, Narratio de inchoatione domus clericorum in Zwollis uitg. d.M. Schoengen. Amst. 1908.

Kalender met Nederl. Kleederdrachten voor 1900. Amst. 1900.

Kalff (G.), Geschiedenis d. Nederl. Letterkunde. III. Gron. 1907. (44).

Katalog d. Stadtbibliothek zu Köln. Abt. Rh. II. Köln 1907. (74).

Kinderspelen uit Vlaamsch Belgie. II. Gent 1905.

Knappert (L.), De opkomst v.h. Protestantisme in eene Noord-Nederl. stad. Geschiedenis d. Hervorming binnen Leiden. Leid. 1908. (45).

Knörk (M.), Die Negation in der altenglischen Dichtung. Kiel 1907.

Knuttel (W.P.C.), Balthazar Bekker, de bestrijder v.h. bijgeloof. 's-Grav. 1906.

Kuile (G.J. ter), Geschiedenis v.d. hof Espelo, zijn eigenaren en bewoners. Zwoll. 1908.

Lagemans (E.G.), Recueil de Traités. XVI, I. La Haye 1907. (33).

Lamberts Hurrelbrinck (L.H.J.), Misdadigerswereld. Amersf. 1907. (47).

Lanseloet v. Denemerken (Een abel spel) [uitg. d.K.H. de Raaf]. Lar. 1907.

Lanseloet v. Denemerken (Een abel spel) Id. uitg. d.P. Leendertz Jr. Zwolle [1905].

Leven en werken der Zuid-Nederl. schrijvers. Afl. 3. Gent 1907.

Lincoln (C.H.), Naval Records of the American Revolution 1775-1778. Wash. 1906. (49).

IV Luglio 1807-1907 [Garibaldi]. Venezia 1907. (93).

[p. 105]

Lundius (B.), Deutsche Vagantenlieder in den Carmina Burana. Halle 1907.

Man (M. de), Over Zeeuwsche loodjes. Midd. 1892. Met aanvulling. (51).

Man (M. de), Le numismatique du siége de Middelbourg de 1572-74. Brux. 1903. (51).

Mandeville (De reis van Jan van) naar de Middelned. HSS. en incunabelen uitg. d.N.A. Cramer. Leid. 1908.

Matz (E.L.), Formelhafte Ausdrücke in Wolframs Parzival. Kiel 1907.

Mededeelingen (Oudheidkundige). Uitg. d.h. Rijks-Museum v. Oudheden te Leiden. 1. 2. Leid. 1908 (65).

Meester (J. de), Iets over de literatuur dezer dagen. Buss. 1907.

Mellibeo (Van) ende van sinre vrouwen. Handschrift d. XVe eeuw, uitg. d.P. Steph. Schoutens. Hoogstr. 1905.

Moons (J.), Theriotrophium. Sedelycke Lust-Warande oft Tweede Deel v.h. Sedelyck-Vermaeck-Tonneel. Antw. 1679.

Moquette (H.C.H.), Het Archief d. Weeskamer te Rotterdam. Rott. 1907 (19).

Mosmans (J. en A.G.), Oude namen v. huizen te 's Bosch. Suppl. Z.p.e.j.

Mulder (Lod.), Mengelwerk. 's-Grav. 1907.

Mulder (Lod.), Dramatische werken. 's-Grav. 1907. 2 dln.

Mulder (Lod.), Humor en Satire. 's-Grav. 1907.

Mulder (Lod.), Geschiedkundige novellen. 's-Grav. 1907.

Muller (J.W.), Een nieuw handschrift van den Reinaert. Gent 1908 (53).

Muller (J.W.), Corn. Everaert als spiegel van de maatschappelijke toestanden zijns tijds. Gent 1907 (53).

Muller Fzn (S.), Italiaansche reisindrukken. Haarl. 1907.

Multatuli en S.E.W. Roorda van Eysinga, Briefwisseling. Amst. 1907.

Nentwig (H.), Literatur d. Landes- und Volkskunde d. Provinz Schlesien 1904-6. Bresl. 1907.

Nicolai (O.), Die Bildung d. Adverbs im Altenglischen. Kiel 1907.

Nieuwbarn (M.C.), Het Roomsche Kerkgebouw. De algemeene Symboliek en Ikonographie d. Roomsche kerken. Nijm. 1908. (54).

Ogier (G.), La risible Méprise ou le Bouffon de village. Trad. du Flamand p. Trismigiste [ps. de F. Gittens]. Par.-Liége 1905 (31)

Overvoorde (J.C.), Catalogus d. Prentenverzameling d. Gemeente Leiden. Dl. III. Leid. 1907 (30).

Pascoli (J.), Rufius Crispinus. Acc. VI Carmina laudata. Amst. 1907.

Petersen (K.), Die Urteile Boileaus über den Dichter seiner Zeit. Kiel 1906.

Pierson (A.), Verspreide Geschriften. 3e Rks. 's-Grav. 1907-8. 2 dln.

Poezie (Middelnederl. dramatische) uitg. d.P. Leendertz Jr. Deel II. Leid. 1907.

[Pook (J.)], Harlequin met de Rarekiek van Wijnendael en Rijssel. I. Rott. [1708].

[p. 106]

[Pook] (J.)], Id. vertoonende Gezigten in Vlaenderen. II. Keul. 1708.

[Pook] (J.)], Id. op de grenzen van Vrankrijk. III. Keul. 1708.

[Pook] (J.)], Philippijn met de fraai curjeus in Vlaenderen. Leuv. 1708.

[Pook] (J.)], Id. in Roomen. Leuv. 1708.

Potgieter (E.J.), Jan, Jannetje en hun jongste kind. - Het Rijks-museum. Uitg. d.L. Simons. Amst. 1908 (71).

Prinsen JLzn. (J.), De Nederl. Renaissance-dichter Jan v. Hout. Amst. 1907 (58).

Quaestiunculae historicae. I 1-3. Rott. 1908.

Quatuor. Maandblad uitg. d.h. Genootschap van dien naam. Ie Jrgg. 's-Grav. 1870 (52).

Rapport onderzoek leeftijd waarop leerlingen worden toegelaten op de openbare scholen. [Amst. 1908].

Rapport d. Commissie tot onderzoek d. Grootburgerrechten te Kampen. Den Haag 1907 (18).

Rapport v.d. Comm. in Ned. O.I.v. geschiedkundig onderzoek. 1905/6. Bat. 1907.

Regestes des Evèques de Thérouanne publ. par O. Bled. II, 1. St. Omer 1907.

Register op de Leenaktenboeken van Gelre en Zutphen. Uitg. d.J.J.S. Sloet en J.S. van Veen. VI. Arnh. 1907.

Reyding (A.), Nieuwjaarswensch op de bruiloft van Kloris en Roosje. Amst. 1904 (57).

Rotterdam in den loop der Eeuwen. Afl. 1-12, 13, 16, 17. Rott. 1906-8.

Rudelsheim (M.), Quelques mots sur l'organisation des bibliothèques publiques en Belgique. Brux. 1904 (69).

Schotel (G.D.J.), Het oud-Hollandsch huisgezin. 2e uitg. d.H.C. Rogge. Leid. [1904].

Schotel (G.D.J.), Het maatschappelijk leven onzer vaderen. 2e uitg. d.H.C. Rogge. Leid. [1905].

Schotel (G.D.J.), De openbare eeredienst d. Ned. Herv. Kerk in de XVI-XVIII eeuw. 2e uitg. d.H.C. Rogge. Leid. [1906].

Segers (G.), Onze taal in het middelbaar onderwijs. Gent 1907.

Sneyders de Vogel (K.), De studie v.h. later Latijn. Leid. 1907 (73).

Soto, ps. van H. Oort, Ou'Daniel. Afrikaans Tooneelspelletje. Z.j. (46).

Spyeghel (Den) d. Salicheyt van Elckerlyc (uitg. d.K.H. de Raaf). Lar. 1907.

Staring (A.C.W.), Poezie. II uitg. d.J.H. van den Bosch. Zwolle 1908 (10).

Swanneblommen 1908. Ljouw. 1908.

Terwey (T.), Nederl. Spraakkunst. 4e druk. Gron. 1883 (27).

Tollens-Collectie. Deze hoogst belangrijke en waarschijnlijk komplete verzameling bevattende de oorspronkelijke uitgaven van alles wat van en over den dichter Tollens verschenen is, stamt van een tijdgenoot en is in 31 banden tezamen gebonden. Vele stukken, die niet in de bundels van den dichter voor-

[p. 107]

komen, maar in tijdschriften, jaarboekjes, couranten, euz. verspreid zijn, werden netjes afgeschreven er tusschen gevoegd. Het geheel geeft den indruk dat hier met bijzondere liefde en volharding alles op T. betrekking hebbende werd bijeengebracht en daardoor eene werkelijk unieke collectie ontstaan is. Deze collectie bevat: Sentimenteele geschriften en gedichten. 1799. - Nieuwe verhalen. 1801. - Minnezangen en idyllen. 1800-5. 3 dln. - Dichtlievende mengelingen. 1802. - Tuiltje van geurige dichtbloemen. 1803. - Minnedichtjes. 1809. - Feestzang op h. huwelijk v.d. Prins v.O. 1816. - Gedichten. 1817. 3 dln. - Romancen, balladen en legenden. 1818-19. 2 dln. - Nieuwe gedichten. 1828. 2 dln. - Liedjes van Matthias Claudius. 1832. - Dichtbloemen bij de naburen geplukt. 1839. - Verstrooide gedichten. 1840. - Laatste gedichten. 1849-53. 2 dln. - Nalezing. 1855. - Verspreide dicht- en prozawerken. I (niet meer verschenen). 1857. - 175 verschillende kleine gedichten waarvan vele in handschrift en overdruk, in een band met gedrukten titel: Onuitgegeven en bijeenverz. gedichten en geschriften. - 18 tooneelstukken meest vertaald uit het Fransch (1799-1804). geb. in 4 bdn. - Tollens' Nagedachtenis. Onder dezen titel is verzameld in 3 dln. alles wat na den dood v.T. verscheen om zijne gedachtenis te eeren zoowel in Holland als in België, hierin ook de catalogus zijner bibliotheek, portret enz. gedrukte stukken en in handschrift. - Hulde aan Tollens bewezen gedurende zijn leven. Stukken in handschrift en gedrukt, met platen in 1 bd. - Schotel, Tollens en zijn tijd, 1860, en andere stukken over hem in druk en in hss.

Toller (F.N.), An Anglo-Saxon Dictionary. Suppl. 1. Oxf. 1908.

Tutein Nolthenius (R.P.J.), Middenstandskernen. Amst. 1907 (78).

Unger (J.H.W.), Regestenlijst v. Rotterdam en Schieland tot 1425. Rott. 1907 (19).

Uyttenbroeck (H.H.H.), Bijdragen tot de geschiedenis van Venlo. I. Venlo 1908.

Veen (S.D. van), Historische Studiën en Schetsen. Gron. 1905.

Verdam (J.), Middelnederlandsch Handwoordenboek. Afl. 1, 2. 's-Grav. 1908 (81).

Versaem (Het Jonstich) der Violieren. Geschiedenis d. Rederijkerskamer De Olijftak. Uitg. d.F. Donnet. Antw. 1907.

Versluys (J.), Geschiedenis d. opvoeding en van het onderwijs. Gron. 1878-79. 4 dln. (27).

Versluys (J.), Beknopte geschiedenis van Id. Gron. 1881 (27).

Verwey (A.), Het Testament van Potgieter. Gedroomd paardrijden. Amst. 1908 (82).

Verwey (A.), Droom en Tucht. Rede ter viering van Potgieters' eerste Eeuwfeest. Amst. 1908.

Verwijs (E.) en J. Verdam, Middelnederlandsch woordenboek. VII, 1-6. 's-Grav. 1907-8 (55).

Volksalmanak uitg. d.d. Evangelische Maatschappij 1899, 1903, 1905. Amst. Rott. 1899-1905, 3 dltjs.

Volksalmanak (Groningsche) voor 1908. Gron. 1908.

Volksalmanak (Nieuwe Drentsche) voor 1908. Ass. 1908.

Vooys (C.G.N. de), Historische Schets d. Nederl. Letterkunde. Gron. 1908 (84).

[p. 108]

Vorsterman v. Oyen (A.A.), Het heerlijk goed Thulden. Z.p. [1895] (85).

Vorsterman v. Oyen (G.A.), Gesch. v.d. Disch, later het Burgerweeshuis te Aardenburg. Aard. 1907 (64).

Werner (H.M.), Geldersche Kasteelen. Afl. 18-21. Zutph. 1907-8 (87).

Wiersum (E.), Bijdragen tot de oudste geschiedenis v.d. polder Walcheren. Midd. 1907 (88).

Winkel (J. te), De ontwikkelingsgang der Nederl. Letterkunde. Afl. 1-4. Haarl. 1907-8 (91).

Wörterbuch (Deutsches) IV, Abt. 1 Thl. III, 8; X, 2e Abt. 4, 5; XIII, 7. Leipz. 1907-8. IV Abt. 1, Thl. III, 8 bearb. von H. Wunderlich. X 2e Abt. 4, 5 bearb. von H. Meyer und B. Crome. XIII, 7 bearb. von K. von Bahder.

Woordenboek d. Nederl. Taal. VI, 9, VIII, 2, IX, 7, 8, XI, 12. 's-Grav. Leid. 1907-8. VI, 9 bewerkt door A. Beets en J.A.N. Knuttel. VIII, 2 bewerkt door J. Heinsius. IX, 7, 8 bewerkt door A. Kluyver. XI, 12 bewerkt door G.J. Boekenoogen.

Worp (J.A.), Geschiedenis v.h. Drama en het Tooneel in Nederland. II. Gron. 1907 (92).

Overdrukken,

H.J. Allard (3 stuks). - C. Bake. - F. Beelaerts van Blokland (4 stuks). - F. Bezemer. - P.J. Blok (4 stuks). - J.C. Breen (3 stuks). - D.A. Brinkerink. - A.W. Bronsveld (2 stuks). - C.W. Bruinvis (4 stuks). - C.P. Burger Jr. (3 stuks). - E. Capitain. - J. Craandijk. - F. Gittens (11 stuks). - J.J. Graaf (3 stuks). - J.H. Groenewegen. - F. Haje. - J.N. van Hall. - J.E. Heeres. - K. Heeringa. - J. Herderscheê (2 stuks). - W.F. Leemans. - Mej. M.G.A. de Man (17 stuks). - J. Prinsen J. Lzn. - J.H. Scheltema. - J.C. van Slee (2 stuks). - A.E.H. Swaen. - B. Tideman Jzn. - J.S. van Veen (7 stuks). - C.G.N. de Vooys (9 stuks). - A.A. Vorsterman van Oyen. - H.G. van der Waals (9 stuks). - E. Wiersum (2 stuks). - M.G. Wildeman. - J. te Winkel - W. Zuidema (2 stuks).