Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1904

[p. 72]

Bijlage V. Verslag van de Commissie voor Taal- en Letterkunde.

De Commissie voor Taal- en Letterkunde heeft in het afgeloopen jaar achtmaal vergaderd, onder voorzitterschap van Dr. G. Kalff. Als nieuw lid der Commissie werd benoemd Dr. D.C. Hesseling.

In onze bijeenkomsten werden in de eerste plaats de belangen van het Tijdschrift behartigd en werd vastgesteld welke bijdragen daarin zouden worden opgenomen. Sedert het vorig verslag is het 22^ste deel volledig geworden en is van het 23^ste deel de eerste aflevering verschenen.

Voorts beraadslaagden wij over de uitvoering of over de voorbereiding van andere uitgaven vanwege de Maatschappij.

Zooals bekend is, verscheen in het afgeloopen jaar het tweede deel der door Dr. C.G.N. de Vooys uitgegeven Marialegenden. Tot onze spijt kon met den druk van de Reizen van Mandeville ook dit jaar nog niet worden begonnen: wij kunnen echter mededeelen dat de tekst en de aanteekeningen gereed zijn en dat de bewerker, de Heer N.A. Cramer, de Inleiding vóór 1 Juli meent te zullen kunnen inzenden.

Dank zij den lofwaardigen ijver van Dr. G.J. Boekenoogen, werd de uitgave der Volksboeken krachtig voortgezet. Sedert de vorige Jaarvergadering zijn verschenen:

[p. 73]

Historie van Jan van Beverley, uitgegeven door Dr. G.J. Boekenoogen, Historie van Turias ende Floreta, uitgegeven door Dr. C. Lecoutere en Dr. W.L. de Vreese, Een suverlijc Exempel hoe dat Jesus een Soudaensdochter wech leyde wt haren lande, uitgegeven door Dr. G.J. Boekenoogen. Binnenkort zullen verschijnen: Dat dyalogus of twisprake tusschen Salomon ende Marcolphus, uitgegeven door Dr. W.L. de Vreese, Historie vanden Jongen geheeten Jacke, Historie vanden Ridder metter Swane, beide door Dr. G.J. Boekenoogen. Andere volksboeken zijn in voorbereiding.

Evenals het vorige jaar besloot onze Commissie ook thans geen avondvergadering uit te schrijven op den dag vóór de jaarvergadering.

Onze vergaderingen werden, volgens gewoonte, besloten met mededeelingen en besprekingen van wetenschappelijken aard. Dr. Hesseling voerde het woord over een boek van Victor Henry, getiteld Le Langage martien, dat een onderzoek bevat van de zonderlinge taal die een Geneefsch medium in hypnose sprak en die zij zelf, door inspiratie van een anderen geest van de planeet Mars, wist te vertalen. Hij behandelde tevens de uitdrukking ketelaar van iets blijven, en het gebruik van een genitief in plaats van andere casus. Dr. Salverda de Grave besprak het verschijnsel dat, na de begin-consonant van uit het Fransch overgenomen woorden, bij ons l of r wordt ingelascht; ook stelde hij een afleiding voor van het subst. lawaai. Dr. Verdam hield ons bezig met de volgende middelnederlandsche en nieuwnederlandsche woorden en uitdrukkingen: putten en palen, pilter, pijnappel, pier, Pieter, ontpluiken, pollepel, dat klopt (niet) en verder met de verdubbeling van pronomina. Dr. J.W. Muller deelde een en ander mede over middelnederlandsche fragmenten

[p. 74]

gevonden in de Universiteits-bibliotheek te Utrecht. Dr. Kalff voerde het woord o.a. over de samenstelling van het volksboek van Jan van Beverley en over een werk van Richard Verstegen (1622). Dr. Boekenoogen behandelde een passage uit Huygens Costelick Mal, deelde bijzonderheden mede over het volksverhaal van het ‘Meisje met het varkenshoofd’, en besprak de woorden slochter, darmscheel, overscharig en vangaerde.

Ten slotte deelen wij mede dat de Commissie in de maanden September en October drie buitengewone vergaderingen heeft gehouden naar aanleiding van een verzoek, door Prof. W.J. Viljoen van Stellenbosch tot het Bestuur der Maatschappij gericht en in handen onzer Commissie gesteld. Het betrof zekere maatregelen in het belang van het Nederlandsch in Zuid-Afrika. Deze vergaderingen, die door alle leden der Commissie - ook die van buiten de stad - werden bijgewoond, en tot één waarvan ook het Bestuur der Maatschappij en de HH. Viljoen en Mansvelt waren uitgenoodigd, hebben tot het resultaat geleid, dat de Commissie, gezamenlijk met het Bestuur der Maatschappij, aan den Zuid-Afrikaanschen Taalbond de verklaring heeft afgegeven die in het jaarverslag van den Secretaris der Maatschappij is medegedeeld (zie hierboven, blz. 33).