Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1895

[p. 44]

Bijlage III. Verslag van den Bibliothecaris.

Dames en Heeren,

Verleent mij, als Uwen Bibliothecaris, eenige oogenblikken Uwe gewaardeerde aandacht voor 't verslag van den staat onzer Boekverzameling.

In het afgeloopen vereenigingsjaar is onze boekerij wederom belangrijk toegenomen zoowel door geschenken van leden en ruil met 113 binnen- en buitenlandsche Genootschappen als door aankoop. Behalve het groot aantal geregeld inkomende vervolgwerken is onze Bibliotheek vermeerderd met ruim 200 boeken en 57 handschriften.

Dat deze laatste zoo belangrijk vermeerderd werden is te danken aan eene gunstige testamentaire beschikking van wijlen ons diep betreurd medelid A.C. Kruseman, den Haarlemschen uitgever, die aan onze Maatschappij legateerde eene even belangrijke als eigenaardige verzameling handschriften der voornaamste door hem uitgegeven bellettristische werken, alle gebonden, eenige zelfs in zeer fraaie banden. Kruseman, boekenliefhebber bij uitnemendheid, daarbij man van fijnen smaak, vol sympathie voor de auteurs der door hem uitgegeven werken, had als conscientieus uitgever steeds de gewoonte de

[p. 45]

eerste proef te lezen en met het handschrift te vergelijken en daarna de handschriften te bewaren, de daarbij behoorende platen in proefdruk of op groot papier daarbij te voegen, ze te laten binden en daaraan eene eereplaats te geven in zijne bibliotheek met de bedoeling ze bij zijn eventueel overlijden aan onze Maatschappij te legateeren. Daardoor kwamen wij nu in 't bezit van een compleet ex. van het bekende prachtjaarboekje ‘ Aurora’ van 1850-1865, 16 deelen in 't handschrift der verschillende auteurs met de daarbij behoorende platen in folioformaat; de ‘ Kinderen der Zee’, de keurige gedichten van ons gevierd eerelid Nic. Beets met de gravures naar Jos. Israels; de fraaie bundels ‘ Bijbelsche vrouwen’ en ‘ Historische vrouwen’, 7 bundels van Ten Kate, 6 van Da Costa, een allerbelangrijkst handschrift van Da Costa betreffende de uitgave der gezamenlijke dichtwerken van Bilderdijk, de redevoering waarmede Matthias de Vries in 1853 't hoogleeraarsambt te Leiden aanvaardde, de eenige wellicht die in 't oorspronkelijk handschrift van dezen onvergetelijken geleerde bewaard gebleven is. Handschriften van Potgieter, Helvetius van den Bergh, Van der Pot's gedicht ‘Julianus de Afvallige’ met de daarbij behoorende illustratiën van Rochussen op Chineesch papier en eindelijk, om niet meer te noemen, een handschrift dat voorzeker door allen met belangstelling en eerbied zal beschouwd worden, 't handschrift namelijk der ‘ Leekedichtjes’ van De Génestet!

Beter dan mijne woorden zal eene persoonlijke bezichtiging U een volledig denkbeeld kunnen geven van de eigenaardige waarde van dit belangrijk legaat. Ik noodig U daarom uit na afloop der vergadering aan onze Bibliotheek een bezoek te brengen, dan zal 't mij een genoegen wezen U deze handschriften te toonen.

[p. 46]

Daarenboven ontvingen wij door dezelfde testamentaire beschikking eenige merkwaardige relieken van een paar onzer beroemde dichters, een masker van Bilderdijk en een van Tollens, van dezen laatste 't eenige dat vervaardigd werd, een haarlok van Bilderdijk en een medaillon met zijn haar.

Onze onvergetelijke vriend heeft 't daarbij niet gelaten. Ook aan onze bibliotheek is door hem gelegateerd eene hoogst belangrijke verzameling brieven van Da Costa, Hofdijk, De Génestet, Hasebroek, Busken Huet, Beets, Pierson en van eene menigte andere Nederlandsche letterkundigen, allen met betrekking tot de door Kruseman gevormde plannen en uitgegeven boeken, in de keurigste orde persoonlijk door hem gerangschikt en gebonden in ruim 80 banden. Deze duizenden brieven vormen een onuitputtelijke bron voor de geschiedenis onzer letterkunde van 1840-1885. Wij hebben ze nog niet ontvangen, daar zij in handen gesteld werden van den Heer J.W. Enschedé te Haarlem, die zich onledig houdt met de samenstelling eener uitvoerige biographie van A.C. Kruseman, den boekhandelaar en uitgever, welke levensschets zal uitgegeven worden door de Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels. In mijn volgend verslag hoop ik op deze belangrijke verzameling nader terug te komen.

Volgens gewoonte zal als bijlage tot dit verslag eene opgave volgen van de namen der leden die onze Bibliotheek met geschenken vereerden. Toch wil ik U hier enkele namen noemen. Zoo b.v. schonk ons buitenlandsch lid, de Hertog J.F. Loubat te Parijs een kostbaar, rijk geïllustreerd gedenkboek van zijn geslacht; Dr. J. Fastenrath te Keulen zond ons zijn nieuw boek over Columbus, de Heer Th. M. Banta te New-York een fraai gebonden

[p. 47]

genealogie der Friesche familie Banta. Ons oudste medelid Dr. W.H.D. Suringar schonk ons een ex. zijner nieuwe uitgave ‘ Dit zijn Seneka leren’, die een nieuw bewijs is van de werkkracht en helderheid van geest waarin deze bijna 90-jarige geleerde zich verheugen mag. Dr. S.G. de Vries vereerde ons een ex. der door hem verzamelde taalkundige opstellen van zijn vader Matthias de Vries, wijlen Mr. P. Romeyn legateerde aan ons de onuitgegeven door hem vervaardigde vertalingen van twee Grieksche redevoeringen, Mevrouw Elise van Calcar zond ons een compleet ex. van 't door haar geredigeerde tijdschrift ‘ Op de grenzen van twee werelden’ 18 gebonden deelen; het bestuur der Leeskamer van ‘Amicitia’ schonk ons volgens gewoonte een 25-tal nieuwe bellettristische werken, de redactiën van De Gids, Noord en Zuid, Dietsche Warande, Archief van het Aartsbisdom Utrecht, Messager des sciences historiques de Belgique, Bijdragen voor vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde en van 't Jaarboekje van Alberdingk Thijm bleven ons geregeld een ex. zenden, terwijl de verzameling portretten van onze afgestorven medeleden verrijkt werd door een fraai geëtst portret van Prof. J.T. Buys, ons geschonken door Dr. W.N. du Rieu.

De aankoopen waren in 't afgeloopen jaar niet zoo talrijk als in vroegere jaren 't geval was, daar de gelegenheid zich daarvoor niet aanbood, zoodat dan ook 't voor de Bibliotheek ter beschikking gestelde crediet niet geheel besteed werd. Toch werd onze boekerij met menig belangrijk boek door aankoop vermeerderd, zooals uit de opgave in 't gedrukte verslag zal blijken. Ik noem U hier slechts de nieuwe prachtuitgave van Vondels Gijsbrecht van Amstel, het Oorkondenboek van Groningen en Drenthe, een drietal zeldzame stichtelijke boekjes van A. van

[p. 48]

Hemert en J.F. Lumnius van 1549 en 1571, 't zeer zeldzame werkje van P. Numan, ‘ Den striit des gemoets’ van 1590, J. Campo Weyerman's bewerking van den Don Quichot met platen van Picart, J. Luiken's Schriftuurlijke geschiedenissen van 't Oude en Nieuwe Testament, Fokke's Catechismus der wetenschappen, een compleet ex. van Elzeviers Geillustreerd Tijdschrift, terwijl wij in de gelegenheid waren om ons defect ex. van 't hoogst zeldzame werkje Bloemhof der Nederl. Jeught van 1610, door aankoop van een eveneens defect ex. te completeeren.

Het letterkundig verkeer met 24 binnen- en 89 buitenlandsche Genootschappen vond ook in dit jaar geregeld plaats en leverde voor onze Maatschappij rijke vruchten op, zooals uit de bij dit Verslag gevoegde opgave voldoende blijkt. Daaronder trekken vooral de aandacht de zoo bijzonder werkzame Kon. Vlaamsche Academie te Gent, die niet minder dan 9 nieuwe uitgaven of vervolgwerken zond en het Historische en Antiquarische Gesellschaft te Basel, dat ons een prachtig uitgevoerd facsimile deed toekomen der beroemde plattegrondkaart der stad Basel door Merian van 1615, in 9 groot foliobladen, welke kostbare kaart voor de leden hedenmiddag op de Bibliotheek ter bezichtiging ligt.

Met 't onlangs opgerichte Prov. Limburgsche genootschap voor geschiedkundige Wetenschappen, Taâl en Kunst te Roermond werd in ruil getreden, evenals met de redactie van 't fraaie tijdschrift ‘Mélusine, Recueil de mythologie et de littérature populaire’ terwijl met het zelfde doel onderhandelingen werden aangeknoopt met den in den loop van dit jaar opgerichte Verein für Luxemburger Geschichte, Litteratur und Kunst en met de Société historique et littéraire de Tournai, van wier belangrijke, grootendeels

[p. 49]

uitverkochte uitgaven wij een volledig ex. uit een antiquarischen-catalogus konden koopen.

Dat door al deze jaarlijksche geschenken en aankoopen onze Bibliotheek gaandeweg een grooten omvang krijgt, behoef ik U ongetwijfeld niet te verzekeren. Sedert 21 Maart 1887, 't tijdstip waarop onze Catalogus 't licht zag, is onze boekerij vermeerderd met 228 Handschriften en ruim 4000 boeken, behalve de groote menigte vervolgwerken en tijdschriften.

Als ik U nu nog ten slotte mededeel, dat in 't afgeloopen jaar werden uitgeleend 25 handschriften en 1728 boeken, ongerekend de ontelbare werken die in 't gebouw der Universiteits-Bibliotheek door verschillende bezoekers en door de redactie van 't Woordenboek der Ned. Taal geraadpleegd werden, dan rest mij niets meer dan mijnen welgemeenden dank te betuigen aan de Heeren Bibliotheeksraden Prof. Fruin en Dr. Du Rieu, die mij met hunne adviezen trouw ter zijde stonden.

Onze Bibliotheek in de belangstelling van U allen voor toezending van presentexemplaren Uwer nieuwe uitgaven ten zeerste aanbevelende, betuig ik U mijnen dank voor de mij geschonken aandacht.

LOUIS D. PETIT.

[p. 50]

De Bibliotheek onzer Maatschappij is vermeerderd door
I. Geschenken.

A. HANDSCHRIFTEN.

G. de Vries Az.

Afschrift van politieke pamfletten van 1788. 2 Cahiers.

P. Romeyn.

Vertaling der Rede van Aeschines tegen Aesiphon.

- Id. der Rede van Demosthenes over de Kroon.

Legaat van A.C. Kruseman.

Een bundel HSS. inh.: Bosboom Toussaint, Historische novelle; C.W. Opzoomer, Faust; L.R. Beynen, Dante en Beatrice; J. van Lennep, Tijdkaart.

Aurora. Jaarboekje voor 1850-1865. 16 dln m. pl.

N. Beets.

De kinderen der Zee. M. pl.

Loopbaan en kenschets des dichters A.C.W. Staring.

A. Bogaers.

Kompleete Dichtwerken met inleiding van Nic. Beets.

Het Metalen Kruis.

A.L.G. Bosboom Toussaint.

Eenige aanteekeningen op de Van Deverens.

De Hertog van Alba in Nederland, en Alkmaars beleg in 1573. 2 dln.

Gedenkschrift van de inhuldiging van Koning Willem III.

Media Noche. 2 dln.

C. Busken Huet.

Vragen en Antwoorden. Brieven over den Bijbel.

Brieven over den Bijbel. 2e druk.

Stichtelijke Lectuur.

Kanselredenen.

[p. 51]

Legaat van A.C. Kruseman (Vervolg).

J.T. Buys.

Het regt van de Tweede Kamer.

Bijbelsche Vrouwen. Dichterlijk Album. Oude en Nieuwe Verbond. M. pl.

Is. da Costa.

Allereerste Dichtstuk door hem op 14 jarigen leeftijd geschreven.

HSS. betreffende de uitgave van de compleete Dichtwerken van Mr. W. Bilderdijk en Vrouwe K.W. Bilderdijk.

Dichtstukken uit de Hesperiden.

Zangen uit onderscheiden leeftijd.

Bilderdijk herdacht.

De Chaos en het licht.

J.J. Cremer.

't Reuske van 't Darp. Overbetuwsche vertelling.

R. Dozy.

Het Islamisme.

P.A. de Génestet.

Leekedichtjens. Rijmen en Dichten.

J.P. Hasebroek.

De Poezy van Mr. Is. da Costa.

De Dagheraut, door F. Bremer, vert. d.J.P. en E. Hasebroek.

P.F.L. Helvetius van den Bergh.

De Nichten. Blijspel.

Historische Vrouwen. Dichterlijk Album. M. pl.

W.J. Hofdijk.

De laatste dag van Heemskercks beleg.

J.J.L. ten Kate.

De Durgerdamsche visschers.

Christus Remunerator.

Vertaalde dichtstukken.

Onderscheidene gedichten.

In den Bloemhof. Beelden en droomen.

In Juni 1848. Nog een Zang des tijds.

Jeruzalem verlost naar T. Tasso.

A. Kuenen.

De godsdienst van Israel. 2 dln.

L.P.S. Meyboom.

Hoofdbeginselen der nieuwe christelijke richting.

De godsdienst der Oude Noormannen.

[p. 52]

J.W.G. van Oordt.

De godsdienst der Grieken.

J. Pan.

Aanwijzing der oude en nieuwe dichters door W. Bilderdijk en Vrouwe K.W. Bilderdijk overgebracht en nagevolgd. Correctieexempl.

A. Pierson.

Mr. Isaac da Costa. Een gedachtenisrede.

Rigting en leven.

Het leven en de geschriften van Lord Macaulay.

Geschiedenis van het Roomsch-Katholicisme. 3 dln.

C.W. van der Pot.

Julianus de Afvallige.

E.J. Potgieter.

Poezy 1827-1874. Tweede deel.

L.W.E. Rauwenhoff.

Geschiedenis van het Protestantisme. 3 dln.

C.P. Tiele.

De godsdienst van Zarathustra.

L. de Visser.

Jocelijn, naar A. de Lamartine.

M. de Vries.

De Nederlandsche taalkunde in haren aard en hare strekking.

B. BOEKEN.

J. Anspach.

- Uit de natuurl. Historie v. menschen en dieren, door Filotéros. Leerd. 1894.

- De voormalige Heerschap Malsen. Leerd. 1894.

- Gedenkdag van 40-jar. Evangeliebediening. Leerd. 1894.

Th. M. Banta.

- A Frisian Family. The Banta Genealogy. New-York 1893.

T.H. de Beer.

- Na eene halve eeuw. Aanteekeningen enz. bij Waarheid en Droomen. Culemb. 1895.

G.H. Betz.

- Karel de Stoute. Drama. Leid. 1894.

Koninklijke Bibliotheek te 's-Gravenhage.

Verslag 1893. 's Gravenh. 1894.

[p. 53]

D. Bierens de Haan.

J. Bent, Eerste brief aan den Heere ****. Hoorn (1767).

- Tweede brief aan den Heere ****. Hoorn (1767).

- Vaderl. oudheidk. Aanteekeningen. Amsterd. 1779.

- Vang op den Wintmolen. Hoorn 1774.

[A. Kluit], Tegenberigt op het Naberigt van den Heer J. Bent. Dordr. 1761.

P.A.M. Boele van Hensbroek.

- Granada. A fragment. Lond. 1895.

R.C. Boer.

- De studie v.h. Oudnoorsch. Gron. 1894.

G.M. Boissevain.

- De jongste belastinghervorming in Nederland. Amst. 1894.

G.D. Bom HGz.

- Bibliotheca Belgica. Vlaemsche Druckers. Amst. 1894.

A.C. Bondam.

- Inventaris der Oorkonden afkomstig v.h. Jezuïten-Coll. te 's Hertogenbosch 1893.

- Verslag der aanwinsten v.h. Prov. Archief te 's Hertogenbosch 1893.

- Verslag der Oude Gemeente-Archieven in Noord-Braband 1894.

G.H. van Borssum Waalkes.

Andreae Tiarae Annotationes uitg. d.G.H.v. Borssum Waalkes. Leeuw. 1894.

C.W. Bruinvis.

- Te Alkmaar in den Geuzentijd 1566-1572. Alkm. 1894.

- Het Alkmaarsche Kerkgeschil op 't ergst. Alkm. 1894.

K.D. Bülbring.

- Geschichte d. Ablaute der starken Zeitwörter. Strassb. 1889.

- Idem Inaug. Diss. Strassb. 1888.

The complete English Prose Psalter ed. by K.D. Bülbring Lond. 1891.

E. van Calcar.

- Op de grenzen van twee werelden. Jrg. 1-18. 's Grav. 1877-94.

- Emanuel Swedenborg, de ziener. 's Grav. 1882.

Departement van Marine.

Jaarboek van de Koninkl. Nederl. Zeemacht 1893-94. 's Grav. 1895.

J.I. Doedes.

- 1843-1893. Biografische herinneringen. Utr. 1894.

[p. 54]

S.C. van Doesburgh.

C. van Nievelt, Motieven. Leid. 1895.

Los en Vast. N.S. I, 4-6; II, 1-3. Leid. 1894-95.

J. Fastenrath.

- Christoph Columbus. Dresd. 1895.

J.A. Feith.

- Inventaris d. Rechterl. Archieven, berustende in het Oud-Archief in de Prov. Groningen

G.A.J. Franke.

- Het groote Gilde der Financiers in 1748 en 1749. Gron. 1894.

P. Fredericq.

- Onze historische volksliederen d. 16e eeuw. Gent-'s Grav. 1894.

J. de Fremery.

H. van den Berg, Proeve eener beknopte beschrijving v. Naaldwijk. Delft 1842.

R. Fruin.

- Afscheidsrede. 's Grav. 1894.

- Bijdragen v. vaderlandsche geschiedenis en oudheidkunde, III R. Dl. VIII, 4; IX, 1. 's Grav. 1894-95.

Gemeentebestuur van Leiden.

Verslag over 1893. Leid. 1894.

C.H. de Goeje.

- Geschied. der Kweekschool v.d. Zeevaart 1855-95. Leid. 1895.

D.P.M. Graswinckel.

- Vroegere en hedendaagsche oorlogen beschouwd in het licht van het Christendom. Amersf. 1894.

J.H. Groenewegen.

M.L. Camus-Buffet, De Gemalinnen van Prins Willem I. Vertaald door J.H. Groenewegen. Arnh. 1894.

K. geheim Haus u. Staats-Archiv in Stuttgart.

Wirtembergisches Urkundenbuch. Bd. V1. Stuttg. 1894.

J. Herderscheê.

- Gustaaf Adolf. Amst. 1894.

- Voor aanstaande Lidmaten. Tiel 1894.

G.J. Honig.

- en C.v.d. Zeyde, De Bloem v. Zaandijk. Koog a/d Zaan 1894.

[p. 55]

Hoogheemraadschap van Rijnland.

Verslag omtrent den toestand v.d. algemeenen waterstaat over 1894. Leid. 1895.

P.H. van der Kemp.

- Handboek tot de kennis van 's lands zoutmiddel in N.I. Batav. 1895.

J.H. Kern.

Limburgsche sermoemen uitg. d.J.H. Kern Afl. 6-7. Gron. 1895.

E. Knuttel-Fabius.

- Om het geluk. 's Gravenh. 1895.

R. Koopmans van Boekeren.

- Nondum. Leid. 1894.

L.H.J. Lamberts Hurrelbrinck.

- In Limburg en daarbuiten. Amst. 1894.

F. Lapidoth.

- Fransche teekenaars. 's Gravenh. 1894.

H. Lapidoth-Swarth.

- Sprookjes. 's Gravenh. 1894.

W.F. Leemans.

VIe Congres Intern. de navigation intérieure. La Haye 1894. Guide 2 vol.

Leeskamer der Societeit Amicitia te Leiden.

P.J. Blok, De geschiedenis als sociale wetenschap. Rede. Gron. 1894.

F. Brunetière, Etudes critiques sur l'histoire de la littérature française. V. Paris 1893.

P.F. Brunings, Mijn twee schoonzoons. Amst. 1892.

E. Dühring, Die Grössen der modernen Literatur II. Leipz. 1893.

Ph. Gille, La bataille littéraire. V. Paris 1894.

J.H. Hooyer, Laatste bundel. Haarl. 1893.

V. Hugo, Toute la lyre. Dernière série. Paris 1893.

Jurieu de la Gravière, Les Gueux de mer. Paris 1893.

F. Keizer, Ons Hollandsch. Een woord van protest. Rotterd. 1894.

E. Knuttel-Fabius, Marianne. Amst. 1893.

F. Lapidoth, Goëtia. Leid. 1893. 2 dln.

L. Lewes, Shakespeares Frauengestalten. Stuttg. 1893.

Th. V. Meerendonk, Eigene keuze. Zeist 1893.

Pol de Mont, Claribella. Utr. 1893.

[p. 56]

De Nieuwe Gids. IX, 3-5.

W.G. van Nouhuys, Eenzamen. Amst. 1893.

G. Pellissier, Essais de littérature contemporaine. Paris 1893.

J.B. Ridder De van der Schueren, Louis de Boisot. Leid. 1894.

G. Slothouwer, In eene groote stad. Schied. 1893.

P. Tideman, Een jongste generatie en de Nieuwe Gids. Amst. 1894.

[A.J. Vitringa], Omdolingen in het rijk der krachten door Jan Holland. Utr. 1894.

[M. Wagenvoort], Louis Couperus en Majesteit door Vosmeer de Spie. Amst. 1894.

H. Witte, Een philanthroop. Leid. 1893. 2 dln.

J. van Leeuwen.

- Matthijs de Castelein en zijn Const v. Rhetoriken. Utr. 1894.

L. Leopold & G.W. Lovendaal.

- Verzen en Versjes v.h. jonge Nederland. I. Gron. 1895.

Duc de Loubat.

Le Duc de Loubat 1831-1894. Paris 1894.

G.W. Lovendaal.

- Lentedagen. Kinderliederen. Gron. 1879.

- Lied der Liefde. Gron. 1880.

- Magen en Hilda. Eene stamsage. Nijm. 1885.

- Aan moeders schoot. Versjes en deuntjes. Gron. 1880.

G. Mc Call Theal.

C.C. de Villiers, Geslacht-Register der oude Kaapsche familien. Dl. II, III. Kaapst. 1894.

W.J. Manssen.

- Marie v. Ebner-Eschenbach. Haarl. 1894.

N. Mansvelt.

- Catalogus d. Staats-Bibliotheek v.d. Zuid-Afrik. Republiek. Pretoria 1894.

Mart. Nijhoff.

E. Verwijs en J. Verdam, Middelnederlandsch Woordenboek. Dl. IV, afl. 2-3. 's Grav. 1894.

A. Pirenne.

- Bibliographie de l'Histoire de la Belgique. Gand 1893.

[p. 57]

C.J. Polvliet.

- Genealogie v.h. Geslacht v. Tuyll v. Serooskerken. Oisterw. 1894.

- Id. v.h. Geslacht Kalff. Oisterw. 1894.

Redactie v.d. Almanak voor Nederlandsche Katholieken.

Almanak voor 1895 (Jaarboekje van Alberdingk Thym V) Amst. 1894.

Redactie v.d. Dietsche Warande.

Dietsche Warande N.R. VII, 4-6; VIII, 1-3.

Redactie v.h. Archief v.h. Aartsbisdom Utrecht.

Archief v.h. Aartsbisdom Utrecht. XXI, 3; XXII, 1-2.

Redactie v. De Gids.

De Gids 1894, 7-12; 1895. 1-6.

Redactie v. De Katholiek.

De Katholiek 1894 Juli-Dec.; 1895 Jan.-Mei.

Redactie v.d. Messager d. sciences historiques de Belgique.

Messager des sciences historiques de Belgique 1894, 2-4; 1895, 1.

Redactie v. Noord en Zuid.

Noord en Zuid, XVII, 3-6; XVIII, 1-3.

W.N. du Rieu.

D. Detlefsen, Gesch. d. holsteinischen Elbmarschen. Glückst. 1891-92. 2 Bde.

J. Hoola van Nooten, De Haarlemsche Courant. Edam, 1868.

- Portret van Mr. J.T. Buys d.J. Veth.

- Afbeelding van nog bestaande gebouwen. Afl. 35. - Bouwkundig Weekblad 1894.

Mevr. A. du Rieu-Sautijn Kluit.

Narrensteinsche Courant [d.A. Fokke Simonsz.] N^o. 2-8, 10-18, 20, 21.

W.P. Sautijn Kluit, Nagelaten geschriften. Amst. 1895.

J.L.A. Salverda de Grave.

- Het lager Onderwijs in Engeland. 's Gravenh. 1886.

E. Seipgens.

The Modern Church 1893 N^o. 76-80, 82 (waarin eene vertaling van De Kapelaan van Bardelo d.E. Seipgens).

- Id. N^o. 61-66 (waarin eene vertaling van Jean d.E. Seipgens).

Hallische Zeitung N^o. 245 (waarin eene vertaling van De Zevende d.E. Seipgens).

[p. 58]

El. Soer.

- Ward. Amst. 1895.

W.H.D. Suringar.

De Leidenaar. Vrijzinnig blad voor stad en omstreken. 1 Mrt 1893-30 Juni 1894.

- Dit syn Seneka leren opnieuw uitg. d.W.H.D. Suringar. Leid. 1895.

Rijks-Universiteit te Groningen.

Jaarboek 1893/94. Gron. 1894.

F. van Veerdeghem.

- Het gemoraliseerd kaatsspel. Bruss. 1895.

Vereeniging J. Honig Jz. Jr.

Verslag 1893-94.

A. Verwey.

J. van der Noot, Gedichten, met inleiding en aant. v.A. Verwey. Amst. 1895.

P.J. Veth.

- Het paard onder de volken v.h. Maleische ras. Leid. 1894.

S.G. de Vries.

M. de Vries, Verspreide taalkundige opstellen, uitgekozen en herdrukt d.S.G. de Vries. 's Grav.-Leiden 1894.

W.L. van Helten, Over de factoren van de begripswijzigingen der woorden. Gron. 1894.

S.J. Warren.

- Two bas-reliefs of the Stupa of Bharhut. Leid. 1890.

- Godsoordeelen bij Grieken, Indiërs en Germanen. Dordr. 1880.

- Het anti-Grieksch adres der juridische Hoogleeraren besproken. Dordr. 1886.

Nirayàvaliyāsuttam, een upanga der Jaina's uitg. d.S.J. Warren. Amst. 1879.

OVERDRUKKEN.

Ph. van Blom, G.M. Boissevain, H.J. Bool, P.R. Bos, G. Brom, P. Brooshooft, C.W. Bruinvis, K.D. Bülbring, Fl. van Duyse, J. Dyserinck, J.G. Frederiks, J. de Fremery, R. Fruin, J.E. Heeres, J. Herderscheê, P.H. van der Kemp, R. Krul, K. Meyer, P.H. van Moerkerken, S. Muller Fz., N.N. [Over W. Dwight Whitney], H. Pirenne, W. Pleyte, J.K.W. Quarles van Ufford, Ch. Rahlenbeck,

[p. 59]

W.N. du Rieu, J.L.A. Salverda de Grave, A.J. Servaas van Rooijen, J.A. Sillem, J.W. Staats Evers, A. Telting, F. van Veerdeghem W.L. de Vreese, S.J. Warren, J. Watts de Peyster, H.M. Werner, M.G. Wildeman, J. te Winkel, J. Winkler, T. Zaaijer.

II. Gekocht. Boeken en vervolgwerken.

J.A. Alberdingk Thijm, Verspreide gedichten. Amst. 1894.

T. Ampzing, Tooneel van Europa met hare personagien afgebeelt. Harderw. 1631,

R.v. Anslo, 155 Bijbelsche Figuren. Amst. bij J. Graal z.j.

d'Arbois de Jubainville, Cours de littérature celtique. VII. Paris 1894.

't Banket der Ghoden en Onderghang van 't Heidendom. Amst. 1645.

J. Bara, Hemel en Hel, Zegen en Vloek in het laatste Oordeel. Amst. 1658.

Bato. Blumenlese holländischer Gedichte von L. Tross. Siegen 1845.

De Beaumont, Magazijn der jonge Juffrouwen of Zamenspraaken tusschen een wijze Gouvernante en verscheide van haare leerlingen. 's Grav. 1760. 2 dln.

P.v. Belle, De Menschwordinge des Soons Gods. Dordr. 1651.

[H. Binger], Het kleinzoontje van Klein Duimpje d. Grootvader Herman. Amst. 1860.

Den Bloem-Hof van de Nederl. Jeught beplant met uytgelesen Liedekens. Amst. 1610.

P. Boddaert, Nalezingen uit de nagelatene portefeuille. Amst. 1829.

Het Boeck van al 't gene datter gheschiedt is binnen Brugge 1477-1491. Uitg. d.C. Carton. Gent 1859.

J. Box, Chronicles of the Castle of Amelroy, or Ammerzode. Lond. 1870.

G.A. Bredero, Lofdicht van Ryckdom en Armoede. Amst. 1620.

Brief aan een Heer te Utrecht.... over de Dansgezelschappen. 's Hage (1760).

L.v.d. Broek, Geillustreerd Album v.d. Jeugd. Rott. 1856.

H. Broeker, Heilzame ledigheit doorgebragt in 't stigten en singen van eenige schriftuurlijke Gesangen. Dev. 1715.

[p. 60]

L. Camoëns, De Lusiade, vert. door L. Stoopendaal Pzn. Middelb. 1777.

J. Cats, Zedelijke schoonheden bijeenverzameld d. Sandelin. Brugge 1822.

A. Darmesteter, De Floovante vetustiore gallico poemate et de Merovingo cyclo. Lut. Par. 1877.

P. Dathenus, Lof d. christelijke Mededeelzaamheid. Middelb. 1741.

Declaratie van den Triumphe bewezen den Prince van Spaengien Philips binnen Ghend. Gent 1851.

T.D. Detmers, Aanteekeningen op de middelned. berijming van Sinte Franciscus' leven. Gron. 1894.

Mevr. E.H. Douwes Dekker-van Wijnbergen, Tine. Brieven uitg. d.J. Péè. 's Gravenh. 1895.

P. van Duyse, De wanorde en omwenteling op de Vlaamsche Zangberg. Gend 1830.

J.L. Ph. Duyser en G.A.C. van Goor, Letterk. Leesboek. Bloeml. uit de werken d. schrijvers d. 17e en 18e eeuw. Gron. 1884.

de Florian, Fabelen en vertelsels gevolgd (door A.L. Barbaz en P.G. Witsen Geysbeek). Amst. 1794. 2 dln.

A. Fokke Szn. Catechismus der weetenschappen, schoone kunsten en fraaije letteren. Amst. 1788-90. 10 dln.

Froissart (Cort Verhael ende begryp van de gheheele historie van) uyt de Franchoysche tale byeen ghetrocken d.J. Sleydanum enz. Leyd. 1687.

't Gebedt onzes Heeren in Rijmen uitghebreit d. verscheide Liefhebbers der Dichtkunste. Amst. 1658.

Gedenkboek der reductie van Groningen in 1594. Gron. 1894.

Gedigten (Uitgelezene) bijeenverzamelt d.K.J.V.D.E.H. Schied. 1707.

- (De herstelde uitgelezene) bijeenverzamelt d.K.J.V.D.E.H. Schied. (1710).

Geschiedenis der Vereenigde Nederlanden voor de vaderlandsche jeugd. Met plaatjes en portr. Amst. J. Allart 1783-95. 25 dltjs in 13 bandjes. 12^o.

Les Gestes de Guillaume d'Orange. Fragments inédits du XIIIe siècle publ. par St. Bormans. Brux. 1878.

W. Gmoll, Die Realien bei Horaz. Heft 4. Berl. 1895.

[p. 61]

G. Goossen, Jzn., Geschiedkundige en plaatselijke beschrijving van Wageningen. Wagen. 1862.

Ch. Grandgagnage, Dictionaire étymologique de la langue Wallonne. T. II. 2 publié par A. Scheler. Brux. 1880.

J. Haller, Altspanische Sprichwörter. Regensb. 1883. 2 Bde.

Handelingen v.h. XXII Ned. Taal- en Letterk. congres te Arnhem. Arnh. 1894.

A.J.C. Hare, Sketches in Holland and Scandinavia. Lond. 1885.

[J.v. Heemskerk], Pub. Ovidii Nasonis Minne-kunst, gepast op d'Amsterdamsche Vryagien. Met noch andere Minnedichten. Amst. 1622.

F. Heitmüller, I. Ad. Gottfr. Uhlich. II. Holländische Komödianten in Hamburg. Hamb. 1894.

A.v. Hemert, Vertroostinghe in alle liden en teghenspoet. Antw. 1549.

E. Hernmans, Encomium Calvitii ofte Lof der Kaelkoppen. Amst. 1635.

Historie v.d. eenzamen Pieter Sneeg. Holland 1785. 2 dln.

A.v.d. Hoop Jzn., Bedorven Kinderen. Leyd. 1858.

C. Huygens, Gedichten uitg. d.J.A. Worp. Dl. IV. Gron. 1894.

Inleydinghe tot de Francoysche Tale. Antw. 1659.

Jeang! Tragedie. Mastr. 1875.

J.A. Jochems, Amsterdams oude Burgervendels (Schutterij) 1580-1795 Amst. 1888/91. 2 dln.

Het Kindermaögske. Kluchtspeul. Mastr 1857.

Vaderlandsche Kindervreugd. Amst. 1794.

W.J. Knoop, Krijgs- en geschiedkundige beschouwingen over Willem III. Afl. 1. Schied. 1895.

C.E.v. Koetsveld, Nalezing van een 90-jarige. Nieuwste schetsen en phantasiën. Schoonh. 1887.

De doorluchtige Kroonprinces, zingende de glorie van haar Minnaar. Amst. 1748.

P. Lacroix, Les Arts au moyen âge et à l'époque de la renaissance. Paris 1877.

E. Laurillard, Op uw Stoel door uw Land. Amst. 1891.

[p. 62]

J. van Lennep en J. ter Gouw, Neerlands geschiedenis en volksleven. Leid. 1880. 2 dln.

Leven van D. Rz. Kamphuizen. Amst. 1699.

J. de Liefde, De geschiedenis van Jozef voor kinderen berijmd. Amst. 1864.

Lieremans (De nieuwe zingende en dansende). 3e druk. Amst. 1779.

F. Lindemannus, Orationes selectae. Lips. 1831.

Waarin op p. 187: Iter in Bataviam susceptum.

C. te Lintum, De groote Markt van Haarlem in den loop der tijden. Haarl. 1895.

J.C. Löers, Geestelijke Liederen en Gedichten, vert. d.C. Tuinman. Amst. 1725.

J. Luiken, De schriftuurlijke geschiedenissen en gelijkenissen van het O. en N. Verbond vertoond in 337 konstige fig. verrijkt met bijbelsche verklaaringen en stichtelijke verzen. Amst. 1712.

J.F. Lumnius, Van dleven der christeliiker Maechden. Antw. 1571.

J.P. Mahaffy and J.E. Rogers, Sketches from a Tour through Holland and Germany. Lond. 1889.

N. Mansvelt, Proeve van een Kaapsch-Hollandsch Idioticon. Kaapstad 1884.

W. Meyer-Lübke, Grammaire d. langues Romanes. T. II 1. Paris 1894.

J.A. Molster, Neerlands verleden. Utr. 1852.

Monatshefte des Gesammtvereines d. deutschen Geschichts- und Alterthums-vereine in Berlin. 1894 Juni-Dec.; 1895 Jan.-April.

Das Nibelungenlied nach das Hohenems-Münchener Handschrift in phototypischer Nachbildung. Mit einer Einl. von L. Laistner. Münch. 1886.

P. Numan van Bruessele, Den Striit des gemoets inden wech der deuchden. Bruss. 1590.

Oorkondenboek van Groningen en Drenthe, bewerkt d.P.J. Blok, J.A. Feith, S. Gratama, J. Reitsma en C.P.L. Rutgers. 1e Afl. Gron. 1895.

De Peerle der Godlycken en menschelycken vertroostinghen. Antw. 1565.

W. Pleyte, A.v.d. Bogert en H. Bouwheer, Uddel en Uddeler Heegde. Barnev. 1889.

- Meerveld en Meervelder Bosch. Barnev. 1886.

[p. 63]

Récits d'un bourgeois de Valenciennes (XIVe siècle) publ. p. Kervyn de Lettenhove. Louv. 1877.

N. de Roever en G.J. Dozy, Het Leven onzer voorouders. Afl. 15-19. Amst. 1894-95.

F. Ritter, Katalog der Stadtbibliothek in Koeln. Abth. II Geschichte u. Landeskunde d. Rheinprovinz. Bd. 1. Koeln 1894.

G. van Rijn, Atlas Van Stolk. Katalogus d. historieprenten ... verz. d.A. van Stolk Cz. Dl. I. Amst. 1895.

H.J.A.M. Schaepman, Menschen en boeken. I^e-II^e Rks. Utr. 1893-94.

J.H. Scheffer, Rotterdam. Historische wandelingen. Utr. 1877.

O. Schroeder, Vom papiernen Stil. Berl. 1892.

A. Schultz, Deutsches Leben im xiv und xv Jahrhundert. Leipz. 1892.

C. Spanoghe, Het gedicht ‘Van der Kaerlen’ iets of wat leesbaarder gemaakt. Antw. 1884.

Specimens from the Dutch Poets by W.R.T. Utr. 1858.

E. Tegnèr, Frithjofs Saga, vert. door P.L.F.C.v. Eichstorff. Utr. 1850.

Van Sente Brandane opnieuw uitg. d.E. Bonebakker. Amst. 1894. 2 dln.

Verzameling v. verscheydene Aerdige Stuckjens, dienende ter Historie van Henrick III. Middelb. 1664.

Voltaire, De Henriade in Nederd. vaerzen overgebragt d.A.L. Barbaz. Amst. 1819.

J.v.d. Vondel, Gijsbrecht van Amstel. Uitg. d.L. Simons. Prachtuitgave. M. pl. Haarl. 1894-95. Afl. 1-5.

J.C. Weyerman, De voornaamste gevallen van den wonderlijken Don Quichot, m. pl. van Picart. 's Hage 1746.

H.P. Winkelman, Geschiedkundige plaatsbeschrijving v. Vlissingen. Vliss. 1873.

Ysengrimus. Herausg. und erklärt v.E. Voigt. Halle 1884.

[p. 64]

Antwerpsch Archievenblad. Deel XIX, 3.

Archiv f.d. Studium der neueren Sprachen u. Litteraturen. Begründet v.L. Herrig. Bd. xcii, 3-4; xciii-xciv.

Het Belfort. viii, 7-12; IX, 1-6.

Biekorf 1894, 12-24. 1895, 1-10.

Bijdragen tot de geschiedenis van het Bisdom Haarlem XIX, 3; XX, 1-2.

Bijdragen tot de geschiedenis van Overijssel. II Ser. I, 1-2.

Wetenschappelijke Bladen 1893.

't Daghet in den Oosten X, 3-13; XI, 1-2.

Eigen Haard. 1877-79, 1887, 1889, 1891-92.

Algemeen Nederlandsch Familieblad. XI, 5-12.

Indogermanische Forschungen. IV, V, 2-3. Anzeiger III 3-4.

J. und W. Grimm, Deutsches Wörterbuch. IX, 2, 3.

Haagsch Jaarboekje 1895.

Het Leeskabinet 1893.

Literaturblatt f. germanischen u. romanischen Philologie. XV, 6-12; XVI, 1-5.

Loquela 1893, 9-10.

Le Moyen Age 1894 Juin-Déc.; 1895 Janv.-Mai.

Nederlandsch Museum. 4^e Rks. IV, 2-9.

De Navorscher 1894, 7-12; 1895, 1-5.

Oud-Holland. XII, 2-4.

De Portefeuille. Jrg. III en IX.

Quellen u. Forschungen zur Geschichte d. deutschen Literatur u. Sprache LXXIII, LXXIV.

Revue Celtique XV, 3-4; XVI, 1-2.

Société histor. et littér. de Tournai. Bulletins, Tome I-XXIII. 1849-90. Mémoires, Tome I-XXII, 1853-91.

Studien op wetenschappelijk en letterkundig gebied. XLIII, 1-5; XLIV, 1-2.

Taal en Letteren IV, 4-6; V, 1-2.

Taxandria. Tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis. I, 13-24; II, 1-6.

[p. 65]

De Toekomst. 8^e Rks. III, 6-24.

Elseviers Tijdschrift. Jrg. I-IV, 1-5.

De Tijdspiegel 1894, 1-5.

Volk en Tael. VII, 2-11.

Nieuwe Drentsche Volksalmanak 1895.

Geldersche Volksalmanak 1895. Register 1885-94.

Groningsche Volksalmanak 1895.

Ons Volksleven VI, 6-12; VII, 1-4.

Vondels Werken, uitg. door J. van Lennep, herzien door J.H.W. Unger, dl. 30. Leid. 1894.

- Dichtwerken, uitg. door J.A. Alberdingk Thijm, voortgezet door J.H.W. Unger. Afl. 22-24. Leid. 1894-95.

P.H. Witkamp, Aardrijkskundig woordenboek van Nederland, vermeerderd door M.A. Sipman. Afl. 2-24. Arnh. 1894-95.

Woordenboek der Nederl. Taal, II^e Reeks afl. 5-6, III^e Reeks Afl. 4. V_e Reeks. Afl. 7. XI^e dl. afl. 1.

II Reeks Afl. 5-6 bewerkt door A. Kluyver.

III Reeks afl. 4 bewerkt door J.W. Muller.

V Reeks afl. 7 bewerkt door A. Beets.

XI deel afl. 1 bewerkt door W.L. de Vreese.

Zeitschrift f. deutsches Alterthum u. deutsche Litteratur, XXXVIII, 3; XXXIX, 1-4.

Zeitschrift f. deutsche Philologie XXVIII, 1.

Zeitschrift f. vergleichende Sprachforschung d. indogermanischen Sprachen. N.F. XIII, 4.

III. Ruiling met binnen- en buitenlandsche genootschappen.
Boeken en tijdschriften.

Nederland.

Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam. Jaarboek 1894. - Phidyle, Auct. J. Pascolo. - Verslagen en Mededeelingen. Afdeel. Letterk. 3e Rks. X, 3; XI, 1-2.

Maatschappij tot Nut van 't Algemeen te Amsterdam. Jaarboekje 1894. - 5e Jaarverslag der gemengde Commissie v. Onderwijsbelangen. - S.J.M. van Geuns, Onze Staatsinstellingen. - Rapport Werkeloos-

[p. 66]

heid. - J.W.v.d. Linden, Waarheidsliefde. - Rapport Toynbeewerk. - Lijst van boeken voor Volksbibliotheken. - Id. voor Jongelieden. - Punten Algem. Vergadering 1895.

Nederl. Tooneelverbond te Amsterdam. Het Tooneel XIII, 16; XIV, 1-15.

Kon. Aardrijkskundig Genootschap te Amsterdam. Tijdschrift. 2e Serie. XI, 4-8; XII, 1-2.

Museum te Alkmaar. Verslag 1894. - Catalogus der schilderijen en oudheden d.C.W. Bruinvis.

Museum van Oudheden in Drenthe te Assen. Verslag 1894. - Catalogus Afdeel. Vc.

Genootschap: ‘De Nederlandsche Leeuw’ te 's-Gravenhage. Maandblad XII, 7-12; XIII, 1-6.

Indisch Genootschap te 's-Gravenhage. Verslag der Algem. Vergaderingen. Mei 1894-Mei 1895.

Koninklijk Instituut v.d. Taal-, Land- en Volkenkunde van N.-Indië te 's-Gravenhage. V R. X, 3-4; VI R. I, 1-2. - Naamlijst der leden 1894. - A.C. Kruyt, Woordenlijst van de Barèe-taal.

Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen te Haarlem. Archives des sciences exactes et naturelles XXVIII, 2-5; XXIX, 1.

Stedelijke Bibliotheek te Haarlem. Verslag 1893-1894.

Teyler's Genootschap te Haarlem. Archives. 2e Sér. IV, 4; - J. Dirks, Atlas van penningen 5e St. - Verhandelingen N.R. IV, 3.

Maatschappij ter bevordering van Nijverheid te Haarlem. - De Nijverheid II, 26-52; III, 1-22.

Provinciaal Genootschap in Noord-Brabant te 's-Hertogenbosch. Handelingen 1891-93.

Friesch Genootschap v. Geschied-, Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden. Verslag 1893-94.

Selskip f. frysce Tael- in Skriftenkinnisse te Leeuwarden. Forjit my net. XXIV, 2-4; XXV, 1. - Swanneblommen 1895.

Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. Handelingen en Mededeelingen 1893-94. - Levensberichten 1893-94. - Tijdschrift N.R. V, 3-4; VI, 1-2.

3-October-Vereeniging te Leiden. Verslag 1894.

[p. 67]

Stedelijk Museum te Leiden. Verslag 1894. - Catalogus histor. Atlas. Supplem. I.

Zeeuwsch Genootschap te Middelburg. Archief VII, 4.

Vereeniging ter bevordering van fabrieksnijverheid te Rotterdam. Verslag 43e Vergadering.

Rotterdamsch Leeskabinet. 36e Verslag.

Société historique et archéologique dans le duché de Limbourg à Ruremonde. Publications N.S.X.

Limburg. Provinciaal Genootschap te Roermond. Jaarboek I.

Historisch Genootschap te Utrecht. Bijdragen en Mededeelingen XV. - Werken III S. N^o. 5. P. de Groot, Lettres publ. p.F.J.L. Krämer.

Utrechtsch Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen. Aant. Sectieverg. 1893-94. - Verslag 1893-94. - L.A. van Langeraad, De Nederlandsche Ambassadekapel te Parijs. 2 dln.

Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis te Zwolle. Jaarverslag 73, 74.

Nederlandsch-Indië.

Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen te Batavia. Tijdschrift XXXVII, 4-6; XXXVIII, 1-4. - Verhandelingen XLVIII, 2. - Notulen XXXII, 1-4. - Nederl. Indisch Plakkaatboek 1602-1811, uitg. d.J.A.v.d. Chijs, XII. - Daghregister gehouden in 't Casteel Batavia 1665 uitg. d.J.A.v.d. Chijs. - Catalogus der Ethnolog. Verzamel. 4e Supplem. - P.J.F. Louw, De Java-Oorlog 1825-30. Dl. I. Atlas I.

België.

Académie d'archéologie de Belgique à Anvers. Bulletin 2e partie XVI-XX.

Société d'émulation de l'histoire de la Flandre à Bruges. Annales V Sér. Tome VI-VII.

Société d'archéologie de Bruxelles. Annales VIII, 2-4. - Annuaire 1894.

Koninklijke Vlaamsche Academie te Gent. Jaarboek 1894-95. - Verslagen 1894, 3-12; 1895, 1-3. - F. de Potter, Vlaamsche Bibliogr. 2e Afl. - Middelned. Recepten uitg. d.W.L. de Vreese 1e Afl. - Keure van Hazebroek van 1336 uitg. d.E. Gaillard. - E. Poffé, Antwerpen in de XVIIIe eeuw. - Vak- en Kunstwoorden. N^o. 1. Steenbakkerij door Th. Coopman.

[p. 68]

Sociéte des sciences du Hainaut. Mémoires V S. 4, 5, 7.

Société libre d'émulation de Liège. Publications N.S. IX.

Institut archéologique Liégeois. Bulletin XXIV, 1.

Frankrijk.

Comité flamand de France à Dunkerque. Annales XXI.

Société Dunkerquoise pour l'encouragement des sciences. Bulletin 1892-93; 1894, 1.

Société des Antiquaires de Picardie. Bulletin 1894, 1-3. - Mémoires IV S. II.

Société des Antiquaires de la Morinie à St. Omer. Bulletins 170-173.

Duitsche Rijk.

Aachener Geschichtsverein. Zeitschrift XVI.

Geschichtsforschende Gesellschaft d. Osterlandes in Altenburg. Mittheilungen X, 4.

Historischer Verein f. Schwaben und Neuburg in Augsburg. Zeitschrift XX1.

Historischer Verein f. Oberfranken in Bamberg. Archiv XIX, 1.

Kön. Preussische Academie der Wissenschaften in Berlin. Sitzungsberichte 1894, 1-53 m. Register.

Verein f. Geschichte der Mark Brandenburg in Berlin. Märkische Forschungen VII, 2; Jahresber. XXI-XXV.

Verein v. Alterthumsfreunden im Rheinlande in Bonn. Jahrbuch XCV.

Verein f. Geschichte u. Alterthum Schlesiens in Breslau. Zeitschr. XXVIII. Register XVI-XXV.

Schlesische Gesellschaft f. vaterländische Cultur in Breslau. Jahresbericht 1894. - Ergänzungsheft LXXI.

Kön. Sächsischer Alterthums-Verein in Dresden. Jahresbericht 1893-94. Neues Archiv. XV.

Historischer Verein f. Hessen in Darmstadt. Archiv N.F.I. 1-2; II, 1.

Düsseldorfer Geschichtsverein. Beiträge VIII.

Bergische Geschichtsverein in Elberfeld. Zeitschrift 30.

Verein f. Geschichte in Erfurt. Mittheil. XVI. - G. Dergel, Das Collegium majus zu Erfurt

[p. 69]

Verein f. Geschichte und Alterthum in Frankfurt. Inventare d. Frankf. Stadtarchivs IV.

Verein f.d. Geschichte des Bodensee's in Friedrigshaven. Schriften XXIII.

Oberlausitzische Gesellschaft der Wissenschaften in Görlitz. Magazin LXX, 2.

Kön. Gesellschaft der Wissenschaften und d. Georgs-Augusts-Universität in Göttingen. Nachrichten 1894, 2-4; 1895. 1.

Verein für Hamburgische Geschichte. Zeitschrift IX, 3; - Mittheil. XVI. 1893-94.

Historischer Verein f. Niedersachsen in Hannover. Zeitschrift 1894. - Atlas vorgeschichtlicher Befestigungen in Niedersachsen bearb. v.C. Schuchhardt. Heft 3-4.

Histor.-philosophischer Verein in Heidelberg. N. Jahrbücher IV, 2; V. 1.

Voigtländischer Alterthum f. Verein in Hohenleuben. Jahresbericht 61-64.

Verein f. Hessische Geschichte und Landeskunde in Kassel. Zeitschr. N.F. XVIII, XIX. - Mittheilungen 1892, 93.

Universität zu Kiel. Chronik 1893/94. - J. Bruns & E. Schüber, Reden. - A. Schoene, Coniectanae critica.

Gesellschaft f.d. Geschichte Schleswig-Holstein-Lauenburgs in Kiel. Zeitschrift XXIII.

Historischer Verein f.d. Niederrhein in Köln. Annalen LVII, 2; LVIII; LIX.

Historischer Verein f. Niederbayern in Landshut. Verhandlungen XXX.

Kön. Sächsische Gesellschaft d. Wissenschaften in Leipzig. Berichte Philol. hist. Classe 1893, 2-3; 1894, 1. - Abhandlungen XIV, 5-7; XV, 1.

Verein f. Geschichte u. Alterthum in Lübeck. Bericht 1892, 1893. - Zeitschrift VII. 1-2. Mittheilungen V, 11-12; VI, 1-10.

Hennebergischer alterthums forschender Verein in Meiningen. Neue Beiträge. 13^e Liefr.

Verein f. Geschichte der Stadt Meissen. Mittheilungen III, 3-4.

Kön. Bayerische Academie der Wissenschaften in München. Sitzungsberichte 1894, 1-3.

Münchener Alterthumsverein. Zeitschrift N.F. VI.

Historischer Verein von und für Oberbayern in München. Monatsschrift 1894, 7-12; 1895, 1-5. - Oberbayer. Archiv XLVIII, 1-2.

[p. 70]

Verein f. Geschichte u. Alterthum Westphalens in Münster. Zeitschrift LII. - Liber dissencionum archiep. Coloniensis 2.

Germanisches Museum in Nürnberg. - Anzeiger 1893. - Mittheilungen 1893. - Katalog d. Gemälde.

Historischer Verein in Osnabrück. Mittheilungen XIX. - Register Heft II.

Historische Gesellschaft f. die Provinz Posen in Posen. Zeitschr. IX, 1-2.

Historischer Verein von Oberpfalz und Regensburg in Regensburg. Verhandlungen XLVI.

Verein f. Mecklenbürgische Geschichte und Alterthum in Schwerin. Jahresbericht LIX.

Gesellschaft f. Pommersche Geschichte u. Alterthumskunde in Stettin. Baltische Studien XLIII. - T. Pyl, Pommersche Genealogien. Bd. IV.

Histor.-litterarischer Zweigverein des Vogesen-Clubs in Strassburg. Jahrbuch X.

Würtembergischer Alterthums-verein in Stuttgart, Vierteljahrs-Heft. N.F. III, 1-4.

Litauisch-Litterarische Gesellschaft in Tilsit. Mittheilungen XIX. - Katalog d. Bibliothek. Nachtrag.

Gesellschaft f. nützl. Forschungen in Trier. Jahresber. 1882-93.

Historischer Verein von Unterfranken und Aschaffenburg in Würzburg. Jahresbericht 1892-23. - Archiv Bd. 36. - Ergänz.-Heft Bd. 36. Ansicht v. Würzburg im Jahre 1648. - Th. Henner, Das Verein in s. 60 jähr Wirken.

Hist. Verein f.d. Wirtemberg. Franken in Weinsburg. Würtemb. Franken N.F.V. - Verzeichniss d. Bücher. Nachtrag.

Verein f. niederdeutsche Sprachforschung. Korrespondenzblatt XVII, 4-6; XVII, 1-2. - Niederd. Schauspiele älterer Zeit. Herausg. v.J. Bolte und W. Seelmann.

Oostenrijk-Hongarije.

Mährisch-Schlesische Gesellschaft z. Beförderung dés Ackerbaues, der Natur- u. Landeskunde in Brünn. Centralblatt f.d. Mähr. Landwirth 1893.-Notizenblatt 1893.

Historischer Verein für Steiermark in Graz; Mittheilungen XLII. - Beiträge 25-26. - Uebersicht d. in d. period. Schriften veröffentl. Aufsätze.

[p. 71]

Verein f. Siebenbürgische Landeskunde in Hermannstadt. Jahresbericht 1892/93, 93/94. - Archiv N.F. XXV, 1; XXVI, 1-2. - L. Reissenberger, Die Karzer Abtei.

Ferdinandeum f. Tirol u. Vorarlberg in Innsbrück. Zeitschrift XXXVIII.

Geschichtsverein f. Kärnten in Klagenfurt. Jahresbericht 1893. - Carinthia. Jhrg. 84, 1-6. - Archiv XVII.

Musealverein f. Krain in Laibach. Mittheilungen VII, 1-2 Abth.

Königl. Böhmische Gesellschaft d. Wissenschaften in Prag. Jahresbericht 1892-93. - Sitzungsber. Phil. hist. philol. Classe 1892-93. - Id. Mathem. naturw. Classe 1892-93.

Verein für d. Geschichte der Deutschen in Böhmen in Prag. Mittheilungen XXXI, 1-4.

Academie der Wissenschaften in Wien. Sitzungsberichte, Philos. hist. Classe. CXXIX, CXXX.

K.K. Geographische Gesellschaft in Wien. Mittheilungen XXXVI.

Institut f. Oesterreichische Geschichtsforschung in Wien. Mittheilungen XV, 3-4; XVI, 1-2.

Anthropolog. Gesellschaft in Wien. Mittheilungen XXIV, 6.

Zwitserland.

Historische Gesellschaft zu Basel. Jahresbericht XIX. - Mittheiluugen N.F. IV mit Beilage. Grundriss d. Stadt Basel von Merian. 9 Blätter.

Historischer Verein d. fünf Orte Luzern, Uri, Schwyz, Unterwalden und Zug in Einziedlen. Der Geschichtsfreund. XLIX.

Société d'histoire de la Suisse Romande à Lausanne. Mémoires 38.

Antiquarische Gesellschaft in Zürich. Mittheilungen LIX.

Rusland.

Gesellschaft f. Geschichte und Alterthumskunde d. Ostseeprovinzen in Riga. Sitzungsberichte 1893/94.

Denemarken.

Kgl. Nordiska Oldskrift Selskab i Kjöbenhavn. Mémoires 1893. - Aarböger. 2^e R. IX, 2-4.

[p. 72]

Zweden en Noorwegen.

Literaturhistoriske Seminariet i Lund. Meddelanden 3.

Kgl. Vitterhets Historie och Antiquitets Akademie in Stockholm. Tidskrift. XIII, 1; XIV, 3; XV, 2 : 1.

Landsmålsforeningarna i Upsala, Helsingfors och Lund. Nyare Bidrag 1878-90.

Italië.

Accademia dei Lincei in Roma. Rendiconti 5_a Ser. III, 5-12. IV, 1-2. Rendic. dell'adunanza del 3 Giuglo 1894.

Engeland.

English Dialect Society in London. Series C. Original glossaries N^o. 71. O. Heslop, Northumberland words. Vol. II 2. - N^o. 72. J. Salisbury, S.E. Worcestershire words. - N^o. 73. G.F. Northall, Folk-phrases of four Counties.

Manchester Literary Philosophical Society. Proceedings 4^th Ser. VIII, 1, 3-4; IX, 1-2.

Amerika.

New York State Library at Albany. Bulletin legislation N^o. 5. - Report 76. - Regents Bulletin 7, 8.

The Holland Society at New-York. Yearbook 1894.

Smithsonian Institution at Washington. Annual Report 1891-92.

American Philosophical Society at Philadelphia. Proceedings N^o. 144-145.