Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1893

[p. 110]

Bijlage VI.
Verslag van de Commissie voor Taal- en Letterkunde van wege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden, over het jaar 1892-1893.

De Commissie voor Taal- en Letterkunde, van wier vergaderingen het laatst in de Handelingen van het jaar 1876 wordt melding gemaakt ¹ ofschoon zij sedert dien óók in het jaar 1889 nog twee malen is bijeengekomen, en wel met het doel om eene nieuwe regeling in de zaken van het Tijdschrift tot stand te brengen ², heeft

1 Zie Handel. en Mededeel. over 1876, blz. 83.

2 De eerste Jaargangen (I-VIII ingesloten) van het Tijdschrift voor Nederl. Taal- en Letterkunde (gesticht bij besluit van de Algemeene Vergadering op 17 Juni 1880; zie Handel. en Mededeel. over 1880, blz. 63) werden geredigeerd door de Commissie voor Taal- en Letterkunde (zie Handel. en Mededeel. over 1881, blz. 52), van den aanvang af bijgestaan door Dr. J. Verdam te Amsterdam en sedert den vierden jaargang (1884) bovendien door Dr. H.E. Moltzer te Utrecht.
Sinds echter de bedoelde nieuwe regeling (waarbij ook het contract met den uitgever, de firma E.J. Brill, werd veranderd) in werking is getreden, verschijnt het Tijdschrift niet meer in Jaargangen, maar in Deelen, die evenwel bij voorkeur telkens binnen een jaar worden afgesloten (dienovereenkomstig luidt de titel van het deel voor 1890: Negende Deel; Nieuwe Reeks, eerste Deel); en tevens werd het van dat tijdstip af(naardien de Taalkundige Commissie zich in hare hoedanigheid van commissie tot redactie van het Tijdschrift gaandeweg meer en andere personen had toegevoegd dan de wet der Maatschappij wel scheen te veroorloven) regelmatiger geacht op de binnenzijde van omslag of schutblad de gebruikelijke woorden: ‘De Leden der Commissie voor Taal- en Letterkunde bij de Maatschappij enz.’ voortaan achterwege te laten, en dus onder het woord ‘Redactie’ eenvoudig de namen der redacteuren te laten volgen (aldus is geschied in het 9^de, 10^de en 11^de Deel, N.R. Deel 1, 2 en 3). In het nog loopende, Twaalfde Deel wordt (daar de leden der Taalk. Commissie afwisselen) de commissie tot redactie nu nog weder nauwkeuriger, en wel als volgt vermeld: ‘Redactie. In Leiden: De Leden der Comm. v. Taal- en Letterk. bij de Maatsch. der Ned. Letterk. Buiten Leiden: (volgen de namen).’

[p. 111]

in het afgeloopen jaar hare werkzaamheden weder op meer geregelden voet gebracht.

Na eene voorloopige samenkomst in de maand October waarin aangenomen werd dat zij in het vervolg, met tusschenpoozen van telkens zes weken, bijeen zoude komen en waarin ook een programma voor hare verrichtingen werd vastgesteld, hield de Taalkundige Commissie negen vergaderingen (daaronder eene buitengewone) waarin de belangen en de inhoud van het Tijdschrift gewoonlijk het eerst aan de orde waren gesteld. Dat deze meer geregelde wijze van redigeeren thans reeds en op den duur nog te meer aan het Tijdschrift ten goede komt wordt door de Commissie buiten twijfel geacht; en zij veroorlooft zich almede daarom den wensch uit te spreken, dat deze uitgave, die ten onrechte in den roep staat van ‘te geleerd te zijn’, meer dan thans het geval is belangstelling moge vinden bij de Leden der Maatschappij en onder hen een grooter getal dan het tegenwoordige (slechts 58) gebruik zal maken van het voorrecht van verminderden prijs ¹.

In de tweede plaats hield de Commissie zich bezig met het bespreken van plannen voor de uitgaven die zij zich

1 In het geheel worden thans 171 exemplaren van het Tijdschrift verkocht. De inteekeningsprijs per jaar-deel is ƒ 4; voor de Leden van de Maatsch. der N. Letterk. ƒ 2,50.

[p. 112]

voorstelde door of van wege haar te doen geschieden, en als vrucht van hare overleggingen te dezen opzichte mag zij het door haar voorbereide en, wat de bouwstoffen betreft, zoogoed als gereedliggende register op de elf, eerlang twaalf deelen van het Tijdschrift vermelden, alsmede den beraamden herdruk van den Teuthonista van Van der Schueren waartoe de voorloopige werkzaamheden insgelijks reeds in aanmerkelijke mate gevorderd zijn. Ook een oud plan der Taalkundige Commissie, de uitgave van de Reizen van Mandeville ¹, werd in zooverre weder opgevat, dat men zich tot den bezitter eener kopie van het Leidsche handschrift, ons medelid N.A. Cramer te Zwolle, wendde om van diens gewaardeerde hulp bij de uitvoering zeker te zijn. Voorts achtte de Commissie het wenschelijk een afschrift te doen nemen van de voor taal, tijd en zeden zoo merkwaardige werken van den Bruggenaar Cornelis Everaert (die zich in handschrift op de Koninklijke Bibliotheek te Brussel bevinden), om zoodoende ook daarvan mettertijd eene uitgave, geheel of gedeeltelijk, mogelijk te maken. De Vlaamsche Academie - tot meerder zekerheid - van dit laatste voornemen verwittigd, zond bericht dat eene uitgave van Cornelis Everaert tot hare plannen niet behoorde.

Zoo dikwijls de tijd het toeliet werden in de bijeenkomsten der Taalkundige Commissie onderwerpen van wetenschappelijken aard uit het gebied van taal- en letterkunde besproken of vragen daarover gedaan en zoo mogelijk beantwoord; bijdragen tot dit gedeelte der vergaderingen werden geleverd door de Heeren Ten Brink, Kern, Kluyver, Muller en Verdam. Ook van hetgeen deze besprekingen opleverden is nu reeds het een en ander aan het Tijd-

1 Zie Handel. en Mededeel. over 1876, blz. 90.

[p. 113]

schrift ten goede gekomen ¹ of zal daarin wel eerlang verschijnen.

Nog kan worden vermeld, dat verscheidene tijdschriften die het eigendom zijn onzer Maatschappij thans, aleer zij in de Bibliotheek worden opgenomen, bij de leden der Taalkundige Commissie worden rondgezonden op gelijke wijze als zulks, met andere, bij de Historische Commissie alreeds sinds langer tijd pleegt te geschieden.

1 Zoo b.v. het art. Wouteren in Tijdschr. 12, 128.