Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1868

VIII.

Hierna komt het voorstel van den heer Dr. J.T. Bergman in behandeling strekkende om de keuze van den Voorzitter op de Jaarlijksche Vergadering over te brengen. De Secretaris licht de voorgestelde verandering uit de ingediende missive toe, die hierop neêrkomt:

‘Van den aanvang af sedert hare oprichting in 1766 heeft bij de Maatschappij de bepaling bestaan, dat de Ambtenaren der Maatschappij, allen zonder onderscheid door de Jaarlijksche Vergadering gekozen zouden worden. Dit gold van den Voorzitter, Secretaris en Penningmeester zoowel als van den Briefschrijver en Drukbezorger. Die

[p. 82]

bepaling, vastgesteld bij de Wetten van 1772, is daaruit overgegaan in die van 1807 en 1835, en in stand gebleven tot in 1846. Eerst bij de Wet van 1847 is daarin verandering gebracht, en heeft de Maandelijksche Vergadering de keuze van den Voorzitter aan zich getrokken. Het komt den geachten Voorsteller voor, zoo al niet een inbreuk op het recht van de Jaarlijksche Vergadering, ten minste een inconsequentie te zijn, dat juist de hoofdpersoon der Maatschappij niet langer door die Vergadering benoemd werd. Hij acht het daarom alleszins billijk en rechtmatig te dien aanzien tot het oude gebruik terug te keeren: en dit kan, zonder aanmerkelijk bezwaar en zonder aan de van tijd tot tijd plaats hebbende afwisseling van Voorzitter, met geringe wijziging in de tegenwoordige Wetsbepalingen geschieden. Men voege in het derde Hoofdstuk Over het Bestuur, Art. 21, achter het woord ambtshalve in de Voorzitter. Men stelle Art. 23 in dezer voege:

Uit de Bestuursleden worden door de Jaarlijksche Vergadering de Voorzitter, de Secretaris en de Penningmeester voor den tijd van drie jaren benoemd.’

‘In Art. 24 verandere men het woordje vijf in vier, en stelle Art. 25 aldus:

De Voorzitter als zoodanig aftredende verlaat tevens het Bestuur. De Secretaris en de Penningmeester zijn telkens herkiesbaar. Voor beiden draagt de Maandelijksche Vergadering een tweetal voor.’

De Voorzitter zegt, dat het Bestuur deze veranderingen rijpelijk heeft overwogen, en verzoekt den heer Veth het praeadvies van het Bestuur mede te deelen. De heer Veth zegt, dat het Bestuur met genoegen dit nieuwe bewijs van belangstelling van den heer Bergman heeft ontvangen, en hem daarvoor bij deze dank zegt, maar dat

[p. 83]

het bij onderzoek die verandering niet aannemelijk heeft bevonden, omdat de Maandelijksche Vergadering door het kiezen van een Voorzitter niet zoozeer eene macht tot zich trok, dan wel beoordeelt wie of de meeste geschiktheid heeft om de vergaderingen te leiden; dit is dus wijselijk sedert 1847 aan de Leidsche leden overgelaten, die de Bestuurders meer van nabij kennen; gold het eene andere betrekking, dan zou zeker de Algemeene Vergadering daarover beter kunnen beslissen; het Bestuur kan dus niet tot het aannemen van het Voorstel adviseeren.

De Voorsteller antwoordt hierop, dat hij dit bezwaar zoo hoog niet telt, daar de Algemeene Vergadering slechts uit het vijftal bestuurders zou moeten kiezen.

Met 49 tegen 20 stemmen beslist de Vergadering de benoeming van den Voorzitter aan de Maandelijksche Vergadering te laten.