De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 4

Het geheim van Heide-oord,
door Thérèse van Arendsberg.
(Vervolg van blz. 84.)

Zoo straks ga ik nog even naar Hedwig's graf. Ik gevoel behoefte haar nog voor 't laatst op die plaats te beloven, dat ik in alle opzichten eene moeder voor haar zoo vroeg verweesd dochtertje zal zijn; het is mij, alsof ik daardoor hare rust zachter, haar eeuwigen slaap vrediger zal doen worden. We hebben seen steen noch kruis daarop geplaatst; 't is beter, dat haar rustplaats onbekend

een monument voor generaal de wet. (Zie blz. 95.)

zij. Men kan nooit weten, wat Pestalozzi soms later nog in zijn schild zal voeren, als hij na voleindigden straftijd in de wereld terugkeert. Indien hij dan verneemt (en hoe licht zal het hem vallen de waarheid te ontdekken), dat wij een dochter bezitten, dan zal hij vanzelf zekerheid hebben, dat dit zijn en Hedwig's kind is, en terwijl ieder ander ons dankbaar zou wezen, dat wij haar naam smetteloos hebben bewaard en het onschuldige kind als een lang gewenschte bezitting in liefde hebben aangenomen, zou iemand als hij, met zulk een laag karakter, wellicht de afschuwelijkste middelen te baat nemen om haar geluk te vernietigen, alleen uit wraakzucht tegenover Ludwig, omdat deze hem destijds beslist zijne toestemming tot een engagement weigerde, zoolang Hedwig als minderjarige onder zijn voogdij stond. Dit alles bestormt soms de vredige rust, die over mij is gekomen, nadat ik moederweelde heb leeren smaken, en dàt is dan ook het eenige, wat me voor de toekomst doet huiveren; maar ook die vrees wil ik trachten te overwinnen. Nog bijna vijftien jaar zijn we veilig, en wie weet, of hij niet in de gevangenis sterven zal, of, wat nog oneindig wenschelijker ware, in die jaren van eenzame opsluiting tot andere en betere gevoelens komt. Wie weet ook, of onze kleine Agnes gespaard zal blijven, of wij beiden nog vijftien jaar zullen leven. Daarom, ik wil niet langer stilstaan bij wat wellicht nimmer geschieden zal, maar moedig en vastberaden in Holland voortzetten, wat wij op Franschen bodem hebben begonnen: te trachten ons lief, aangenomen kind te ontwikkelen en op te voeden tot een reine, deugdzame vrouw.

* _* *

Op een zoelen voorjaarsavond in de tweede helft van April 1880, ongeveer eene week nadat de heer en mevrouw Waldheim met de kleine Agnes Nizza verlaten hadden, heerschte er aan het doorgaans zoo stille station Putten eene bijzondere drukte en opgewektheid, zooals men er in de twintig jaar, sedert de Centraal-Spoorweg voor 't eerst de Veluwe doorsneed, nog zelden had aanschouwd.

Behalve toch, dat de coupé van Heide-oord, het rijtuig van dokter Mansfeld, de tilbury van den secretaris en verscheidene boerenkarretjes aan den uitgang hadden post gevat, liepen bijna alle autoriteiten van het dorp benevens een groot aantal eenvoudige burgers en landlieden ongeduldig wachtend op en neder.

‘Nog een kwartiertje, hè Hendrik,’ zegt dokter Mansfeld glimlachend, terwijl hij den ouden koetsier, die telkens op zijn horloge ziet, hartelijk de hand toesteekt. ‘Je hebt je kranig gehouden dezen winter; en nu, zie je wel, dat ik gelijk had, toen ik je voorspelde dat je de terugkomst van mijnheer en mevrouw nog wel zoudt beleven? Je komt hen nu zelfs nog in je functie als koetsier afhalen, dank zij het zachte weder.’

‘Ja, dokter,’ grinnikt blijmoedig de oud-gediende, ‘alles is meegevallen, behalve dat het maar een meisje is. 't Had een stamhouder moeten wezen, die heden zijn intocht op Heide-oord deed; maar in Godsnaam, 't is nu eenmaal niet anders en we zullen het met de jonge dame wel voor lief moeten nemen. Gelukkig, dat onze goede mevrouw weer geheel in orde schiint te zijn.’

‘We zijn er vlug bij geweest, Hendrik, en dan kan men die kwaal nog wel eens den kop innijpen, vooral als het, zooals hier gelukkig, niet erfelijk in de familie is,’ verzekerde de geneesheer op gewichtigen toon, terwijl hij met moeite een glimlach onderdrukte. ‘Wie had toen kunnen denken, dat mevrouw hare schoonzuster nog overleven zou; dat was zoo'n flink, blozend meisje.’

‘Maar toch zag ze altijd bleek,’ mengde een jonge, stevige boer zich thans in het gesprek; ‘ze heeft zeker

[p. 90]

te veel gestudeerd, ze was immers zoo hooggeleerd?’

‘In de muziek alleen,’ verzekerde Hendrik. ‘Maar voor onzen mijnheer zal 't een zware slag geweest zijn; ze waren, meen ik, maar met hun tweeën.’

‘Daar komt de trein!’ klonk plotseling een hoog kinderstemmetje, dat blijkbaar toebehoorde aan Marietje Evers, het dochtertje van den stationschef, die op het hek was geklauterd, om de eerste te zijn die het groote nieuws kon verkonden, en terwijl al de leden van den gemeenteraad zich nu in een oogwenk tijds naar het perron begaven, haastte dokter Mansfeld zich om dominee Herks en zijne vrouw even vluchtig de hand te drukken, toen deze nog op 't laatste oogenblik bijna buiten adem kwamen aangeloopen. Nog enkele minuten van ademlooze stilte, waarin het dochtertje van den secretaris voor de zooveelste maal de cerise zijden linten van den kostbaren ruiker, die zij in de hand had, wat vaster toehaalde, en plotseling met vaste hand gestremd in zijn vaart, hield de naderende trein midden voor het station stil.

Blootshoofds, de hooge gestalte fier opgericht, met een glimlach van blijde herkenning op het door de zon gebruinde gelaat, stond burgemeester Waldheim rechtop in den waggon, toen aller oogen zich op de eenige eersteklascoupé richtten, en niet zoodra had de conducteur het portier geopend, of allen verdrongen zich om het zoo geliefde hoofd der gemeente het eerst de hand te drukken. Ludwig Waldheim vergenoegde zich echter met allen slechts een groet toe te wuiven en keerde zich dan haastig om, teneinde zijne echtgenoote te helpen uitstijgen, om dadelijk daarop van de dienstbode het sluimerend wichtje over te nemen, dat hij, zichtbaar aangedaan, dokter Mansfeld in de armen legde.

‘Hier is nu onze kleine Agnes, dokter,’ fluisterde hij met gebroken stem, ‘en gij allen mijne vrienden, die ons hier zoo oprecht welkom wilt heeten, aanschouwt thans het kleine hulpelooze ding, om wier wille wij u, en gij ons zoolang hebt moeten missen. Moge een derde van de genegenheid, die gij mij en mijne vrouw steeds zoo ruimschoots hebt willen betoonen, in 't vervolg het deel van kleine Agnes wezen.’

‘Wees welkom, hartelijk welkom in ons midden, waarde, hooggeachte burgemeester, mevrouw en ook gij, kleine jonge dame,’ klonk het thans plechtstatig uit den mond van secretaris Bijleveld, terwijl zijne kleine Lucie mevrouw Waldheim de bloemen overreikte.

‘Duizendmaal dank, mijne lieve,’ zeide Agnes vriendelijk, terwijl zij het blonde vijfjarig meisje een kus op het voorhoofd drukte, om zich spoedig daarop tot de dames te wenden, die ‘zoo beleefd waren geweest om haar hier te willen opwachten.’

Terwijl al deze plichtplegingen nog eenigen tijd voortduurden, nam Agnes haar kostbaar kleinood van den dokter over, en het Anna in de armen leggend, fluisterde ze zoo zacht, dat alleen deze haar kon verstaan:

‘Ga even met Baby naar Hendrik toe; ik wed, dat hij brandt van ongeduld om haar te zien,’ eene attentie van de jonge vrouw, waarvoor de grijsaard haar na jaren op zijn sterfbed nog dankbaar was, en die hem, zooals hij aan de omstanders verklaarde, ‘trotscher maakte dan een koning’.

Voor Ludwig en Agnes was de feestelijke wijze, waarop zij bij hunne aankomst werden ontvangen, niet alleen een groote verrassing, maar tevens een zeer gewenschte afleiding. Gedurende de geheele reis toch waren beiden aan de hevigste aandoening ten prooi geweest, een aandoening, die hen te meer overmeesterde naarmate zij zich door de tegenwoordigheid van Anna moesten beheerschen. Onwillekeurig toch doemde thans andermaal voor hen op al, wat ze hadden beleefd sedert ze, nu zeven maanden geleden, Heide-oord verlieten; ze herdachten als vanzelf de uren van wanhoop, toen Hedwig, van alles onbewust, hen èn geestelijk èn lichamelijk zooveel zorg baarde; daarna haar langzaam afnemen van krachten, hare ure van strijd en lijden en haar kalm, onbewust scheiden uit dit leven, dat haar zooveel smart en teleurstelling had bereid, en dit alles moesten zij beiden in stilte verwerken, de omstanders in den waan laten, dat zij wel is waar eene zuster hadden te betreuren, die hun lief en dierbaar was, maar wier heengaan, in de oogen dezer aan hen verknochte vrienden, rijk was vergoed door de geboorte van het zoolang afgesmeekte pand hunner liefde.

‘Zondag zal, naar wij hopen, dominee Herks onze kleine Agnes wel willen doopen,’ zeide burgemeester Waldheim ten slotte, zich met een vriendelijke buiging tot den jongen predikant wendend, en na diens toestemmend antwoord hierop te hebben ontvangen, vervolgde hij, zich thans tot alle omstanders richtend:

‘En op dien voor ons zoo plechtigen dag wensch ik aan de armen van Putten eene extra uitdeeling te doen van brood, spek, boonen, rijst en eenig geld, terwijl mijne vrouw en ik vertrouwen, dat u, dokter, en u, dominee, beiden met uwe respectieve echtgenooten, en gij allen, mijne medeleden van den raad dezer gemeente, ons wel de eer zult willen aandoen dien middag op Heide-oord te komen dineeren.’

Van het algemeen, verward door-elkander-gefluister, dat op deze woorden volgde, maakte Agnes gebruik om zich langzaam uit de menigte te verwijderen en zich naar het gereedstaande rijtuig te begeven, waar de oude Hendrik met ongeduld hare komst verbeidde.

‘Hendrik, hoe vin-je ons kindje?’ zeide de jonge vrouw, terwijl ze met ongeëvenaarde minzaamheid den ouden koetsier de hand toestak.

‘Een engel, mevrouw,’ gaf de grijsaard diep bewogen ten antwoord; ‘maar,’ voegde hij er flauw glimlachend aan toe, ‘hoe zou het ook anders kunnen zijn, 't is immers uw kind en het kleindochtertje van mijn nooit genoeg betreurden vorigen meester.’

‘Ik hoop, dat je weldra ook van haar houden zult, om haarzelfs wil, Hendrik,’ voegde Agnes hem nog haastig toe, angstig als ze was, dat het oudje haar verraderlijken blos zou opmerken; daarop in zichzelve mompelend: ‘het comediespel begint al, nu ik nog nauwelijks den vaderlandschen bodem betreden heb,’ keerde zij zich plotseling om, teneinde Ludwig een teeken te geven, dat zij verlangend was in te stijgen.

Deze, die stellig, evenals zijne vrouw, haakte naar het oogenblik, waarop zij in werkelijkheid weder tehuis zouden wezen, nam thans haastig afscheid van de verzamelde menigte en na weinig oogenblikken hadden zij plaats genomen in het gereedstaande rijtuig, dat hen in vluggen draf naar Heide-oord zou brengen, waar hun nieuwe vreugdebetooningen en blijde welkomstgroeten wachtten.

Zoodra de dienstboden de kamer verlaten hadden en de echtgenooten zich voor 't eerst alleen in de vanouds bekende vertrekken bevonden, nam Agnes het sluimerend kindje uit het gereedstaande wiegje, waarin Anna haar had gelegd, en haar aan Ludwig overreikend, fluisterde ze zacht, opdat geen onbescheiden oor hare woorden zou kunnen opvangen:

‘Ludwig, van nu af aan is Agnes de erfgename van Heide-oord, - je wilt haar toch immers ook wel als zoodanig hier welkomheeten? Ik weet zeker, dat mijn vader, indien hij alles wist, het niet anders zou wenschen.’

‘Ook dat nog,’ gaf de burgemeester eveneens op gedempten toon ten antwoord; ‘zelfs het erfdeel van je ouders wil je aan dit kind, zonder naam en zonder eenige rechten, afstaan? Agnes, je bent in den volsten zin des woords een engel.’

‘Je vergist je, Ludwig,’ klonk het eenvoudige antwoord; ‘op het oogenblik, dat wij Agnes als ons kind lieten inschrijven, kreeg zij vanzelf de rechten eener dochter; 't is dus volstrekt geen goedheid of edelmoedigheid van mijne zijde, indien de bezittingen mijner ouders later in hare handen overgaan, maar ik gevoelde behoefte te weten, of jij

[p. 91]

ook hieraan gedacht hadt; jij, die vroeger menigmaal het plan te berde bracht om, indien ons huwelijk kinderloos mocht blijven, Heide-oord na ons overlijden te bestemmen tot een asyl voor verwaarloosde kinderen.’

‘Het zal dan nu het eigendom worden van een kind, van eene vrouw, zoo we willen hopen, die in hare jeugd ook een verwaarloosd, doodarm kind zou zijn geweest, indien niet de beste en edelmoedigste aller tantes haar als haar eigen kind had aangenomen en opgevoed,’ zeide Waldheim, terwijl hij zijne vrouw liefdevol aanzag.

‘En indien niet de braafste en trouwste aller ooms daartoe had medegewerkt,’ fluisterde Agnes met diep bewogen stem. ‘Laten we hopen en vertrouwen, Ludwig, dat wij beiden nooit berouw zullen hebben van dat besluit, en dat het vroeg verweesde schepseltje de vreugd van onzen ouderdom moge uitmaken.’

* _* *

Bijna achttien jaar zijn verloopen tusschen dezen zachten voorjaarsdag en den kouden wintermorgen, waarop ons verhaal een aanvang nam; jaren van kalm, vredig huiselijk geluk, van verademing na maanden van strijd en smart; jaren, waarin Ludwig en Agnes slechts leefden voor het geluk van hun pleegkind, en om, zij het ook ten koste van veel zelfverloochening, het geheim van Heide-oord te bewaren, het droeve mysterie, dat de geboorte der kleine Agnes omhulde. Deze scheen de verwachting harer pleegouders niet te beschamen, en er zijn verscheidene dagen geweest, waarop de profetie van Agnes is vervuld geworden, dat zij beiden behoefte gevoelden God te danken, dat Hij in Zijne ondoorgrondelijke wijsheid alles zoo had beschikt, daar het weesje voor hen een bron van geluk was, een bezit, dat hun niets dan vreugde en genot verschafte.

In de eerste jaren van haar bestaan was het een dagelijks wederkeerend genoegen, hare geleidelijke ontwikkeling na te gaan; ze was een voorspoedig kind, bedeeld met goede vermogens, zoodat men al heel spoedig de overtuiging kreeg, dat het geestelijk en lichamelijk lijden harer moeder geen invloed op haren gezondheidstoestand hadden uitgeoefend. Wat haar uiterlijk aangaat, was ze geheel en al een Waldheim, lang, slank, met donkere oogen en zwart haar, eer tenger dan forsch gebouwd; maar wat haar karakter betrof, scheen zij veeleer een kind uit het Zuiden te zijn, heftig, gepassionneerd in hare toewijding, doch ook in haar antipathieën, wat Agnes menigmaal reden tot zorg gaf, daar zij vreesde hierin het karakter van den vader te ontdekken. Met zachtheid en overredingskracht wist de teedere moeder echter van jongsaf deze hartstochtelijke uitingen van haar pleegkind te beteugelen, en zoodra Agnes den leeftijd van zes jaar had bereikt en deswege een begin moest worden gemaakt met hare wetenschappelijke ontwikkeling, werd voor haar eene gouvernante geëngageerd, van wie men verzekerd was, dat zij zachtheid en tact aan ferme wilskracht paarde, opdat de kleine evengoed buiten, als gedurende de lesuren, altijd onder liefderijke leiding zou wezen. Want - en dit kwam hoe langer hoe meer op den voorgrond naarmate de jaren verliepen - Ludwig was wanhopend jaloersch op de liefde, die zijne vrouw kleine Agnes toedroeg, en dagelijks moest zij eenige uren afzonderen om met hem alleen uit te gaan of samen in zijn studeerkamer door te brengen. Niet, dat Ludwig Hedwig's kindje in het minst een kwaad hart toedroeg; van iemand met zijn principes zou men dat trouwens allerminst kunnen verwachten; maar volgens zijne opvatting was het kind even gelukkig bij hare gouvernante als bij hen in de woonkamer, en terwijl hij tien jaar lang zijne vrouw altijd alleen voor zich had gehad, viel het hem nu zwaar haar met eene andere te moeten deelen.

Met het fijne gevoel, doorgaans aan kinderen eigen, besefte Agnes, dat papa haar niet gaarne den geheelen dag in zijne nabijheid had, en wel verre van hem daardoor minder liefde toe te dragen, deed het kleine ding voortdurend haar uiterste best om het hem naar den zin te maken. Kwam Ludwig vermoeid tehuis, zoodat hij geen lust tot praten had, dan kon zij uren achtereen doodstil op een voetenbankje zitten, oogenschijnlijk in een harer prentenboeken verdiept, terwijl zij op andere dagen, als hij in het park op en neder liep, zoo zacht als een muisje achter hem aantrippelde, tot hij ten laatste, getroffen door zooveel toewijding, haar bij zich riep om met hem verder te wandelen. In die zeldzame oogenblikken scheen zij het gelukkigste kind der wereld te zijn; vertrouwelijk tot haar pleegvader opziende, met haar klein handje in zijn stevige vuist gekneld, vertelde ze hem dan, met haar lief kinderstemmetje, van wat zij dien dag had geleerd en hoe zij op hare wijze mama had geholpen in de huishouding, totdat Ludwig ten slotte, geheel gewonnen door hare lieftalligheid, haar voorstelde om hare moeder te gaan roepen en met hun drietjes de wandeling voort te zetten.

Langzamerhand, in den loop der jaren, kwam ook in dezen toestand eene groote omkeering, want naarmate Agnes ouder werd en haren beiden ouders steeds meer liefde en hartelijkheid betoonde, werd ze ook haren vader even onmisbaar als ze het van den beginne af hare moeder was geweest, en van toen af aan werd de jeugd van het jonge heide-prinsesje, zooals men haar, in navolging van hare moeder, noemde, even zonnig en gelukkig, als die van elk afgodisch bemind, eenig kind slechts wezen kan.

Nooit, aldus werd besloten, zou Agnes Heide-oord verlaten om naar eene kostschool te gaan; men wilde haar de best ontwikkelde gouvernantes geven, opdat zij zich de vreemde talen geheel eigen zou maken, en vanaf haar tiende jaar mocht zij elken zomer hare ouders vergezellen op een buitenlandsche reis, zoodat hare kennis, ook in dien zin, werd uitgebreid.

Doch ook hierin zag men andermaal, hoe de mensch wikt, doch God alleen beschikt. Agnes had bijna den leeftijd van vijftien jaren bereikt, toen Waldheim op een morgen, bij het openen zijner brieven, plotseling doodsbleek werd, en terwijl hij zijne vrouw een teeken gaf om hem te volgen, stond hij schielijk van zijn zitplaats op en verliet, door haar gevolgd, de eetkamer. De tijding, die hem zoo deed ontstellen, was een dreigbrief van Juan Pestalozzi, die, thans uit den kerker ontslagen, zooals zij altijd gevreesd hadden, dat eenmaal zou geschieden, nasporingen had gedaan omtrent zijn vroegere verloofde, Hedwig Waldheim, en nu, volgens zijn schrijven, zekerheid ontvangen had, dat Hedwig haar broer en schoonzuster naar Nizza was gevolgd en daar bij de geboorte van haar kind overleden was. Dat zij het kleine weesje als hun kind hadden geadopteerd, scheen vrijwel zijn goedkeuring weg te dragen, doch thans, nu hij weder op vrije voeten was, wenschte hij zijne dochter bij zich te hebben, tenzij de heer en mevrouw Waldheim genegen waren hem honderdduizend marken te doen toekomen, voor welke som hij haar voorgoed aan hare pleegouders wilde afstaan. Wilden zij hiertoe niet overgaan, dan zou hij zelf naar Heide-oord komen om zijne dochter met hare afkomst bekend te maken, en haar af te vragen, of zij hem wilde volgen, dan wel haren pleegouders haar verder leven wijden.

Als een donderslag kwam deze jobstijding het vredig geluk van dezen kleinen familiekring verstoren. Hoe nu te handelen? Een dergelijke som Pestalozzi af te staan, zou hun desnoods wel mogelijk zijn, doch welken waarborg hadden zij, dat de geslepen booswicht dan na enkele jaren niet andermaal denzelfden maatregel zou te baat nemen om hun geld af te persen? En indien zij weigerden, dan zou hij stellig zelf naar Holland komen, en behalve dat hij dan het zoo zorgvuldig bewaarde geheim wijd en zijd zou uitbazuinen, kon hij, en dit was in hunne oogen oneindig erger, het geheele levensgeluk van hun zoo dierbaar kind in één slag verwoesten.

[p. 92]

Dokter Mansfeld, de eenige persoon ter wereld, met wien zij in deze moeilijke uren konden raadplegen, gaf dan ook als zijne meening te kennen, dat men Agnes zoo spoedig mogelijk, onder een of ander voorwendsel, van Heide-oord moest verwijderen; naar een kostschool zenden, liefst in den vreemde, terwijl niemand in de omgeving mocht weten waarheen. Waldheim moest intusschen trachten Pestalozzi den mond te snoeren door de uitkeering van een bepaald jaargeld, in termijnen over te maken, echter onder de stellige voorwaarde, dat deze toelage onmiddellijk zou ophouden, zoodra hij de geringste démarche deed om de identiteit van zijn kind te bewijzen.

Een werkelijk eenigszins dreigende typhus-epidemie in de omstreken van Putten was het voorwendsel, dat te baat werd genomen om Agnes voor een poos naar een andere luchtstreek te zenden. Waarheen? Dit zou men eens rijpelijk overwegen in overleg met een neef van dokter Mansfeld, die een specialiteit in opvoedkunde was en in Den Haag woonde; waarschijnlijk, dat deze een of ander kostschool, in België of Engeland, zou aanraden.

Het jonge meisje, ofschoon droevig gestemd, dat zij voor geruimen tijd van hare ouders en haar ouderlijk huis moest scheiden, verheugde zich toch weder met echt kinderlijke blijdschap, dat zij nu zou opgroeien te midden van meisjes van haar leeftijd en vriendinnen zou maken, die haar trouw bleven gedurende haar verder leven. Voor ‘Pa en Moedertje’ vond ze het echt vervelend, dat die typhus-epidemie hen nu noodzaakte haar weg te zenden, dewijl dokter Mansfeld zeide, dat men op haar leeftijd er bovenal vatbaar voor was; maar wat haar zelve betrof, het lachte haar wel toe, eens een jaartje kostschoolleven mee te maken, en om harentwil behoefde men dus geen bezwaren te opperen.

Aanvallige, schuldelooze jeugd, wat zijt ge soms wreed en liefdeloos in uw zucht naar verandering! Vergeten was thans bij Agnes de zorg, de eindelooze toewijding, waarmede men haar van haar vroegste jeugd af had omringd; ze zag alleen het nieuwe en vreemde, dat haar in de toekomst tegenlachte; ze droomde van een wereld, die haar tot nu toe slechts bij name bekend was, en - in die dagen van blij vooruitblikken naar de dingen, die komen zouden, merkte ze niet op, hoe beide hare ouders voortdurend in angstige spanning verkeerden en met verbijsterden blik iederen vreemdeling aanstaarden, die zich in de omgeving van Heide-oord vertoonde. Want, in antwoord op Waldheim's aanbod om hem jaarlijks vijf duizend mark uit te betalen, had Pestalozzi wel een gunstige en zich verbindende belofte gezonden, - doch wie gaf hun ook slechts den geringsten waarborg, dat hij niet op een of anderen dag zijne bedreiging zou volvoeren van zelf naar Heide-oord te komen?

Deze vrees werd echter niet bevestigd, want zoowel gedurende de twee jaar, die Agnes in het buitenland doorbracht, als in de laatste vijftien maanden, nadat ze op Heide-oord was teruggekeerd, had men aldaar niets anders van graaf Pestalozzi vernomen, dan dat hij geregeld per keerende post de quitanties geteekend terugzond, welke Waldheim elke drie maanden bij het hem toegezegde jaargeld insloot.

De eertijds zoo beangstigde ouders waren hierdoor ten slotte geheel gerustgesteld, dat alles verder op dezelfde wijze zou blijven voortgaan, toen plotseling op dezen feestdag, waarvan zij zich zooveel vreugde hadden voorgesteld, die noodlottige, geheimzinnige brief, ditmaal aan Agnes zelve gericht, andermaal alle illusies den bodem insloeg en hen, meer nog dan destijds, met angst en schrik voor de toekomst vervulde.

(Wordt vervolgd.)