De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 3

[p. 260]

Ex-Koningin Liliuokalani van Hawaii.
Met illustratiën.

In een kleine villa in Honolulu, het armzalig restje van een vorstelijke bezitting, woont de laatste koningin van Hawaii, Liliuokalani, geëerd door het haar toegenegene Hawaiische volk, evenals door de leden van vele andere volkeren, voornamelijk Duitschers, die trouwe aanhangers gebleven zijn der oude monarchie, doch gesmaad en bespot worden in de dagbladen harer politieke tegenstanders, die, niet er mee tevreden, dat zij een vrouw van den haar rechtmatig toekomenden troon gestooten hebben en onder nietswaardige voorwendsels in de gevangenis hebben laten zetten, waaruit zij slechts door den rechtvaardigheidszin van den toenmaligen President der

ex-koningin liliuokalani van hawaii.

Vereenigde Staten van Noord-Amerika, Cleveland, gered werd, maar haar ook onder den schijn van recht bijna al haar privé-eigendommen ontnomen hebben.

Nadat Amerika den 14 Juni 1900 de Hawaiische eilanden officieel geannexeerd heeft, is iedere kans op herstel der monarchie verdwenen, en met Liliuokalani zal het laatste lid der koningsfamilie ten grave dalen.

Voor de vele op de Hawaiische eilanden wonende Duitschers is de tegenwoordige stand van zaken allesbehalve voordeelig, daar van Amerikaansche zijde alles in het werk gesteld wordt om de Duitschers uit hunne tot hiertoe invloedrijke positie te verdringen; en ook voor den Duitschen export-handel was de annexatie van Hawaii een groot verlies, daar een uitvoer naar de eilanden, bij de bekende hooge beschermingsrechten, vrijwel onmogelijk gemaakt is.

Als men, in Hawaii zijnde, uit belangstelling in een voor de geschiedenis van het land zoo gewichtige persoonlijkheid en ook deels uit sympathie voor de arme vrouw, zich er toe gedrongen voelt om een audiëntie bij hare majesteit koningin Liliuokalani aan te vragen, dan wordt dat verzoek door de koningin, met het oog op haar politieke positie, afgewezen, maar zij laat u weten, dat een vriendschappelijk bezoek, haar uit belangstelling gebracht, zeer welkom zal zijn.

Washington-Palace, zooals het huis der koningin genoemd wordt, is een kleine, maar lieve villa, die aan alle zijden van veranda's omgeven is. Reeds uit de verte kan men de villa zien liggen, want ze is wit van kleur, wat een aardig contrast vormt met de haar omringende boomgroepen van donkere palmen, onder wier schaduw een groep van Hawaiische vrouwen zat, in lange witte kleeren, hals en borst versierd met kransen van tuberozen, in het haar welriekende roode en gele bloemen. Zij waren uit den omtrek gekomen om hare koningin alo ha (een Hawaiische groet) en geschenken, bestaande uit bloemen, vruchten, handwerken enz., te brengen.

Liliuokalani had juist een onderhoud met haar advocaat, die trachten zal, voor de ongelukkige koningin althans een deel harer rechtmatig toekomende eigendommen te redden. Het uitzicht hierop is evenwel zeer gering, daar de rechtbank zonder uitzondering uit Amerikaansche rechters bestaat, die alles doen om den invloed der koningin te breken, en het 't best oordeelen haar uit de haar vroeger zeer groote privé-bezittingen verwijderd te houden.

Dat zulk een grenzenlooze onrechtvaardigheid in een modernen staat mogelijk is, is haast niet te gelooven, als men niet de gewetenloosheid en voorbeeldelooze strengheid kent, die in de kringen der Amerikaansche politieke mannen inheemsch is geworden, en naar buiten door den mantel van sentimenteele humaniteit en farizeesche godsdiensthuichelarij bedekt wordt.

Wat de tegenstanders der koningin niet ontnemen kunnen, dat is de werkelijk treffende liefde van haar volk.

Dit, wetende dat de koningin geheel zonder middelen van bestaan is, ontziet zich niet, voor haar levensonderhoud te zorgen, en haar van paarden, wagens en huisraad te voorzien. Hare mannelijke en vrouwelijke bedienden behooren allen tot de voornaamste Hawaiische families en dienen haar uit genegenheid en om de eer, daar de koningin niet in staat is, hun diensten te betalen.

Bij ons bezoek werden wij in het salon gelaten om te wachten, tot de koningin haar zaken had afgedaan. Een jonge Hawaiier, met verstandige gelaatsuitdrukking, zat aan de tafel bezig met schrijven. Hij is de secretaris harer majesteit en is haar behulpzaam bij het beantwoorden van de haar uit alle werelddeelen toegezondene brieven. Aan de wanden hingen verscheidene portretten van leden der koninklijke familie; dat van generaal Dominis, de gestorven echtgenoot der koningin, is voorzien van een frisschen krans van tuberozen. Verder hingen er de levensgroote portretten van keizer Wilhelm I, van koningin Victoria van Engeland, van den Amerikaanschen president Cleveland e.a. Op de tafel lagen verschillende boeken, waaronder een Hawaiische bijbel en een door de koningin zelve uitgegeven geschiedenis van den Staat Hawaii. Een bizonder groote hoeveelheid met smaak geschikte bloemen verspreidden verder heerlijke geuren.

Na eenige minuten wachtens kwam de bediende ons vertellen dat de koningin ons kon ontvangen. Wij kwamen in het aangrenzend salon, waar de koningin op een sofa zat, maar opstond zoodra wij binnentraden, ons op elegante manier de hand toestak en ons uitnoodigde plaats te nemen.

Haar gelaat heeft een bizonder energieke en strenge, doch tevens droefgeestige uitdrukking, die in het gesprek lang-

[p. 261]

zamerhand voor een vriendelijk lachen plaats maakte. Haar trekken zijn onregelmatig en tamelijk scherp. De eenigszins

voormalig koninklijk paleis, nu gouvernementsgebouw te honolulu.

breede neus, het met eenige zilverdraden doorvlochten, ebbenhoutzwarte haar, de kastanjebruine tint, doen gemakkelijk haar Polynesische afkomst raden. In haar groote, donkere oogen ligt die onbeschrijfelijke uitdrukking van hartelijkheid, die het Hawaiische maar nog meer het Polynesische ras eigen is. Haar geheele optreden is even flink als waardig en toont, dat zij gewoon is te bevelen en te heerschen.

Zij informeerde met veel belangstelling hoe ons het klimaat en het leven op de eilanden beviel, en was zichtbaar verheugd toen wij haar zeiden, dat onze schoonste verwachtingen nog door de werkelijkheid overtroffen zijn.

‘Ja,’ was haar antwoord. ‘Wij, Hawaiiers, houden veel van ons schoon vaderland en verheugen ons er over als vreemden het prijzen.’

Verder wenschte zij te vernemen welken indruk de Hawaiiers zelven en hun scholen op ons gemaakt

hawaiische vrouwen bij het vlechten van manden uit palmblären.

hadden, waarop wij haar vertelden van ons bezoek aan verschillende scholen en in het bizonder aan de Kamehamehauniversiteit, en voegden er bij, dat wij verbaasd waren over de ontwikkeling van het volk.

‘Het is mij een groote voldoening,’ antwoordde de koningin, ‘als er vreemden komen en onze scholen bezoeken. De Hawaiiers zijn een goed onderwezen volk en er zijn er maar zeer weinigen, die niet lezen en schrijven kunnen.’

Voor Duitschland had de koningin altijd oprechte sympathie gevoeld en het speet haar op haar vele reizen het niet een bezoek gebracht te hebben. De Duitsche literatuur had haar altijd bizonder geïnteresseerd, in de eerste plaats de klassieken.

‘Ik spreek zelfs een beetje Duitsch,’ ging de koningin voort, en tot onze groote verbazing voerde zij de rest van het gesprek in de Duitsche taal, natuurlijk met een eenigszins vreemd accent.

Nadat wij ongeveer een half uur over koetjes en kalfjes hadden gesproken, zonder in het minst politieke vraagstukken te behandelen, stond de koningin op en reikte ons de hand met de woorden: ‘Bewaar een goed aandenken aan onze eilanden en vergeet ons ongelukkig Hawaiisch volk niet!’ - - - -

‘Arme, arme vrouw,’ dachten wij, toen wij de naar den straatweg leidende palmenallee doorgingen, ‘uw volk is zijn ondergang even nabij als de door de Amerikaansche beschaving zoozeer vergruisde Indianenstammen.’