De Huisvriend. Nieuwe serie. Jaargang 3

[p. 228]

De bank van leening te Parijs.
Met illustratiën.

De bank van leening (Mont-de-Piété) te Parijs heeft in den laatsten tijd door verschillende feiten een soort van

ontsmettingsoven voor matrassen.

vermaardheid gekregen; in de eerste plaats, omdat sedert den dood van ex-koning Milan van Servië het van algemeene bekendheid is geworden, dat deze vorst, op een oogenblik dat hij in groote geldverlegenheid was, er zijn kroon beleende, en in de tweede plaats, omdat de inrichting eenigen tijd geleden een annonce in de dagbladen plaatste, waarbij de verkoop aangekondigd werd van een aanzienlijken voorraad rijwielen, wier aantal zulke reusachtige afmetingen aannam, dat het niet meer voor berging vatbaar was.

Ook zei men, dat voorwerpen van anderen aard in veel ruimer mate toevloeiden dan andere jaren, en dat dit verschijnsel te wijten was aan de werkloosheid, die sedert het sluiten der tentoonstelling heerschte.

Wanneer men evenwel den beroemden directeur

de kelder met de kostbaarheden.

der inrichting ten opzichte van dit punt om inlichtingen vraagt, dan zal hij u geruststellen door te verklaren, dat het aantal panden, dat beleend en weer teruggehaald wordt, normaal is, en waarschijnlijk dat van hetzelfde tijdsverloop in het vorig jaar niet overschrijdt.

Om u te overtuigen is hij zelfs bereid u de verschillende lokalen van de uitgestrekte inrichting te laten zien. Gaarne maken wij van zijne bereidwilligheid gebruik en worden op onzen tocht voorgelicht en geleid door den chef van dienst in de magazijnen, den heer M. Aubin.

Na een blik geworpen te hebben op den vóórgevel, in de Rue des Blancs-Manteaux, en na dien onwillekeurig vergeleken te hebben met het schilderachtig voorkomen dat deze omstreeks 1830 vertoonde, komen wij op de binnenplaats en voorbij den toren van Philippe-Auguste, die destijds deel uitmaakte van de poorten van het oude Parijs.

Juist komt er een aantal goederen aan; op 't oogenblik bergt men hier de matrassen op, die van te voren in een grooten oven ontsmet zijn en op die wijze ontdaan zelfs van de hardnekkigste microben. Deze oven bevindt zich in een zaal onder de eerste étage met een uitstekende stookplaats, die goed geregeld is. Als wij nog een verdieping afdalen, bevinden wij ons voor de groote kelders, met zware ijzeren deuren, welke de aanwezigheid van drie personen vereischen om geopend te worden. In deze kelders bevinden zich massieve ijzeren koffers, waarin de kostbaarheden opgeborgen worden, wier waarde dikwijls van 500 tot 445,000 francs bedraagt. Dit laatste cijfer is wel het hoogste wat men in den Parijschen lombard ooit voor een pand gegeven heeft. Wij krijgen toestemming een blik te werpen in een der koffers en men wijst ons een doosje, waarin zich een collier bevindt, die voor 130,000 francs beleend is.

Wij verlaten de plaats waar zooveel schatten bewaard worden, maar waar dieven noch brand kunnen binnendringen, want de geheele kelder kan bij het minste alarm onmiddellijk onder water gezet worden.

Wij komen nu op de eerste verdieping als 't ware in een bosch van bronzen voorwerpen, waar beelden van verschillenden vorm een groot contrast vormen. Eén hoek is al bizonder vreemd.

Op de tweede verdieping komen wij in de zaal waar de uitdeelingen plaats hebben; de panden worden gelost door de verschillende eigenaars, die in de zaal op de gelijkvloersche verdieping wachten, om weer in het bezit te komen van hun respectieve goederen. Deze uitdeeling heeft zeer eenvoudig en zeer snel plaats. Het pand komt door een soort van trechter van de bovenverdiepingen, hetzij alleen, hetzij in manden, en komt dan in handen van een der geëmployeerden, die het links of rechts in een bak legt die naar omlaag glijdt en zoo zijn einddoel bereikt. Hier zitten heeren, die het geloste voorwerp inschrijven, met al de bizonderheden, die men verlangt.

Uit deze zaal komende wonen wij het lossen bij van een stapel goederen van allerlei soort; groote linnen zakken

[p. 229]

liggen naast kartonnen doozen, of houten kistjes, die oorspronkelijk gediend hebben tot het verzenden van suiker, koffie of chocolaad. De chef van het magazijn vertelt ons,

het magazijn waar pendules en voorwerpen van brons bewaard worden.

dat men tegenwoordig de goederen meer in doozen of kistjes bergt dan in zakken, wat ze natuurlijk beter beschermt en bewaart.

Toch vindt men er nog een groot aantal panden in zakken genaaid, waarvan ook een hoekje in een der zalen getuigt, waar een beambte bezig is om een pand, dat men hem als ‘gelost’ aankondigt, te laten zakken.

Maar wat zien wij daar? Zouden wij plotseling in een afdeeling van het Conservatoire verplaatst zijn? Hier zijn muziekinstrumenten van allerlei soort langs den muur

een magazijn van verschillende voorwerpen.

opgehangen. En welk een mengelmoes! Naast pistons, clarinetten, gitaars, trombones, bevinden zich beddepannen, parapluies, braadpannen, enz. enz.

Nu komen wij in het hartje van de inrichting, en de directeur Aubin toont ons zijn enormen voorraad rijwielen. Men vindt er zalen vol van. Het schilderachtigste is wel die, welke men aantreft in het oudste gedeelte van den lombard, welker oudheid men heel goed opmerkt aan het plafond, aan de steunpilaren, die men heeft moeten aanbrengen, en aan het door de wormen vernielde hout.

De tegenwoordige directeur, de heer Aubin, heeft belangrijke werken geschreven over den Parijschen lombard.

Hier volgen eenige zijner voornaamste aanwijzingen. Met het beleenen van meubelen is men den 1^den Januari 1892 begonnen. Van dat tijdstip af heeft men er voor een waarde van 83 millioen francs beleend.

De bank van leening sluit zelf dikwijls groote leeningen, want er wordt veel geld uitgegeven aan assurantiën, desinfectie, transporten, administratie, enz. enz.

De panden, waarvoor men slechts 1 fr. à 1.25 fr. ontvangt, zijn niet voldoende om de onkosten te dekken, en behooren dus tot de bezwarende zaken; brengen zij evenwel meer dan 1.25 fr. op, dan is het een winstgevende zaak.

De statistiek toont aan, dat twee-derde der beleeningen bezwarend zijn voor de bank, uitgezonderd de voorschotten op meubelen; daar verdient men altijd aan.

Hier volgt een lijst van beleeners van beroep: 53,570 ambtenaren, 48,318 werklieden, 46,972 handelaars of fabrikanten, 19,775 renteniers en 428 landbouwers.

Aan stukken van waarde heeft men er beleend:

95,892 obligaties van la Ville de Paris, 81,419 obligaties du Crédit Foncier, 12,006 stukken van Fransche waarde, 11,971 obligaties van spoorwegen, 3,921 van verschillende steden en 2,347 stukken van onderscheiden instellingen.

Van de honderd millioen francs aan beleeningen van verschillende Fransche steden heeft Parijs zelf het leeuwenaandeel, maar men moet rekenschap houden met de zeer uitgebreide bevolking. Het is zeer interessant voor iedere stad de cijfers der beleende sommen te vergelijken met die der bevolking. Men komt dan ook tot het verrassende resultaat, dat Parijs niet de stad is waar men het meest beleent.

Men stelt zich ten onrechte voor, dat de bank van leening de maatstaf der armoede is eener stad, want de beweging der operaties hangt af van veelvuldige oorzaken, die men moet ontleden om zich een juiste voorstelling te kunnen maken van de bezittingen der verschillende klassen der maatschappij, die allen hulp kunnen zoeken bij de kas der bank van leening door het beleenen van panden; vooral de kleine handelsman en de kleine fabrikant vragen aan den lombard het kapitaal dat zij noodig hebben en dat zij elders niet zoo goedkoop zouden krijgen.